محمد اشرف غنی، رییس جمهور افغانستان در سفری به مقر سپاه 203 تندر در ولایت پکتیا گفته است که وضعیت استراتژیک افغانستان به شکل بنیادی تغییر کرده است. او خطاب به دشمنان این کشور گفته بود که راه صلح را در پیش بگیرند، زیرا در جنگ برنده نمی‌شوند.
آقای غنی روز جمعه، 24 سنبله، همچنان گفته بود که افغانستان کشور جرگه‌ها می‌باشد و باید از طریق این جرگه‌ها به صلح رسید، زیرا مردم این کشور بیش از این در اندوه زندگی نمی‌توانند و خواهان رسیدن به صلح هستند.
رییس جمهور افغانستان افزون بر این تاکید کرده است که آن‌چه در میدان جنگ بدست آمده در میان سیاست نیز باید به دست بیاید. به باور او کسانی که در فکر اعمال فشار بر افغانستان از طریق بستن شاهراه‌ها هستند، اشتباه می‌کنند زیرا افغانستان دیگر وابسته به یک مسیر نیست، بلکه مسیرهای مختلفی را دنبال می‌کند.
هرچند او از کشور خاصی نام نبرده است اما به نظر می‌رسد اشاره او به همسایه جنوبی افغانستان، پاکستان است که پیش از این چندین بار گذرگاه‌های مرزی‌اش را به روی بازرگانان افغان بسته و خسارات زیادی به تجارت آنان وارد کرده است.
رییس جمهور افغانستان این گفته‌ها را پس از آن مطرح می‌سازد که چندی پیش، آمریکا استراتژی جدید خود را در قبال افغانستان و جنوب آسیا اعلام کرد. این استراتژی به تداوم حمایت آمریکا از افغانستان، نابودی گروه‌های تروریستی و همچنان از بین بردن پایگاه‌های امن این گروه‌ها در خاک پاکستان تاکید کرده است.
حکومت افغانستان استراتژی جدید آمریکا را که در آن به نقش موثر هند در این کشور نیز اشاره شده، یک دستاورد بزرگ می‌داند و آن‌را یک گام مثبت در راستای بهترشدن جایگاه کابل در نزد واشنگتن عنوان می‌کند. علاوه بر این، حکومت این کشور به این باور است که استراتژی جدید آمریکا نشان می‌دهد که یک فرصت تازه برای پاکستان و منطقه فراهم شده است که باید از آن به‌صورت مثبت برای مبارزه با هراس‌افگنی استفاده شود.
نقطه وصل کشورها
شاه حسین مرتضوی، سرپرست دفتر سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان معتقد است که موقعیت جغرافیایی افغانستان از اهمیت خاص استراتژیک برخوردار بوده اما در گذشته از آن به شکل درست استفاده نگردیده است. به باور او حالا، موقعیت جغرافیایی این کشور به عنوان یک نقطه وصل برای کشورهای منطقه در بخش تجارت و ترانزیت تبدیل شده که به اهمیت موقعیت تجارتی، ترانزیتی و امنیتی افغانستان افزوده است.
آقای مرتضوی به خبرنامه گفت که اکنون کشورهای منطقه نیز رویکرد جدیدی نسبت به این موقعیت جغرافیایی را در پیش گرفته‌اند و برای گسترش روابط با افغانستان در بخش‌های تجارت و ترانزیت علاقه‌مندی خود را نشان داده‌اند.
براساس گفته‌های این مقام حکومت افغانستان، این کشور اکنون ظرفیت انتقال 15 هزار میگاوات برق از آسیای میانه به آسیای جنوبی دارد و در کنار این، موضوع انتقال پایپ‌لاین گاز نیز به صورت جدی مطرح است.
درحال حاضر کار روی اتصال افغانستان از طریق پنج کشور آسیای میانه به خط آهن مطرح است و کار عملی آن نیز جریان دارد. افغانستان می‌خواهد از این طریق چین را به ایران وصل بسازد. این امر در هزینه واردات و صادرات بازرگانان افغانستان کاهش ایجاد می‌کند و به اهمیت ترانزیتی افغانستان نیز می‌افزاید. در کنار این، افغانستان به دنبال صادرات محصولات خود، مخصوصا صادرات سنگ به چین است.
آقای مرتضوی در این مورد گفت که صادرات این کالا سالانه در حدود 400 میلیون دالر عاید برای افغانستان می‌تواند داشته باشد.
سال گذشته اولین محموله کالاهای بازرگانان افغان از طریق خط آهن ویژه چین-افغانستان به شمال افغانستان رسید. این شاهراه، افغانستان را به راه‌آهن خاورمیانه و مناطق اروآسیا وصل می‌کند.
در ماه اسد امسال نیز مقام‌های چین اعلام کردند که مطالعات فنی ساخت خط‌آهن که چین را از طریق مناطق شمال و غرب افغانستان به ایران وصل می‌کند را به‌زودی آغاز می‌کند. این خط‌آهن از ولایت‌های قندوز، مزار شریف و هرات به ایران می‌رسد و در کنار این قرار است فایبر نوری نیز از این مسیر عبور کند.
