در جامعه‌ی افغانستان وقتی که از معتاد حرفی زده می‌شود، ذهن شنونده متوجه کسانی می‌شود که بر اثر مصرف مواد مخدر در چنگ اعتیاد افتاده‌اند. هیچ کس اما در این مورد فکر نمی‌کند که اعتیادی به غیر از مواد مخدر هم وجود دارد یا خیر؟
با این حال در کشور چین، به تازگی مرگ نوجوانی خبرساز شده است که به دلیل اعتیاد به انترنت در‌یک مرکز ترک اعتیاد جان باخته است. با آنکه هنوز مشخص نشده دلیل مرگ او چه بوده اما اعتیاد انترنتی که پای او را به مرکز ترک اعتیاد کشانید، حالا روی تمام احتمالات پرده پوشانده است.
در چین، والدین نگران مصرف تریاک، هیرویین و یا انواع مواد مخدر صنعتی توسط فرزندان‌شان نیستند ولی در عوض از کمپیوتر و اینترنت که برخی نیز آن را هیرویین الکترونیکی می‌دانند، نگرانی دارند؛ فضای مجازی خواب و خوراک را از این نوجوانان می‌گیرد به صورتی که ساعت‌های پی هم از دنیای اطراف خود غافل می‌شوند و در اصطلاح به اینترنت اعتیاد پیدا می‌کنند.
همین موضوع سبب شد تا برای نخستین بار راه‌اندازی کمپ‌های ترک اعتیاد به اینترنت در چین با حضور معلمان، افسران بازنشسته ارتش و تیم‌های پزشکی شامل روانشناسان، پرستاران و پزشکان مورد بررسی قرار گیرد.
مرگ نوجوان 18 ساله چینی
همان طوری که گفته شد به تازگی یک نوجوان چینی معتاد به انترنت، در‌یک مرکز ترک اعتیاد اینترنتی در این کشور جان داده است.
نحوه‌ی مداوای مراکز ترک اعتیاد به انترنت در چین پس از آن خشم مردم را بر انگیخت که یک نوجوان چینی دو روز بعد از ورود به یکی از این مراکز جان داد.
این حادثه در اوایل ماه جاری در استان آنهوی رخ داده است. با آنکه علت اصلی این مرگ مشخص نشده ولی گزارش شده، هنگامی که این نوجوان به بیمارستان منتقل شد بدن او پر از زخم و جراحت بود.
این مرکز ادعا می‌کند که با ترکیبی از روش‌های روان درمانی و ورزش به پرورش مجدد نوجوانان معتاد می‌پردازد.
خانم لیو مادر این نوجوان، پسر خود را روز 3 اگست ماه سال جاری میلادی به این مرکز بُرد و دو روز بعد به او اطلاع دادند که پسرش به بیمارستان منتقل شده و همان جا جان داده است.
انتقادها
مرگ این نوجوان در حالی رخ داده است که تا کنون بارها از بد رفتاری‌ها در اردوگاه‌های انضباطی در سراسر چین در رسانه‌های دولتی این کشور گزارش شده است.
بسیاری از این مراکز برای دادن تمرینات سخت نظامی و تنبیه‌های جسمی و روحی، برای بازگرداندن نظم به زندگی نوجوانان معتاد مورد انتقاد قرار گرفته‌اند.
خانم لیو، مادر این نوجوان به رسانه‌ها گفت که وقتی او و شوهرش متوجه شدند که پسرشان به اعتیاد جدی اینترنتی دچار شده تصمیم گرفتند او را به یکی از مراکز در شهر فویانگ بفرستند.
با این حال؛ بدن پُر از جراحات این نوجوان نشان می‌دهد که در مرکزهای ترک اعتیاد انترنتی در چین با بیماران رفتار نامناسبی صورت می‌گیرد. مادر این نوجوان بدن پسرش را در سردخانه دیده و گفته که وضعیت پسرش قبل از آمدن به این مرکز این‌گونه نبوده است. او گفته که بدن پسرش بیش از 20 زخم بیرونی و چندین زخم داخلی داشته است.
از سال ۲۰۱۴ به این سو در چین، مراکزی که برای ترک اعتیاد به انترنت به وجود آمدند مورد توجه قرار گرفته و این مراکز در حال افزایش هستند
دلیل توجه به این مراکز، افزایش تعداد نوجوانانی گفته شده که از بی‌خوابی و افسردگی رنج می‌بردند. این مراکز با وجود همه انتقادها و گزارش‌های حاکی از ضرب و شتم، استفاده از روش‌های شوک الکتریکی و حوادث جنجال برانگیز در سالهای اخیر، باز هم مورد استفاده قرار می‌گیرند.
