محمد اشرف غنی رییس جمهور افغانستان یکی از سخنرانی های صریح خود را در باره نقش پاکستان در ترویج ترور در کنفرانس قلب آسیا به روز یک شنبه در ارمتسر ایراد داشت که در آن تاکید کرد بدون حمایت دولت پاکستان، طالبان حتی یک ماه ادامه نمی یابد. آقای غنی در مصاحبه‌ای با سهازینی حیدر از ناامیدهای خود از پاکستان، دوستی با هند و امیدهایش برای منطقه صحبت کرد.
شما در سخنرانی تان در قلب آسیا اظهارات جدی را در باره پاکستان بیان داشت. از آن جمله گفتید که پاکستان به جای کمک مالی که برای توسعه افغانستان تعهد کرده بود، این پول را برای مبارزه با تروریزم در داخل این کشور مصرف کند. چه شد که پاکستان را در این کنفرانس بین المللی هدف قرار دادید؟
من با پاکستان وارد تعامل شدم. به آن کشور رفتم و نه تنها با رهبران غیرنظامی آن بل که با رهبران نظامی آن نیز دیدار کردم. من حتی به مقر فرماندهی ارتش آن رفتم، به خاطری هر کشوری نهادهای خاصی خود را دارد. پیام من در آن جا این بود که یک دریچه وجود دارد. این می تواند تبدیل به یک دروازه شود و یا یک کرویدیور یا مسیر و یا هم می تواند بسته شود. ما هر کاری را برای اطمینان صلح با پاکستان انجام دادیم. سال های 2015 و 2016 سال های بسیاری سختی می باشند و خشونت های که دامن گیر مردم ما شده باید بیان شود. زمانی که مردم شما می میرند، قابل قبول نیست که آرام باشید. من یک رهبر سیاسی انتخابی هستم و باید احساسات مردم ام را بازتاب دهم. این به خاطری است که سوال تروریزم تنها تهدید به ما نیست بلکه تهدیدی است به پاکستان و منطقه آسیا. به همین خاطر نیازمند موضع گیری عمومی است.
آیا این دریچه فرصت حالا بسته شده است؟
آن ها نیاز دارند تا آن را باز کنند. ما این دریچه را باز کردیم اما حالا بسته است. اما اکنون نوبت آن هاست تا آن را باز کنند.
هند و افغانستان خشم خود را نسبت به تروریزم مداوم در این کنفرانس ابراز داشتند که ظاهرا این کنفرانس را این مسئله تحت شعاع قرار داده بود. اکنون امید شما از این روند چیست؟
سخنرانی من چهار بخش داشت. بخش اول آن مربوط به دوستی ما با هند می شد. دوم تجلیل از اجماع جدید روی افغانستان از سوی جامعه جهانی می شد. سوم آن چشم انداز ادغام معادلات اقتصادی آسیا و چهارم آن این بود که اگر ما به این اقتصاد آسیایی مدغم نشویم، از چه اموری باز می مانیم. تروریزم ما را از این مسئله باز می دارد و ما نیازمند راه حل های برای این در قلب آسیا می باشیم. این تبدیل به یک روند معنا دار می شود. هدف ما این باشد که چین را به ایران و هند وصل کنیم. جنوب آسیا کمترین منطقه درهم تنیده است و پتانسیل بزرگی برای در هم تنیدگی دارد.
نگرانی این جا این است که این یک قدم از ارتباط مسیر اقتصادی چین پاکستان است با توجه به راه آهن یوو – مزار
یک مسیر اقتصادی در مقابل مسیر دیگر قرار ندارد. این جا منطق قیمت اهمیت دارد. بسیار آسان است که از طریق افغانستان گذر کرد. شمال افغانستان هموار است. در عین حال ارتباط با راه آهن به نفع همه است. ما نباید این را یک بازی صفر صفر ببنیم.