در همین حال، ریل‌گذاری خط‌آهن ترکمنستان-افغانستان نیز از سال گذشته آغاز شده است. این خط آهن از شهر «اتامرات» ترکمنستان شروع شده شده و تا آقینه در شمال افغانستان امتداد دارد.
خط اول جنگ
افغانستان ادعا دارد که در خط اول مبارزه با تروریزم قرار گرفته و به نیابت از جامعه جهانی در برابر هراس‌افگنی می‌جنگد. در ماه حوت سال گذشته خورشیدی، رییس‌جمهور این کشور در پنجاه و سومین کنفرانس امنیتی مونیخ در آلمان گفت که افغانستان در حال نبرد با 20 گروه تروریستی است که از سوی آمریکا و سازمان ملل به‌عنوان گروه‌های تروریستی شناخته شده‌اند.
او گفت: «ما در خط مقدم نبرد علیه تروریزم قرار داریم. مبارزه علیه گروه‌های تروریستی تنها به‌خاطر آزادی افغانستان نیست، بلکه برای امنیت جهان است.»
درحالی که آقای غنی به تازگی نیز از تغییر وضعیت استراتژیک افغانستان سخن گفته است، سخنگوی او به این باور است که کشورهای پیرامون افغانستان در منطقه، باید از فداکاری نیروهای امنیتی افغانستان قدردانی کنند. او می‌گوید بخشی از هزینه‌های انسانی و مالی که افغانستان در این راستا می‌پردازد مربوط به امنیت خودش می‌شود اما در واقع این قربانی و هزینه‌ها، برای امنیت منطقه است و کشورهای منطقه نیز این وضعیت را درک می‌کنند.
مجموعه‌ای از دلایل مختلف باعث شده تا وضعیت استراتژیک افغانستان در منطقه تغییر کند. یکی از این دلایل، اعلام استراتژی جدید آمریکا برای افغانستان و منطقه جنوب آسیا است. براساس این استراتژی، کابل تبدیل به شریک واشنگتن در منطقه گردیده و این می‌تواند نقش افغانستان را در منطقه برجسته سازد.
سخنگوی رییس‌جمهور افغانستان گفت: «این چیزی است که دهه‌های گذشته اتفاق نیفتاده بود. کشورهای دیگر بودند که در این نقش تبارز کرده بودند اما امروز افغانستان به حیث یک شریک قابل اعتماد استراتژیک، برای امریکا و هند است.»
در کنار این، کابل در سال‌های اخیر تلاش کرده است تا رابطه‌ای خوب با چین ایجاد کند. حالا کشورهایی که پیش از این نسبت به حامیان تروریزم در منطقه بی‌تفاوت بودند، نیز موضع روشن دارند. اخیرا کشورهای عضو بریکس مانند برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی نیز برای نخستین بار وجود گروه‌های تروریستی در پاکستان را به عنوان یک نگرانی امنیتی در منطقه دانسته‌اند.
سیاست خارجی واضح
محمد اشرف غنی، رییس‌جمهور افغانستان در دوره حکومتش تلاش کرده است تا جامعه بین‌المللی را قانع بسازد که با منابع تمویل و پناهگاه‌های تروریزم باید مبارزه صورت گیرد زیرا به باور او تروریزم بیرون از افغانستان، حامی و پناهگاه دارد و افغانستان قربانی تروریزم است.
اکنون شاه‌حسین مرتضوی می‌گوید درک واقع‌بینانه و درست رییس‌جمهور غنی از تهدیدات و چالش‌هایی که در منطقه و پیرامون آن وجود دارد، سبب شده است که جهان به موج پنجم خشونت اهمیت قایل شود و به دیدگاه او توجه کند.
از سوی دیگر حکومت افغانستان مدعی است که در سیاست خارجی خود دسته‌بندی مشخصی در مورد کشورهای خارجی دارد. محمد اشرف غنی سیاست خارجی حکومتش را به پنج حلقه تقسیم کرده است.
حلقه اول سیاست خارجی افغانستان با کشورهای همسایه بود که به باور او بی‌ثباتی در کشورهای همسایه با بی‌ثباتی در افغانستان ارتباط دارد. حلقه دوم سیاست خارجی او مربوط به کشورهای اسلامی است. حلقه سوم سیاست خارجی افغانستان کشورهای امریکا، کانادا و جاپان هستند که براساس آن، صلح هدف استراتژیک گفته شده است. حلقه چهارم روابط با کشورهای آسیایی است که با توجه به آن، افغانستان تبدیل به چهارراه آسیا و پل منطقه خواهد شد و حلقه پنجم سیاست خارجی افغانستان نیز روابط با سازمان‌های بین‌المللی است.
