محمد اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان در هفتم سنبله 1393 زمانی قدرت را در دست گرفت که 60 درصد بالون‌های امنیتی از فراز شهر کابل در حال پایین آمدن بود و نیروهای خارجی نیز افغانستان را ترک می‌کردند. همزمان با این نیروهای نظامی افغانستان مسئولیت تأمین امنیت این کشور را در نبود نیروهای خارجی برعهده گرفته بودند.
بسیاری‌ها در آغاز حکومت او به این باور بودند که دوره حاکمیت اشرف غنی ناتمام باقی خواهد ماند زیرا او و نیروهای نظامی افغانستان قادر به کنترل وضعیت و مبارزه با شورشی‌گری روزافزون نمی‌باشند. سه سال بعد اما به نظر می‌رسد که وضعیت امنیتی افغانستان رو به بهبود است و نیروهای نظامی این کشور قدرتمندتر از گذشته در برابر هراس‌افگنی ایستاده‌اند.
امضای توافق‌نامه امنیتی
محمد اشرف غنی پس از به قدرت رسیدن در دومین روز حاکمیت‌اش با امریکا موافقت‌نامه‌ی امنیتی امضا کرد. این موافقت‌نامه که توسط محمد حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی افغانستان و سفیر امریکا در کابل امضا شد، دوام همکاری‌های نظامی و اقتصادی ایالات متحده را تضمین کرد.
گسترش ناامنی
در جریان دو سال حکومت وحدت ملی، ناامنی در سراسر افغانستان گسترش یافت. ناامنی‌ها تنها شامل راه‌اندازی علمیات‌های انتحاری و کشتن غیرنظامیان توسط طالبان نمی‌شد بلکه جنگجویان طالب تا سقوط شهرها پیش رفتند و یک سال و چند روز پس از به قدرت اشرف غنی، شهر شمالی قندوز را تصرف کردند.
طالبان پس از یک‌ونیم دهه توانسته بودند یکی از شهرهای مهم افغانستان را در اختیار گیرند. در جریان بازپس‌گیری این شهر، 289 غیرنظامی کشته و بیش از 500 تن دیگر زخمی شدند.
طالبان تنها به سقوط قندوز بسنده نکردند. این گروه حملات شدیدی را در ولایت‌های هلمند، ارزگان و فراه راه‌اندازی نمود و جنگ میان شورشیان و نظامیان افغان تا دروازه‌های مرکز این ولایات پیش رفت.
در سال جاری اما طالبان شیوه جنگی شان را تغییر دادند و از حمله به مراکز شهرها، به سقوط نقاط استراتژیک و شهرستان‌ها روی آوردند.
ظهور داعش
محمد اشرف غنی در سه سال حاکمیت‌اش با چالش‌های امنیتی زیادی مواجه بوده است. در ماه حمل سال 1394 خورشیدی گروه دولت اسلامی عراق و شام یا داعش در شرق افغانستان به فعالیت آغاز کرد. داعش در ولایت شرقی ننگرهار چندین شهرستان را تصرف نمود و در آن پایگاه‌های متعددی ساخت.
داعش پس از آن در چندین نقطه‌ی افغانستان از جمله کابل، حملات خونینی را راه‌اندازی کرد. در ماه اسد سال 1395 این گروه هواداران جنبش روشنایی را در دهمزنگ شهر کابل هدف قرار داد. در نتیجه چندین انفجار بیش از 80 غیرنظامی کشته و بیش از 400 تن دیگر زخمی شدند.
در ادامه محمد اشرف غنی دستور داد تا لانه‌های داعش در افغانستان نابود شود و نیروهای نظامی افغان حملات سنگینی را برای شکست این گروه به راه‌انداخت.
در ماه اسد سال 1395 ارتش افغانستان عملیاتی را زیر نام «قهر سیلاب» راه‌اندازی کرد که در آن بلندپایه‌ترین چهره داعش، حافظ سعید رهبر شاخه خراسان این گروه، در اچین ولایت ننگرهار کشته شد.
در سال جاری اما پایگاه‌های داعش در افغانستان از بین برده شد. در ماه ثور سال جاری ارگ ریاست جمهوری افغانستان اعلام کرد که «حکومت افغانستان تا ریشه کن کردن داعش و همه گروه‌های تروریستی به مبارزه علیه این گروه‌ها ادامه می‌دهد.»
سرانجام در بهار امسال امریکا بزرگترین بمب غیرهسته‌اش بنام «مادر همه بمب‌ها» را بر مواضع داعش در اچین ولایت ننگرهار پرتاب کرد. 4 تونل بزرگ که جنگجویان داعش در آن پناه گرفته بودند، نابود شد و 96 عضو این گروه کشته شدند.
افزایش تلفات غیرنظامیان
پس از به قدرت رسیدن محمد اشرف غنی رقم تلفات غیرنظامیان در افغانستان بالا رفته است. چندین حمله مسلحانه و بمب‌گذاری در شهرهای کابل و هرات جان صدها تن را گرفته است.
براساس گزارش سازمان ملل متحد، از سال 2014 میلادی تا شش ماه نخست سال 2017 میلادی بیش از 38 هزار مورد تلفات غیرنظامیان در افغانستان ثبت شده است. در این رویدادها بیش از 12 هزار غیرنظامی کشته و بیش از 25 هزار تن دیگر زخمی شده‌اند.
