پارک شهر در نزدیکی میدان دهمزنگ شهر کابل که 3 سال از ایجاد آن میگذرد، در چند روز گذشته باز هم توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. عکسی از بدنه یک هواپیما در جاده مرکزی شهر کابل در شبکههای اجتماعی منتشر شد که شایعات مبنی بر نشست اضطراری این هواپیما را در پی داشت. اما ماجرا چیز دیگری بود.
صبح روز بعد این هواپیما، سر از پارک شهر درآورد. معلوم شد که مسوولان این پارک در ابتکاری تازه، یک هواپیمای فرسوده را از فرودگاه کابل به این پارک آوردهاند تا از آن به عنوان رستورانت استفاده کنند. اما انتقال این هواپیما فرودگاه کابل به پارک شهر، موجب شگفتی بسیاری از شهروندان بخصوص کابلیها شد.
روزهای بعد، بسیاری از شهروندان به پارک شهر رفتند تا شاهد این هواپیما در پارک شهری باشند که یک مرکز تفریحی برای کودکان و بزرگسالان است و روزانه و بخصوص در پایان هفته، بسیاری از شهروندان برای گذراندن اوقات فراغت شان به این محل میروند.

رستورانت متفاوت
مسوولان پارک شهر میگویند که در ابتدا به این فکر بودند تا از یک کابین قطار، برای ایجاد یک رستورانت متفاوت استفاده کنند، اما موفق نشدند. اما فیصله شورای وزیران و صدور دستوری از سوی ریاست جمهوری به شرکتهای هواپیمایی در افغانستان، به کمک آنها آمد.
بر این اساس همه شرکتهای هوایی باید هواپیماهای فرسوده و خارج از ردهشان را که بخشی از فرودگاه کابل را به خود اختصاص داده بودند، تخریب کرده و فضا را برای استفاده بهتر خالی میکردند.
حبیب الله عصمتی رییس پارکشهر به خبرنامه میگوید که بر همین اساس با مسوولان شرکت هوایی کام ایر، توافق صورت گرفت تا یک فروند هواپیمای نوع MD که دیگر برای پرواز قابل استفاده نبود به پارک منتقل گردد و از آن برای ایجاد رستورانتی با فضای متفاوت استفاده گردد.
قرار است این رستورانت تا یک ماه آینده افتتاح شود و در آن غذاهای متنوعی از جمله فستفود به مشتریان ارایه شود. به گفته رییس این پارک، علاوه بر رستورانت، سینمای سه بعدی و هم چنین محلی برای بازیهای کمپیوتری نیز در این هواپیما ساخته میشود.
حالا این هواپیما در فضای داخلی پارک و در نزدیکی جاده گذاشته شده تا علاوه بر زیبا ساختن فضای شهری، عاملی برای جلب توجه مشتریان و بازدیدکنندگان باشد.

پارک شهر
پارک شهر یکی از پارکهای خصوصی در شهر کابل میباشد که حدود 3 سال قبل، در مساحتی بیشتر از ۱۰ جریب زمین در ناحیه دوم شهر کابل ساخته شده است. زمین این پارک مربوط شاروالی کابل میباشد.
بسیاری از وسایل بازی مختلفی از جمله قطار، موترهای برقی و بازی های کامپیوتری برای کودکان در این پارک گذاشته شده که حالا مکان تفریحی مناسب و پرطرفداری در شهر کابل شده است.
حبیب الله عصمتی رییس این پارک به خبرنامه میگوید که سال گذشته در حدود 2 میلیون مشتری وارد این پارک شدهاند. به گفته او اگر مشکلات امنیتی نباشد، هم میتوان سرمایهگذاری بیشتری انجام داد و هم تعداد مشتریان افزایش خواهد داشت.

اشتغال زایی
در محوطه این پارک دستگاههای بازی و تفریحی مختلفی گذاشته شده که برای مدیریت هر کدام تعدادی موظف شده اند تا به مشتریان خدمات ارایه کنند. تعداد زیادی از زمانی که این پارک افتتاح شده توانسته اند صاحب کار شوند و از این طریق درآمدی داشته باشند.
مسوولان این پارک ادعا میکنند که در روزهای عادی، نزدیک به 100 تن در این پارک مصروف کار هستند اما در روزهای عید و تعطیلات دیگر، تعداد کارمندان این پارک بیش از این خواهد بود. به گفته آقای حبیبی، 12 بانو در بخشهای فروشندگی، نقاشی و دیگر بخشهای این پارک کار میکنند.
مسوولان این پارک سعی نموده اند تا فضای آن را محیط مناسب و آرامی برای مراجعان و بخصوص خانوادهها فراهم سازند اما به گفته آنها، هنوز فرهنگ حضور در اماکن عمومی در این شهر نهادینه نشده و در این زمینه مشکلاتی وجود دارد.

