ولایت ننگرهار در شرق افغانستان هفته‌ی گذشته شاهد حملات خونین تروریستی بود. هفته‌ی گذشته در این ولایت، در یک روز سه رویداد امنیتی رخ داد که ده‌ها فرد ملکی جان دادند.
روز سه‌شنبه هفته‌ی گذشته(20 سنبله) حمله‌ی انتحاری در میان معترضان در مهمند دره این ولایت، ۶۸ کشته و ۱۶۵ زخمی برجای گذاشت. قربانیان این حمله معترضانی بودند که در اعتراض به زورگویی یک فرمانده پولیس محلی در بزرگ‌راه تورخم ـ جلال‌آباد، دست به راهپیمایی زده بودند.
در همین روز (سه شنبه هفته‌ی گذشته) سه انفجاری دیگر نیز در این ولایت رخ داد که یکی از این انفجارها در شهرستان بهسود در نزدیکی یک مکتب دخترانه به نام مکتب «ملکه حمیرا» بود.
ولایتی که به سرسبزی و شادابی معروف است، از بهار امسال تاکنون پیوسته شاهد حملات تروریستی خون‌باری است. ننگرهار دست‌کم پنج ماه است که به خون شهروندانش آغشته می‌شود.
از اوایل بهار تا ماه اسد سال جاری بیش از ۳۱ حمله‌ی خون‌بار تروریستی در این ولایت رخ داده است. در هر حمله دست‌کم بین ۵ تا ۲۰ نفر جان باخته‌اند. مقام‌های محلی ولایت ننگرهار می‌گویند که پس از ماه اسد هرچند وقوع رویداد‌های تروریستی کم بوده، اما این وضع به‌گونه‌ای نیست که شهروندان این ولایت آرامش‌شان را بازیافته باشند.
محمد اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان پس از حملات اخیر ننگرهار، در یک نشست امنیتی با نهادهای امنیتی این کشور تأکید کرد که باید نیروهای امنیتی افغانستان در این ولایت از حالت دفاعی به حالت «تعرضی» تغییر موضع دهند.
او گفت: «دشمن توان مقابله با نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان را ندارد و به همین دلیل افراد ملکی را هدف قرار داده و جان زنان و اطفال بی‌گناه را می‌گیرد. اما ما مجبور هستیم که ضد این اعمال دشمن، از حالت دفاعی به حالت تعرضی تغییر موضع دهیم.»
دروازه تروریستان
مقام‌های محلی ننگرهار تأکید دارند، به دلیل این‌که این ولایت بیش از 240 کیلومتر مرز مشترک با پاکستان دارد، این ولایت همواره از این ناحیه تحت تهدید بوده است.
ذبیح‌الله، زمری، عضوی شورای ولایتی ننگرهار به خبرنامه می‌گوید: «چیزی که ولایت ننگرهار را از ولایت‌های ناامن دیگر متفاوت کرده، این است که این ولایت مرز مشترکی با خط فرضی دیورند دارد که این مرز مشترک در کنترل ما نیست و دروازه‌ای شده برای گروه‌های تروریستی که در آن طرف مرز آموزش می‌بیند و به آسانی از این طریق وارد ننگرهار شده و حملات هراس‌افگنانه را انجام دهند.»
موجودیت مرز مشترک میان ننگرهار و پاکستان باعث شده تا عبور و مرور هراس‌افگنان و تطبیق‌کنندگان آجندای آی.اس.آی به ولایت ننگرهار، به شکل آسان و ارزان صورت گیرد. مقام‌های محلی ننگرهار می‌گویند که به دلیل نزدیکی ننگرهار با خیبر، مهمند و کرم ایجنسی پاکستان، ننگرهار را تحت تأثیر مستقیم آن کشور قرار داده و پاکستان به آسانی در آن ولایت به زورآزمایی می‌پردازد و در پی افزایش ناامنی و اعمال فشار بالای افغانستان می‌باشد.
به گفته‌ی مقام‌های محلی این ولایت، ضعف مدیریت حکومت در بخش استخبارات و تأمین امنیت از جمله عوامل دیگر در گسترش ناامنی در این ولایت شده است.
