کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان اعلام کرده که انتخابات پارلمانی ولایت غزنی هم‌زمان با انتخابات ریاست جمهوری، به تاریخ 31 حمل سال آینده خورشیدی برگزار می‌شود.
دیروز شنبه (19 عقرب) کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان اعلام کرد که انتخابات ریاست جمهوری در ماه حمل سال آینده خورشیدی برگزار شده و آنان تلاش دارند که سه انتخابات دیگر از جمله انتخابات پارلمانی ولایت غزنی، انتخابات شورای ولایتی و انتخابات شوراهای شهرستان را نیز هم‌زمان با این انتخابات برگزار کنند.
گلاجان عبدالبدیع صیاد، رییس این کمیسیون تاکید کرد که تا دو روز دیگر جدول زمان‌بندی برای انتخابات ریاست جمهوری اعلام خواهد شد.
به گفته‌ی آقای صیاد، چالش‌هایی در برابر برگزاری انتخابات شوراهای شهرستان‌ها و انتخابات پارلمانی غزنی وجود دارد که حل کردن آن به حکومت افغانستان ربط دارد. او تاکید دارد که حکومت باید هرچه زودتر چالش این دو انتخابات را حل کند.
وی گفت که جدول زمان‌بندی انتخابات ریاست جمهوری بر اساس قانون باید ۱۲۰ روز پیش از برگزاری انتخابات اعلام شود که هنوز این کمیسیون، پنچ ماه فرصت دارد.
آقای صیاد افزود: «برای کارمندان تخنیکی وظیفه سپرده بودیم تا پایان روز شنبه جدول زمان‌بندی انتخابات ریاست جمهوری را آماده کنند، اما به دلیل مصروفیت‌های زیاد نتوانسته‌اند این کار را انجام دهند. هنوز فرصت داریم، جدول زمان‌بندی انتخابات ریاست جمهوری در حال آماده شدن است و قرار است تا دو ـ سه روز دیگر به نشر برسد».
روند ثبت‌نام رأی‌دهندگان غزنی در زمستان
بر اساس گفته‌های مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان، ولایت‌هایی که برای انتخابات پارلمانی ثبت‌نام کرده‌اند، برای انتخابات ریاست جمهوری، به استثنایی کسانی که از مهاجرت برمی‌گردند و کسانی که در سال آینده تازه واجد شرایط رای‌دهی می‌شوند، دیگر نیازی به ثبت‌نام مجدد ندارند. اما در ولایت غزنی هیچ ثبت نامی صورت نگرفته است.
با توجه به اعلام تاریخ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، مردم این ولایت باید قبل از ماه حمل برای شرکت در انتخابات پارلمانی و انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کنند، اما نهادهای ناظر انتخاباتی تاکید دارند که با توجه به سردسیر بودن ولایت غزنی، توزیع شناس‌نامه و ثبت‌نام در فصل زمستان در این ولایت، دشوار بوده و مردم در همه‌ی شهرستان‌های این ولایت به دلیل برف‌باری و سردی هوا، نمی‌توانند به مراکز ثبت‌نام بروند و برای انتخابات ثبت‌نام کنند.
یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه‌ی افغانستان(فیفا) به خبرنامه می‌گوید: «متأسفانه کمیسیون مستقل انتخابات و حکومت با گوش‌زدهای مکرر ما در مورد حل چالش انتخابات غزنی، هیچ اقدام موثری را انجام نداده‌اند که تا سرد شدن هوا ثبت‌نام در آن‌جا آغاز می‌شد. در فصل زمستان در این ولایت سردسیر خیلی دشوار خواهد بود که مردم در مراکز ثبت‌نام رأی‌دهی حضور پیدا کنند.»
به گفته‌ی وی، کمیسیون مستقل انتخابات علاوه بر مساعد کردن روند ثبت‌نام، باید همراه با اداره ثبت احوال نفوس افغانستان روند توزیع شناس‌نامه را نیز برای کسانی که در این ولایت هنوز هم تذکره ندارند، آغاز کند.
رییس اجرایی فیفا تاکید کرد: «در بخش توزیع تذکره باید هماهنگی لازم با اداره ثبت احوال نفوس ایجاد شود و به خاطر عدم تکرار فاجعه در بخش توزیع تذکره‌های جعلی، این کمیسیون باید مراکز مشترکی را با اداره ثبت احوال نفوس ایجاد کند که صحت و سقم تذکره‌های جعلی مشخص گردد.»
به گفته‌ی آقای رشید، این هماهنگی‌ها و آغاز روند ثبت‌نام رأی‌دهندگان در فصل سرما در ولایت غزنی امکان‌پذیر نخواهد بود، مگر این‌که کمیسیون و حکومت افغانستان برنامه عملیاتی خاصی را برای ولایت مدنظر بگیرند.
او تأکید کرد: «از نگاه عملیاتی باید تسهیلاتی برای مردم از جمله خانم‌ها و افراد مسن ایجاد شود که باوجود سرما بتوانند در مراکز ثبت‌نام حاضر شوند، و هم‌چنان برای توزیع تذکره، تیم‌های سیار ایجاد گردد.»
با این حال، روح‌الله احمدزی، سخنگوی اداره ثبت احوال نفوس افغانستان، اداره‌ای که مسوولیت توزیع شناس‌نامه را بر عهده دارد، می‌گوید که دفتر ولایتی آنان برای توزیع شناس‌نامه در هر ولایت باز است، اما کمپاین توزیع شناس‌نامه‌ای را که آنان برای انتخابات پارلمانی در نظر گرفته بودند، در حال حاضر پایان یافته است و برنامه‌‌ای به صورت مشخص برای ولایت غزنی ندارند.