کمبود فضای تفریحی
کابل با جمعیتی بیش از 6 میلیون تبدیل به بزرگ شهری شده است که با داشتن این جمعیت انبوه، خدمات شهری مناسب و معیاری در آن وجود ندارد. رشد بی رویه این شهر و هجوم تعداد زیادی از شهروندان دیگر ولایتها به کابل برای زندگی و یا کار، خدماترسانی به این شهرنشینها را برای مسوولان و نهادهای مربوطه دشوار ساخته است.
نداشتن فضاهای مناسب تفریحی و سرگرمی از کمبودهای پایتخت افغانستان است. بر اساس آمارها اگر چه در حدود 68 پارک در این شهر وجود دارد اما هنوز هم بسیاری از این پارکها، محل مناسبی برای سرگرمی و تفریح نیستند. در تعداد زیادی از آنها اگر چه در سالها اخیر وسایل بازی برای کودکان گذاشته شده اما خاکی بودن محوطه و نداشتن فضای سبز و پاک، موجب شده تا شهروندان از رفتن به این پارکها خودداری کنند.
اما به گفته نسرین صبری رییس عمومی سرسبزی شهرداری کابل، 2 پارک بزرگ و معیاری در مکرویان و خیرخانه شهر کابل ایجاد خواهد شد که دارای میدان فوتبال، والیبال، میدان بازی کودکان و مجهز به برق و سایهبان خواهد بود که میتواند فضای مناسبی برای ورزش و تفریح شهروندان کابل باشد.
رییس عمومی سرسبزی شهرداری کابل به خبرنامه میگوید که یکی از چالشهای این نهاد برای ساختن فضای سبز شهری، غصب زمینهای دولتی است. او میگوید “برخی از شهروندان کابل مناطق دولتی را متعلق به خود دانسته و نمیگذارند که این مناطق به مکان های تفریحی عمومی تبدیل شود.”

با این حال اما بسیاری از شهروندان کابل اقدامات انجام شده برای ایجاد پارک و فضای سبز در کابل را نسبت به میزان جمعیت و نیاز شهروندان به چنین فضاهایی، بسیار ناچیز میدانند و میگویند که اگر برنامه و توجهی در این رابطه از گذشته وجود میداشت، اکنون فضای شهری و تفریحی شهر کابل بسیار بهتر و متفاوتتر از حالا میبود.
دو فضای متفاوت
همان گونه که مسوولان پارک شهر کابل میگویند هنوز فرهنگ حضور در اماکن عمومی در بین برخی شهروندان نهادینه نشده و این وضعیت موجب شده تا فضای تفریحی مناسبی برای خانوادهها و حضور بانوان در چنین جاهایی شکل نگیرد.
پارکهای کوچکی که در مناطق مختلف شهر کابل ایجاد شده، با وجود کمبود امکانات و عدم رسیدگی مناسب برای حفظ و نگهداری آن، تبدیل به فضاهایی مردانه شده و از سوی دیگر در اوقاتی از شبانه روز، به محلی برای تجمع معتادان تبدیل میگردد. پارک شهرنو با مساحت بزرگ و فضای نسبتا خوبی که دارد، بیشتر فضایی مردانه است و فضای مناسبی برای حضور خانوادهها نیست. با این حال باغ بابر با توجه به تلاشهایی که برای بازسازی آن در سالهای اخیر صورت گرفته و رسیدگی خوبی که حالا به آن میشود، تبدیل به مرکزی برای خانوادههایی شده که میخواهند به دور از آزارهای خیابانی معمول در این شهر، برای لحظاتی دور هم جمع شده و خستگی کار و زندگی را از خود دور کنند.

با همه اینها و با توجه به کمبود فضاهای سبز و تفریحی در شهر کابل و دیگر ولایات افغانستان که از نیازهای اساسی در زندگی شهری محسوب میشود، نیاز است تا مسوولان حکومت افغانستان نیم نگاهی به رفع این کمبودها نیز داشته باشند. تجربه ایجاد پارکهای خصوصی و یا واگذاری مدیریت مناطق تاریخی و تفریحی به بخش خصوصی نشان داده است که میتواند یکی از راههای جبران این کمبودها باشد. البته به شرط آن که در نحوه خدماترسانی و هزینهای که این پارکهای خصوصی از مشتریان میگیرند نیز، نظارت جدی وجود داشته باشد.