مقام‌ها در اتاق تجارت وصنایع افغانستان می‌گویند که ایران در حال حاضر به یکی از بزرگ‌ترین شرکای بازرگانی این کشور تبدیل شده است. به گفته‌ی این مقام‌ها، حجم بازرگانی این دو کشور در حال حاضر به 1.8 میلیارد دالر می‌رسد.
از سال 2012 میلادی به این سو با آن که حجم مبادلات بازرگانی افغانستان درحدود پنجاه درصد اُفت داشته اما حجم بازرگانی این کشور با شماری از کشور ها به ویژه ایران بگونه‌ی چشم‌گیری افزایش یافته است.
صیام الدین پسرلی، سخنگوی اتاق تجارت و صنایع افغانستان به خبرنامه گفت که از مجموع هشت میلیارد دالرحجم مبادلات بازرگانی این کشوردرسال گذشته‌ی خورشیدی، به ارزش نزدیک به 2میلیارد دالر این داد و ستد با ایران بوده است. این در حالی است که بر اساس آمار اتاق تجارت و صنایع افغانستان پیش از این میزان داد و ستد بازرگانی افغانستان و ایران به ارزش 1.5 میلیارد دالر بوده است.
بر اساس آمارهای ارایه‌شده از سوی این نهاد، نزدیک به ۲۵ درصد از داد و ستدهای بازرگانی افغانستان با ایران انجام می‌شود.
ازسویی هم وزارت تجارت وصنایع افغانستان می‌گوید که به علت مشکل تراشی‌های پاکستان بر سر ترانزیت وبازرگانی دو کشور، مبادلات بازرگانی افغانستان و پاکستان به گونه روزافزون در حال کاهش می‌باشد.
در این حال، مسافر قوقندی سخنگوی وزارت تجارت وصنایع افغانستان در این باره می گوید که “ما همواره تلاش کردیم که خرید کالاهای خود را از چند کشور انجام دهیم تا به یک یا دو کشور وابسته نباشیم .”
پاکستان دوماه پیش گذرگاه هایش را برای ترانزیت کالاهای بازرگانی افغانستان بست و به گفته مسوولان اتاق تجارت وصنایع افغانستان این‌کار سبب شد که کابل در جستجوی راه های بدیل شود. با این وجود افغانستان تلاش کرد که روابط بازرگانی‌اش را با دیگر کشورهای مانند ایران، آسیای میانه، ترکیه و هند بیشتر سازد.
مواد ساختمانی، مواد خام، فرش و مواد غذایی از کالاهای عمده وارداتی افغانستان از ایران می باشد. اما اتاق تجارت و صنایع افغانستان می‌گوید که در کنار این‌ها نمک، نفت و گاز نیز از موادی می باشد که سالانه به پیمانه بزرگ به گونه قاچاق از ایران وارد افغانستان می‌شود.
افزایش صادارت
مقام‌های وزارت تجارت و صنایع افغانستان نیز می‌گویند که صادرات افغانستان نسبت به سال‌های قبل افزایش چشم‌گیری داشته است.
بر اساس امار وزارت تجارت و صنایع افغانستان، صادرات افغانستان ۲۶ درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است که کسر بیلانس بازرگانی، ۳ درصد کاهش را نشان می‌دهد. با این وجود رشد اقتصادی از نرخ منفی به مثب۳ ( +۳) درصد رسیده است.
به همین‌سان تولید نا خالص داخلی افغانستان با افزایش ۴ میلیارد دالر از ۱۹ میلیارد دالر در سال گذشته‌ی خورشیدی به ۲۳ میلیارد دالر در سال جاری رسیده است. در درآمد سالانه امسال نیز افزایش آمده که این میزان به ۶۸۰ تا ۷۰۰ دالر می‌رسد.
مقام‌های حکومت افغانستان تاکید دارند که پیش از این به‌دلیل عدم دستری برق مناسب در افغانستان تنها یک‌هزار و 500 کارخانه تولیدی فعالیت داشت که این میزان در حال حاضر به 4هزار کارخانه‌ی تولیدی رسیده است.
