خشکی دهان، که به عنوان ‌بزاق کم دهان یا خشکی دهان نیز شناخته می‌شود، زمانی ایجاد می گردد که غدد بزاقی در دهان بزاق کافی تولید نکنند. که باعث خشکی دائمی دهان شما خواهد شد. در حالی که کم آبی بدن یا کهولت سن ممکن است برخی از دلایل رایج باشد، اما ممکن است یک عارضه جانبی مصرف دارو یا علامت یک بیماری پزشکی زمینه ای نیز باشد. پس اگر به دنبال درمان های خانگی رفع خشکی دهان خود هستید، ما در این مطلب به بررسی برخی از علائم، علل و چند درمان طبیعی پرداخته ایم. که می توانند خشکی دهان شما را تسکین داده و درمان نمایند.

بهترین درمان خانگی برای رفع خشکی دهان

چه چیزی باعث خشکی دهان می شود؟

این وضعیت در نتیجه اختلال عملکرد غدد بزاقی بوجود می آید. عوامل زیادی وجود دارند که می توانند در عملکرد این غدد اختلال ایجاد کنند که برخی از آن ها به شرح زیر است.

دارو: مصرف دارو احتمال ابتلا به خشکی دهان را افزایش می دهد. بسیاری از داروهای بدون نسخه، مانند داروهایی که برای درمان افسردگی و فشار خون استفاده می شوند، به عنوان یک عارضه جانبی باعث خشکی دهان می شوند.
افزایش سن: توانایی طبیعی بدن برای عملکرد طبیعی با افزایش سن تغییر می نماید. این امر در کنار مصرف داروهای مختلف منجر به خشکی دهان در افراد مسن می شود.
آسیب عصبی: اگر نزدیک سر یا گردن خود آسیب دیده باشید، احتمال آسیب عصبی افزایش می یابد. در صورتی که تحت هر گونه عمل جراحی در نزدیکی سر خود قرار گرفته اید در این مورد نیز صادق است. بنابراین آسیب عصبی می تواند منجر به از دست دادن عملکرد غدد بزاقی شما و در نتیجه خشکی دهان شود.
سیگار کشیدن: اگرچه سیگار کشیدن غدد بزاقی را تحریک نمی کند، اما می تواند شرایط موجود را تشدید کند.

چرا دهان شما خشک می شود؟

استرس: اضطراب اغلب با استرس همراه است و این یکی از دلایل ایجاد خشکی دهان محسوب می گردد. موقعیت هایی که منجر به تنش و تحریک می شود نیز خشکی دهان را به همراه دارد.
سایر شرایط سلامتی: خشکی دهان می تواند در نتیجه سایر بیماری ها مانند تب یا دیابت نیز رخ دهد. این عارضه جانبی بسیاری از بیماری ها مانند HIV/AIDS و بیماری آلزایمر است. خشکی دهان یکی از شایع ترین علائم بیماری تیروئید نیز می باشد.
بارداری: بدن شما در طول بارداری تغییرات هورمونی زیادی را تجربه می کند. در برخی موارد، زنان باردار دیابت بارداری نیز دارند. این عوامل اغلب منجر به خشکی دهان می شوند.
تنفس از طریق دهان: تنفس از طریق دهان، به خصوص در هنگام خواب، یکی دیگر از علل خشکی دهان است. این امر عمدتا در شب اتفاق می ‌افتد. که فرد اغلب صبح‌ ها با گلودرد و ترک خوردن لب از خواب بیدار می‌شود.

درمان های خانگی رفع خشکی دهان؛ علائم خشکی دهان چیست؟

خشکی دهان اغلب با چند علامت همراه است که شامل موارد زیر می شود:

احساس خشکی در دهان
گلو درد: گلو خشک و صدای خشن
تشنگی: خشکی دهان و تشنگی دست به دست هم می دهند. کم آبی بدن یکی از دلایل اصلی خشکی دهان به حساب می آید.
دیسفاژی: مشکل در صحبت کردن یا بلعیدن
کاهش توانایی چشایی
لب های خشک و ترک خورده
زبان سفید: خشکی دهان منجر به رشد باکتری و عفونت قارچی در دهان می شود. که باعث می شود رنگ زبان سفید گردد.

