در افغانستان، در کنار جنجالها و مشکلات زیادی که در بخشهای مختلف وجود دارد، مشکلات زنان این کشور قابل لمس تر است. گزارشها نشان میدهد که وضعیت زنان، خیلی نسبت به سالهای پیش بهبود نیافته است. هر چند این مشکلات بیشتر در ولایتهای نا امنتر و یا دور افتاده، ثبت میشود.
اما مشکلات زنان به ویژه دختران جوان، تنها در ولایات نیست. در بزرگ شهرهای افغانستان نیز این گروه، با مشکلات فراوانی رو به رو اند. از آزارهای خیابانی گرفته، تا خشونت در خانوادهها و محل کار و محیط درس.
هرچند در سالهای اخیر، دختران جوان فرصتهای زیادی نیز به دست آوردهاند، به آموزش و تحصیل روی بیاورند؛ اما مشکلات همچنان دامن گیر شان است. این جنجالها و مزاحمتها و شاید مشکل خلق کردن، تنها از سوی افراد بیکار و ولگرد نیست، گاهی نهادهای دولتی و حکومتی نیز دست به چنین کاری میزنند.
از سوی هم، استفادهی سوء استادان در وقت امتحانات از دختران، بارها گزارش شده که هیچگاهی هم پیگیری نشده است. با این وجود نیز، همه روزه بر مراجعه و راه یافتن دختران به مراکز تحصیلات عالی افزوده میشود و این بخشی از جامعه، به صورت خستهگی ناپذیر برای رسیدن به دانشگاهها تلاش دارند.
شاید باور دارند، تنها راه رسیدن به یک آینده بهتر و رهایی از خشونت، درس خواندن است و تحصیل و سپس کار و روی پا ایستادن شان.
مشکلات پس از فراغت
شاید تصور کنید، بیکاری و رفتن اداره به اداره برای یافتن کار، مشکل عمده دیگر دختران است. اما پیش از فراغت، این روزها یک مشکل دیگری دامنگیر دخترانی هست که از ولایات به کابل میآیند و در خوابگاه دانشجویی دانشگاه کابل، زندگی میکنند.
خیلی از دختران پس از ختم درس و پشت سر گذاشتن امتحانات نهاییشان، برای مدتی فرصت لازم دارند که کار ناتمام پایان نامههای شان را به اتمام برساند. اکنون مدیریت خوابگاه دختران دانشگاه کابل، آب و برق را بر دخترانی که تا هنوز نیاز دارند به این خوابگاه باشند و روی پایان نامههای شان کار کنند، مسدود کرده است و تازه اصرار دارند ساختمان بدون برق و آب را نیز ترک کنند.
مرسل یکی از دانشجویان دختر که از دانشکده ساینس دانشگاه کابل امسال فارغ شده است، میگوید: “از یک هفته به این سو غذای دانشجویان خوابگاه را قطع کرده اند. از طرف روز آب و برق نیز قطع است و امروز مدیر خوابگاه از دختران خواسته اند که در مدت یک ساعت اینجا را ترک کنیم.”
او می افزاید، هرچند یک هفته پیش نیز به ما اطلاع داده بودند که خوابگاه تا هفته بعد باز خواهد بود؛ اما در جریان هفته آب و برق را قطع کردند. مرسل میگوید، من فکر میکردم که در مدت این هفته کارها و دفاع پایان نامه تمام میشود، ولی تمام نشد و تا ده روز دیگر نیز شاید طول بکشد. ما چند دختر که سال آخر دانشگاه مان بود، چند روز دنبال کرایه نمودن یک سرپناه گشته ایم.
مرسل میگوید، با مشکل یک اتاقی را هم که جز فرش و ظرف دیگر هیچ امکاناتی ندارد، به 4000 افغانی برای یک ماه کرایه گرفته اند و از امنیتاش هم خیلی مطمین نیستند. اما آنها ظاهرن مجبورند تا از پایاننامه شان دفاع نکرده و تمام کارهای مربوط به درس و دانشگاه شان را ختم نکنند، در همین اتاق باقی بمانند.
بسته شدن خوابگاه، پیش از ختم امتحانات
تازه این سخت گیریها در حالی است که هنوز امتحانات دانشگاه طبی کابل تمام نشده است. شماری از دخترانی که در این خوابگاه زندگی میکنند، در دانشگاه طبی کابل درس میخوانند. آنها نیز باید از این ساختمان بدون برق استفاده کنند.
رویا دختر جوانی که در این خوابگاه زندگی میکند، دانشجوی سال چهار دانشکده طب معالجوی دانشگاه طبی کابل است. او میگوید که “تا ختم امتحانات ما فقط اجازه داریم، از فضای لیلیه بدون غذا و آب و برق استفاده کنیم، بدون این که کوچک ترین امکاناتی وجود داشته باشد.”
رویا به خبرنامه میگوید، از هفته گذشته تا حالا با نان خشک و برگر شب و روز را در خوابگاه مرکزی دانشگاه کابل سپری میکنند.
لیدا دانشجوی سال آخر دانشکده روان شناسی دانشگاه کابل است. او نیز فارغ شده است و تنها برای سه یا چها روز فرصت نیاز داشت که در این خوابگاه باقی بماند. او میگوید که ” برای دو سه روز ماندن در خوابگاه بار ها از مسوولان خوابگاه اجازه خواستیم، اما به ما اجازه ماندن ندادند.”
او می گوید که مدیر خوابگاه از آنها خواسته برای ماندن به دو سه روز نیز، باید از وزارت تحصیلات عالی افغانستان، اجازه نامه یا امر بود و باش بیاورند.
لیدا تأکید میکند، برای گرفتن اجازه نامه باید چند روز در ادارههای وزارت تحصیلات عالی سرگردان بگردیم و مسوولان نیز به قول او، آنها را مانند توپ از این اداره به آن اداره شوت می کنند.
نبود بودجه برای خوابگاه
با این حال، وزارت تحصیلات عالی افغانستان میگوید، آنها بیشتر از این بودجه ندارند تا در اختیار دانشجویان قرار بدهند.
فیصل امین سخنگوی وزارت تحصیلات عالی افغانستان به خبرنامه میگوید که “بودجه خوابگاه و زمان مصرف آن مشخص تا اول جدی است و حدود 60 درصد بودجه وزارت تحصیلات عالی، همه ساله به خوابگاهها اختصاص داده میشود و بودجه اختصاص داده شدهی امسال خوابگاهها تمام شده است.”
آقای امین اما در مورد دانشجویان دانشگاه طبی کابل میگوید، این دانشجویان حق استفاده از خوابگاه را تا تاریخ هشت جدی، یعنی تا ختم امتحانات شان دارند. آقای امین همچنان قطع شدن آب و برق خوابگاه را رد نمیکند.
سخنگوی وزارت تحصیلات عالی در رابطه به دانشجویانی که به خاطر کارها و دفاع پایان نامه شان مجبور به کرایه اتاق شده اند، میگوید که وزارت در قبال آنان مکلفیت ندارد و اگر به دل دانشجویان باشد، تا شش ماه دیگر نیز نمیتوانند پایان نامههای شان را تکمیل کنند.
این اتفاق در حالی رخ داده است که در 24 ماه عقرب سال روان خورشیدی، مجلس نمایندگان وزیر تحصیلات عالی را به دلیل مصرف نکردن بودجه انکشافی این وزارت، صلب صلاحیت کرده و از وزارت برکنار کرد.
علی شیر شهیر و صدیقه حیمی همکاران این گزارش بوده اند.
افزودن دیدگاه