آقای زمری به خبرنامه تأکید کرد: «آسیب‌پذیری دیگر ننگرهار در این است که در این ولایت ضعف مدیریتی وجود دارد؛ نیروهای امنیتی ما در بخش استخبارات و تأمین امنیت خیلی ضعیف عمل می‌کنند.»
با این حال محمد رادمنش، سخنگوی وزارت دفاع ملی افغانستان به خبرنامه می‌گوید که این وزارت عملیاتی را در مناطق با تهدید بلند این ولایت راه‌اندازی کرده و در این مناطق ایست‌های بازرسی ایجاد کرده است.
آقای رادمنش تأکید کرد: «ما در آن‌جا عملیاتی را در مناطق بتی‌کوت، ورنی، راه عمومی بین جلال‌آباد و تورخم که بیشترین تهدیدها را داریم، راه‌اندازی کرده‌ایم و چک‌پاینت‌های امنیتی را ایجاد کرده‌ایم و در عین حال گزمه‌ی ما در مناطق تحت تهدید ادامه دارد.»
جنگ معادن
موجودیت منابع و معادن طبیعی ننگرهار نیز باعث شده تا این ولایت ناامن گردد و زمینه قاچاق و استخراج غیرقانونی آن‌ها فراهم گردد. ولایت ننگرهار در پهلوی سایر ویژگی‌هایش، دارای معادن فلوراید، نفرایت، مرمر، سلیپتین و تالک می‌باشد.
گروه دادخواهی سازمان «گلوبال ویتنس» یا شاهد جهانی در تازه‌ترین گزارشش در ماه جوزای سال جاری خورشیدی، اعلام کرد که شورشیان با استخراج ماده معدنی «تالک» در افغانستان، سالانه صدها هزار دالر امریکایی درآمد دارند.
گروه موسوم به «شاهد جهانی» به نقل از وزارت معادن و پترولیم افغانستان نوشته که تا ماه مارچ سال جاری میلادی، حدود ۵۰۰ هزار تُن تالک از افغانستان به بیرون صادر گردیده که برای ساخت تولیدات رنگ‌آمیزی گرفته تا پودر کودکان استفاده می‌شود.
گزارش شاهد جهانی نشان می‌دهد که استخراج غیرقانونی سنگ‌های قیمتی و مواد معدنی افغانستان مثل لاجورد، یکی از منابع بزرگ درآمد برای شورشیان طالبان و گروه ترویستی داعش در ننگرهار است. بر اساس یافته‌های این گزارش، داعش برای کنترول معادن افغانستان در ولایت ننگرهار می‌جنگد؛ جایی که یکی از پناهگاه‌های اصلی این گروه می‌باشد.
EXPOSED: Taliban and Islamic State insurgents are making millions from #AfghanTalc mines. Are US consumers unknowingly funding these violent armed groups? See our new report: https://t.co/eZo8Z3ezLJ #Afghanistan pic.twitter.com/2b1pnvRpBY
— Global Witness (@Global_Witness) May 22, 2018
مناطق ناامن
پیش از این مقام‌های محلی این ولایت به خبرنامه گفته بوند که شهرستان‌های خوگیانی، پچیراگام، هسکه‌مینه، اچین و چپرهار از جمله مناطق ناامن این ولایت است.
اما در حال حاضر جنگ و ناامنی بیشتر در شهرستان‌های شیرزاد، سارک، ده‌بالا، ارچین و نازیان بیشتر است که به‌گفته‌ی مقام‌های محلی طالبان و شورشیان در این شهرستان‌ها حضور گسترده داشته و در آن‌جا زندگی می‌کنند.
ذبیح‌الله زمری، عضو شواری ولایتی ننگرهار به خبرنامه گفت: «علاوه بر این مناطق، ولسوالی‌های مومنددره و لعل‌پور از جمله مناطقی است که طالبان در آن‌جا حضور دارد. اما مناطقی که نستبا امن است شامل ولسوالی‌های بهسود، کامه، شیوه و تا حدی ولسوالی چپرهار می‌شود».
