حضور داعش در افغانستان در دو سال اخیر همراه با پرسشها و اما و اگرهای بسیاری به همراه است. حکومت گاه میگوید داعش شکست خورده، گاه داعش را عامل رویدادهای خونین در شهرهای افغانستان میخواند و گاه گفته داعش تحرکات گسترده در مناطق خاص دارد.
در دو سال اخیر چندین رویداد خونین انتحاری و انفجاری در افغانستان به داعش نسبت داده شده و این گروه نیز از طریق سایت اعماق مسئولیت آن را بر عهده گرفته است. در این رویدادها دهها تن کشته و صدها تن دیگر زخم برداشتهاند.
افزون بر این چندین مسجد شیعیان در سراسر افغانستان هدف حملات خونین انتحاری توسط داعش قرار گرفته و در آن صدها تن کشته و زخمی شدهاند. هدف از راهاندازی این حملات راهاندازی جنگ فرقهای در افغانستان گفته شده است.
اما پس از دو سال به تازگی وزارت دفاع افغانستان ادعا کرده که بیشتر این حملات توسط شبکه حقانی راهاندازی شده است نه گروه داعش. این وزارت گفته که هرچند مسئولیت این حملات را داعش بر عهده گرفته اما در اصل شبکه تروریستی حقانی عامل این حملات بوده است.
شبکه حقانی یک شبکه تروریستی خطرناک است که از آن بهعنوان بازوی واقعی آیاسآی یا سازمان استخبارات پاکستان یاد میشود. این گروه بیشتر حملات پیچیده و خونین را در افغانستان در سالهای اخیر راهاندازی کرده و در مناطق شرقی افغانستان بیشتر فعال است.

هرچند در گذشته نیز بارها دست داشتن داعش در حملات خونین انتحاری از سوی برخیها رده شده و گفته شده که «داعش نام مستعار شورای امنیت است» اما حکومت تاکنون در برابر این ادعاها توضیحات نداده است. اکنون که وزارت دفاع افغانستان میگوید بیشتر حملات خونین منسوب به داعش توسط شبکه حقانی راهاندازی شده، این پرسش به میان آمده که چرا حکومت و نهادهای امنیتی افغانستان تاکنون در این مورد چیزی به مردم نگفتهاند.
جنرال دولت وزیری، سخنگوی وزارت دفاع افغانستان دو روز پیش در یک نشست خبری گفت که حملههای بزرگ در شهرها از سوی شبکه حقانی انجام میشوند و این شبکه این به دلیل حملههای خود را به نام داعش انجام میدهد که پاکستان زیر فشار جامعه جهانی قرار نگیرد.
او گفته که افزون بر این شبکه حقانی برای اینکه بتواند توجه روسیه و ایران را به حمایت از گروه طالبان جلب کرده و آنان را در برابر داعش تحریک کنند، به نام داعش در افغانستان حملات خونینی را انجام میدهد.
این درحالی است که روسیه بارها از حضور داعش در افغانستان ابراز نگرانی کرده است. این کشور همچنان تایید کرده که برای مهار داعش در افغانستان با طالبان افغان ارتباط داشته است. مسکو به تازگی نیز گفته که در حدود 10 هزار جنگجوی داعش در افغانستان حضور دارند.
افزون بر این وزارت دفاع افغانستان درحالی این ادعا را مطرح کرده که پاکستان در حال حاضر تحت فشارهای شدید سیاسی و دیپلماتیک امریکا قرار گرفته است. امریکا کمکهای مالی خود به پاکستان را تعلیق کرده و میگوید تا زمانیکه پاکستان از گروه تروریستی طالبان و شبکه حقانی حمایت کند، کمکهای خود را به حالت تعلیق نگه میدارد.