درمان الکتریکی
الکترو شوک درمانی که برای بسیاری از بیماران روانی نوید بخش یک بهبود فوری است، گاهی به دلیل نام خود ابهام و ترس‌های ناموجه نیز در ذهن بیمار یا اطرافیان او پدید می‌آید.
در این نوع درمان جریان الکترونیکی کوتاه مدت معمولا در دو سوی پیشانی به صورت مداوم برای شش تا دوازده بار در طول چند هفته، می‌تواند تغییر مثبت و طولانی در برخی حالات شدید روانی ایجاد کند.
این نوع درمان که سابقه 60 ساله دارد، در مراحل ابتدایی برای بیمار خوشایند نبود و تشنجاتی پدید می‌آورد ولی از ده سال به این سو با استفاده از داروهای بی‌هوشی کوتاه مدت و داروهای شُل کننده‌ی ماهیچه‌ها، باعث شده که بیمار هیچ چیز ناخوشایندی از جریان درمان احساس نکند.
اقدامات دولت چین
با این حال رسانه‌های دولتی چین اعلان کرده‌اند که تحقیقات قضایی در مورد علت وقوع مرگ نوجوان 18 ساله آغاز شده است. بر اساس گزارش‌ها، در پیوند به این حادثه تا کنون رییس و 4 نفر از مربیان این مرکزِ ترک اعتیاد انترنتی بازداشت شده و در عین حال فعالیت‌های این مرکز نیز متوقف شده است.
والدین مقصر
در پی وقوع این حادثه بسیاری از رسانه‌ها ضمن تاکید بر لزوم نظارت بیشتر بر این مراکز، نحوه تعلیم و تربیت والدین را نیز مورد انتقاد قرار دادند.
سردبیر یک نشریه انترنتی نوشته است که “در نهایت این موضوع به فقدان تربیت خانوادگی برمی‌گردد.”
سرمقاله روزنامه مینگ‌گوانگ چین نیز ضمن اشاره به این مساله نوشته که برخی از والدین در هنگام مواجه شدن با این مشکل، رسالت و مسوولیت خودشان را فراموش کرده و برای رفع این معضل از کسی دیگر کمک می‌گیرند.
افزایش نگرانی‌ها
با این حال مرگ نوجوان 18 ساله اولین بار نیست که در چین اتفاق افتاده است.
سال ۲۰۰۹ نیز در جنوب چین دختر ۱۵ سالهای که برای ترک بازی‌های کمپیوتری و اعتیاد به انترنت به کمپQihang مراجعه کرده بود، ۲۴ ساعت بعد از ورود در اثر تنبیه بدنی کشته شد.
یک سال پس از آن نیز جوان دیگری در ایالت Hunanنیز در اثر کُتَک خوردن به سرنوشت آن دختر ۱۵ ساله روبرو شد. به همین دلیل نگرانی‌ها بابت خشونت‌های موجود در این مراکز افزایش یافته است.
از سوی دیگر سال گذشته نیز مادری به دست دخترش کشته شد، زیرا او را برخلاف میلش به یکی از این اردوگاه‌ها فرستاده بود. این دختر ادعا کرده بود که در این مرکز مورد آزار و اذیت قرار گرفته است.
وقوع مسایلی از این دست هرچند تا کنون تعطیلی برخی از این مراکز و بازداشت شماری از مسوولان آن‌ها را نیز به همراه داشته است اما، تعدادی از والدین و نوجوانان از این بابت نگرانند که ممکن است چنین مواردی در دیگر اردوگاه‌ها نیز اتفاق بیفتد.
اعتیاد به انترنت پدیده‌ای نیست که فقط به چین محدود باشد. در دیگر نقاط جهان از جمله کره جنوبی، ایالات متحده امریکا، سویدن و بریتانیا نیز چنین مراکزی وجود دارد.
آخرین آمارها نشان می‌دهد که چین با ۱/۳ میلیارد نفر جمعیت، ۲۴ میلیون نوجوان معتاد به انترنت دارد و این موضوع به روند رو به رشد تعداد مراکز ترک اعتیاد به اینترنت دامن زده است. طوری‌که در حال حاضر ۴۰۰ موسسه و ۲۵۰ مرکز ترک اعتیاد در سراسر چین برای کمک به این قشر فعال هستند تا نوجوانانی که فارغ از دنیای واقعی، دل به دنیای مجازی و جذابیت‌هایش بسته‌اند، گرد هم بیایند و تمرینی برای زندگی کردن داشته باشند.