آقای احمدزی به خبرنامه گفت: «ما با ختم کمپاین توزیع تذکره برای انتخابات پارلمانی، در حال حاضر برنامه مشخص توزیع شناس‌نامه در غزنی نداریم. اما دفتر ما در این ولایت به صورت عادی به‌روی مردم باز است».
تردید در برگزاری انتخابات شورای شهرستان
قرار بود که انتخابات شورای شهرستان برای اولین‌بار در افغانستان هم‌زمان با انتخابات پارلمانی این کشور در ماه میزان سال جاری خورشیدی برگزار شود، اما مسوولان کمیسیون مستقل انتخابات به دلیل آن‌چه که عدم ثبت‌نام نامزدان زن در این شورا عنوان می‌کنند، این انتخابات را به تعویق انداختند.
قانون و شرایط نامزدی در انتخابات شورای شهرستان‌ها که توسط کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان منتشر شده نیز دارای ابهامات زیادی می‌باشد.
در ماده سی و دوم و هم‌چنان فقره دوم ماده سی و سوم این قانون آمده که تعداد نمایندگان شورای هر شهرستان بر اساس نفوس آن تعیین خواهد شد که تا این‌جای کار چندان مشکل حقوقی و قانونی در آن دیده نمی‌شود، اما بحث اصلی زمان شکل می‌گیرد که گفته شده نفوس هر شهرستان به صورت تخمینی از سوی اداره ثبت احوال نفوس در اختیار کمیسیون انتخابات قرار می‌گیرد. با این حال شماری از ناظران انتخاباتی تأکید دارند که آنان چطور می‌تواند بالای کمیسیون و نهادهای دیگر اعتماد کنند که جمعیت شهرستان‌ها را به گونه دقیق و درست تخمین زده و تقلبی در آن نباشد.
هم‌چنان در این قانون در مورد سن و سال، درجه تحصیل، سابقه جرمی و سیاسی و هم‌چنان شهرت اجتماعی نامزدان احتمالی چیزی گفته نشده است. از سویی هم در این قانون مشخص نشده که افراد خواهان نامزدی در شورای ملی یا شورای شهرستان، باید چه شرایط انتخاباتی را برآورده کنند تا در روند ثبت‌نام اشتراک کنند.
ابهام دیگری که در این قانون به صورت عمده وجود دارد، نکته باریکی در مورد نشر فهرست نام رأی‌دهندگان است. در این مورد آمده است که “کمیسیون حسب لزوم دید، تمام یا بخشی از نام رأی‌دهندگان را منتشر خواهد کرد”. با این حال زمانی که تعداد رأی‌دهندگان معلوم نباشد و تنها بخشی از نام آن‌ها به صورت آنالوگ در محلاتی که از سوی کمیسیون انتخابات در نظر گرفته شده، نشر شود، چه تضمینی وجود دارد که در زمان شمارش آرا آمار رأی‌دهندگان یک‌باره سیر صعودی را به نفع حزب، جریان و یا نامزدی طی نکند.
اما کمیسیون مستقل انتخابات در مورد به تعویق انداختن این انتخابات، به این چالش‌های قانونی و حقوقی هیچ اشاره‌ای نکرده و دلیل به‌تعویق انداختن آن‌را تنها نامزد نشدن زنان اعلام کرد. این کمیسیون آن زمان نیز تاکید کرده بود که انتخابات شورای شهرستان‌ها را با تأخیر چند ماهه و هم‌زمان با انتخابات ریاست جمهوری برگزار خواهد کرد؛ تصمیمی که به گفته‌ی نهادهای ناظر انتخاباتی، احتمال دارد بار دیگر عملی نشود.
یوسف رشید، رییس اجرایی بنیاد انتخابات آزاد و عادلانه افغانستان(فیفا) به خبرنامه گفت که هنوز هم چالش‌های موجود فراروی انتخابات شورای شهرستان‌ها حل نشده و احتمال دارد که کمیسیون انتخابات بازهم نتواند این انتخابات را هم‌زمان با انتخابات ریاست جمهوری برگزار کند.
آقای رشید گفت: «اگر کمیسیون نتواند انتخابات شورای ولسوالی را هم‌زمان با انتخابات ریاست جمهوری برگزار کند، دیگر این انتخابات بدون تمویل‌گر خواهد ماند،؛ چون جامعه جهانی حاضر نیست برای هر انتخابات بودجه جداگانه به افغانستان کمک کند».
برنامه غیرعملی برای انتخابات ریاست جمهوری
هم‌زمان با اعلام تاریخ برگزاری انتخابات ریاست جمهوری افغانستان از سوی کمیسیون مستقل انتخابات، شماری از نهادها و آگاهان انتخاباتی، این کمیسیون را به ضعف مدیریتی متهم کرده و تأکید دارند که برنامه این کمیسیون برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری عملی نیست.
این نهادهای ناظر انتخاباتی تأکید دارند که کمیسیون انتخابات هیچ آمادگی از نگاه فنی، مالی و سیاسی برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ندارد، اما این کمیسیون به خاطر فرار از فشارهای موجود انتخابات پارلمانی که بر آنان وجود دارد، می‌خواهد با مطرح کردن این بحث‌ها، اذهان عمومی را گمراه کند.