تنها سه روز پس از کشته شدن پانزده تن به شمول یازده پولیس در ننگرهار، در نتیجه حمله سه روز پیش جنگجویان داعش بر پاسگاههای پولیس محلی در این ولایت، نیروهای حکومت افغانستان و سربازان حمایت قاطع 131 تن از افراد وابسته به گروه داعش را در همین ولایت کشته اند. اکنون این پرسش مطرح میشود که آیا حکومت افغانستان در حدی رسیده که به همین زودی انتقام خون سربازان و افراد غیر نظامی این کشور را ده برابر بگیرد؟ شاید پاسخ دادن به این پرسش هنوز زود باشد، اما قدر مسلم این است که مقامهای محلی تایید کرده اند که در جریان بیست و چهار ساعت گذشته و پس از حمله داعش به پنج پاسگاه پولیس ولایت ننگرهار، بیش از یک صد و سی داعشی را کشته است.
این نخستین بار است که چنین آمار درشتی از کشته شدن جنگجویان گروه داعش در افغانستان به رسانهها میرسد.
همزمان با این عملیاتها، خبرگزاری رویترز از زبان مقامهای محلی در ننگرهار نوشته است که موج تازهای از درگیریها میان نیروهای امنیتی و جنگجویان داعش در بخشهای از ننگرهار از سر گرفته شده است.
وزارت داخله افغانستان در بیان نامهای نوشته است که تنها در یک حملۀ هوایی ارتش افغانستان بر مواضع داعش در ننگرهار، 18 داعشی کشته و 22 تن شان زخمی شده اند.
سلیم خان قندزی والی ننگرهار نیز به رسانه ها گفته که در موج تازهای از درگیریها شماری از نیروهای امنیتی و غیرنظامیان کشته شده اند و دست کم هژده تن دیگر مجروح گردیده اند.
این مقام افغان گفته است که” داعش به هیچ کسی احترام نمیگذارد. آنان زنان و پسران خردسال را میکشند و مسجد و مدرسهها را به آتش میکشند.”
همزمان با این گزارشها وزارت دفاع افغانستان نیز در بیان نامهای به رسانه ها نوشته است که در جریان این درگیریها دو فرمانده داعش به نامهای خطاب و کامران در ننگرهار کشته شده اند.
والی ننگرهار در عین حال تأیید کرده است که ” سی و پنج تن از این جنگجویان داعش در جریان نبردهای تن به تن با نیروهای امنیتی کشته شده اند و دست کم نود و پنج تن دیگر شان در جریان عملیاتهای هوایی جنگندههای ارتش و نیروهای ائتلاف از بین رفته اند.”
همزمان با این، زَرَهوَر زاهد، فرمانده پولیس ننگرهار به خبرگزاری رویترز گفته است که صدها پولیس برای مبارزه با داعش در ولسوالی کوت – از پناه گاههای امن جنگجویان داعش در ولایت ننگرهار – اعزام شده است و صدها پولیس دیگر برای فراهم کردن کمک به این سربازان در راه اند.
گسترش تهدید ها
هرچند شاخه خراسان داعش در افغانستان همانند شاخههای دیگر این گروه که در عراق و سوریه حضور دارند، نیرومند نیست اما حملههای این گروه بر نیروهای دولتی افغان در این شب و روزها حکومت افغانستان را با چالش تازهای رو به رو کرده است. به نظر میرسد که فعالیتهای روزافزون داعش در ننگرهار که فاصله اندکی از کابل دارد، خطر و تهدید جدی برای امنیت ملی افغانستان خواهد بود؛ امری که بارها دفتر مشاوریت امنیت ملی رییس جمهور افغانستان روی آن تأکید کرده است.
در حملهی گروهی این جنگجویان به روز جمعه هفتهی گذشته، سی جنگجوی داعش کشته شد. اما داعشیان در جریان حمله شان بر پوستههای پولیس محلی در ولسوالی بتی کوت ننگرهار هشت تن را از پا در آوردند و دوازده تن دیگر بشمول زنان و کودکان را زخمی کرده اند.
تحرکات نظامی داعش در افغانستان در حالی افزایش مییابد که اوایل همین ماه میلادی باراک اوباما رییس جمهور امریکا به سربازانش در افغانستان دستور داد، جنگجویان داعش را در این کشور آماج حمله های شان قرار دهند. پیش از این در ماه جنوری سال 2016 میلادی پنتاگون نیز مجوز حمله به داعش در افغانستان را صادر کرده بود. این اقدامات امنیتی جدید آمریکا در مقابل داعش نشان میدهد که این گروه تهدید جدی امنیت ملی برای واشنگتن در افغانستان محسوب میشود.
بر اساس گزارش رویترز، دست کم ششصد تن از جنگجویان داعش در شماری از ولسوالیهای ننگرهار در شرق افغانستان و در نزدیکی مرز با پاکستان جا به جا شده اند و تا کنون عملیاتهای بزرگی از سوی حکومت افغانستان برای تصفیه این بخشها از زیر ادارۀ شاخۀ خراسان داعش راه اندازی شده است.
پیشتر شورای امنیت ملی افغانستان گفته است که نیروهای امنیتی افغان قاطعانه بر ضد داعش میرزمد و نمی گذارد این گروه در افغانستان سر بلند کند.