افزون بر این افغانستان نیز مدعی است که پشت ناامنی این کشور سازمان استخباراتی آیاسآی قرار دارد و این سازمان از طریق گروههای تروریستی تحت فرمان خود حملاتی را در افغانستان راهاندازی میکند. در چندین مورد از حملات خونین تروریستی حکومت افغانستان ادعا کرده که مهاجمان از طریق تلفن با افرادی در پاکستان در ارتباط بودهاند.
«به اصطلاح داعش»
علاوه بر وزارت دفاع افغانستان، رحمتالله نبیل رییس پیشین امنیت ملی این کشور نیز گفته که حملات انتحاری در کابل اکثراً از سوی شبکه حقانی صورت گرفته اما مسئولیت این حملات را «به اصطلاح داعش بر دوش دارد.»
آقای نبیل در واکنش به گفتههای سید حامد گیلانی، رییس حزب محاذ ملی افغانستان که گفته بود رهبری طالبان در خاک افغانستان به سر میبرد، گفته که آقای گیلانی حرفهایی را گفته است که اعضای استخبارات پاکستان نیز برای اغفال اذهان جامعه بینالملل آن را گفتهاند.
او گفته که سید حامد گیلانی چندین بار یکی از مسئولان خطرناک شبکه حقانی به نام «شیرخان» را از اسلامآباد پاکستان به افغانستان آورده و در هماهنگی با یک مقام ارشد حکومت وحدت ملی زمینه ملاقاتهای او را با «انس حقانی» فراهم کرده و در تفاهم با شماری از افراد و اشخاص دولتی در تلاش رهایی انس حقانی است.
هرچند آقای گیلانی این ادعا را دیروز در یک نشست خبری رد کرد اما آقای نبیل افزوده است «اینکه همین بزرگواران در مقابل چنین خوشخدمتیها از پاکستان و شبکه حقانی چه توقع دارند، نمیدانم اما اینقدر میتوانم بگویم که از شبکه حقانی و پاکستان جز ترور، انتحار و کشتار مردم بیگناه چیزی دیگر بهدست نخواهد آمد.»
انس حقانی، برادر سراجالدین حقانی فرمانده شبکه حقانی، یکی از فرماندهان ارشد شبکه حقانی است که در زندان دولت افغانستان به سر میبرد و محکوم به اعدام است. هر باری که رویدادهای خونین در افغانستان رقم خورده، شماری از شهروندان افغانستان از جمله آقای نبیل خواهان اعدام این فرمانده شبکه حقانی شدهاند.
دست آیاسآی
حکومت افغانستان بارها گفته که داعش در این کشور شکست خورده و افزون بر این نظامیان افغان چندین عملیات سنگین را برای سرکوب داعش انجام داده است. رییس جمهور افغانستان هم گفته برای سرکوب و شکست داعش 1500 عملیات زمینی و 300 عملیات هوایی انجام شده است.
اکنون وزارت دفاع افغانستان میگوید داعش در زیر ضربات نظامیان افغان شکست خورده و توانایی راهاندازی حملات را ندارد اما شبکه حقانی به حمایت استخبارات پاکستان فعالیتهایی را انجام داده و تهدیدات را بهوجود میآورند.
محمد رادمنش، معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان به خبرنامه گفت که «منظور شان این است که افغانستان در مسیر انکشاف قرار نگیرد. هرکسی که این عمل را انجام میدهد، به تحریک پاکستان است. ما این را واضحاً کشف کردهایم.»
او گفت که پاکستان داعش را در افغانستان بهوجود آورده و شبکه حقانی یا هر شبکهای دیگری که تهدیدات را متوجه دولت میسازند، توسط پاکستان قبلاً تجهیز و تسلیح شده و به دنبال این اند که افغانستان را با تهدید مواجه بسازند.