اگر بر گردیم به نگرانی ها در باره ترور. در کنفرانس سارک افغانستان و هند با هم یک جا شدند تا پاکستان را تحریم کنند که نتواند میزبان آن باشد. آیا این سیاست انزوای پاکستان کار می دهد؟
ما پاکستان را منزوی نمی سازیم اما زمانی که زیر حمله هستیم نیاز داریم تا گوشزد کنیم که دیگر این مسئله قابل تحمل نیست. تعامل با همدیگر ضروری است، اما تعاملی که معنادار باشد. سال گذشته من به قلب آسیا در اسلام آباد رفتم و به صورت مکرر به من اطمینان داده شد که سیاست آن ها تغییر می کند. در مقابل آن ما بدترین سال جنگی خود را در طول 15 سال گذشته داشتیم. یک پاکستان منزوی به نفع منطقه نیست، اما رهبری پاکستان باید بیشتر از اطمینان های زبانی تدابیر اتخاذ کنند.
در می 2015 در یک مصاحبه با روزنامه هندو شما گفته بودید که اگر پاکستان بستن ترانزیت تجاری را با هند ادامه دهد، افغانستان دسترسی آن کشور را به آسیای میانه کوتاه می کند… آیا هنوز این تهدید وجود دارد؟
راستش ما این کار را کردیم. تجارت میان افغانستان و پاکستان بسیار کاهش یافته است. به صورت اقتصادی، افغانستان اکنون بخشی از آسیای میانه شده است. ورود ما به بندرگاه ترکمنستان به صورت اساسی وابستگی ما را به مسیر پاکستان تغییر می دهد. این مسیر پنج برابر ارزان تر و قابل اعتماد تر است. این ایده و یا تصویر که ما به بندرگاه کراچی وابسته ایم باید از بین برود. افغانستان قلب آسیاست و هر قلب شریان های زیادی داری و ما آن شریان ها را باز می کنیم حالا.
تغییر اساسی در روابط افغانستان-هند در سال گذشته از زمانی که تصمیم هند برای فراهم سازی هلیکوپترهای نظامی گرفته شد، به میان آمد. با نقل قول از آقای مودی در باره تردیدهای تاریخ با آمریکا، آیا هند بر تردیدهای خود در باره افغانستان فایق آمده است؟
هند در همگرایی با افغانستان قرار گرفته است. هیچ امری مخفی وجود ندارد. این یک رابطه شفاف دولت با دولت است. ما با اهداف و فرصت های مشترک به هم پیوستیم.
اما زمانی که شما آغاز کردید، این گونه خوب نبود….
خوب بود اما برخی از تحلیل گران تنها بازی صفر صفر را می بینند. افغانستان می خواهد هسته ای همکاری ها شود. از زمانی که برای اولین بار دیدار داشیتم، نخست وزیر مودی و من در یک هم اندیشی قرار گرفتیم و همان بود که این همگرایی شکل گرفت.
هند و افغانستان تفاهم نامه جدید کارگو هواپیمایی را اعلام داشته اند. این تفاهم نامه با توجه به این که ما پرواز های زیادی بین هم داریم، وضعیت را چگونه تغییر خواهد داد؟
ما به صورت ضروری مسیر کاروان قدیم را احیا می کنیم…. در آسمان، زمانی است که ما به دنبال ارزش های بیشتر و میزان کمتر تجارت ایم. به جای این که ببینیم مسیر زمینی تجارت مان بسته است، این مسیر به ما توان پیش پینی پذیری کالای نظیر دارو را می دهد. هند در مقایسه با هر جای دیگر داروهای ارزان قیمت تولید می کند. با داشتن یک روند منظم، این تجارت برای ما شگفت انگیز خواهد بود. افغانستان دارای نام نیک در هند است. این نام از بابر که میوه به هند می آورد تا کابلی والا ادامه داشته است.
چهابهار مسیر دیگر بدیل پاکستان چقدر ارزشمند است؟ آیا زمینه ای بیشتر از تجارت دوجانبه در بندر چابهار وجود دارد؟
ما نیاز داریم که فقط به چابهار به تنهایی نگاه نکنیم. ایران دارای 11 همسایه است که به آن ها وصل می باشد مثل ترکمنستان و آذربایجان. مسئله این جا تجارت هند با آسیای میانه از طریق افغانستان است که قابل درک می باشد.