تهدید امنیت ملی دیگر
ننگرهار از ولایت های مرزی افغانستان است و از شاهرگهای اقتصادی این کشور پنداشته میشود. بیشترین حجم معاملات و مبادلات بازرگانی افغانستان از مسیر بزرگ راه کابل – ننگرهار به کابل و دیگر ولایتها میگذرد. میزان معاملات تجارتی کابل- اسلام آباد دست کم 2.5میلیارد دالر بر آورد شده است که بیشترین این کالاها از ننگرهار میگذرد. با توجه به نیرومند شدن داعش در ننگرهار، بندر تورخم و بزرگ راه کابل- جلال آباد به عنوان یکی از شاهرگهای مهم اقتصادی افغانستان پنداشته میشود در معرض خطر قرار گرفته است.
بعید نیست با نیرومند شدن این گروه، این بزرگراه با تهدیدهای بیشتر امنیتی رو به رو شود و این گونه افغانستان در کنار مشکلات امنیتی، دامن گیر چالشهای اقتصادی جدی نیز گردد؛ مسألهای که توجه جدی سیاستگران و سران حکومت افغانستان را برای پیش گیری از ظهور تهدید امنیت ملی دیگر میطلبد.
نشیب طالبان
جبهه نیروهای امنیتی بر ضد طالبان نیز گرم است. در تازه ترین مورد، جنگندههای نیروهای امنیتی در منطقهی سرک پایین ولسوالی چهار درۀ ولایت قندز، یکی از فرماندهان مهم طالبان را در شمال از میان برداشتند. وزارت امور داخلۀ در بیان نامهای تایید کرده است که در جریان این عملیات شش تن از افراد فرمانده جنت نیز کشته شده اند. وزارت داخله، فرمانده جنت را مسوول ناآرامیها در ولایت قندز توصیف کرده و گفته است که با کشته شدن وی احتمالن اوضاع امنیتی این ولایت بهبود خواهد یافت.
فرمانده جنت در حالی در قندز کشته میشود که هفتهی پیش نیز فرمانده گل خان، از فرماندهان برجستهی طالبان در این ولایت بدست نیروهای امنیتی افغان کشته شد.
قندز از ولایتهای شمالی است که شاهد تاخت و تاز های طالبان و گروههای تروریستی همکار شان بوده است.
همزمان با کشته شدن این فرماندهان طالبان، یک فرمانده مهم دیگر این گروه در ولایت پروان به چنگ نیروهای دولتی افغان افتاد. مسوولان امنیتی افغانستان به رسانهها گفته است که فرمانده صمد در حالی بدست نیروهای امنیتی افتاد که به سوی ولسوالی سیاه گرد ولایت پروان میرفت. ولسوالی سیاه گرد از چند سال به این سو شاهد ناامنیهای شدید و گشت و گذار تقربین آزادانه ی طالبان است. حملۀ انتحاری ماه حمل همین سال در ولسوالی سیاه گرد ولایت پروان که به کشته شدن شش تن و زخمی شدن بیست و دو تن دیگر انجامید، خطرناک ترین حملۀ این گروه در پروان پنداشته میشود.
هفتهی پیش نیز، قاری ظاهر، یک فرمانده ارشد استخبارات طالبان پس از آن بدست نیروهای امنیت ملی افغانستان افتاد که با یک رنجر پولیس ولایت میدان وردک از ولایت بغلان برای درمان به کابل انتقال مییافت. این مسآله چنان داغ شد که پای فرمانده پولیس میدان وردک به دادستانی افغانستان کشیده شد.
طالبان در حالی چنین تلفات سنگین را در بخشهای مختلف افغانستان متحمل میشوند که این گروه دست کم در یک سال اخیر استراتژی نظامی شان را برای افزایش فشار بر حکومت مرکزی افغانستان تغییر داده است.
یکی از تغییرات در استراتژی نظامی این گروه گروگان گیریها از مسیر بزرگ راههای افغانستان میباشد. طالبان اخیرن 48 تن را از مسیر کندهار-هرات ربودند که 45 تن شان در پی پا در میانی بزرگان محلی آزاد شده اند.
پیش از آن طالبان، در یک اقدام بی پیشینه دست کم 200 مسافر را از بزرگ راه کندز به گروگان گرفتند که 11 تن شان را بی رحمانه کشتند.
ظاهرن، تحرکات طالبان موجب شده دولت افغانستان نیز اندکی تکان بخورد و بر ضد این گروه که – رییس جمهور آنان را محارب، شرارت پیشه و تروریست خطاب کرده است– گامهای جدی بردارد.
برخی از آگاهان میگویند با توجه به کمکهای اخیر نظامیهند و امریکا برای تقویت نیروهای هوایی ارتش کشور، حالا طالبان در میدان نبردهای تن به تن پیروزی بدست آورده نمیتوانند و از همین رو، بیشتر به تاکتیکهایی میپردازند که به لحاظ نظامی پر هزینه نباشد و فشارهای روانی قابل توجهی را بر حکومت افغانستان وارد سازد.
مختار پدرام همکار این گزارش بوده است.
افزودن دیدگاه