20 گروه تروریستی
در سه سال حاکمیت محمد اشرف غنی 20 گروه تروریستی در جنگ با دولت افغانستان قرار دارند. او بارها گفته است که کشورش در خط نخست مبارزه با تروریزم به نمایندگی از جامعه جهانی قرار دارد.
با این همه، گروه‌های تروریستی در یک سال اخیر شیوه جنگی شان را تغییر داده و از رویارویی با نیروهای افغان به حمله بر غیرنظامیان روی آورده اند. چندین حمله داعش بالای مساجد و مکان‌های دینی در افغانستان جان صدها نمازگزار را گرفته است.
حکومت افغانستان گفته که هدف از حمله بر غیرنظامیان در مکان‌های دینی-مذهبی راه‌اندازی جنگ فرقه‌ای در این کشور است.
تیرگی روابط کابل-اسلام‌آباد
محمد اشرف غنی پس از به قدرت رسیدن برای آوردن صلح در افغانستان دست دوستی به سمت پاکستان دراز کرد. او در این مسیر مجموع کل سرمایه سیاسی خود را برخلاف همه مخالفت‌ها با پاکستان بر اسلام آباد مصرف کرد. از آن جمله شخصاً به اسلام‌آباد و راول پندی مقر ستاد مشترک ارتش پاکستان سفر کرد و سپس مقام‌های ارشد حکومت پاکستان به کابل آمدند. تلاش‌های اشرف غنی اما برای جلب حمایت پاکستان برای آوردن صلح بی‌نتیجه پایان یافت و در سومین سال از حکومت او، روابط میان کابل و اسلام‌آباد به شدت تیره است.
رییس حکومت وحدت ملی در هر فرصت تلاش می‌کند تا پاکستان را زیر فشار قرار دهد و از جامعه جهانی بارها خواسته است با لانه‌های امن هراس‌افگنان که در خاک پاکستان فعال است، مبارزه کنند.
تنش میان افغانستان و پاکستان درحالی در اوج خود می‌باشد که دونالد ترامپ، رییس جمهور امریکا نیز با اعلام استراتژی جدید کشورش برای افغانستان گفته که دیگر در قبال پناهگاه‌های تروریستان در خاک پاکستان ساکت نمی‌ماند.
در آخرین مورد چهارشنبه 5 میزان، محمد اشرف غنی در یک نشست خبری با وزیر دفاع امریکا و دبیر کل ناتو در کابل گفت که اولویت افغانستان صلح با پاکستان است و پس از آن صلح با طالبان.
تقویت نیروهای امنیتی
درحالی که جنگ و شورش‌گری در افغانستان افزایش یافته است، حکومت این کشور و متحدان بین‌المللی آن نیز کوشیده‌اند نیروهای نظامی افغانستان را تقویت کنند. کابل درحال حاضر از هزینه 6 میلیارد دالر امریکایی برای تقویت هوانیروی خود در چهار سال آینده خبرداده است.
افزون بر این ایالات متحده امریکا قرار است تا پایان سال 2021 میلادی 159 چرخ‌بال بلک‌هاک به هوانیروی افغانستان تحویل دهد و در کنار این وزارت دفاع امریکا قرارداد ساخت بیش از 6 هزار عراده‌هاموی زرهی برای نیروهای افغان را با جنرال موتورز امضا کرده است.
درحالی که شورشیان مخالف مسلح دولت افغانستان تلاش می‌کنند مناطق بیشتری را در اختیار داشته باشند، دبیر کل ناتو اما به تازگی گفته است که نیروهای این سازمان افغانستان را ترک نمی‌کنند و هرگز اجازه نمی‌دهند این کشور بار دیگر به پناهگاه امن تروریستان تبدیل شود.
در کنار تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی افغانستان، حکومت وحدت ملی تلاش کرده است اصلاحات گسترده‌ای را نیز در ساختار این نیروها عملی سازد. در ادامه این اصلاحات حکومت وحدت ملی تصمیم گرفته است که نیروهای پولیس سرحدی را در ساختار وزارت دفاع افغانستان مدغم بسازد تا بار جنگ را از دوش پولیس این کشور کاسته باشد.
این مجموعه از فعالیت‌های اصلاحات، تجیهز و آموزش در ساختار امنیتی افغانستان ظاهراً گام‌های بزرگ حکومت وحدت ملی در عرصه امنیت این کشور بوده است. با آنکه افغانستان سال‌های سختی را به لحاظ امنیتی پش سر گذاشته، اما به نظر می‌رسد روند تغییر وضعیت امنیتی این کشور مثبت می‌باشد و این امر در کوتاه مدت می‌تواند امیدهای از دست رفته برای آینده افغانستان را دست‌کم در بخش‌هایی از این کشور بازگرداند؛ امری که انتظار می‌رود در عرصه سیاسی نیز از سوی اشرف غنی و تیم او در مدیریت کلان قدرت سیاسی افغانستان اجرایی شود تا نخبگان سیاسی این کشور به جای مخالفت با تیم ارگ ریاست جمهوری در حمایت از آن به پا خیزند.
افزودن دیدگاه