سروتونین یک انتقال‌دهنده عصبی است که در رفتار، خلق و خو، حرکت، یادگیری و بسیاری از عملکردهای دیگر نقش دارد. وقتی سطح سروتونین خیلی پایین است، سیگنال‌های عصبی ضعیف می‌شوند. یکی از رایج‌ترین علائم پایین بودن سروتونین افسردگی است، اما در واقع سطح پایین سروتونین می‌تواند روی هر سیستمی در بدن تأثیر بگذارد و منجر به طیف وسیعی از علائم شود.
چه چیزی باعث کمبود سروتونین می‌شود؟
بیشتر موارد کمبود سروتونین ایدیوپاتیک هستند، به این معنی که پزشکان قادر به یافتن علت خاصی نیستند. برخی از اختلالات ژنتیکی ارثی هم ممکن است بر توانایی بدن در ساخت یا متابولیسم سروتونین تأثیر بگذارند. سبک زندگی و سایر عواملی که ممکن است در این امر نقش داشته باشند عبارتند از:
– تغییرات هورمونی، مانند یائسگی، بارداری یا بالا رفتن سن
– کمبود نور خورشید
– تغذیه ضعیف
– برخی از داروها، به ویژه هنگامی که بیش از حد یا در مدت طولانی استفاده شوند
– استرس مزمن
مطلب مرتبط: ۶ دلیل که بدن تان ویتامین دی کافی دریافت نمی کند
10 نشانه کمبود سروتونین
برخی از علائم شایع کمبود سروتونین عبارتند از:
1- افسردگی
تحقیقات به طور فزاینده‌ای به رابطه پیچیده افسردگی و سروتونین اشاره دارند. افسردگی مربوط به حوادث زندگی، به ویژه استرس مزمن و ضربه روحی نیز می‌تواند سطح سروتونین را کاهش دهد. بنابراین کمبود سروتونین می‌تواند هم علت باشد و هم نتیجه افسردگی.
مطلب مرتبط: ۱۰ نکته ناگفته از افسردگی که روانشناسان دوست دارند همه بدانند
۲. تغییرات در خواب
سروتونین به تنظیم ساعت داخلی بدن، از جمله توانایی احساس خواب‌آلودگی، عمیق شدن خواب و بیدار شدن از خواب کمک می‌کند. افراد دچار بی‌خوابی مزمن، الگوی خواب غیرمعمول یا خستگی مزمن، ممکن است کمبود سروتونین داشته باشند.
3- درد مزمن
سروتونین بر نحوه رفتار عضلات تأثیر می‌گذارد، بنابراین کم بودن سروتونین ممکن است باعث درد مزمن شود. سروتونین کم با فیبرومیالژیا، نوعی درد مزمن ارتباط شدیدی دارد. افراد مبتلا به فیبرومیالژیا حتی ممکن است با استفاده از داروهای ضد افسردگی که سطح سروتونین را بالا می‌برند، تسکین بیابند.
۴. مشکلات حافظه یا یادگیری
برخی از مطالعات ارتباط سروتونین با حافظه و یادگیری را یافته‌اند، بنابراین مشکلات ناگهانی حافظه یا یادگیری می‌توانند نشانه‌ای از کمبود سروتونین باشند. به علاوه، علائم دیگر کمبود سروتونین، مانند اختلالات خواب و افسردگی، می‌تواند تمرکز و یادگیری را دشوار کند.
مطلب مرتبط: ۷ دلیل فراموشی که ارتباطی با زوال عقل ندارند
۵. اضطراب
اضطراب نیز می‌تواند نشانه کمبود سروتونین باشد. اضطرابی که به طور ناگهانی بروز کرده و غیرمرتبط با چیز دیگری مانند ضربه روحی یا استرس است، اغلب به دلیل کمبود سروتونین است.
۶. مشکلات مربوط به ساعت داخلی بدن
سروتونین به تنظیم ریتم شبانه روزی بدن، کمک می‌کند. اگرچه معمولاً افراد در هنگام بیدار شدن از خواب با مشکل روبرو می‌شوند یا گاهی اوقات وعده‌های غذایی را فراموش می‌کنند، اما بی نظمی در ساعت داخلی می‌تواند باعث مشکلات جدی در خواب، اشتها و سایر موارد شود.
۷. مشکلات اشتها
تعدادی از مطالعات نشان داده‌اند که افراد دارای سروتونین پایین ممکن است مشکلات اشتها یا اختلالات خوردن داشته باشند. این اختلالات می‌توانند شامل پرخوری، کم خوردن غذا یا تغییر دائم بین این دو باشد.
۸. بیش فعالی
در بعضی از افراد، کم بودن سروتونین می‌تواند باعث بیش فعالی، انرژی بیش از حد، دشواری در آرام نشستن یا خوابیدن شود.
۹. مشکلات جنسی
سروتونین به تنظیم بسیاری از جنبه‌های عملکرد جنسی کمک می‌کند. برخی از افراد با سطح سروتونین پایین ممکن است تغییراتی در میل جنسی، لذت جنسی یا توانایی ارگاسم را تجربه کنند.
۱۰. نوسانات خلق و خو
افرادی که بدون هیچ دلیل مشخصی احساس تحریک‌پذیری غیرمعمول یا ناراحتی دارند ممکن است سطح سروتونین کمی داشته باشند.