خواه بیماری کلیوی داشته باشید و خواه به دنبال بهبود سلامت کلیه‌های‌تان باشید، ممکن است رژیم غذایی خاصی را دنبال کنید. هنگامی که کلیه‌هابه درستی کار نمی‌کنند، مواد زائد از جمله مواد زائد حاصل از مواد غذایی در خون جمع می‌شوند. بنابراین، افراد مبتلا به بیماری کلیوی یک رژیم غذایی خاص را که به عنوان رژیم کلیوی شناخته می‌شود، دنبال می‌کنند. در این نوشتار ۲۰ مورد از بهترین غذاهای مفید برای کلیه گردآوری شده‌است. با خبرنامه همراه باشید.
غذاهای مفید برای کلیه
از آنجایی که بیماری کلیوی ارتباط نزدیکی با بیماری قلبی دارد، ایده خوبی است که این انتخاب‌ها را با یک رژیم غذایی سالم برای قلب ترکیب کنید، یعنی رژیمی که حاوی مقدار زیادی غذاهای تازه و گیاهی است و چربی‌های اشباع کمی دارد.
تجربیات افراد از بیماری کلیوی متفاوت است، بنابراین مهم است که در مورد نیازهای غذایی فردی خودتان حتما و اکیدا با پزشک صحبت کنید.
گل کلم
گل کلم مواد مغذی بسیار مهمی از جمله ویتامین K، فولات و فیبر را برای بدن فراهم می‌کند. این ماده غذایی همچنین آنتی اکسیدان‌ها و ترکیبات ضد التهابی دارد. برای غذای کم پتاسیم، به جای سیب زمینی، گل کلم له شده را امتحان کنید.
زغال اخته
زغال اخته سرشار از مواد مغذی و آنتی اکسیدان‌هایی به نام آنتوسیانین است که می‌تواند از بدن در برابر بیماری‌های قلبی، دیابت و سایر بیماری‌ها محافظت کند. این میوه پرفایده همچنین سدیم، فسفر و پتاسیم کمی دارد.
انگور قرمز
انگور قرمز منبع خوبی از آنتی اکسیدان‌های خوب به نام فلاونوئیدها است که می‌تواند به کاهش التهاب و محافظت از دبدن در برابر بیماری‌های قلبی، دیابت و سایر بیماری‌هاکمک کند.
سفیده تخم مرغ
سفیده تخم مرغ منبع پروتئینی با کیفیت و مناسب برای کلیه‌ها است که فسفر کمی دارد. سفیده تخم مرغ ممکن است انتخاب بهتری نسبت به تخم مرغ کامل برای افرادی باشد که رژیم کلیوی دارند، زیرا زرده تخم مرغ می‌تواند فسفر زیادی داشته باشد.
مواد غذایی مفید برای کلیه: سیر
سیر یک جایگزین خوشمزه برای نمک است که به غذاها طعم فوق‌العاده‌ای می‌بخشد و در عین حال فواید تغذیه ای زیادی نیز دارد.
این ماده غذایی منبع خوبی از منگنز و ویتامین B6 است. سیر در عین حال، حاوی ترکیبات سولفور با خواص ضد التهابی است.
گندم سیاه
گندم سیاه نوعی غله کامل است که پتاسیم کمی دارد. این دانه مغذی همچنین حاوی ویتامین‌های گروه B، منیزیم، آهن و فیبر است. نکته مهم در مورد گندم سیاه این است که گلوتن ندارد و برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک یا عدم تحمل گلوتن مناسب تلقی می‌شود.
روغن زیتون
روغن زیتون منبع سالم ویتامین E و عمدتاً چربی غیراشباع است. این روغن همچنین عاری از فسفر است و همین آن را به گزینه‌ای مناسب برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی تبدیل می‌کند. بیشتر چربی موجود در روغن زیتون اسید اولئیک است که خواص ضدالتهابی دارد.
علاوه بر این، چربی‌های تک غیراشباع در دماهای بالا پایدار هستند و همین روغن زیتون را به یک انتخاب سالم برای پخت و پز تبدیل می‌کند.
