دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا رسما کشورش را از توافق هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی خارج کرد. او فرمانی را امضا کرد که بنا بر آن تحریم‌های هسته‌ای ایران که بر اساس برجام تعلیق شده بود، طی یک دوره زمانی برمی‌گردد.
رئیس‌جمهور آمریکا دیروز سه شنبه پیش از سخنرانی‌‌اش در تویتی نوشته بودکه امروز سه‌شنبه تصمیم‌اش را در مورد برجام اعلام خواهد کرد.
ترامپ در آغاز سخنرانی خود بار دیگر اتهاماتی را درباره حمایت ایران از تروریزم بیان کرد. او در سخنرانی خود مدعی شد که نظام ایران سازمان‌های تروریستی را تامین مالی کرده و ثروت مردم خود را به هدر می‌دهد.
ترامپ در ادامه صحبت‌های خود گفت: «ایران از القاعده، طالبان، حماس و حزب‌الله حمایت می‌کند و موشک به منطقه صادر می‌کند.»
آقای ترامپ تاکید کرد که توافق هسته‌ای به ایران اجازه داد تا غنی‌سازی اورانیوم را ادامه دهد و این توافق فاجعه آمیز به نظام ایران میلیون‌ها دالر اعطا کرد و به ایران اجازه می‌دهد تا در آستانه دستیابی به سلاح هسته‌ای قرار بگیرد.
ترامپ تصریح کرد: «امروز دلایل قاطعانه‌ای داریم که وعده‌های ایران درباره وقف غنی‌سازی اورانیوم دروغ بوده و اگر به این توافق اجازه داده شود که ادامه یابد مسابقه تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه بوجود خواهد آمد و این توافق فعالیت‌های ایران برای بی ثبات کردن منطقه را متوقف نکرد و این توافق نتوانست مانع از توسعه برنامه موشکی بالستیک ایران شود.»
با این حال رییس جمهوری امریکا به این باور است که توافق هسته‌ای نمی‌تواند مانع از دستیابی ایران به خطرناک‌ترین سلاح‌ها شود.
ترامپ در پایان صحبت‌هایش تاکید کرد که برای مذاکره مجدد یک توافق هسته‌ای قابل قبول با ایران «آماده، مایل و توانا» است.
پشت کردن به نزدیک‌ترین متحدان؟
باراک اوباما، رئیس‌جمهور سابق آمریکا که توافق هسته‌ای با ایران در زمان او منعقد شد در بیانیه‌ای مفصل به تصمیم دونالد ترامپ واکنش نشان داده و آن را پشت کردن به نزدیک‌ترین متحدان آمریکا خوانده است. هم‌زمان اتحادیه اروپا از ماندن در برجام خبر داده است.
آقای اوباما که بسیاری امضای او در پای برجام را یکی از انگیزه‌های اصلی آقای ترامپ برای ضدیت با آن می‌دانند، ساعتی پس از اعلام رسمی خروج آمریکا از این توافق در بیانیه‌ای نوشته: «در عرصه امنیت ملی، کمتر چیزی وجود دارد که از تهدید سلاح هسته‌ای برای آمریکا مهم‌تر تلقی شود.»
رئیس جمهور سابق آمریکا در ادامه بیانیه خود خطاب به مردم کشورش گفته است: «در کشورها مباحث عمومی باید بر پایه واقعیت‌ها شکل بگیرد به ویژه اگر ثابت شود این مباحث به قصد تفرقه‌افکنی طرح شده است.»
https://twitter.com/BarackObama/status/993938824752451586
باراک اوباما پس از طرح دلایل شش گانه خود برای اثربخشی برجام تاکید کرده است که بر اساس این حقایق، تصمیم امروز برای ترک برجام آن هم بدون این که ایران آن را نقض کرده باشد، یک اشتباه است. بدون برجام، آمریکا در نهایت باید با دو گزینه روبرو شود؛ ایران هسته‌ای و یا جنگ در خاورمیانه.
او در ادامه تاکید کرده است: «همه‌ی ما خطرات هسته‌ای شده ایران را می‌دانیم. این رژیم ایران که هم اکنون هم تهدیدی محسوب می‌شود بیشتر تحریک و تهییج خواهد شد. و دوستان ما در منطقه با خطر نابودی تهدید خواهد کرد و علاوه بر به تهدید امنیت ملی آمریکا، منطقه را در خطر به راه افتادن یک رقابت تسلیحاتی خطرناک فرو خواهد برد.»
برنگرداندن مشروط تحریم‌ها از سوی اتحادیه اروپا
مقام‌های حکومت ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام در سخنان تندی علیه رییس‌جمهور ایالات متحده گفته‌اند که دونالد ترامپ می‌میرد اما نظام جمهوری اسلامی باقی خواهد ماند.
آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران گفته است که بیش از «۱۰ دروغ» در حرف‌های شب گذشته دونالد ترامپ بوده و هم نظام و هم ملت ایران را تهدید کرده است.
او خطاب به رییس‌جمهور آمریکا گفت: «بنده از طرف ملت ایران می‌گویم؛ آقای ترامپ! شما غلط می‌کنید.»