از دیگر علائم خشکی دهان

لثه های رنگ پریده
سردرد: خشکی دهان می تواند نشان دهنده کم آبی بدن باشد. سردرد به دلیل کم آبی بدن ایجاد می شود.
بوی بد دهان: خشکی دهان رشد باکتری ها را تسهیل می کند و این به نوبه خود باعث بوی بد دهان می گردد.
سرفه خشک و مجرای بینی خشک
گوشه های دهان شما خشک می شود
ایجاد زخم ها در دهان
خونریزی لثه و پوسیدگی دندان

این علائم اغلب خفیف تا متوسط هستند و پیروی از برخی درمان های خانگی آسان می تواند به ریشه کن کردن آن ها کمک کند.

بهترین درمان های خانگی رفع خشکی دهان

همان طور که تاکنون می دانید، خشکی دهان می تواند در دراز مدت بسیار آزاردهنده باشد. با این حال، پیروی از برخی درمان‌های خانگی آسان بدون شک به درمان و پیشگیری از عود خشکی دهان و علائم آن کمک کند.

زنجبیل

زنجبیل درمان های خانگی رفع خشکی دهان

مواد لازم

1 اینچ زنجبیل

1 فنجان آب

عسل

دستورالعمل

یک تکه کوچک زنجبیل تازه بردارید و آن را به قطعات کوچک برش دهید. آن را به یک فنجان آب اضافه کنید و بجوشانید. چای زنجبیل را صاف کرده و مقداری عسل به آن اضافه کنید و بلافاصله مصرف کنید. از طرف دیگر، می توانید یک تکه زنجبیل را در طول روز بجوید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید. برای گرفتن نتیجه بهتر ۲ تا ۳ بار در روز چای زنجبیل بنوشید.

نحوه عملکرد

زنجبیل دارای فواید دارویی فراوانی است. زیرا در ترکیب خود ماده فعال زیستی به نام جینجرول دارد. به غیر از این، زنجبیل به عنوان تحریک کننده بزاق نیز شناخته شده است. که می تواند به حفظ طراوت دهان شما برای مدت طولانی کمک کند.

درمان های خانگی رفع خشکی دهان؛ چای سبز

چای سبز برای رفع خشکی دهان

مواد لازم

1 قاشق چایخوری برگ چای سبز

1 فنجان آب

عسل (اختیاری)

درمان های خانگی رفع خشکی دهان؛ دستورالعمل

مقداری برگ چای سبز را بردارید و در یک فنجان آب بجوشانید. چای را صاف کرده و عسل را به آن اضافه کنید. بلافاصله مصرف کنید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید. یا چای سبز را 2 تا 3 بار در روز بنوشید تا به نتیجه بهتر برسید.

نحوه عملکرد

چای سبز نیز مانند چای زنجبیل یکی از بهترین گیاهان برای درمان خشکی دهان گفته می شود. به دلیل خواص ضد باکتریایی خود به خوبی شناخته شده است و می تواند از ایجاد حفره در دهان شما جلوگیری نماید. علاوه بر این، چای سبز برای تحریک جریان بزاق نیز شناخته شده است.

آب آلوئه ورا؛ درمان های خانگی رفع خشکی دهان

مواد لازم

¼ فنجان آب آلوئه ورا یا ژل آلوئه ورا

پد پنبه

دستورالعمل

آب آلوئه ورا مصرف کنید یا دهان خود را با آن بشویید. از طرف دیگر، مقداری ژل آلوئه ورا را روی یک پد پنبه ای بردارید و آن را به طور کامل به داخل دهان خود بمالید. بگذارید چند دقیقه بماند سپس دهان خود را کاملا با آب بشویید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید. همچنین می توانید آب آلوئه ورا را یک بار در روز مصرف کنید. در صورت استفاده از ژل، باید آن را 2 تا 3 بار در روز استفاده کنید.

نحوه عملکرد

آلوئه ورا فواید زیادی در زیبایی و سلامتی فواید دارد. همچنین می تواند عملکرد غدد بزاقی را تحریک نماید و تولید بزاق در دهان شما را افزایش دهد.

رازیانه؛ درمان های خانگی رفع خشکی دهان

مواد لازم

1 قاشق چایخوری دانه رازیانه

دستورالعمل

مقداری دانه رازیانه بردارید و بعد از هر وعده غذایی آن را بجوید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید یا هم می توانید این کار را هر روز روزانه انجام دهید.

نحوه عملکرد

دانه های رازیانه سرشار از گروهی از متابولیت های گیاهی به نام فلاونوئیدها هستند. فلاونوئیدها به تحریک تولید بزاق و تمیز نگه داشتن دهان کمک می کنند. ماهیت معطر دانه های رازیانه مانع از بوی بد دهان خواهد گردید و در عین حال دهان شما را برای مدت طولانی تازه نگه می دارد.

