داکتر عبدالله عبدالله، رییس اجرایی حکومت افغانستان، در راس یک هیات بلند پایه دولتی وارد کشور عربستان سعودی شده است. وزرای عدلیه، حج و اوقاف، تجارت و صنایع، معارف، تحصیلات عالی، کار و امور اجتماعی و همچنین رییس شورای علما، معاون شورای عالی صلح و برخی مقامات دیگر، آقای عبدالله را در این سفر همراهی می کنند.
در سفر سه روزه رییس اجرایی به عربستان سعودی، گفتگوهای صلح، تعلیم و تربیه، بورسیه های تحصیلی و توافق‌نامه کار برای کارگران افغان در این کشور، از موضوعات این سفر خوانده شده است.
داکتر عبدلله رییس اجرایی افغانستان بعد از ظهر امروز با ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، پادشاه عربستان دیدار کرده و در مورد تامین صلح و امنیت، مبارزه با تروریزم، تعلیم و تربیه و صحت گفتگو کرده و از شاه عربستان خواهان همکاری در این زمینه‌ها شده است.
شاه عربستان نیز در این دیدار گفته است که کشورش خواهان تامین صلح و امنیت در افغانستان است و در راه مبارزه با تروریزم و تامین صلح در این کشور، از تمامی امکانات خود استفاده خواهد کرد.
ملک سلمان، صلح را نیازی اساسی دانسته و اظهار امیدواری کرده است که طالبان نیز دست از جنگ بردارند و به پروسه صلح افغانستان بپیوندند.
داکتر عبدالله رییس اجرایی صبح امروز هم، با محمد بن نایف معاون اول شورای وزیران و وزیر داخله این کشور ملاقات و گفتگو کرده است.
در بیانیه ای که در سایت ریاست اجرایی آمده است گفته شده که”رییس اجرایی در این ملاقات گفت که دولت و مردم افغانستان به عنوان قربانیان اصلی تروریزم، با تمام توان و به صورت گسترده با آن مبارزه نموده و توقع دارند که برای مبارزه با این پدیده شوم و مرگ‌بار، هماهنگی جدی و قاطع در سطح منطقه نیز ایجاد گردد.”
در این دیدار، رییس اجرایی افغانستان از عربستان خواهان همکاری در انجام گفتگوهای صلح افغانستان شده است.
وزیر داخله عربستان نیز تروریزم را خطر و تهدیدی جدی دانسته و گفته است که کشورش برای تامین صلح و ثبات در افغانستان آماده همکاری است.
محور اصلی گفت‌وگوها
با توجه به مشکلاتی که افغانستان در قسمت تامین امنیت و صلح در این کشور دارد و همچنین با حضور رییس شورای علما و معاون شورای عالی صلح در ترکیب این هیات، می‌توان گفت که محور اصلی گفتگوها در این سفر موضوع صلح و چگونگی ادامه یافتن گفتگوهای صلح در افغانستان باشد.
از طرفی عربستان هم به عنوان یکی از کشورهای مهم اسلامی و همچنین تاثیرگذار در منطقه و بخصوص دیگر کشورهای اسلامی مطرح است.
میزان نفوذ عربستان بر کشورهای اسلامی دیگر مانند پاکستان و همچنین گروه‌ها و حرکت‌هایی که زیر نام اسلام فعالیت می‌کنند، از مواردی است که می‌تواند نقش عربستان را در تامین امنیت و ثبات در افغانستان و پیشبرد گفتگوهای صلح پررنگ تر نماید.
امید میثم معاون سخنگوی ریاست اجرایی به خبرنامه گفت که “دولت افغانستان امیدوار است عربستان سعودی در پروسه صلح که برای افغانستان بسیار مهم است، با ما همکاری کند تا بتوانیم در این زمینه دست‌آوردی داشته باشیم.”
آقای میثم نقش عربستان را در جهان اسلام تاثیرگذار می‌داند و می‌افزاید ” گروه های دهشت افکن و تروریستی که در افغانستان می‌جنگند و از مردم قربانی می‌گیرند، اعمال شان را زیر نام اسلام توجیه می‌کنند؛ اما عربستان با توجه به این‌که از کشورهای مهم اسلامی است، می‌تواند فعالیت این گروه‌ها را محکوم کرده و اعمال تروریستی این گروه‌ها را رد نماید.”
در همین حال گزارش‌های تازه می‌رساند که دیدارهایی میان دولت افغانستان و نمایندگان طالبان در ماه گذشته میلادی در قطر صورت گرفته است.
بر اساس این گزارش‌ها، معصوم استانکزی رییس عمومی امنیت ملی افغانستان، با ملا عبدالمنان برادر ملا عمر رهبر پیشین طالبان دیدار و گفتگو کرده است. از نتایج این گفتگوها، تا هنوز خبری ارایه نشده است.
