مقام‌های حکومت افغانستان و ایران روز دوشنبه‌ی این هفته تفاهم‌نامه همکاری‌های حمل و نقل جاده‌ای را در تهران، پایتخت ایران امضا کردند.
این تفاهم‌نامه به دنبال برگزاری ششمین نشست مقام‌های دو کشور در زمینه حمل و نقل بین‌المللی جاده‌ای به امضا رسید. در نتیجه‌ی این تفاهم، قرار است سهولت‌های بیشتری در بخش رفت و آمد موترهای باربری و ترانزیتی بین دو کشور، صدور ویزا برای رانندگان این موترها و کاهش هزینه‌های حمل نقل بین افغانستان و ایران به میان آید.
مقام‌های افغانستان از تشکیل کارگروه نظارتی برای اجرای دقیق توافق‌های پنجمین کمیسیون مشترک همکاری‌های حمل و نقل جاده‌ای بین ایران و افغانستان خبر داده و تاکید کرده‌اند که این کارگروه نظارتی باید هر ماه گزارش کار خود را ارایه کند تا مشکلی در زمینه ترانزیت کالا بین دو کشور پیش نیاید.
جارالله منصوری، معاون پالیسی و پلان وزارت ترانسپورت افغانستان در عین حال خواستار استفاده از امکانات بندر چابهار در دریای عمان شده تاکید کرده است که «افغانستان و کشورهای آسیای میانه می‌توانند از این بندر مهم تجاری، کالاهای وارداتی خود را از چین و بالعکس ترانزیت کنند.»
از سوی هم مقام‌های ایران نیز تاکید می‌کنند که آنان بالای راهکارهای تسهیل ترانزیتی میان کابل و تهران تلاش کرده و در این مورد بررسی‌های لازم را انجام داده‌اند.
داوود کشاورزیان، رییس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ایران گفته است: «سالانه ده‌ها هزار دستگاه کامیون بین دو کشود تردد می‌کنند و مسئولان حمل و نقل جاده‌ای دو کشور در این اجلاس راهکارهای تسهیل تردد کامیون‌های یاد شده را طی روزهای 29 و 30 ثور سال جاری در تهران مورد بررسی قرار دادند.»
برداشتن تضمین بانکی
مقام‌های ایران تاکید کرده است که در این نشست سهولت صدور ویزا برای رانندگان کامیون‌های ترانزیتی بین دو کشور مورد بحث و بررسی قرار گرفته و فیصله شده که با حذف بخشی از عوارض دریافتی، هزینه‌های حمل و نقل بین دو کشور کاهش یابد.
داوود کشاورزیان، رییس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای ایران از تشکیل کارگروهی برای بررسی نتایج برگزاری این نشست خبر داد و گفته است: «کار این گروه با برگزاری جلسات کارشناسی در پایتخت‌های دو کشور مسایل و مشکلات مربوط به حمل و نقل جاده‌ای را مورد بررسی قرار می‌دهند تا با ارایه گزارش‌های آن، در صورتی که مشکلی در این زمینه وجود داشته باشد، آن را حل و فصل کنیم.»
از سوی هم مقام‌ها در وزارت تجارت و صنایع افغانستان تاکید می‌کنند که هردو کشور در ششمین نشست همکاری‌های حمل و نقل ترانزیتی میان افغانستان و ایران روی تضمین‌های بانکی برای رفت‌وآمد موترهای باربری افغانستان به ایران و به‌کارگیری از مفاد سازمان جهانی جاده در حمل و نقل جاده‌ای نیز تمرکز شده است.
مسافر قوقندی، سخنگوی این وزارت به خبرنامه گفت : «ششمین نشست ترانزیتی هردو کشور نتایج خیلی خوبی داشت. در این نشست تضمین بانکی برای موترهای ترانزیتی افغان برداشته شد که یک مشکل بزرگ بود. این مساله می‌تواند برای افزایش ترانزیت موترهای افغانستان در جاده‌های ایران موثر باشد.»
از سوی هم مقام‌های اتاق تجارت و صنایع افغانستان تاکید می‌کنند که ایجاد این تسهیلات تازه از سوی ایران برای بازرگانان افغان می‌تواند در توسعه ترانزیت و تجارت از راه بندر چابهار و بندر عباس ایران موثر باشد.
