مانور جدید افغانستان؛ مسیر حمل و نقل ویژه کابل-دهلی و آینده تجارت با هند

امروز دهلیزهوایی افغانستان-هند به‌گونه‌ی رسمی با حضور رییس جمهوری افغانستان، بازرگانان این کشور و مقام‌ها هند گشایش یافت. نخستین هواپیمای حامل کالاهای بازرگانی افغانستان، کابل را به‌سوی هند ترک کرد.

صدیق الله مجددی، مسوول پروژه دهلیزهای هوایی افغانستان-هند گفت که  گسترش مبادلات بازرگانی میان افغانستان و هند و برچیدن موانع انتقال کالاهای بازرگانی افغانستان از جمله اهداف این مسیر جدید است.

من‌پریت وهورا، سفیر هند در این برنامه که در فرودگاه حامد کرزی برگزار شده بود گفت که هدف از تأسیس این دهلیز هوایی توسعه‌ی مناسبات اقتصادی و تجارتی بین دو کشور است. او تاکید کرد که اموال از این طریق بدون چالش و با کمترین زمان انتقال داده خواهد شد.

از سوی هم مقام‌های اتاق تجارت و صنایع افغانستان می‌گویند که کالاهای که امروز از طریق این پرواز انتقال داده شد در حدود 60تُن و به ارزش بیش از 5میلیون دالر بوده و قرار است این رقم با فرا رسیدن حاصلات میوه افزایش یابد.

صیام‌الدین پسرلی سخنگوی اتاق تجارت و صنایع افغانستان گفت که این کالاها شامل محصولات زراعتی، نباتات طبی، میوه‌های خشک و تازه می‌شود که برای اولین‌بار از طریق دهلیز هوایی تجارتی افغانستان-هند انتقال داده می‌شود. به گفته‌ی مقام‌های اتاق تجارت و صنایع افغانستان این پرواز هفته یک‌بار صورت می‌گیرد و در صورت تقاضای بیشتر، افزایش می یابد.

مقام‌های اتاق تجارت و صنایع افغانستان می‌گویند که هزینه‌ی انتقال هر کیلو سبزی و میوه‌های تازه از این طریق از فرودگاه‌های کابل و قندهار به بازارهای هند، تا ۲۰ سنت می‌باشد و برعکس انتقال هر کیلوگرام کالاها از بازارهای هند به افغانستان، ۴۰ سنت هزینه خواهد داشت. پیش از این از طریق زمینی انتقال هر کیلوگرام سبزی و میوه برای افغانستان 60تا 70سنت هزینه داشته است.

مسیر قندهار-امرتسر

مقام‌های اتاق تجارت و صنایع افغانستان می‌گویند که علاوه بر طرح دهلیز هوایی کابل-دهلی، طرح دهلیز قندهار-امرتسر هند نیز آماده شده که تا هفته آینده این دهلیز نیز گشایش می‌باشد.

با این حال مقام‌های اتاق تجارت و صنایع افغانستان می‌گویند که پیش از این کابل از طریق دهلیزهای هوایی به هند و برخی از کشورهای دیگر مانند امارات متحده عربی صادرات داشت، اما دهلیز ویژه‌ی حمل و نقل تجاری وجود نداشت. آنان می‌گویند که اموال از طریق این کارگو با هزینه‌ی کمتر به هند انتقال خواهد یافت.

گفته می‌شود که اولین هواپیمایی که از دهلیز قندهار-امرتسر پرواز خواهد کرد، 40تن میوه خشک افغانستان را به ارزش بیش از 2میلیون دالر انتقال خواهد داد.

مسوولان نهادهای بازرگانی امیدوار است که این دهلیزهای هوایی بتواند، سبزی و میوه‌های تازه افغانستان را در وقت مناسب به بازارهای هند انتقال دهد. آنان تاکید دارند که پیش از این میوه‌های تازه افغانستان به دلیل انسداد راه‌های ترانزیت زمینی، فاسد و خراب شده که از این بابت بازرگانان افغانی ضرر هنگفتی را متحمل شده اند.

