گذرگاه مرزی تورخم در ولایت ننگرها میان افغانستان و پاکستان، ناوقت شب گذشته یکشنبه (25 حوت) از سوی نظامیان ارتش پاکستان به دلیل آنچه که جلوگیری از شیوع ویروسکرونا در این کشور عنوان شده، به مدت ده روز مسدود شده است. این در حالی است که دو هفته قبل این کشورگذرگاه مرزی سپینبولدک در ولایت قندهار را نیز به دلیل جلوگیری از شیوع ویروسکرونا بر روی رفت و آمد افغانها بسته بود.
ویروسکرونا
این روزها ویروس کرونا همچون هیولایی وحشتناک پشت دروازههای شهرها و خانههای قریب به اکثر مردم دنیا رفته و ترس همگانی را به وجود آورده است. در عصرِ سرعتِ گسترش اطلاعات به واسطهی شبکههای اجتماعی و رسانههای جمعی این ترس همگانی چندبرابر شده است. قبل از اینکه مردم به ویروس کرونا آلوده شوند، به «ویروسِ ترس از کرونا» مبتلا شدهاند.
با آنکه طبق آمار رسمی تا هنوز نتیجه آزمایش مثبتِ 21 شهروند افغانستانی از سوی وزارت صحتعامه تأیید شده، اما به نظر میرسد که این آمار دقیق نباشد، چرا که روزانه تعداد زیادی از شهروندان افغانستانی از ایران که دومین منبعِ پخش این ویروس در جهان محسوب میشود، به کشور عودت میکنند. اما فعلاً همین آمار کافی است که احتکارِ مواد غذایی، کالاها و مواد اولیه مصرفی شروع شود و با بستهشدن مرزهای که از آن طریق مواد اولیه مصرفی وارد کشور میشود، قیمتها چند برابر شده و مضاعف بر دیگر بحرانهای که اکنون در افغانستان وجود دارد، مردم را در تنگنا قرار داده و وضعیت را در روزهای آتی وخیمتر سازد.
امنیتیشدن کرونا
ویروس کرونا به عنوان یک اپیدمی جهانی بسیاری از کشورهای قدرتمند دنیا را در وضعیتِ بحرانی و چالشبرانگیز قرار داده است. چنانچه بسیاری از کشورها مرزهای زمینی و هوایی شان را بر روی مسافران کشورهای که در آن آمار مثبت کرونا بالا رفته است، بستهاند. اکنون این اپیدمی جهانی برای کشورها تنها یک گزینهی انتخاب را گذاشته است، «قرنطین». تمامی کشورهای که این ویروس در آنجا سرایت کرده، تنها گزینهی مقابله با این ویروس ناشناخته، همهگیر و ساری را قرنطین آنهم در سطح وسیع میدانند. اما برای کشوری مثل افغانستان که در همهچیز وابسته به واردات از کشورهای دیگر از جمله همسایههای غربی و جنوب شرقی است، قرنطینِ اینچنینی و بستهشدن مرزهای کشورهای همسایه به روی افغانستان، مضاعف بر اپیدمی ویروسکرونا، چندبرابرشدن نرخ کالا و مواد مصرفی اولیه را در پی دارد که برای قریب به اکثریتِ مردم فقیر و کمدرآمد افغانستان به نوع خودش فاجعهی است بدتر از ویروسِ مرموزِ کرونا. بنابراین، اکنون این ویروس برعلاوهی اینکه یک چالش جهانی در عرصهی صحت به شمار میرود، با امنیت ملی کشورها نیز پیوند خورده است و یک پدیدهی امنیتی نیز به حساب میرود. اکنون امنیت ملی بسیاری از کشورها از جمله افغانستان با چگونه مقابله نمودن با این ویروس گره خورده است. اما در موردِ بهخصوصی مرزهای افغانستان با پاکستان، به نظر میرسد که یک مسئلهی سیاسی نیز دخیل است.
امنیتیبودن مرزهای پاکستان
با آنکه پاکستان دلیل بستنِ مرزهایش را به روی افغانستان، جلوگیری از شیوع ویروس کرونا در این کشور عنوان کرده است، اما به نظر میرسد که تنها این دلیل کافی نیست، بلکه انگیزههای سیاسی و مسایل دیگری نیز پشت این امر نهفته است. پاکستان همواره از مرزهایش با افغانستان به عنوانِ ابزارهای فشار سیاسی بر حکومت افغانستان استفاده کرده است. در حالیکه گفتگوهای صلح در افغانستان بیسرنوشت و نامشخص است، پاکستان به عنوان حامی آشکار طالبان از این وضعیت برآشفته بر نظر می رسد. بنابراین پاکستانیها از ابزارهای مختلف به بهانههای مختلف استفاده میکنند تا کابل را به شکل غیرمستقیم وادار سازد که شرایط طالبان از جمله رهایی زندانیان را بدون قید و شرط بپذیرد. با اینهمه، به نظر میرسد که این بستنِ مرزها قبل از اینکه جلوگیری از ویروس کرونا باشد، نوعی تحریم اقتصادی افغانستان است.
افزودن دیدگاه