با این حال محمد رادمنش، سخنگوی وزارت دفاع ملی افغانستان تأکید دارد که آنان در تلاش اند که به کمک پولیس ملی عملیات‌هایی را در شهرستان‌های دوردست این ولایت راه‌اندازی کنند.
آقای رادمنش تأکید کرد: « ما این عملیات را به هدف این‌که بتوانیم برای مردم شهر جلال‌آباد مصونیت به وجود بیاوریم، راه‌اندازی کرده‌ایم، که هم نیروهای دفاعی افغانستان در مناطق با تهدید بلند از جمله جاده جلال‌آباد ـ تورخم عملیات جریان دارد و هم در ولسوالی‌هایی که پولیس ملی تقاضای حمایت را بکند، به حمایت آنان نیز می‌پردازیم.»
وی افزود که «آسیب‌پذیری ننگرهار از آن طرف خط فرضی دیورند است که برخی افرادی که با مافیای مواد مخدر، قاچاق مواد به شکل غیرقانونی و استخبارات منطقه در ارتباط هستند، ایجاد تهدید می‌کنند. ما علیه همه‌ی این‌ها، عملیات و گزمه‌ها را در جایی که لازم است، انجام می‌دهیم.»
تنها 600 قربانی پس از سفر رییس‌جمهور غنی
در ماه اسد سال جاری خورشیدی، با افزایش تهدیدهای امنیتی در ننگرهار، رییس‌جمهور غنی تأکید کرد که نیروهای ارتش در همکاری با پولیس در تأمین امنیت ننگرهار مشترکا کار کنند.
آقای غنی گفت که نیروهای ارتش در همکاری با پولیس ولایت ننگرهار، در تأمین امنیت این ولایت و ایجاد فضای امن برای مردم، مشترکا کار کنند.
رییس جمهوری این مطلب را در نشست اضطراری که به منظور بررسی تدابیر بیشتر امنیتی در ولایت ننگرهار دایر شده بود، ابراز کرده است.
این نشست که از طریق ویدیو کنفرانس در مرکز ملی توحید انجام شد، والی ننگرهار، فرمانده قول اردوی ۲۰۱ سیلاب و همچنان فرمانده و رئیس امنیت آن ولایت، در رابطه به وضعیت ملکی و امنیتی ولایت ننگرهار گزارش دادند.
در جریان این ویدیو کنفرانس، رئیس‌جمهور غنی به مسوولان امنیت ملی ولایت ننگرهار هدایت داد که برای تأمین امنیت ادارات غیرنظامی آن ولایت، تدابیر همه‌جانبه را روی دست گیرند.
از سویی هم رییس‌جمهور غنی در ماه سرطان سال جاری خورشیدی به این ولایت سفر کرده و با مقام‌های محلی امنیتی این ولایت دیدار کرد. او اوضاع امنیتی این ولایت را بررسی کرده و به نیروهای امنیتی دستور داد که چالش‌های موجود امنیتی این ولایت رفع گردد.
با این حال مقام‌های محلی ولایت ننگرهار تأکید دارند که بعد از سفر رییس‌جمهور، وضعیت به‌صورت نسبی خوب شده است، اما وعده‌هایی که رییس‌جمهور به این ولایت داده، عملی نشده است.
ذبیح‌الله زمری، عضوی شورای ولایتی این ولایت به خبرنامه می‌گوید: «ما اصلاحات بنیادی در بخش امنیت می‌خواهیم. اما رییس‌جمهور با آمدن در ننگرهار به جایی که بالای نهادهای امنیتی فشار بیاورند که وظیفه خود را بهتر پیش ببرند، قوماندان امنیه را تقدیر می‌کند. این حکومت یک حکومت مصلحتی است و تا زمانی که مشکلات مصلحتی از بین نرود، مردم هیمن‌طوری هر روز قربانی می‌دهند.»
این عضو شورای ولایتی ولایت ننگرهار تأکید دارد که بعد از سفر رییس جمهور غنی به این ولایت، شهروندان این ولایت در حملات مختلف حدود 600 کشته و زخمی داده‌اند.