وزارت دفاع افغانستان برای مقابله با این تهدیدات آماده است و میگوید که گروه داعش یک نام است که گاهی بیرق سفید خود را به سیاه تبدیل میکنند و گاه بیرق سیاه به سفید تبدیل میشود. اکنون افغانستان مدعی است که جامعه جهانی را قناعت داده که این بازیها در این کشور از سوی پاکستان راهاندازی میشود و باید فشار بر پاکستان آورده شود تا دست از این بازیها بردارد.
درحالی که برای نخستین بار خبر جنگ مسلحانه داعش با نظامیان افغان در مناطق شرقی افغانستان منتشر شده است، بسیاریها در این کشور به این باور اند که داعش توان رویارویی با نظامیان افغان را ندارد بلکه این پاکستان است که گروههای مختلف تروریستی را با نامهای مختلف در جنگ با نظامیان افغان رهبری میکند.
فتحالله قیصاری، منشی کمیسیون دفاعی مجلس نمایندگان افغانستان به این باور است که شبکه حقانی مربوط به امروز نیست بلکه این شبکه از سالهاست که در راس حملات خونین بوده و به کشتار غیرنظامیان بیگناه ادامه داده است. او گفت حالا این شبکه میخواهد کارهای شوم خود را زیر نام داعش انجام بدهد.
آقای قیصاری در گفتوگو با خبرنامه گفت که از 100 حمله ممکن است 20 حمله مربوط به داعش باشد اما بقیه مربوط گروههایی است که توسط پاکستان رهبری میشوند.

این عضو مجلس نمایندگان گفت که افغانستان اکنون فرصت طلایی بهدست آورده که بیشتر بر پاکستان فشار وارد کند تا دست از حمایت شبکههای تروریستی بردارد زیرا اکنون امریکا که حامی اصلی پاکستان است، نیز بالای پاکستان شک کرده است.
حمله بر مساجد
سال 2017 میلادی سال خونین برای افغانستان بود. چندین رویداد مرگبار تروریستی شماری از مساجد و اماکن مذهبی در شهرهای مختلف این کشور هدف قرار گرفتند که در آن دهها تن کشته و صدها تن زخمی شدند.
در ماه جوزا سال جاری یک حمله خونین انفجاری در چهارراهی زنبق شهر کابل رخ داد. در این حمله در حدود 600 تن کشته و زخمی شدند. ریاست عمومی امنیت ملی افغانستان شبکه حقانی و سازمان استخبارات پاکستان را مسوول حمله مرگبار کابل دانست اما چند روز پس از این حادثه، رهبر این شبکه دست داشتن در حملات کابل را رد کرد.
به دنبال این حملات، سلسلهای از حملات بالای مساجد شیعیان راهاندازی شد. در آن زمان حکومت افغانستان و آگاهان گفتند که هدف از این حملات که داعش مسئولیت آن را بر عهده میگیرد، تلاشی است برای راهاندازی جنگ فرقهای و مذهبی در افغانستان.
اکنون وزارت دفاع افغانستان میگوید که علاوه بر شبکه حقانی، سایر گروههای تروریستی که از سوی پاکستان تربیت، تمویل و تجهیز شده پشت این حملات قرار دارند و راهاندازی این حملات بازی سازمان استخباراتی پاکستان است.

محمد رادمنش در این مورد گفت: «اصلاً بازیهای استخباراتی که پاکستان در منطقه و افغانستان طرحریزی میکند، همه مسئولیتها به دوش استخبارات پاکستان است. هم داعش، هم گروههای حقانی، هم لشکر جنهگوی و هم تروریستهای شاخه افریقا که از جنوب آسیا از طریق پاکستان به افغانستان آمدهاند با این بازیها همنوا اند.»
پاکستان همواره دست داشتن در ناامنیهای افغانستان را رد کرده است. این کشور مدعی است که شورشیان مخالف دولت افغانستان در خاک افغانستان پناهگاه دارند و در ساحه فعالیت این گروهها، شبکههای تروریستی فعال در خاک پاکستان رهبری میشوند.
تنش میان افغانستان و پاکستان بر سر این مسایل همواره باعث تیرگی روابط دو کشور بوده است. این درحالی است که در ماههای اخیر تیرگی روابط میان دو کشور بیشتر شده است. در این میان چین به تازگی در تلاش است تا روابط دو کشور را بهبود ببخشد و به همین منظور نخستین نشست سه جانبه وزیران خارجه سه کشور در پکن برگزار شده است.