اگر به وضعیت امنیتی در افغانستان بپردازیم، شما اخیرا با رییس جمهور منتخب دونالد ترامپ گفتگو کردید، نقش آمریکا را در زمان او در افغانستان چگونه می بنید؟ آیا این نقش کاهش خواهد یافت؟
رییس جمهور اوباما یک تصمیم تاریخی برای نگاه میان مدت چهار ساله روی امنیت برای افغانستان گرفت و به احتمال زیاد رییس جمهور ترامپ نیز این نگاه را ادامه خواهد داد. سال 2015 سال بقای ما بود، 2016 سال دفاع منظم ما بود، 2017 و بعد از آن سال های موفقیت ما خواهد بود. ببین در سال 2014 ما 140000 نیروی خارجی داشیتم اما حالا 10000 نیروی بیشتر در نقش حمایتی در افغانستان حضور دارند. واقعا نیروهای امنیتی افغانستان یک راه طولانی را آماده اند. حالا ما هوانیرو داریم.
پس چه نقشی برای هند می باشد؟ آیا ارسال قطعات نظامی حالا حل شده است و آیا یک میکانیزم سه جانبه با روسیه به وجود می آید؟
ما از هلی کوپترهای که هند فرستاد استقبال کردیم. ناوگان هلی کوپتری ما روسی بوده اند و کمک هند برای ترمیم و نگهداشت آن ها بسیار ارزشمند بوده است. حالا ما وسائل آمریکایی می خریم. کمک های هند نجات دهنده بود.
گفتگوها با طالبان در کجا قرار دارد؟
ما یک معاهده صلح با حزب اسلامی امسال امضاء کردیم. پس مهم است بدانیم که یک گفتگوی بین الافغانی می تواند کارآیی داشته باشد. ما فقط می توانیم امیدوار باشیم که طالبان نیز این مسیر را بپیمایند. طالبان اخیرا اعلام داشته که بر زیربناهای ما حمله نمی کنند. دلیل آن این است که آن ها دریافته اند که برای شان در افکار عمومی به شدت این حملات سنگین تمام می شود. طالبان می گفتند که غرب ساعت ها را دارد و آن ها زمان را و می توانند برنده شوند. اما شهروندان افغان علیه این خرابکاری ها می ایستند. در عین حال، مسئله ظهور بازیگران دیگر نظیر داعش که می تواند آن ها را با چالش جدی مواجه سازد مطرح است. پس ما امیدواریم که آن ها نیاز به آمدن دور میز را درک کنند.
شما مطمین معلوم می شوید. اما به نظر می رسد طالبان یک بخش عظیمی از مناطق را در دست دارند. ما همین هفته اعدام در انظار عمومی یک مهندس را شاهد بودیم. واقعا چقدر مناطق را حکومت کنترول می کند؟
نیروهای ما بین 66 تا 68 درصد مناطق را در کنترول دارند. نزدیک به 10 درصد هم در کنترول طالبان است و روی بقیه آن دو طرف مبارزه می کنند. یک بن بست وجود داشت اما حالا این بن بست به نفع حکومت در حال تغییر است. شاید در وضعیت کنترول بر مناطق تغییر نیامده باشد اما ما به جای 140000 سرباز خارجی اکنون خود را تثبیت می کنیم. اتحاد ارتش افغانستان در این مورد بسیار بارز بوده است.
پس آیا گفتگو با طالبان بین الافغانی خواهد بود، آیا پاکستان از روند بیرون شده است، در حالی که آن ها گفتگوهای گذشته را میزبانی می کردند؟
طالبان در گفتگو با پاکستان است. به خاطری که آن ها باید تهدید ترور را تایید کنند.
پاکستان همواره گفته است که میلیون مهاجر افغانستان را پناه داده و نمی تواند بگوید که کدام آن ها طالبان است….
این بهانه قدیمی است. یکی از فرماندهان ارتش ما از هلمند به کویته رفت و پیشنهاد داد تا اقامتگاه های که رهبران طالبان در آن زندگی می کنند را نشان دهد. اما در مقابل آن سکوت آن ها را شاهد بودیم. مهاجران افغان به آینده شان در افغانستان اعتقاد دارند… اگر آن ها می خواهند این مهاجرین را برگشت دهند، ما آن ها را می پذیریم حتی اگر یک قطعه از نان را داشته باشیم که با آن ها تقسیم کنیم. من به کمک خارجی نیاز ندارم. من به صلح نیاز دارم تا کشور ما را بسازیم. جهان قانع شده که افغانستان یک سرمایه گذاری است که بازدهی خواهد داشت.
افزودن دیدگاه