رهبر ایران همچنین درباره ادامه اجرای مفاد برجام با فرانسه، آلمان و بریتانیا خواستار “تضمین قطعی” و “عملی” شده و گفته بدون تضمین “دیگر نمی‌شود برجام را ادامه داد.”
https://youtu.be/cihB6RKpylw
از سوی هم حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در واکنش به سخنان دونالد ترامپ گفته است است که در برجام بدون امریکا می‌مانیم. او در ادامه تصریح کرده است: «من به سازمان انرژی اتمی، دستور دادم آمادگی لازم را برای اقدامات بعدی در صورت نیاز داشته باشند، تا در صورت مورد نیاز غنی سازی صنعتی را بدون محدودیت آغاز کنیم، تا اجرای این تصمیم چند هفته صبر می کنیم. با دوستان و متحدان که توافق برجام را امضا کرده و وفادار خواهند بود به رایزنی می پردازیم، همه چیز وابسته به منافع ماست. اگر برجام بخواهد کاغذی باشد بدون اینکه منافع ملت ایران را تضمین کند آن‌گاه راه روشنی پیش روی خود داریم.»
او بلافاصله بعد از اظهارات دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در نطقی تلویزیونی از ایرانیان خواست نگران تبعات اقتصادی تصمیم ترامپ نباشند.
با این وجود یک روز بعد از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ایران، اتحادیه اروپا به ایران اطمینان داده است که اگر به برجام پایبند باشد، این اتحادیه تحریم‌های هسته‌ای خود علیه تهران را برنمی‌گرداند.
به گزارش خبرگزاری رویترز در این بیانیه آمده است: «تا زمانی که ایران به اجرای تعهدات هسته‌ای خود ادامه دهد… اتحادیه اروپا به تعهداتش برای اجرای کامل و موثر توافق هسته‌ای پایبند خواهد بود.»
۲۸ عضو اتحادیه اروپا در این بیانیه مشترک تاکید کرده‌اند: «رفع تحریم‌های هسته‌ای بخشی اساسی از توافق است… اتحادیه اروپا بر پایبندی خود برای تضمین ادامه این روند تاکید می‌کند.»
تاثیرات تنش‌های برجام بر افغانستان
افغانستان در همسایگی ایران قرار دارد و از سوی‌هم هم‌پیمان ایالات متحده امریکا است. با این حال کابل با واشتنگتن روابط استراتژیک دارد و آن کشور در افغانستان در امر مبارزه با تروریزم نقش رهبری را ایفا می‌کند و باهمسایه‌ی غربی‌اش نیز روابط دوستانه داشته و داد و ستد تجارتی‌اش با این کشور پر رونق است.
با این حال مقام‌های حکومت افغانستان تاکید دارند که آنان امیدوارند خارج شدن امریکا از توافق‌نامه هسته‌ای ایران و تنش میان تهران و واشنگتن تأثیرات سوء بر این کشور نداشته باشد.
این مقام‌ها با اشاره به ایجاد اجماع منطقه‌ای و جهانی در باره افغانستان، ابراز خوشبینی می‌کنند که افزایش تنش در روابط امریکا و ایران تأثیرات ناگوار بر افغانستان نخواهد داشت.
شکیب مستغنی سخنگوی وزارت خارجه افغانستان گفته است که کابل با واشنگتن و تهران روابط دوستانه دارد و به این سیاست‌اش در قبال همه کشورها ادامه خواهد داد.
آقای مستغنی درین مورد تاکید کرده است: «با اجماع که در باره افغانستان در سطح منطقه و جهان به میان آمده‌است، ما باور داریم که دید کشورها در قبال افغانستان دیدگاه مشترک و مبتنی به همکاری است، لذا ما خوشبین هستیم که تأثیرات ناگواری بر افغانستان نخواهد داشت.»
از سوی هم شماری از نمایندگان مجلس افغانستان تاکید دارند که افزایش تنش در روابط امریکا و ایران تاثیرات منفی بالای افغانستان خواهد داشت.
داوود کلکانی، معاون کمیسیون روابط بین‌المللی مجلس نمایندگان افغانستان در جلسه‌ی امروز چهارشنه با اشاره به این موضوع تاکید کرد که ایرانی‌ها می‌خواهند که منافع امریکا و متحدان آن کشور را متضرر ساخته و فشارهایی را وارد کنند.
این عضو مجلس نمایندگان افغانستان گفت: « چابهار، حمایت از طالبان، داد و ستد تجارتی و بالاخره موضوع مهاجرین از مواردی است که این تنش تازه می‌تواند بر آنها تاثیر بگذارد و سبب تشنج اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و نظامی در افغانستان شود.»
ایران پیش از این بارها با حضور نیرو های امریکایی در افغانستان ابراز مخالفت کرده‌است، اما این کشور نیز همواره به حمایت از طالبان در افغانستان متهم شده؛ امری که تهران آن را رد کرده است.
در کنار روابط سیاسی، داد و ستد تجاری بیش از دو میلیارد دالری میان کابل و تهران و همچنان حضور صدها هزار مهاجر افغان در این کشور از مسایل عمده شمرده می‌شوند و نگرانی‌های وجود دارد که افزایش تنش میان امریکا و ایران بر این حوزه ها تأثیرات منفی بگذارد.
افزودن دیدگاه