پاکستان تنها سال گذشته میلادی، پنج بار مرز تورخم را بسته بود و یکبار دیگر مرز سپین بلدک را حدود ۱۲ روز بست. این انسداد مرزی باعث شد تا افغانستان به لحاظ اقتصادی به خاطر ضایع شدن مقدار زیادی میوه های آن آسیب جدی ببیند. این شش مورد وضعیت بازار را در افغانستان به شدت متاثر کرد و تاجران افغان ادعا دارند که در سال گذشته دچار ضرر مالی شدیدی از این بابت شده اند.

دسترسی آسان

مقام‌های حکومت افغانستان و هند، در حاشیه‌ی ششمین “اجلاس قلب آسیا در مورد افغانستان” برای ایجاد این مسیر حمل و نقل هوایی به توافق رسیدند.

ارگ ریاست جمهوری افغانستان در اعلامیه‌ای تاکید کرد که “توافق ایجاد دهلیز هوایی برای کارگوهای تجارتی دو کشور، دو طرف را قادر می‌سازد که به تولیدات و خدمات یکدیگر دسترسی پیدا کنند.” محمداشرف غنی در این نشست گفته بود که هدف از این کار، استفاده مردم دو کشور از امکانات یکدیگر است.

رییس جمهوری افغانستان در این نشست تاکید کرده بود که آسیا اکنون در حال انتقال به سمت اقتصاد قاره‌ای است و از طرف دیگر هزینه زیادی را به دلیل خشونت‌های سیاسی، می‌پردازد.

از سوی هم مسافر قوقندی، سخنگوی وزارت تجارت و صنایع افغانستان به خبرنامه گفت که بخش توسعه بین المللی ایالات متحده (USAID)  نیز در حوزه فنی این دهلیزهای ویژه کابل-دهلی و قندهار-امرتسر همکاری دارد.

به گفته‌ی سخنگوی وزارت تجارت و صنایع افغانستان، تاثیرگذاری ایجاد این خدمات کارگو را در زمان کمتر، قیمت مناسب تر و بازار خرید بهتر آن می دانند.

 به باور آقای قوقندی، این کار می تواند صادرات افغانستان را بالا ببرد و تاجران افغان محصولات مانند خربوزه، انگور، چکه -گیلاس افغانستان را از این طریق در زمان اندک به بازارهای مختلف صادر نماید.

او گفت که هندوستان کشوری‌است که به منطقه نزدیک است و بازار خوبی برای تولیدات و محصولات افغانستان می‌باشد. به گفته‌ی مقام‌های وزارت تجارت و صنایع، افغانستان سال گذشته به کشورهای مختلف از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس صادارت داشته است.

ساخت ایستگاهای کارگو

مقام‌های وزارت تجارت و صنایع افغانستان می‌گویند که این وزارت، طرحی را برای ساخت ایستگاه های دهلیزهای هوایی در چهار فرودگاه بین المللی افغانستان از جمله، کابل، مزار شریف، هرات و قندهار، آماده کرده است.

به گفته‌ی این مقام‌ها، هندوستان و امارات متحده عربی آمادگی خود را برای ساخت این ایستگاه ها اعلام داشته اند. این ایستگاه ها، از آن جا در گوشه‌ای از فرودگاه ها ساخته خواهد شد که تخلیه و بارگیری اموال تجاری را تسهیل می‌کند.

افغانستان و هندوستان سالانه بیش از ۵۰۰ میلیون دالر داد و ستد تجارتی دارند، اما مسوولان بازرگانی افغانستان امروز در برنامه گشایش دهلیز هوایی افغانستان- هند تاکید کردند که این رقم تا آخر سال جاری خورشیدی به گونه‌ی قابل ملاحظه‌ای افزایش خواهد یافت.

با این وجود محمد اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان در حاشیه نشست قلب آسیا در مصاحبه با یکی از رسانه‌های هندی در مورد نقش این دهلیز هوایی گفته بود که “ما به صورت ضروری مسیر کاروان قدیم را احیا می‌کنیم. به جای این که ببینیم مسیر زمینی تجارت مان بسته است، این مسیر به ما توان پیش‌بینی‌پذیری کالای نظیر دارو را می دهد. هند در مقایسه با هر جای دیگر داروهای ارزان قیمت تولید می‌کند. با داشتن یک روند منظم، این تجارت برای ما شگفتی‌انگیز خواهد بود. افغانستان دارای نام نیک در هند است. این نام از «بابر» که میوه به هند می‌آورد تا «کابلی والا» ادامه داشته است.”