بلغور
بلغور یک محصول گندم سبوس‌دار و جایگزین مناسب کلیه برای سایر غلات کامل است که پتاسیم و فسفر بیشتری دارند. بلغور ویتامین‌های گروه B، منیزیم و آهن و همچنین پروتئین و فیبر گیاهی را که برای سلامت دستگاه گوارش اهمیت زیادی دارد، برای بدن تامین می‌کند.
کلم پیچ
کلم به خانواده سبزیجات چلیپایی تعلق دارد و ویتامین‌ها، مواد معدنی و ترکیبات آنتی اکسیدانی مناسبی را به بدن میرساند. یک مطالعه در سال 2021 نشان داده‌‌است که کلم سفید و قرمز می‌تواند:
- به مدیریت قند خون کمک کند
- خطر آسیب کلیه و کبد را کاهش دهد
- از استرس اکسیداتیو و چاقی جلوگیری کند
مرغ بدون پوست
سینه مرغ بدون پوست نسبت به مرغ پوستی چربی و فسفر کمتری دارد.
NIDDK به افراد مبتلا به بیماری کلیوی توصیه می‌کند که مصرف گوشت و ماهی را محدود کنند، زیرا سطوح بالای پروتئین چندان برای کلیه مناسب نیست.
غذاهای مفید برای کلیه: فلفل دلمه ای
فلفل دلمه‌ای سرشار از ویتامین‌های A و C و سایر آنتی اکسیدان‌هاست اما پتاسیم کمی دارد. این مواد مغذی برای عملکرد سیستم ایمنی که ارتباط نزدیکی با بیماری کلیوی دارد، مهم هستند.
پیاز
کاهش نمک رژیم غذایی می‌تواند سخت باشد، اما پیاز یکی از راه‌های افزودن طعم به غذا آن هم بدون سدیم است. به همین دلیل پیاز ماده غذایی مناسبی برای رژیم کلیوی محسوب می‌شود. تفت دادن پیاز با سیر، روغن زیتون و گیاهان می‌تواند بدون به خطر انداختن سلامت کلیه، طعم غذاها را بهبود دهد.
آروگولا
آروگولا یک سبزی طعم‌دار و غنی از مواد مغذی است که پتاسیم کمی دارد و همین آن را به انتخابی خوب برای سالادها و غذاهای مناسب کلیه تبدیل می‌کند.
آروگولا ویتامین K، منگنز و کلسیم بدن را تامین می‌کند که همگی برای سلامت استخوان‌ها مهم هستند. این سبزی پر از مواد مغذی همچنین حاوی نیترات است که می‌توانند فشار خون را کاهش دهد، ویژگی که یک فایده مهم برای مبتلایان به بیماری کلیوی است.
آجیل ماکادمیا یا فندق استرالیایی
اکثر آجیل‌ها سرشار از فسفر هستند و اگر از رژیم کلیوی پیروی می‌کنید گزینه مناسبی برای شما محسوب نمی‌شوند. با این حال، آجیل ماکادمیا یک گزینه خوشمزه برای افراد مبتلا به مشکلات کلیوی است. این مغز پتاسیم و فسفر کمتری نسبت به بادام زمینی یا بادام دارد.
ماکادمیا همچنین کلسیم، چربی‌های سالم، فولات، منیزیم، مس، آهن و منگنز به بدن میرساند.
غذاهای مفید برای کلیه: تربچه
تربچه‌ها سبزیجات تردی هستند که پتاسیم و فسفر بسیار کمی دارند اما حاوی مواد مغذی مهم دیگری مانند فولات و ویتامین A هستند.
طعم تند آنها مزه خوبی به غذاهای کم سدیم می‌دهد.
شلغم
شلغم نوعی سبزی ریشه‌ای است که فیبر، ویتامین C، ویتامین B6 و منگنز دارد. این ماده غذایی مفید را می‌توان برشته یا آب پز و له کرد و به عنوان بخشی از رژیم غذایی کلیوی مصرف کرد. یا شلغم خام و رنده شده را با سالاد اضافه کنید و از فواید آن بهره‌مند شوید.