اکنون سخنگوی رییس‌جمهور غنی بر این باور است که دیدگاه واضح افغانستان سبب شده است تا دنیا وارد یک تعامل مثبت با افغانستان شود. او گفت: «نشست‌های وارسا، بروکسل و استراتژی جدید امریکا و نشست‌هایی که در منطقه صورت می‌گیرد، همه سبب شد تا افغانستان مورد توجه قرار بگیرد.»
دستاورد میدان نبرد
حکومت افغانستان به این باور است که در میدان‌های نبرد پیروزی‌های زیادی داشته است. استدلال کابل این است که گروه‌های تروریستی که براساس حمایت‌های بیرونی ایجاد شده‌اند، تلاش داشتند تا افغانستان را به دو بخش تقسیم کنند و حتا به دنبال کنترل برخی ولایات بودند تا بتوانند در آن حاکمیتی براساس نگرش خود ایجاد کنند.
شاه‌حسین مرتضوی معتقد است که حالا در مدیریت جنگ افغانستان تغییر آمده و نیروهای جوان مدیریت جنگ را به عهده دارند. چالش‌های امنیتی ارزیابی شده و با فساد در وزارت دفاع مقابله شده و اکنون نوبت وزارت داخله است. به باور او، ابتکار عمل امروز به دست حکومت است و گاهی در طول شبانه روز بیش از 20 عملیات نظامی انجام می‌شود.
آقای مرتضوی گفت: «در میدان جنگ دستاورد داریم. این سبب شد که در راهبرد جدید امریکا تغییر بیاید چون آنها درک کردند که نیروهای امنیتی افغانستان این قابلیت را دارند و شانس سوم را برای افغانستان فراهم کردند.»
حکومت افغانستان مدعی است که امسال در مقایسه با سال گذشته در عرصه مبارزه با تروریزم کامیاب بوده است زیرا در دو سال گذشته هفت مرحله جنگ بر نیروهای امنیتی این کشور تحمیل شده بود در حالی‌که امسال یک مرحله جنگ سپری شده است.
سال گذشته جنگ‌جویان گروه طالبان از چهار جهت بر شهر قندوز، در شمال افغانستان، حمله کردند و توانستند این شهر را تصرف کنند. جنگ‌جویان طالبان، 10 روز در برابر نیروهای امنیتی افغانستان جنگیدند. در نتیجه سقوط قندوز به دست طالبان بیش از 30 هزار خانواده به ولایت‌های بدخشان، تخار، بلخ و کابل آواره شدند.
در سال جاری اما طالبان رویکردشان را تغییر دادند و از حمله به شهرهای بزرگ، به حمله بر شهرستان‌ها و مناطق استراتژیک رو آوردند. این گروه در چند روز، قادر به سقوط چندین شهرستان در نقاط مختلف افغانستان شدند.
هوا نیروی ارتش
هوانیروی افغانستان یکی از برگ‌های برنده نظامیان این کشور در جنگ با هراس‌افگنی است. این نیروها قرار است تا سال 2020 میلادی به خودکفایی برسند.
به تازگی رییس‌جمهور غنی از مصرف 6 میلیارد دالر امریکایی در چهار سال آینده در بخش هوانیروی ارتش خبر داد. براساس برنامه چهار ساله ارتش افغانستان، در چهار سال آینده این نیروها با تجهیزات بیشتر و مدرن‌تر تجهیز و تقویت می‌شوند.
هوانیروی ارتش افغانستان درحال حاضر بیش از 150 فروند هواپیما در اختیار دارد که شامل هلیکوپترهای Mi-17 برای ترانسپورت هوایی نیروها و محموله‌ها، تخلیه پزشکی و حمله، هواپیمای ضربتی سوپرتوکانو A-29، هلیکوپترهای MD-530 برای حملات کوچک، هواپیماهای C-130 برای حمل و نقل هوایی و C-208 می‌شود.
سخنگوی ریاست‌جمهوری افغانستان تاکید دارد که تجهیز و تکمیل هوانیروی افغانستان از اولویت‌های حکومت است. او گفت: «شش بال هلیکوپتر امریکایی قرار است به زودی در اختیار نیروهای هوایی ما قرار بگیرد. تلاش‌های دیگری هم جریان دارد تا تجهیزات مربوط به قوای هوایی را بعد از ترمیم در کشورهای دیگر، دوباره استفاده کنیم. با قزاقستان در این بخش صحبت شده است.»
رییس‌جمهور افغانستان درحالی از تغییر وضعیت استراتژیک افغانستان سخن می‌زند که برای شرکت در هفتاد و دومین نشست مجمع عمومی سازمان ملل به نیویورک رفته است. شرکت در این نشست برای آقای غنی این فرصت را به‌وجود آورده است که تصویر واضحی از افغانستان در مجمع عمومی سازمان ملل متحد ارایه کند و از خطرات تروریزم برای افغانستان، منطقه و جهان بگوید.
افزودن دیدگاه