«جهان‌تاب احمدی»، مادری از فقیرترین ولایت افغانستان که با کودکش برای ادامه تحصیلات عالی در آخرین روزهای سال ۹۶، امتحان کانکور را سپری کرد، به یک نماد سخت‌کوشی و موفقیت در این روزهای پرآشوب افغانستان مبدل شده است.
جهان‌تاب به خبرنامه گفت که با وجود گرفتن آمادگی و شوق فراوان، به دلیل بیمار شدن کودکش در طول راه و بی‌تابی او در جریان امتحان، نتوانست به درستی به سوال‌های امتحان کانکور پاسخ دهد، اما با این وجود، او در رشته علوم اجتماعی دانشگاه خصوصی که امتحان کانکور را در مرکز ولایت دایکندی برگزار کرده بود، کامیاب شده است.
اما جهان‌تاب می‌گوید که دوست دارد حقوق بخواند و در آینده یک قاضی شود و برای تامین عدالت کار کند: «دوست داشتم در رشته حقوق کامیاب شوم، اما چون سر پارچه امتحان، طفلم به‌خاطر گوش دردی خیلی ناآرامی کرد، نتوانستم همه سوالات را حل کنم. خیلی دوست داشتم که حقوق بخوانم و در منطقه‌ام قاضی شوم.»
عکس‌هایی از جهان تاب احمدی با کودکش در عین سپری کردن امتحان کانکور برای ادامه تحصیلات عالی یک دانشگاه خصوصی در ولایت دایکندی در صفحه فیس‌بوک منتشر شد و به طور گسترده در رسانه‌های اجتماعی دست به دست شدند.
عکس جهان‌تاب با کودکش چنان بازتاب یافت که این خانم ده‌نشین، اما عاشق آموختن مورد تشویق خیلی‌ها قرار بگیرد و بسیاری‌ها نیز شهامت او را در راه علم‌اندوزی بستایند.
کاربران رسانه‌های اجتماعی در افغانستان و بیرون این کشور، او را الگویی از شجاعت مادران در افغانستان خواندند که با وجود تمام چالش‌ها، برای ادامه تحصیلات عالی تلاش می‌کند.
وعده‌ها میان خالی نباشد!
جهان‌تاب احمدی به خبرنامه گفت که از میان دشواری‌های زندگی او ، بزرگترین دشواری که بر سر راه تحصیلش قرار دارد، وضعیت مالی نه چندان خوب خانواده‌اش بود.
در چند روز گذشته فعالان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی درباره او در رسانه های اجتماعی تویتر و فیس‌بوک نوشته و با او دیدار‌هایی نیز داشته‌اند. جهان‌تاب می‌گوید که در جریان بازدید‌ها، بسیاری‌ها به او و خانواده‌اش وعده‌های زیادی داده‌اند.
سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان نیز با جهان‌تاب و خانواده‌اش دیدار داشته است. معاون دوم ریاست جمهوری نیز به آنان وعده داده که یک خانه را برای چهار سال در اختیارش قرار می‌دهد تا در هنگام تحصیل به دشواری مکان برنخورد. نزدیکان خانم احمدی می‌گویند: «این خانه در منطقه کارته ۴ است و نیز معاون دوم ریاست جمهوری قول دادند، در صورتی که (بانو جهان‌تاب) در هر بخشی احساس کمبود کردند، می‌توانند روی معاونت دوم ریاست جمهوری حساب کنند.»
جهان‌تاب احمدی می‌گوید که زهرا فرخنده نادری، مشاور ویژه ریاست جمهوری افغانستان و از فعالان زن نیز وعده سپرده که هزینه چهار ساله تحصیلش را می‌پردازد. در کنار این، محمدرضا خوشک، نماینده مردم هرات در مجلس و برخی از تاجران دیگر نیز وعده همکاری مالی برای تحصیل این خانم را داده‌اند. او اضافه می‌کند که بر اساس همین وعده‌ها، در یکی از دانشگاه‌های خصوصی در شهر کابل ثبت نام کرده است.
جهان‌تاب می‌گوید: «در صورتی که مردم به وعده‌های‌شان عمل کنند، می‌توانم تحصیلاتم را ادامه داده و برای تحقق آرزو‌هایم تلاش کنم و فرد مفیدی باشم.»
با آن‌که خیلی از شهروندان افغانستان از وزارت تحصیلات عالی افغانستان خواسته که به جهان‌تاب اجازه تحصیل در دانشگاه‌های دولتی این کشور داده شود؛ اما عارفه پیکار، سخنگوی وزارت تحصیلات عالی افغانستان تأکید می‌کند که یگانه راه تحصیلات عالی رایگان در دانشگاه‌های دولتی این کشور، سپری کردن امتحان کانکور سراسری است و این وزارت نمی‌تواند در غیر آن به فردی کمک کند و زمینه آموزش عالی رایگان او را فراهم سازد.