با این وجود آمارها نشان می‌دهد که میزان اموال صادراتی افغانستان به ایران نیز در جریان سال گذشته‌ی خورشیدی، افزایش چشم‌گیری داشته است. روزنامه انگلیسی زبان فایننشیل تریبون چاپ ایران از قول مسوولان گمرک این کشور نوشته که افغانستان در جریان ۷ ماه اخیر سال گذشته خورشیدی، حدود ۱۲ هزار تُن مواد را که بالغ بر ۱۳ میلیون دالر می شود، به ایران صادر کرده است.
در این گزارش آمده است که این مقدار صادرات افغانستان به ایران، نسبت به سال 94 خورشیدی، ۲۱ درصد افزایش را نشان می‌دهد. اموال صادراتی افغانستان به ایران را عمدتا کنجد، پیله ابریشم و سبزیجات تشکیل می‌دهد.
بر اساس آمارهای اتاق تجارت و صنایع افغانستان، در سال گذشته‌ی خورشیدی ارزش حجم بازرگانی افغانستان و پاکستان به حدود یک میلیارد و 300 میلیون دالر، ارزش حجم بازرگانی افغانستان وچین به حدود 1میلیارد دالر، میزان داد و ستد بازرگانی افغانستان وترکمنستان به 700 میلیون دالر و داد و ستدهای افغانستان وقزاقستان نزدیک به 500میلیون بوده است.
توافق‌های جدید بازرگانی
کمیسیون مشترک اقتصادی و تجاری ایران و افغانستان در ماه اگست سال گذشته‌ی میلادی به چهار توافق اساسی در حوزه های توسعه روابط تجاری و اقتصادی میان این دو کشور در تهران دست یافت. این توافق‌ها شامل افزایش مبادلات تجاری تا به ارزش 6میلیارد دالر در سال، ایجاد چهارمین گمرک، گشایش سومین بخش راه آهن خواف – هرات و تشویق سرمایه‌گذاری بیشتر می‌شود.
اکلیل حکیمی وزیر دارایی افغانستان در نشستی در تهران با وزیر اقتصاد ایران در ماه اگست سال گذشته‌ی میلادی توافق کرد که در سال های آینده مبادلات تجاری و اقتصادی ایران و افغانستان از میزان فعلی، به 6میلیارد دالر افزایش یابد.
از سوی هم مقام‌های وزارت مالیه‌ی افغانستان از ایجاد چهارمین گمرک در مرزهای ایران و افغانستان خبر داده بودند. با آن‌که مکان ایجاد این گمرک مشخص نشده، اما پیش از این ایران و افغانستان در اسلام قلعه در ولایت هرات و ۷۸ میلی ولایت فراه افغانستان گمرک داشته است.
بر اساس توافق به میان آمده میان کمیسیون مشترک تجاری ایران و افغانستان، قرار است کار راه آهن هرات – خواف به‌زودی تکمیل شود. پروژه راه آهن هرات – خواف حدود ۱۴۲ کیلومتر طول دارد که ۶۰ کیلومتر آن در داخل افغانستان ساخته می شود و ۸۰ کیلومتر دیگر آن در خاک ایران موقعیت دارد. هزینه این پروژه ۲۰۰ میلیون دالر آمریکایی بیان شده که از سوی ایران تمویل می گردد.
از سوی هم مقام‌های وزارت مالیه افغانستان گفته اند که در باره نهایی‌سازی موافقت‌نامه‌ها در حوزه تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری در افغانستان با ایران توافق شده است که گسترش روابط بانکی میان دو کشور نیز در این مذاکرات شامل می باشد.
از زمان اوج گیری تحریم ها بر ایران بانک های ایرانی در افغانستان حضور نداشته اند. تنها بانک ایرانی که فعالیت بخش کنسولی ایران در افغانستان را انجام می داد، بانک کوچکی به نام آرین بانک بود که در حوزه های تجاری و خدمات بانکی فعالیت دیگری نداشت.
علی اکبر همکار این گزارش بوده است.
افزودن دیدگاه