جنبش روشنایی بار دیگر در دوم اسد سال جاری همزمان با اولین سالگرد فاجعه مرگبار دوم اسد 95 که در آن بیش از 86 تن کشته و بیش از 400 تن از تظاهرات کنندگان این جنبش زخمی شدند، تظاهرات می‌کند.
اعضای شورای عالی مردمی جنبش روشنایی امروز در یک کنفرانس مطبوعاتی اعلام کردند که این جنبش تظاهرات بزرگی را از مصلای شهید مزاری واقع دشت برچی در غرب کابل، در مسیر دهمزنگ به سمت نمایندگی سیاسی سازمان ملل یوناما در کابل راه اندازی می‌کند.
محمد عارف رحمانی عضو شورای عالی مردمی جنبش روشنایی و نماینده مجلس افغانستان در این کنفرانس خبری گفت که این تظاهرات جنبش روشنایی برای آن صورت می‌گیرد که دوباره ثابت سازد بزرگترین جنبش مدنی افغانستان به حرکت دادخواهانه خود تا تحقق مطالبات اصلی آن ادامه می‌دهد. آقای رحمانی تصریح کرد که تا تحقق مطالبه اصلی این جنبش که عبور لین برق 500 کیلوولت از مسیر بامیان-میدان وردک است به مبارزات مدنی شان ادامه می‌دهند.
او گفت که “ما آمدیم که یک بار دیگر اعلام کنیم که با تهمت و تهدید و سرکوب وفعال کردن ماشین آدم کشی، این جنبش هیچ وقت از مطالبات خویش دست برنمی دارد. ما برسر مطالبات خودهستیم.”
آقای رحمانی تاکید کرد که جنبش روشنایی از آغاز فعالیت‌های خود تا کنون بیش از 33 تظاهرات بزرگ را سازماندهی کرده و خواسته‌های خود را از هر طریق ممکن حتی با مذاکره در سطوح عالی حکومتی مطرح ساخته، اما او حکومت افغانستان را متهم به بی توجهی به استدلال‌ها و نظام فکری جنبش روشنایی کرد و گفت که حکومت وحدت ملی با فرافکنی و لجاجت دادخواهی جنبش روشنایی را انکار نمود.
محمد عارف رحمانی در عین حال اظهار امیدواری کرد که هنوز حکومت افغانستان فرصت دارد تا به مطالبات این جنبش توجه جدی نماید و آن را برآورده سازد. او گفت که “ما آمدیم که اعلام کنیم، انتظار ما از حاکمیت این است که هنوز فرصت است و شما به عنوان یک حاکمیت مسوول این مجال را دارید که با شهروندان خود و مردم که به شما رای داده اند و با شما بر سر صلح نشسته اند و یک مطالبات عادلانه داشته، آشتی کنید. حرف و سخن مردم تان را قبول کنید. قبول داعیه و مطالبات عدالت خواهی موجب تقویت نظام و تقویت وحدت ملی و همین حکومت که در حد یک بدعت سیاسی یعنی حکومت وحدت ملی می‌شود با جنگیدن با تهدید و انکار جنبش‌ها و مطالبات مردم، شما به هیچ وجه نمی‌تواند به پیروزی برسید.”
در همین حال آقای رحمانی گفت که به جز موارد تبعیض آمیز حکومت افغانستان، جنبش روشنایی از برنامه‌های که به منفعت ملی افغانستان باشد حمایت می‌کند. او تصریح کرد که “از همین جا باید یاآوری کنم که جنبش روشنای به عنوان عظیم‌ترین جنبش افغانستان از تمام پروژه‌های که معطوف به منافع ملی افغانستان است حمایت می‌کند. از تمام برنامه‌های که از سالیان سال تقریبا از نیم قرن قبل در حوزه مدیریت آب‌ها شروع شده بود سدهای خورد و کلانی که سال‌ها طول کشید که آن‌ها ساخته شود یا ساخته شد، مدیریت آبی کشور و استفاده از آن‌ها برای منافع ملی، جنبش روشنایی از مجموع حرکت‌ها حمایت می‌کند و از حکومت افغانستان می‌خواهد که بر سر منافع ملی افغانستان یک گام باید عقب نرود و منافع ملی را در نظر بگیرد.”
نارضایتی قومی
همزمان با تازه‌ترین موضع‌گیری جنبش روشنایی در افغانستان، محمد اشرف غنی رییس جمهور این کشور نیز برای بار اول در یکی از مهمترین نشست‌های مشترک با نمایندگان جامعه بین المللی و حکومت افغانستان نارضایتی‌های قومی را تایید کرده و آن را خطر جدی برای افغانستان دانسته است.
جنبش روشنایی و جنبش‌های دیگر مدنی به شمول طیف عظیمی از نیروهای سیاسی افغان در دو سال گذشته از عمر حکومت وحدت ملی به شدت از عملکردهای رییس جمهور افغانستان و تیم او ناراضی بوده است. این نارضایتی در قالب‌های مختلف به شمول تظاهرات‌ها و اخیرا ائتلافی از مردان قدرتمند شمال که اکنون مقام‌های کلانی را در حکومت وحدت ملی دارند، بیان شده است.
