تفاهمنامه بند کجکی امروز سه شنبه با حضور رییس جمهوری، میان وزارت انرژی و آب و شرکت خصوصی ساختمانی «هفتاد و هفت» امضا شد.
علی احمد عثمانی، وزیر انرژی و آب در محفل عقد این قرار داد گفت که بعد از امضای این تفاهمنامه، شرکت خصوصی هفتاد و هفت طرح پیشنهادی خود را به مدت سه ماه به این وزارت ارایه خواهد داد و بعد از دیدن طرح پشنهادی، این قرارداد به امضاء خواهد شد. این پروژه شامل تولید 100 میگاوات برق و همچنان افزایش ذخیره یک میلیارد متر مکعب آب می باشد.
بصیر عظیمی، سخنگوی وزارت انرژی و آب در گفتگو با خبرنامه گفت که حدود یک ماه پیش شرکت ترکی (هفتاد و هفت) طرحی را با نصب کردن 4 توربین در بند کجکی که ظرفیت 100 میگاوات برق را دارد، به شورای عالی اقتصاد ارایه داد. این طرح بعد از بررسی مورد پسند این شورا قرار گرفت که امروز شاهد امضای تفاهمنامه آن می باشیم.
پروژه بند کجکی ابتدا در سال 1332 به منظور کنترول سیلاب و آبیاری زمین های زراعتی و همچنان تولید انرژی برق پایه گذاری شد. ارتفاع این بند که در ابتدا 90 متر و همچنین طول تاج آن در حدود 270 متر بود، مجموعن میتوانست به ظرفیت 1.7 میلیارد متر مکعب آب ذخیره کند.
در سال 1354 دو توربین، توربین شماره یک و شماره سه در این بند نصب شد و کار توربین شماره یک تکمیل گردید. ظرفیت این توربین به 33 میگاوات برق می رسید. و توربین شماره سوم که کار آن در همین اواخر شروع شده است، ظرفیت تولید آن 18.5 میگاوات برق میباشد.
به گفته آقای عظیمی برنامه که آنان طرح کرده است در ماه اکتوبر سال جاری میلادی کار این توربین را نیز به بهره برداری می سپارند. او اضافه کرد که با بهره برداری توربین شماره سه، ظرفیت تولیدی بند برق کجکی به 151 میگاوات برق خواهد رسید.
پیامدهای بزرگ
به گفتهی مقامهای وزارت انرژی و آب این پروژه بعد از سه سال تکمیل شده و به بهره برداری سپرده خواهد شد. علی احمد عثمانی وزیر انرژی و آب افغانستان در مراسم امضای تفاهم نامه این بند، گفت که این بند از نگاه ذخیره آبی، تقریبا یک و نیم برابر بند سلما میباشد و همچنان از لحاظ تولید برق بیشتر از دو برابر بند سلما، برق تولید خواهد کرد.
آقای عثمانی تاکید کرد که ” با تکمیل شدن مرحله دوم بند کجکی این بند به یکی از بندهای بزرگ منطقه تبدیل خواهد شد.”
مرحله دوم بند کجکی قرار بود که در سال 1358 شروع شود اما به دلیل بحران و جنگ های که در افغانستان به وحود آمد کار آن به تعویق افتاد. اکنون با تصویب قانون خدمات انرژی زمینه و بسترهای برای سرمایه گذاری های شرکت های خصوصی فراهم شده است.
بصیر عظیمی سخنگوی وزارت انرژی و آب در گفتگو با خبرنامه گفت که با ساختن بند کجکی کنترول دولت افغانستان بالای آب های هیرمند بیشتر میشود. او اضافه کرد که عزم و اراده ما این است که این دو پروژه همزمان به پایان برسد. عظیمی می گوید که با تکمیل کار این بند زمینه برای اجرای قرارداد هیرمند برای اولین بار مساعد می شود.
به گفتهی مقام وزارت انرژی و آب، حمایت حکومت وحدت ملی از بخش خصوصی، یگانه عامل راه افتادن پروژه های ملی و بزرگ در افغانستان است. مقام های این وزارت می گویند که وزارت انرژی و آب نیز در کنار حمایتهای دولت از این بخش حمایت خواهد کرد. آقای عثمانی گفت که زمینه گسترده را برای مشارکت تمام شرکت های خصوصی در پروژه های که اخیرا توسط وزارت انرژی و آب اعلام شده فراهم ساخته اند. او به عنوان نمونه از پروژه انرژی خورشیدی در ولایت قندهار و همچنان 20 پروژه دیگر این وزارت در ولایت های مخلتف نام برد.
اعتراض ایران
گفته می شود وزارت خارجه ایران به وزارت خارجه افغانستان نامه اعتراضی فرستاده و ادعا کرده که افغانستان حق آب این کشور را از رود خانه هیرمند بسته است. دویچه وله نوشته است که گزارش های هم در ایران به نشر رسیده اند که گویا افغانستان با ساختن بند کجکی در دریای هیرمند خواسته است تا آب تالاب هامون ایران را خشک کند.
به نقل از «دویچه وله» مقامهای ایرانی گفته اند که افغانستان حق آب این کشور را بر مبنای “قرارداد پاریس” نمیدهد و به همین دلیل تالاب هامون هیرمند خشک شده است. اما افغانستان می گوید دلیل کم آبی هامون خشکسالی های پی هم و کم آبی هیرمند است.
مقام های ایرانی گفته اند که ایجاد بندکجکی منجر به خشک شدن هامون ایران شده است و همچنان 14 هزار تن که در هامون مشغول پیشه صیادی بوده اند، بیکار گردیده اند.
با این وجود مقامهای افغانستان میگویند که دولت ایران از آب دریای هیرمند بیش از حق خود که در قرار داد پاریس ذکر شده بود، تا چهار برابر استفاده کرده است و تاکید نموده اند که این استفاده زیاد و بیش از حد آب و ایجاد ذخیرهگاه ها باعث کم شدن آب هامون شده است.
اراده قاطع حکومت
علی احمد عثمانی، وزیر انرژی و آب، در مراسم امضای تفاهمنامه بند کجکی گفت که حکومت وحدت ملی و وزارت انرژی و آب افغانستان تصمیم قاطع دارد تا آب های افغانستان را مهار کند.
در همین حال رییس جمهور غنی نیز در ماه حوت سال گذشته تاکید کرده بود که آبهای سرگردان افغانستان باید مهار شود. او گفته بود که حکومت تصمیم دارد که به این منظور 21 بند آب در ولایت های مختلف اعمار کند.
در همین راستا، شروع کار بند سلما در هرات و همچنان امضای تفاهمنامه این بند را میتوان نمونه از این تعهدات دانست.
بند سلما در هرات، شنبه این هفته از سوی رییس جمهوری افغانستان و نخست وزیر هند گشایش یافت. این بند که با کمک سه صد میلیون دالری هند ساخته شده حدود 42 میگاوات برق تولید می کند و زمین های بیش از 600 روستا را نیز در این ولایت آبیاری مینماید.
نصیر فیضی همکار این گزارش بوده است.
افزودن دیدگاه