مشکلات بزرگ
اما جهان‌تاب احمدی مشکلات بزرگ‌تر دیگری نیز دارد. او دختری از شهرستان میرامور ولایت دایکندی در مرکز افغانستان است که در منطقه «اوشتو»، یکی از دورترین مناطق ولایت دایکندی زندگی می‌کند.
خانم احمدی سه فرزند دارد. بزرگترین فرزند او یک پسر پنج ساله است. دختر بزرگ او سه ساله و دختر کوچکش دو ماهه است. جهان‌تاب احمدی به خبرنامه گفت که او شش سال پیش زمانی که صنف نهم مکتب بوده، ازدواج کرده و درس‌هایش را بعد از ازدواج نیز ادامه داده؛ اما بعد از پایان دوران مکتب، به‌دلیل وضعیت ضعیف مالی خانواده‌اش، نتوانسته تحصیلات عالی را با تمام اشتیاق در رشته دانشگاهی مورد علاقه‌اش ادامه دهد و به آرزویش دست یابد. اما در سال جاری محصولات کشاورزی این زوج افغان بهتر بوده و زندگی آن‌ها رونق بیشتری داشته است؛ به این جهت، تصمیم می‌گیرد که با مشورت همسرش، در مرکز دایکندی سراغ دانشگاه را بگیرد
شوهر این بانوی افغان به خبرنامه گفت: «با توجه به زحمت‌های خانمم و اشتیاق او به تحصیل و بی‌سوادی خودم، او را تشویق کردم که درسش را بخواند و من در کنار دهقانی، برای پرداخت هزینه‌های تحصیلی او کارگری نیز کنم تا او بتواند درس بخواند. به این امید او را تشویق کردم در امتحان شرکت کند.»
شرکت با کودک
اما منطقه زندگی جهان‌تاب با شهر نیلی، مرکز ولایت دایکندی حدود ۱۰ ساعت راه با موتر فاصله دارد. همزمان با این، او باید دو ساعت دیگر را نیز پیاده طی کند تا بتواند به مکانی برسد که از آن‌جا انتقال آن‌ها به مرکز دایکندی با موتر انجام می‌شود.
جهان‌تاب به خبرنامه گفت: «من با تماس‌هایی که از سوی دانشگاه خصوصی دریافت کردم، با کودکم حرکت کردم. راه طولانی بود و فرصت اندک، در جریان راه، همراه را نیز اجازه نداد و خضران به شدت بیمار بود و بی‌تاب، مجبور شدم با او در امتحان شرکت کنم.»
شوهر خانم احمدی با بیان این‌که پرداخت هزینه‌های تحصیلی خانمش با وضع اقتصادی او سنگین بوده؛ به خبرنامه گفت که تنها هزینه هر ترم درس خانمش ۱۰ تا ۱۳ هزار افغانی است. او می‌گوید که اعضای خانواده تمام مصارف دوران تحصیلی جهان‌تاب در دانشگاه خصوصی را سنجش کردند و این هزینه‌ها تا پایان دوره تحصیلات عالی او چیزی در حدود ده لگ افغانی می‌شد، اما با این وجود همه موافق ادامه تحصیل جهان‌تاب بودند و امیدی برای بهتر شدن زندگی داشتند.
اما جهان‌تاب به خبرنامه گفت که تنها هزینه دانشگاه تشویش او نبوده است: «تنها به فیس دانشگاه فکر نمی‌کردم. به این فکر می‌کردم که در این وضعیت، شوهرم چگونه کار بیابد و در کنار آن، کسی باید در غیابم از بچه‌ها مراقبت کند و خورد و خوراک آن‌ها نیز است و حالا که ما در کابل هستیم ….»
او اضافه می‌کند که در کابل کودکانش به مراقبت بیشتر و جدی‌تر نیازمند اند و مصارف زیادی از ولایت هزینه می‌شود.
این در حالی است که دانشگاه‌های خصوصی در افغانستان هزینه‌های متفاوتی را برای تحصیلات عالی دریافت می‌کنند. با آن‌که هزینه‌های تحصیلی دانشگاه خصوصی که خانم احمدی در آن مشغول تحصیل شده، مشخص نیست، اما ظاهرا برای یک خانواده کشاورز در دایکندی هزینه‌های تحصیلی اندک نیز بالاست.
کمپاین هم‌یاری
با تمام این احوال، عکس خانم جهان‌تاب با کودکش در هنگام سپری کردن امتحان کانکور، مرزها را نیز درنوردیده است؛ چنان‌که در خارج از افغانستان خیلی‌ها برای حل مشکلات این خانواده اعلام آمادگی کردند تا جهان‌تاب را از نگاه مالی پشتیبانی کنند و او بتواند بدون دغدغه مالی با مادر بودنش درس بخواند.
