وزارت انرژی و آب افغانستان از آغاز به کار پروژه «کاسا یک‌هزار» خبر داده است. عبدالبصیر عظیمی، سخنگوی وزارت انرژی و آب افغانستان در گفتگو با خبرنامه گفت که کار تدارکاتی این پروژه پایان یافته و کار عملی آن در پایان ماه بعدی میلادی آغاز می‌شود.
پروژه کاسا یک‌هزار (CASA-1000) یکی از پروژه‌های بزرگ منطقه‌ای آسیای مرکزی است که انرژی برق مازاد قرغزستان و تاجکستان را با تمدید ۱۲۵۰ کیلومتر لین با ولتاژ بلند 500 کیلو وات به افغانستان و پاکستان انتقال می‌دهد.
به گفته‌ی آقای عظیمی، این پروژه دارای سه استیشن تبدیل برق «ای سی» به «دی سی» در مناطق سنگتوده تاجکستان، کابل و پشاور خواهد بود. سخنگوی وزارت انرژی و آب در عین حال تاکید کرد که این پروژه تا پایان سال 2018 میلادی تکمیل خواهد شد.
بودجه این پروژه حدود یک میلیارد دالر برآورد شده که قرار است از سوی بانک جهانی، بانک انکشاف اسلامی و آژانس توسعه بین المللی ایالات متحده پرداخت شود. با تکمیل این پروژه و هزینه یک میلیاردی، قرار است سالیانه افغانستان حدود 45 میلیون دالر از حقوق ترانزیتی خود بابت انتقال این برق از خاک افغانستان به پاکستان عاید داشته باشد.
جمهوری تاجیکستان و قرغزستان دو کشور در آسیای مرکزی می‌باشد که دارای بالاترین منابع برق آبی در جهان اند. این موضوع و نیازمندی شدید کشورهای جنوب آسیا به انرژی، باعث شده تا سیستم جدید انتقال برق میان چهار کشور عضو این گروه، بنام «کاسا یک‌هزار» ایجاد شود.
این پروژه در سال ۲۰۰۵ از طریق کنفرانس همکاری‌های اقتصادی منطقه‌ای افغانستان (ریکا) پیشنهاد شد و در ریکای ششم که در اکتوبر سال 2015 در کابل دایر شده بود، جزییات اجرایی این پروژه مورد توافق قرار گرفت.
این لاین برق که از ولایت‌های بغلان، پروان، کابل، و ننگرهار افغانستان می‌گذرد، ظرفیت آن در مناطق سنگتوده تاجکستان ۱۳۰۰ میگاوات، در کابل ۳۰۰ میگاوات و در پشاور ۱۳۰۰ میگاوات، می‌باشد.
دستاورد منطقه‌ای
حضور افغانستان در سازمان ها و طرح‌های منطقه‌ای در سال‌های اخیر پر دستاورد بوده که کابل را در محور بسیاری از طرح های سیاسی- اقتصادی منطقه‌ای قرار داده است. در میان این طرح های کلان اقتصادی می توان، حضور افغانستان را در پروژه «کاسا یک هزار» که برق قرغزستان و تاجکستان را به افغانستان و پاکستان انتقال می‌دهد، طرح لوله انتقال انرژی تاپی که گاز ترکمنستان را به کشورهای پاکستان و هند منتقل می‌کند، طرح راه لاجورد که افغانستان را از طریق آسیای میانه به کشورهای اروپایی وصل می‌کند و پروژه توتاپ و مانند آن، نام برد.
علاوه بر این طرح های اقتصادی، کابل توانسته در بیش از یک دهه گذشته عضویت و حضور فعال در بسیاری از سازمان های مهم اقتصادی منطقه یی و جهانی را به دست آورد. این کشور، در سال ۱۹۹۳ عضو سازمان همکاری اقتصادی منطقه‌ای «اکو» شد. در سال ۲۰۰۷ میلادی، در چهاردهمین اجلاس اتحادیه همکاری‌های منطقه ای جنوب آسیا « سارک» از عضو ناظر به عضو دایم این سازمان تبدبل گردید. علاوه بر آن، این کشور در سال ۲۰۱۲ به عنوان عضو ناظر سازمان همکاری های «شانگهای» نیز پذیرفته شد.
از اهداف اصلی این سازمان‌ها بهبود شرایط توسعه اقتصادی پایدار کشورهای عضو است. علاوه بر آن حذف تدریجی موانع تجاری در منطقه و توسعه منابع انسانی در میان اعضا این سازمان‌ها از هدف‌های دیگر آن ها است.
سالنگ یا بامیان؟
ولایات کابل و پروان که از برق وارداتی ازبکستان استفاده می‌کنند، هراز گاهی به دلایل مختلف شاهد قطع برق بوده است؛ این معضل به ویژه در دو سال گذشته به دلایل حوادث طبیعی در سالنگ ها و حمله مخالفان مسلح بر پایه های برق در بغلان، بیشتر محسوس بود که در هر مرتبه باعث قطع برق پایتخت برای مدت طولانی شده و به باور کارشناسان، ضربه‌سنگین اقتصادی را نیز به دولت افغانستان وارد ساخته است.
با توجه به مشکلات امنیتی و طبیعی این مسیر، شماری از نمایندگان ولایت‌های مرکزی در شورای ملی و هم‌چنان کمک کننده های مالی بین المللی و شرکت هایی که قرار است پروژه “کاسا یک هزار” را تطبیق کنند، به این باور اند که عبور برق «کاسا یک‌هزار» از مسیر سالنگ می تواند به سرنوشت لین برق ازبکستان به کابل، مواجه گردد.
حدود یک ماه قبل، شماری از اعضای مجلس نمایندگان، فعالان مدنی و استادان دانشگاه در کابل، در نشست خبری خواهان انتقال این پروژه و هم‌چنان پروژه برق ترکمنستان که به پروژه ۵۰۰ کیلووات مشهور است، از مسیر مناطق مرکزی شده بودند.
در این نشست که نمایندگان بیش از ۶ ولایت مرکزی حضور داشتند، این مسیر را دارای امنیت بالا و دارای ریسک پایین طبیعی خواندند. آنان با اشاره به تجربه‌های تلخ حوادث طبیعی مسیر شاهراه سالنگ تصریح کردند که به دلایل مختلف، شرکت برشنا این لین برق را از مسیر سالنگ عبور می‌دهد.
اما شرکت برشنا می گوید که همه قراردادها، تکمیل شده و تغییر مسیر این پروژه هزینه و وقت بیشتری نیاز دارد.
علی اکبر هم‌کار این گزارش بوده است.
افزودن دیدگاه