آناناس
آناناس می‌تواند برای افراد مبتلا به مشکلات کلیوی یک خوراکی شیرین و فوق‌العاده باشد. فسفر، پتاسیم و سدیم آن کمتر از پرتقال یا کیوی است.
آناناس همچنین منبع خوبی از فیبر و ویتامین A است و بروملین دارد، آنزیمی که می‌تواند به کاهش التهاب کمک کند.
قارچ شیتاکه
قارچ شیتاکه یک ماده خوشمزه است که می‌توانید از آن به عنوان جایگزین گیاهی گوشت استفاده کنید. این قارچ برای افراد مبتلا به بیماری کلیوی که از رژیم غذایی گیاهی پیروی می‌کنند و کسانی که رژیم کلیوی دارند و نیاز به محدود کردن مصرف پروتئین دارند، مناسب است.
شیتاکه منبع عالی ویتامین B، مس، منگنز و سلنیوم است. علاوه بر این، مقادیر خوبی از پروتئین گیاهی و فیبر غذایی را فراهم می‌کند.
آیا مواد غذایی وجود دارد که بتواند کلیه‌ها را درمان کند؟
درمان کلیه‌ها همیشه امکان پذیر نیست، به خصوص اگر فردی به بیماری کلیوی طولانی مدت مبتلا باشد.
با این حال، انتخاب‌های غذایی، مانند اجتناب از نمک زیاد، می‌تواند به کاهش فشار بر کلیه‌ها، کمک به عملکرد بهتر آنها و کاهش پیشرفت بیماری کمک کند.
بهترین نوشیدنی برای سلامت کلیه‌ها چیست؟
آب بهترین گزینه است زیرا کمک می‌کند که کلیه‌ها بدون فشار ناشی از سموم کارشان را انجام دهند. همچنین شواهد رو به رشدی وجود دارد که نوشیدن آب ساده ممکن است به پیشگیری از بیماری کلیوی کمک کند.
آب زغال اخته بدون شکر افزوده نیز گزینه خوبی است، زیرا آنتی اکسیدان‌هایی دارد که ممکن است به محافظت از کلیه‌ها در برابر عفونت کمک کنند.
از مصرف الکل نیز پرهیز کنید، زیرا می‌تواند خطر ابتلا به طیف وسیعی از مشکلات سلامتی را افزایش دهد.
مواد غذایی مضر برای کلیه کدامند؟
غذاهایی که در صورت ابتلا به بیماری کلیوی باید از آنها اجتناب کنید، عمدتاً غذاهایی هستند که حاوی سدیم، فسفر یا هر دو هستند.
در اینجا چند مورد از غذاهای ممنوعه را می‌بینید:
- غذاهای فرآوری شده یا وعده‌های غذایی از پیش آمده که معمولا سدیم زیادی دارند
- غذاهای کنسرو شده با نمک افزوده – می‌توانید موارد بدون نمک انتخاب کنید یا قبل از استفاده آنها را بشویید
- مصرف بیش از حد غذاهای پروتئینی مانند گوشت یا لبنیات
- اقلام پرچرب و هر غذایی که برای قلب مفید نیست
- الکل
- غذاهای بسته بندی شده با برچسب‌هایی که روی آنها PHOS دیده می‌شود
- غلات سبوس دار و بلغور جو دوسر
کلام پایانی
افراد مبتلا به بیماری کلیوی باید مصرف فسفر، نمک و پتاسیم را مدیریت کنند. در مراحل خاصی از بیماری، حتی باید مصرف پروتئین را هم محدود کنند.
از آنجایی که نیازها و محدودیت‌های تغذیه ای در طول دوره بیماری تغییر می‌کند، بهتر است قبل از ایجاد هر گونه تغییر در رژیم غذایی با پزشک‌تان مشورت کنید. او به شما کمک می‌کند تا یک رژیم غذایی مناسب با نیازهای بدن خودتان ایجاد کنید.
گزینه‌های مناسب ممکن است شامل مرغ، قارچ شیتاکه، کرن بری، آجیل ماکادامیا و طیف گسترده‌ای از مواد غذایی خوشمزه و در عین حال مفید و سالم باشد.
افزودن دیدگاه