ویب‌سایت «گوفند می» (Go Found Me)که برای برطرف شدن دشواری مالی افراد فقیر چون جهان‌تاب در سراسر جهان درخواست کمک مالی می‌کند نیز با نشر عکس جهان‌تاب، از تمامی اعضایش درخواست کرده تا مبلغ ده هزار پوند به جهان‌تاب کمک کنند.
کمک‌کنند‌گان هم با دیدن عکس جهان‌تاب و شنیدن داستان خارق‌العاده‌اش، پول بیشتر از این مبلغ را کمک کرده‌اند که تاکنون این مبلغ به 10 هزار و 240 پوند رسیده است.
حالا با دریافت این کمک‌ها، جهان‌تاب می‌تواند از خاک برخیزد و با تمام عشقی که به آموختن دارد، با خیالی آسوده به ادامه تحصیل بپردازد. امیدی که از همان نخست، درست زمانی که در میان دشواری‌های مالی غرق بود نیز جهان‌تاب را همراهی می‌کرد و سرانجام با عشق به علم‌اندوزی و امید به روشنی، بزرگترین دشواری‌هایش نیز کوچک و ناچیز شدند. داستان این مادر جوان افغانستان در بسیاری از رسانه‌های بزرگ جهانی بازتاب یافته است.
نگرانی‌های به‌جا یا نابه‌جا؟!
اما جهان‌تاب به این وعده‌ها دل‌خوش نیست و بیش از پیش نگران است. او به خبرنامه می‌گوید که خیلی به این وعده‌ها باور ندارد و ترس دارد که با گذشت روز‌ها و کمتر شدن توجه و تمرکز رسانه‌ها، او نیز همانند بسیاری‌ها فراموش شود و وعده‌ها عملی نشود.
حسین‌بخش صفری، تنها آورنده مدال طلا از رقابت‌های آسیایی ترکمنستان برای افغانستان که با مشکلات شدید اقتصادی و قالین‌بافی توانسته بود مدال قهرمانی بگیرد، در رسانه‌های اجتماعی افغانستان با استقبال و تشویق زیادی مواجه شد. او به خبرنامه گفت که بعد از برگشت، خیلی‌ها با او دیدار داشته، عکس فیس‌بوکی انداخته و برای ادامه تحصیل او وعده سپرده بودند. او این جریان را سلفی‌گیری برای شهرت‌طلبی عنوان‌می‌کند.
حسین بخش صفری تنها نفری نیست که از وعده‌های میان‌خالی یاد می‌کند، نفرات برتر کانکور سال ۱۳۹۶ نیز می‌گویند که خیلی‌ها بعد از معلوم شدن نتیجه کانکور وعده‌های خوبی داده بودند که بسیاری آن وعده‌ها را عملی نکرده‌اند.
ستاره‌های کانکور سال ۱۳۹۶می‌گویند که حتی محمد اشرف‌غنی، ریس‌جمهور افغانستان نیز به آن‌ها وعده بورسیه داده بود، اما تا اکنون از آن بورسیه‌ها خبری نیست. نفرات برتر کانکور سال ۱۳۹۶ اضافه می‌کنند که وزارت تحصیلات عالی از اجرای بورس‌های اهدا شده تحصیلی به آن‌ها از سوی ریاست جمهوری خودداری می‌کند. نفرات برتر کانکور سال گذشته همچنان تأکید می‌کند که امروز وزارت تحصیلات عالی افغانستان به آن‌ها گفته‌است که به آن‌ها بورس اهدا نمی‌کنند.
رضا رفعت، اول نمره عمومی کانکور سال گذشته به خبرنامه گفت: «وزارت تحصیلات عالی حتی از عملی‌سازی دستور شخص ریس‌جمهور سر باز می‌زند.»
او اضافه می‌کند که نه‌تنها وزارت تحصیلات عالی بلکه تمامی افرادی که به او وعده همکاری برای ادامه تحصیل داده بودند، وعده‌های‌شان را فراموش کرده اند: « تنها وزارت تحصیلات عالی افغانستان نیست که در یک سال گذشته مایه عذاب ما را فراهم کرده و که بارها اداره‌های این وزارت را بگردیم، بلکه افراد زیادی ما را سرگردان کردند و با ما عکس فیس‌بوکی گرفته و عده دادند، که هیج یک را عملی نکردند.»
آن‌ها می‌گویند که در کنار این سرگردانی، تمسخر بسیاری‌ها نیز برای آن‌ها آزاردهنده است و آرامش آن‌ها را گرفته‌اند. به نظر می‌رسد که نگرانی جهان‌تاب با خانواده‌اش خیلی هم نابه‌جا نیست و هر آن ممکن است که با مشکلات بیشتری مواجه شود.