نظرات متفاوت
اما کارشناسان افغان در مورد گفتگوهای صلح و نقش عربستان در این زمینه، دیدگاه‌های متفاوتی دارند.
احمد فرهاد مجیدی نماینده هرات در مجلس نمایندگان، در گفتگو با خبرنامه، عربستان را از جمله کشورهایی می‌داند که از طالبان و سیاست‌های پاکستان در افغانستان حمایت کرده است.
با این حال آقای مجیدی معتقد است که این کشور نیز مانند برخی کشورهای همسایه در “معادلات قدرت، تامین صلح و یا حتی ادامه جنگ در افغانستان و منطقه، نقش مهمی دارد.”
این نماینده با اظهار خوش بینی نسبت به نتایج سفر هیات افغانستان به عربستان می‌گوید که “عرب ها هم بر پاکستان و هم بر طالبان نفوذ زیادی دارند و در بین شان از جایگاه خوبی برخوردار هستند. یقینا ایجاد فشار از سوی مقامات عربستانی بر طالبان، می‌تواند این گروه را مجبور به ترک جنگ و رفتن به سوی صلح کند. اگر تفاهمی بین افغانستان و عربستان بوجود بیاید، یقینا تاثیرات خوبی خواهد داشت.”
اما داکتر جعفر مهدوی، دیگر نماینده مجلس افغانستان دیدگاه متفاوتی دارد و به نتایج این سفر، آن‌هم برای تامین صلح خوش بین نیست.
به اعتقاد این نماینده مجلس افغانستان”اگر عربستان اراده‌ای هم داشته باشد، برای این کشور مقدور نیست که به صلح در منطقه و یا افغانستان کمکی کند. چرا که نظام فکری و سیاسی حاکم بر این کشور، مبتنی بر وهابیت است. تفکری که سایر مذاهب را رد می‌کند و به ادیان و مذاهب دیگر به دید یک دشمن می‌نگرد. پس این نظام سیاسی و فکری هرگز ظرفیت آوردن صلح در افغانستان را ندارد.”
ورودی روسیه
داکتر مهدوی نگاه متفاوتی به سفر هیات افغانستان به عربستان دارد.
آقای مهدوی افغانستان را دروازه ورود به روسیه می‌داند و معتقد است که برخی کشورها در راستای منافع شان، می‌خواهند تا گروه‌های تکفیری و تروریستی را به افغانستان وارد کرده و از این مسیر به سمت روسیه هدایت کنند.
او از کشورهای آمریکا، عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی در این زمینه نام می‌برد. به نظر آقای مهدوی “عربستان تصمیم خود را در این زمینه گرفته است و نشانه‌هایش را هم می‌توان در کشور مشاهده کرد.”
آقای مهدوی یکی از موضوعات سفر هیات افغانستان به عربستان را گفتگو در این زمینه و به نوعی تلاش برای تغییر نظر این کشور در برنامه‌ای می‌داند که به باور آقای مهدوی روی دست گرفته شده است.
نمایندگان مردم در مجلس، گسترش جریان‌های تروریستی تکفیری را بسیار خطرناک‌تر از سایر گروه‌ها برای مردم افغانستان می‌دانند چرا که معتقد اند، این گروه‌ها بدون هیچ ملاحظه‌ای، افغانستان را به کشتارگاهی عمومی تبدیل خواهند کرد.
این نگرانی‌ها در حالی مطرح می‌شود که به تازگی جنرال دوستم معاون اول ریاست جمهوری از برنامه استقرار گروه داعش در شمال افغانستان، خبر داده و گفته است که این گروه قصد دارد با کمک پاکستان و برخی نیروهای داخلی در ولایت‌های شمالی افغانستان، جابجا شود.
در همین حال، حمله تروریستی به مراسم عزاداری عاشورا در کابل و بلخ، نگرانی‌ها از گسترش یافتن تفکرات تروریستی تکفیری در افغانستان را افزایش داده است که احتمالن در صورت ادامه این وضعیت، بیم آن می رود که این مسئله تبدیل به رویارویی های مذهبی میان مردم افغانستان شود.
چهارشنبه هفته گذشته و همزمان با عاشورا، مراسم های عزاداری شیعیان در کابل و بلخ مورد حملات تروریستی و انفجاری قرار گرفت که بیش از 30 تن از غیرنظامیان کشته شدند و بیش از 80 تن دیگر زخم برداشتند. مسوولیت حمله به عزاداران درکابل را گروه داعش به عهده گرفته بود.
اما مقامات امنیتی افغانستان با تایید تحرکات داعش در مناطق مختلف این کشور، می گویند که نیروهای امنیتی افغانستان زمینه مانور داعش در این کشور را نابود خواهد کرد.