محمد ابراهیم شینواری، سرپرست وزارت معارف افغانستان روز دوشنبه تفاهم نامه انتقال مدیریت مکاتب افغان ترک را به حکومت ترکیه با وزیر معارف آن کشور در کابل، امضا کرد.
این تفاهم نامه در حالی امضا شد که حکومت افغانستان سه روز قبل تصمیم گرفته بود که مکتب‌های افغان ترک را منحل کند. مصطفی مستور وزیر اقتصاد این کشور، علت انحلال این مکاتب را لغو نهاد مادر در ترکیه عنوان کرده بود.
آقای مستور افزوده بود که نامه‌های زیادی را وزارت خارجه افغانستان از دولت ترکیه دریافت کرده که موسسه اصلی مادر در این کشور منحل شده، بنا مطابق به قوانین این کشور، باید مکاتب افغان ترک نیز منحل گردد.
این جریان پس از کودتای نافرجام ترکیه مطرح شده است و از حکومت افغانستان خواسته شده تا مدیریت این مکتب‌ها را به ترکیه بسپارد. حکومت ترکیه ادعا می‌کند که این مکتب‌ها از سوی فتح الله گولن، کسی که از سوی حکومت ترکیه متهم به سازمان‌دهی کودتا می‌باشد، رهبری می‌شوند و با هراس‌افگنی ارتباط دارد.
اما مسئولان مکتب‌های افغان ترک در افغانستان، خانواده دانش‌آموزان این مکتب‌ها و نیز دانش‌آموزان مکتب‌های افغان ترک با رد این ادعا می‌گویند این مکتب‌ها هیچ پیوندی با هراس‌افگنی ندارد و و با فیس دانش‌آموزان تمویل می‌شود. آنان تاکید دارند که این مکاتب ربطی به دولت ترکیه ندارد و نباید با آن معامله سیاسی شود.
در همین حال معاون مکتب‌های افغان ترک می‌گوید اقدام حکومت افغانستان فراقانونی است و علت اصلی این تصمیم سیاسی می‌باشد.
افغان ترک
مکتب‌های افغان ترک در افغانستان از معیاری‌ترین مکتب‌ها در این کشور پنداشته می‌شود. نخستین مکتب افغان ترک در سال ۱۹۹۵ در افغانستان گشایش یافت و اکنون شعبات آن به ۲۰ مکتب می‌رسد که در آن حدود ۸۵۰۰ دانش‌آموز دختر و پسر درس می‌خوانند. تا کنون بیش از ۵۰۰۰ شاگرد از مکاتب افغان – ترک فارغ شده‌اند.
در همین حال مسائل حاشیه‌ای پیرامون مکاتب افغان ترک زمانی بیشتر مورد توجه عمومی قرار گرفت که بارزسی شب‌هنگام مکتب افغان ترک در ماه قوس سال جاری از سوی نیرو‌های امنیت ملی افغانستان انجام گردید. چهار استاد این مکتب برای مدت کوتاهی در زندان‌های امنیت ملی به سر می‌بردند.
اکنون اما یک بار دیگر مکاتب افغان ترک تبدیل به یکی از مسائل مهم روز افغانستان شده است. اکنون پس از امضای تفاهم نامه میان مسئولان ارشد معارف افغانستان و ترکیه، انتقادهای شدیدی از سوی خانواده‌های دانش‌آموزان مکاتب افغان ترک علیه دولت افغانستان مطرح شده است. این خانواده‌ها با انتقاد شدید از سرپرست وزارت معارف افغانستان می‌گویند که محمد ابراهیم شینواری به‌عنوان مسئول درجه یک وزارت معارف نباید اجازه اهانت به این مکاتب را می‌داد.
یوسف پشتون، یکی از اولیای دانش‌آموزان مکاتب افغان ترک امروز در سخنرانی خود در برنامه کمیته والدین، مخالفت شدید خود را در ارتباط به این موضوع اعلام کرده و گفت: «چرا این برنامه را سیاسی می‌کنند، این که از حقوق خود دفاع کنیم حق ما است و این سیاست نیست و به سیاست ربطی ندارد و ما برای آینده کشور و فرزندان و نسل جدید به همچون مکتب معیاری نیاز داریم.»
او علت عقب ماندگی افغانستان را افزون بر امنیت دو دلیل دیگر معرفی کرد؛ یکی فقر و دیگری ضعف علم و دانش. او گفت که آنان برای رشد نسل آینده هر کاری می‌کنند و ضرورت‌های مذهبی، عقیدتی و ملی آنان است که در هر صورتی از آن دفاع نمایند تا با بدبختی‌های بزرگ‌تری رو برو نشوند.
در همین حال فضل احمد معنوی، رییس پیشین کمیسیون انتخابات افغانستان و یکی از اولیای دانش‌آموزان مکتب افغان ترک در کابل به حکومت هشدار می‌دهد که معارف را سیاسی نسازد و با سرنوشت فرزندان آنان معامله سیاسی انجام ندهد.
آقای معنوی گفت که حکومتی که داد از دموکراسی می‌زند، یک سال است که صدای خانواده‌ها و دانش‌آموزان مکتب‌های افغان ترک را نمی‌شنود. او گفت که این حکومت هرچه را که دلش خواست انجام بدهد، مردم اجازه نخواهند داد.
او گفت: «کم ما مشکل داریم که به مشکل ما می‌افزاید. آمدیم قانون را پیشکش کردیم، خدا و رسول را شفی آوردیم اما این‌ها به هیچ چیزی باور ندارند. یک وزیر یا چند آدم خود فروخته منحیث دیکتاتور امر می‌کنند و مامورین آن را اجرا می‌کنند.»
او بستن و واگذاری اداره مکاتب افغان ترک به دولت ترکیه را خلاف قانون خواند و گفت که خانواده‌های دانش‌آموزان مکاتب افغان ترک مصمم اند و آرام نمی‌شینند. او همچنان حکومت را فاقد مشروعیت خواند و گفت که این حکومت تلاش کرده حرکت‌های مدنی را سرکوب کند.
آقای معنوی گفت: «با جنبش تبسم که یک حرکت به راه افتاد پایه‌های این حکومت را لرزاند. خارجی‌های حامی این حکومت حتا با من مشوره کردند که اگر یک چنین حرکتی راه بیافتد حکومت می تواند به پای خود بیاستد یا سقوط می کند. من گفتم بسیار خطرناک است.»
او همچنان گفت که پس از آن حرکت جنبش روشنایی را بی‌رحمانه سرکوب کردند و مسئول همین حکومت است. به گفته‌ی او وظیفه حکومت تأمین امنیت مردم، فراهم سازی زمینه تعلیم و تحصیل و فراهم سازی زمینه رفاه و آرامش است اما حکومت برعکس مردمش را می‌کشد و حق تعلیم را از اولاد مردم می‌گیرد و حرف مردم را حاضر نیست بشنود.
خانواده‌های دانش‌آموزان مکتب‌های افغان ترک هشدار دادند که اگر حکومت به خواسته‌های آنان پاسخ ندهد، دست به اعتراض مدنی خواهند زد و از حق فرزندان خود دفاع خواهند کرد.