نزدیکی تهران-کابل
روابط بازرگانی افغانستان و ایران پس از سردی روابط تجاری کابل-اسلام‌آباد و امضای موافقت‌نامه سه جانبه بندر چابهار میان کابل، تهران و دهلی سیر صعودی داشته است. در تازه‌ترین مورد گزارش شده است که فعال شدن بندر چابهار ایران، موجب روی گرداندن افغان‌ها از بندر کراچی پاکستان شده است.
این گزارش‌ها می‌رساند که این تحول، سبب کاهش نقش ترانزیت دریایی پاکستان شده و ضربه‌ی اقتصادی سنگین بر این کشور وارد کرده است. آمارها نشان می‌دهد که افغانستان حدود ۸۰ درصد حمل و نقل دریایی خود را از بندر کراچی پاکستان به بنادر چابهار و بندرعباس در ایران انتقال داده است. این تحول دو ماه پس از آن به میان می‌آید که چابهار در ۱۰۰ کیلومتری بندر گوادر پاکستان، آغاز به کار کرده است.
انتظار می‌رود این اقدام که تا حدی ناشی از تعرفه تجاری جدید اعمال‌شده از سوی اسلام آباد است، نقش ایران را در حمل و نقل کالاها برای افغانستان به شدت افزایش دهد. «آسیا تایمز» نوشته است که سرمایه‌گذاران در پاکستان معتقدند که میزان بیشتری از تجارت افغانستان در نهایت به بندر راهبردی چابهار که نزدیک‌ترین نقطه پیوند دریایی ایران با اقیانوس هند است، انتقال یابد.
ایران در این اواخر در حوزه‌های مختلف همکاری‌اش را با دولت افغانستان افزایش داده است. در این اواخر مسئولان انرژی برق ایران، اعلام کرده‌اند که این کشور صادرات برق را به افغانستان بیش از 25 درصد افزایش داده است.
به گفته‌ی مقام‌های ایران، این کشور هم‌اکنون ۱۹۰هزار کیلووات برق را روزانه به افغانستان صادر می‌کند. در همین‌حال، مسئولان انرژی برق ایران می‌گویند که از آغاز سال روان خورشیدی تاکنون بیش‌از ۴۸ هزار میگاوات برق از طریق مرز دوغارون به افغانستان، صادر شده است. بر اساس آمارها، ایران در حال حاضر ۱۳هزار خانواده‌ی افغان را که در نزدیک مرز این کشور زندگی می‌کنند، برق می‌دهد.
با کاهش روابط بازرگانی افغانستان و پاکستان، ایران در حال حاضر به یکی از بزرگ‌ترین شرکای بازرگانی افغانستان تبدیل شده است.
بر اساس آمارهای اتاق تجارت و صنایع افغانستان از مجموع ۸ میلیارد دالرحجم مبادلات بازرگانی این کشور درسال گذشته‌ی خورشیدی، به ارزش نزدیک به ۲ میلیارد دالر این داد و ستد بازرگانی تنها با ایران بوده است.
نزدیکی و وابستگی کابل به تهران مورد انتقاد شماری از آگاهان بخش اقتصادی افغانستان شده و تاکید می‌کنند که افغانستان نباید وابسته به یک کشور شود. آنان می‌گویند که اگر این کشور راه‌های بدیل دیگری را پیدا نکند، شاید روزی ایران به پاکستان دومی تبدیل شود.
مشکل‌تراشی پاکستان
به دنبال فعال شدن بندر چابهار و گسترش روابط بازرگانی و ترانزیتی افغانستان و ایران، پاکستان فشارهای تازه و جدی بر تاجران افغان اعمال کرده است. به گفته‌ی مقام‌های اتاق تجارت و صنایع افغانستان پاکستان در این اواخر شرایط دشواری را برای صادارت میوه‌های تازه و سبزی این کشور ایجاد کرده و بیش از یک ماه صادرات سبزی و میوه افغانستان به این کشور متوقف است.
اما این مشکل‌تراشی پاکستان تنها بر اموال بازرگانان افغان خلاصه نشده است. در تازه‌ترین مورد پاکستان میوه‌های تازه ایران را در مرز تورخم متوقف کرده و مانع ورود آن شده است.
مقام‌های نهادهای بازرگانی افغانستان تاکید می‌کنند که این همسایه‌ی شرقی افغانستان به‌بهانه طی مراحل مسایل قرنطین و سرتفکیت آن، مانع صادارت محصولات زراعتی بازرگانان افغان شده است.
افزودن دیدگاه