سویا منبع عالی پروتئین برای گیاهخواران به حساب می آید. این روغن استخراج شده از سویا سرشار از پروتئین و چربی های سالم است. فواید روغن سویا توجه زیادی به خود جلب کرده است. به دلیل ارزش غذایی غنی آن توسط بسیاری از افراد استفاده می شود.

اما آیا می تواند جایگزین سالمی برای روغن های دیگر باشد؟ آیا می توان آن را به طور منظم مصرف کرد؟ چه چیزی این روغن گیاهی را سالم عنوان کرده است؟ پس برای آگاهی بیشتر از این روغن در این مطلب از سری مطالب سلامتی خبرنامه با ما همراه باشید.

فواید و عوارض جانبی روغن سویا

چرا استفاده از روغن سویا برای شما مفید است؟

روغن سویا از آن جایی که منبع بسیار خوبی از پروتئین ها، چربی های ضروری و مواد شیمیایی گیاهی است، دارای مجموعه ای از مزایای سلامتی باورنکردنی می باشد.

فواید روغن سویا؛ کمک به رشد مو

روغن سویا به رشد مو کمک می کند. ریزش مو و طاسی تهدیدی در حال افزایش است و در مردان و زنان در هر گروه سنی رخ می دهد. عوامل متعددی مانند استرس و اضطراب، ژن ها، سوءتغذیه، عدم تعادل هورمونی و آلودگی می توانند منجر به تسریع ریزش مو، ضعیف شدن ریشه مو و کاهش رشد مو شوند. استفاده از روغن سویا یا محصولات سویا می‌تواند اسیدهای آمینه و مولکول‌های کراتین مانند در الیاف مو را افزایش داده و آن ‌ها را از ریشه تقویت کند. به همین دلیل است که بسیاری از شامپوهایی که به موهای شما درخشندگی می بخشند دارای روغن سویا یا مشتقات سویا هستند.

محافظت و تغذیه پوست

روغن سویا سرشار از اسید لینولئیک، ایزوفلاون ها، آنتی اکسیدان ها و ویتامین هایی است که از پوست شما محافظت و منجر به تغذیه آن می شود. استفاده از روغن سویا یا ژل‌ها و لوسیون‌های حاوی مشتقات روغن سویا می‌ تواند از پوست شما در برابر اشعه‌های UVB و التهاب ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت کند. و سبب کاهش آب ترانس اپیدرمی (TEWL) از دست رفته روی پوست شما می شود. ضمنا سبب بهبود سد دفاعی پوستی می شود.

روغن سویای سیاه سرشار از آنتی اکسیدان هایی مانند آنتوسیانین و ایزوفلاون است که از پیری پوست در زنان یائسه جلوگیری می کند. ایزوفلاون ها فیتواستروژن هستند و فعالیت شبیه استروژن انسانی را نشان می دهند. استفاده از چنین روغن های گیاهی محافظ کلاژن و الاستین در پوست می باشد. و پوست شما را نرم، مرطوب و عاری از چین و چروک، رنگدانه و خطوط ریز نگه می دارد.

کاهش سطح کلسترول بد و محافظ قلب

استفاده از روغن های تصفیه شده برای پخت و پز می تواند سطح چربی های غیراشباع شده “بد” را در بدن شما افزایش دهد. و منجر به تجمع کلسترول “بد” یا LDL (لیپوپروتئین با چگالی کم) در خون شود. رسوبات LDL رگ های خونی شما را مسدود می کند. با گردش خون تداخل کرده و به طور غیرمستقیم فشار بر قلب شما را افزایش می دهد که منجر به فشار خون می شود. جایگزین های سالمی مانند روغن سویا در اسیدهای چرب غیراشباع «خوب» و امگا 3 فراوان است. تجمع LDL را کند می کند و فشار خون را کاهش می دهد. در یک مطالعه نیز مشخص شد که خطر ابتلا به تصلب شرایین و حملات ایسکمیک را تا 25 درصد کاهش می دهد.

فواید روغن سویا؛ افزایش وزن به روش صحیح

در حالی که 80 درصد از جمعیت جهان خواهان کاهش وزن هستند. بسیاری از افراد کم ‌تغذیه وجود دارند که به آن ها توصیه شده است وزن خود را افزایش دهند. از آن جایی که روغن سویا دارای سطوح بالاتری از اسیدهای چرب مونو و چند غیراشباع نسبت به چربی های اشباع شده است، همراه با نشاسته گیاهی و مواد شیمیایی گیاهی، جایگزینی کره یا روغن پخت و پز تصفیه شده با آن، گزینه سالم تری است.