درمان های خانگی رفع خشکی دهان

انیسون

انیسون برای تسکین خشکی دهان

مواد لازم

1 قاشق چایخوری انیسون

و 1 قاشق چایخوری دانه رازیانه (اختیاری)

دستورالعمل

مقداری دانه بادیان بعد از هر وعده غذایی بخورید. از طرف دیگر، می توانید برای فواید بیشتر، دانه های بادیان را با دانه های رازیانه مخلوط کنید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید یا می توانید این کار را بعد از هر وعده غذایی انجام دهید.

نحوه عملکرد

انیسون که با نام علمی Pimpinella anisum از آن یاد می شود، یکی دیگر از گیاهان دارویی با خواص دارویی فراوان محسوب می گردد. اغلب به عنوان محرک اشتها نیز مورد استفاده قرار می گیرد. طعم شیرین بیان دارد و به مبارزه با بوی بد دهان و خشکی دهان خیلی کمک دارد.

درمان های خانگی رفع خشکی دهان؛ رزماری

مواد لازم

10-12 برگ رزماری

1 لیوان آب

دستورالعمل

حدود 10 تا 12 برگ رزماری را در یک لیوان آب بریزید و بگذارید یک شب خیس بخورد. از این آب برای شستشوی دهان خود در صبح استفاده کنید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید یا هم هر روز صبح با آن دهان خود را بشویید.

نحوه عملکرد

رزماری مانند دانه های رازیانه عطر فوق العاده ای دارد. به دلیل خواص ضد عفونی کننده و تسکین دهنده آن شناخته شده است که می تواند در درمان خشکی دهان و علائم آن مفید باشد.

کرفس؛ درمان های خانگی رفع خشکی دهان

مواد لازم

3-2 عدد چوب کرفس

دستورالعمل

تعدادی چوب کرفس را برش دهید و در طول روز آن ها را بجوید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید. برای گرفتن نتیجه بهتر می توانید این کار را به طور منظم هر روز انجام دهید.

درمان های خانگی رفع خشکی دهان؛ نحوه عملکرد

کرفس سبزی است که فواید زیادی برای سلامتی دارد. سرشار از ویتامین C می باشد و همچنین حاوی بسیاری از آنزیم ها و فلاونوئیدهای مفید نیز هست. ظرفیت نگهداری آب کرفس به خصوص برای مرطوب نگه داشتن دهان و همچنین افزایش تولید بزاق مفید تلقی می گردد.

درمان های خانگی رفع خشکی دهان؛ جعفری

مواد لازم

یک مشت برگ جعفری

دستورالعمل

مقداری برگ جعفری بردارید و بجوید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید. یا هر روز بعد از هر وعده غذایی این کار را انجام دهید.

نحوه عملکرد

جعفری یکی دیگر از گیاهان خوراکی به حساب می آید که سرشار از ویتامین های A و C، کلسیم و آهن است. به آن خوشبو کننده طبیعی دهان نیز گفته می شود که می تواند از بوی بد دهان جلوگیری کند. در عین حال خشکی دهان و علائم مرتبط آن را نیز درمان خواهد کرد. همچنین دارای خواص ضد باکتریایی است که می توان از آن برای تمیز نگه داشتن دهان استفاده کرد.

روغن کشی یا روغن گردانی دهان

روغن کشی از قدیم الایام برای حفظ بهداشت دهان مورد استفاده قرار گرفته است.

روغن زیتون

درمان های خانگی رفع خشکی دهان؛ مواد لازم

1 قاشق چایخوری روغن زیتون خالص

دستورالعمل

روغن زیتون را به مدت 10 تا 15 دقیقه داخل دهان خود نگهدارید. سپس آب جمع شده دهان را بیرون بریزید و دندان های خود را طبق معمول مسواک بزنید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید یا هر روز صبح یکبار این روتین را دنبال کنید.

نحوه عملکرد

روغن زیتون خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی دارد. که عمدتا به دلیل وجود ترکیبی به نام اولئوکانتال است. اثر پاک کنندگی روغن زیتون می تواند دهان شما را مرطوب نگه دارد و همچنین علائم خشکی دهان را نیز درمان می کند.

روغن نارگیل؛ درمان های خانگی رفع خشکی دهان

مواد لازم

1 قاشق چایخوری روغن نارگیل خالص

دستورالعمل

روغن نارگیل را به مدت 10 تا 15 دقیقه داخل دهان خود نگهدارید. سپس آب جمع شده دهان را بیرون بریزید و دندان های خود را طبق معمول مسواک بزنید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید یا هر روز صبح یکبار این روتین را دنبال کنید.