اخیرا ائتلاف نجات افغانستان در آنکارا شکل گرفت که مبنای آن را نارضایتی جنرال عبدالرشید دوستم معاون اول رییس جمهور، محمد محقق معاون رییس اجرایی و عطامحمد نور والی بلخ و رییس اجرایی جمعیت اسلامی از عملکردهای محمد اشرف غنی که آن‌ها آن را انحصار قدرت و تضعیف ساختارهای حکومتی می‌دانند، شکل می‌دهد.
با توجه به این ائتلاف‌ها و موضع گیری غیرمترقبه نماینده ویژه سازمان ملل در امور افغانستان در شورای امنیت این سازمان در هفته‌های اخیر که گفته بود اگر در شیوه حکومت داری تغییری به میان نیاید این کشور با بحران‌های جدی تری مواجه می‌شود و کنترول آن دشوار خواهد بود، باعث شده است که رییس جمهور افغانستان نیز عمق بحران سیاسی موجود را درک نماید و نسبت به آن ابراز نگرانی کند.
آقای غنی امروز گفته است که نارضایتی‌های قومی در کشورش پیچیده بوده و به صورت جدی محسوس می‌باشد. او این نارضایتی‌ها را استوار بر بی توجهی و تبعیضی دانسته که از میراث گذشته‌های افغانستان می‌باشد. رییس جمهور افغانستان اما گفته است که اجازه نمی‌دهد این وضعیت کشورش را نابود کند و تاکید کرده که “ما نمی‌توانیم نابودی پنهانی برخاسته از قطب‌بندی قومی را دست کم بگیریم. مثل همیشه، رهبران بی‌پروا و افرادی که منافع ملی را قربانی منفعت شخصی‌شان می‌کنند، می‌توانند یک جامعه پولاریزه را دست‌کاری کنند. ما نمی‌توانیم اجازه چنین کاری را بدهیم.”
با همه این‌ها، اما جنبش روشنایی به عنوان یک جنبش ضد تبعیض اعلام کرده که به میدان می آید و مطالبات خود را از طریق خیابان و تظاهرات ها دنبال می‌کند.
دوم اسد خونین
سال گذشته در دوم اسد، تظاهرات بزرگ جنبش روشنایی در غرب کابل هدف حملات انتحاری قرار گرفت و در آن شماری زیادی از تظاهرات کنندگان این جنبش کشته و زخمی شدند. این حملات انتحاری موجی از نارضایتی گسترده را به میان آورد و باعث شد که جنبش روشنایی در خارج از افغانستان با راه اندازی تظاهرات‌های گسترده مطالبات خود را پیگیری نماید.
از آن زمان تا کنون فضای سیاسی افغانستان شکننده تر شده و وضعیت امنیتی این کشور نیز به شدت رو به وخامت گراییده است. پس از حملات انتحاری منتسب به داعش می‌باشد بر جنبش روشنایی، حمله‌های سازمندهی شده ای دیگری نیز بر هزاره‌ها و شیعیان این کشور در کابل و شماری از شهرهای دیگر افغانستان راه اندازی شده که مسولیت آن‌ها را گروه داعش برعهده گرفته است. با این حال مطالبات این جنبش هنوز بی پاسخ بوده است.
جنبش روشنایی در 27 سنبله سال گذشته اولین تظاهرات خود را پس از آن راه اندازی کرد که کابینه افغانستان مصوبه خود را در باره انتقال لین 500 کیلوولت از مسیر سالنگ تغییر نداد. پس از آن این جنبش، تظاهراتی را راه اندازی کرد که در آن ده‌ها هزار تن شرکت کرده بود. این تظاهرات به صورت مسالمت آمیز برگزار گردید.
این بزرگترین راهپیمایی در کابل، پس از اعتراض بیستم عقرب دوسال قبل بود که در واکنش به کشته شدن هفت مسافر هزاره تبار در ولایت زابل صورت گرفته بود.
پس از آن جنبش روشنایی در دوم اسد سال گذشته خورشیدی تظاهرات دیگری را راه اندازی کرد که انفجارهای مرگباری در میان تظاهرات کنندگان این جنبش به وقوع پیوست.
جنبش روشنایی در ادامه اعتراضات خود، برای اولین بارتظاهرات مجازی را زیر نام طوفان تویتری و فیس بوکی در افغانستان در فضای مجازی راه اندازی کرد که در آن به آدرس‌های مشخصی کامنت‌های زیادی گذاشته شد و صدای مردم بازتاب یافت. این جنبش در یک مورد، نزدیک به 77 هزار کامنت تنها در 12 ساعت به زبان انگلیسی، در صفحات سازمان ملل متحد گذاشته بود و در آن بر منع تبعیض در افغانستان علیه هزاره‌های این کشور تاکید کرده بود.
ابوذر ملک نژاد هم‌کار این گزارش بوده است.