کمک به سلامت استخوان

از مزایای روغن سویا می توان به تقویت سلامت استخوان ها اشاره کرد .زنان دارای سلاحی مرموز به نام استروژن هستند که از آن ها در برابر بزرگترین اختلالات محافظت می کند. یکی از نقش های مهم استروژن در تنظیم متابولیسم استخوان است و کمبود آن باعث تحلیل استخوان و افزایش بروز استئوپنی می شود. روغن سویا سرشار از فیتواسترول‌هایی به نام ایزوفلاون‌ها (پلی‌فنول‌های مشتق شده از گیاه و استروژن‌های مشابه) است. که رادیکال ‌های آزاد را از بین می‌برد و به گیرنده‌ های استروژن روی استخوان‌ های شما وصل می‌ شود. تا سبب اصلاح مثبت استخوان شود و از بیماری‌های استخوانی مانند پوکی استخوان و استئوپنی محافظت کند.

افزایش قدرت حافظه و مبارزه با آلزایمر

سطوح بالای چربی های اشباع شده باعث تشکیل پلاک های آمیلوئیدی (مانند رسوبات LDL) روی سلول های مغز می شود. که منجر به التهاب و از دست دادن حافظه در آن ها خواهد شد. روغن سویا دارای سطوح بالایی از ویتامین K و اسیدهای چرب غیراشباع “خوب” مانند اسیدهای لینولنیک است که اسیدهای امگا 3 مانند DHA و EPA و اسیدهای چرب امگا 6 را می سازند. این اسیدهای چرب دارای خواص محافظت کننده عصبی قوی هستند و باید از طریق رژیم غذایی شما تامین شوند. افزودن دانه سویا به غذا، استفاده از روغن سویا برای پخت و پز یا مصرف مکمل های روغن سویا می تواند حافظه و قدرت یادگیری را تقویت کند.

همچنین می تواند اختلالات شدید شناختی، عصبی، و عروق مغزی مانند آلزایمر را درمان کند. علیرغم این که روغن سویا از یک منبع گیاهی به دست می ‌آید. به لطف مزایای آن محبوب و شناخته شده است.

عوارض جانبی استفاده از روغن سویا

مانع از عملکرد تیروئید

روغن سویا و محصولات سویا اثرات ضد تیروئیدی در افراد مبتلا به کمبود ید دارند. هنگامی که بیماران هیپوتیروئیدی محصولات سویا را مصرف می کنند. ایزوفلاون ها جذب مکمل های مصنوعی تیروئید را مهار می کنند. و پاسخ منفی کاذب به درمان نشان می دهند. گاهی اوقات، این دوز منجر به افزایش بروز مشکلاتی که هرگز وجود نداشته است، می شود. می توانید مصرف روغن سویا را کاهش دهید یا از یک رژیم غذایی متعادل تحت نظارت پزشک پیروی کنید. تا از پیامدهای بالینی جلوگیری شود.

فواید روغن سویا؛ سبب چاقی و دیابت می شود

مقصر، در این مورد، اسیدهای چرب غیراشباع چندگانه هستند. پس از تجزیه، این مشتقات اسیدهای چرب در اندام‌های مختلف بدن از جمله کبد و کلیه‌ها جمع می‌ شوند. که در نهایت وزن آن‌ها افزایش می یابد. و منجر به التهاب و مبتلا شدن فرد به دیابت می شود. همچنین، به دلیل محتوای اسیدهای چرب اشباع، این روغن باعث ایجاد بافت های چربی ذخیره کننده چربی می شود و چاقی را برای مصرف کننده به وجود می آورد.

می تواند برای نوزادان حساسیت زا باشد

نوزادان معمولا به مشتقات سویا آلرژی نشان می دهند. زیرا در ترکیبات خود فیتوشیمیایی پیچیده ای دارند. چنین کودکانی در هنگام تغذیه با فرآورده های شیر فرآوری شده که مشتقات سویا به صورت پودر شده در آن ها اضافه می شو. که ممکن است دچار بثورات شدید، حالت تهوع و تب شوند.

در حالی که سویا یک منبع پروتئین غنی برای گیاهخواران و وگان ها به حساب می آید، اما فواید روغن سویا فقط به این موارد محدود نمی شود. روغن سویا با محتوای اسید آمینه غنی آن نه تنها برای سلامت پوست و مو مفید است، بلکه به کاهش کلسترول نیز کمک می کند. که در نهایت آن را به گزینه ای سالم تر برای روغن پخت و پز تبدیل کرده است. همچنین سرشار از ایزوفلاون های بازسازی کننده استخوان می باشد که به پیشگیری از بیماری های دژنراتیو مانند پوکی استخوان و آرتروز کمک می کند. همچنین مقادیر بالای ویتامین K موجود در آن برای سلامت مغز مفید بوده و به بهبود حافظه و شناخت کمک می کند.