نحوه عملکرد

مانند روغن زیتون، روغن نارگیل نیز به مرطوب نگه داشتن دهان شما کمک می کند. زیرا مانند یک مرطوب کننده طبیعی عمل می نماید. بنابراین می تواند به مبارزه با خشکی دهان و علائم آن کمک کند.

روغن ماهی؛ درمان های خانگی رفع خشکی دهان

مواد لازم

یک رژیم غذایی غنی از امگا 3 یا مکمل های روغن ماهی تهیه کنید.

دستورالعمل

غذاهای غنی از امگا 3 مانند ماهی سالمون و ماهی تن را در رژیم غذایی خود بگنجانید. از طرف دیگر، حدود 500 میلی گرم مکمل روغن ماهی مصرف کنید. حتما به گنجاندن آن در رژیم هر روز خود دقت کنید.

نحوه عملکرد

روغن ماهی سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است که به کاهش التهاب معروف می باشد. مطالعات ثابت کرده است که مصرف روغن ماهی باعث افزایش تولید بزاق می شود. بنابراین می توان از روغن ماهی برای درمان خشکی دهان و علائم آن نیز استفاده کرد.

اسانس

اسانس ها به دلیل خواص دارویی طبیعی و اثرات شفابخش خود به خوبی شناخته شده اند. برخی از روغن های ضروری نیز برای کمک به خشکی دهان و علائم آن خیلی معروف است.

اسانس نعناع؛ درمان های خانگی رفع خشکی دهان

مواد لازم

2 قطره اسانس نعناع فلفلی

دستورالعمل

دو قطره اسانس نعناع را روی زبان خود بریزید. روغن را با زبان به کل دهان خود پخش کنید. هر چند وقت یکبار باید این کار را انجام دهید یا این روش را به مدت یک هفته، قبل از هر وعده غذایی به کار ببرید.

نحوه عملکرد

روغن نعناع فلفلی که به طور علمی به آن Mentha piperita گفته می شود. که می تواند برای تحریک غدد بزاقی برای تولید بزاق بیشتر استفاده شود. همچنین اثرات محافظتی از خود نشان می دهد. وجود ترکیبی به نام 1,8 سینئول در روغن نعناع به تسریع ترشح مخاط در دهان کمک می کند.

نکات پیشگیرانه؛ درمان های خانگی رفع خشکی دهان

مصرف کافئین خود را محدود کنید.
آدامس های بدون قند بجوید یا آب نبات های بدون قند بمکید.
از استفاده از دهانشویه های حاوی الکل خود داری کنید.
سیگار کشیدن را ترک کنید.
خود را به خوبی هیدراته نگه دارید.
سعی کنید از اسپری ها و ژل های مرطوب کننده ای که بدون نسخه در دسترس هستند استفاده کنید. این ها می توانند به عنوان جایگزین بزاق عمل کنند.
از دهانشویه هایی استفاده کنید که مخصوصا برای مبارزه با خشکی دهان ساخته شده اند.
از مصرف داروهایی که می توانند علت بالقوه خشکی دهان باشند خودداری کنید.

همچنین:

از تنفس از طریق دهان اجتناب کنید. در عوض، تنفس از طریق بینی را تمرین کنید، به خصوص در شب.
در شب از مرطوب کننده اتاق استفاده کنید. این کار هوای اطراف شما را مرطوب نگه می دارد.
از نوشیدنی های شیرین و گازدار خودرا دور نگه دارید.
از خمیردندان های حاوی فلوراید استفاده کنید.
یک رژیم غذایی غنی از پروتئین داشته باشید. همچنین بیشتر سوپ و آبگوشت را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
از مصرف غذاهای خشک مانند نان، شیرینی و کراکر خودداری کنید.

خشکی دهان یا کاهش بزاق زمانی رخ می دهد که غدد بزاقی در دهان نتوانند بزاق کافی تولید کنند. در حالی که کم آبی بدن، تنفس دهانی، سیگار کشیدن یا کهولت سن همگی علل شایع برای خشکی دهان هستند. همچنین می تواند به عنوان یک عارضه جانبی برخی داروها یا نشان دهنده یک بیماری زمینه ای باشد. این بیماری با علائمی مانند احساس خشکی در دهان، گلو خشن، مشکل در بلع یا صحبت کردن، زبان سفید، سردرد و نفس بد مشخص می شود. در اکثر موارد می توان از داروهای خانگی ساده برای خشکی دهان از جمله چای زنجبیل، دانه رازیانه، رزماری برای درمان این مشکل استفاده کرد.