تحصن تعدادی از خبرنگاران افغانستان در مقابل دفتر نمایندگی سازمان ملل متحد در ترکیه وارد پنچمین روز شده است. این خبرنگاران افغانستان که از مدتی قبل به دلایل مختلفی با خارج شدن از کشورشان در ترکیه اقامت دارند، به دلیل بیتوجهی در خصوص بررسی پروندههای آنان از سوی دفتر سازمان ملل، دست به اعتراض زدهاند.
این خبرنگاران که تعداد آنان به شش تن میرسد، روز سه شنبه هفته گذشته تحصنشان را در برابر دفتر سازمان ملل متحد در انقره آغاز کردند. خبرنگاران متحصن میگویند که تحصن آنان نامحدود است و تا زمانی که ملل متحد به خواستههای آنان رسیدگی نکند، دست از تحصن بر نخواهند داشت.
در همین حال دفتر نی، حمایت کنندهی رسانههای آزاد افغانستان با نشر اعلامیهای گفته است که این خبرنگاران شامل گروهی از کارمندان رسانهای افغانستان هستند که در طی دو سال اخیر به دلایل ناامنی، مشخص نبودن آیندهی این کشور و افزایش تهدیدهای امنیتی در افغانستان، سفر پر مشقت مهاجرت را در پیش گرفتهاند.
با این وجود دفتر نی، از کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان( UNHCR) خواسته است که به پروندههای این خبرنگاران رسیدگی کرده و زمینهی زندگی صلحآمیز را برای خبرنگاران پناهجوی افغانستانی فراهم کند.

در همین حال انجمن زنان خبرنگار افغانستان نیز روز چهارشنبه هفته گذشته در اعلامیهای نوشته است که چهار بانوی خبرنگار که به فنلند رفته بودند، فرار کردهاند.
این انجمن نوشته است : “بر اساس قراردادی که انجمن زنان ژورنالیست افغان با وزارت خارجه فنلند دارد، یک گروپ از اعضای انجمن به دعوت زنان ژورنالیست فنلند برای ارتقای ظرفیت به آن کشور سفر کردند، ولی با تاسف فراوان خبر شدیم که تعدادی از آنان فرار کردهاند”.
فتانه فرهود، مسوول نمایندگی انجمن و گوینده خبر در تلویزیون آریانا در هرات، فریبا مرادی مسوول نمایندگی انجمن و رییس رادیو کابل در تلویزیون ملی، منیژه رسولی، مسوول نمایندگی انجمن وگوینده خبر در تلویزیون ملی بدخشان، شیلا بهیر مسوول نمایندگی انجمن و کارمند تلویزیون آرزو در ولایت بلخ و اورانوس کارمند کمیته مصونیت در هرات، از جملهی این خبرنگاران میباشند.
فرار 500 خبرنگار
مسوولان نهادهای حامی رسانهها میگویند که افزایش ناامنیها، نبود آینده روشن و تضمین نبودن آینده شغلی آنان از جمله عواملی است که موجب شده برخی خبرنگاران افغان از کشورشان خارج شوند.
مجیب خلوتگر، رییس عمومی دفتر نی یا حمایت کننده رسانههای آزاد به خبرنامه گفت: “صرف در سه سال اخیر در حدود ۵۰۰ خبرنگار و کارمند رسانهای بهدلیل شدت گرفتن ناامنیها و افزایش تهدیدها علیه خود و یا خانوادههای شان، افغانستان را ترک کرده و به کشورهای دیگر پناه بردهاند که از آنجمله ده ها خبرنگار و کارمند رسانهیی در کشور ترکیه به سر میبرند.”
آقای خلوتگر میگوید که نهاد حامی خبرنگاران بارها نگرانی خود را در بخش تامین امنیت خبرنگاران به حکومت افغانستان ابراز داشته است، اما به گفتهی او به دلیل اینکه خبرنگاران که اکثرا کارمندان نهادهای غیر حکومتی هستند، حکومت در قبال تامین امنیت آنها احساس مسوولیت نمیکند.
رییس دفتر نی تاکید دارد که در بخش تامین امنیت خبرنگاران تلاش شده است که یک کمیته مشترک با نهادهای امنیتی از جمله وزارتهای داخله، دفاع و امنیت ملی تشکیل شود.

آقای خلوتگر افزود: “کارهای این کمیته در حال جریان است و در راس آن، سرور دانش، معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان قرار دارد و تلاش میشود که در هماهنگی با این نهادها امنیت بیشتر خبرنگاران تامین شود. اما به نظر من کار خیلی دشواری است که حکومت افغانستان این کار را بهصورت آنی انجام داده بتواند.”
عدم بررسی پروندهها
اتحادیهی خبرنگاران و رسانههای افغانستان هفته گذشته اعلام کرد که در چهار سال گذشته موجی از خشونتها علیه خبرنگاران افغان صورت گرفته است اما در این مدت تنها به شماری اندک از این پروندها رسیدگی صورت گرفته است.
این نهاد اعلام کرده است که از میان ۷۲۶ پرونده خشونت علیه خبرنگاران تنها به ۱۷۰ پروندهی خشونت، از سوی وزارت امور داخلهی افغانستان رسیدگی شده است.
مجیب خلوتگر، رییس دفتر حمایتکنندهی رسانههای آزاد افغانستان و عضو فدراسیون نهادهای خبرنگاران و رسانههای افغانستان در یک نشست خبری گفت که ۷۲۶ مورد خشونت در برابر خبرنگاران این کشور، در سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۴ رخ داده بود که تا کنون فقط به ۱۷۲ مورد آن رسیدگی صورت گرفته است.

آقای خلوتگر گفته که ۱۵ مورد قتل، سه مورد جراحت، چهار مورد بازداشتهای کوتاه مدت، ۱۱ مورد لتوکوب و ۷ مورد تهدید خبرنگاران که از جانب مخالفان مسلح دولت افغانستان صورت گرفته بود، از سوی وزارت داخله رسیدگی شده و در حال بررسی توسط دادستان کل و دادگاه عالی این کشور است. او گفته که پروندهی چند مورد از خشونت در برابر خبرنگاران از سوی دادگاه عالی نهایی شده و عاملان آن نیز مجازات شدهاند.
بر اساس آمار کمیتهی مصوونیت خبرنگاران افغانستان، ۷۳ مورد خشونت در برابر خبرنگاران در شش ماه نخست سال جاری میلادی، ثبت شده است که شامل ۱۰ مورد قتل،۱۲ مورد جراحت، ۱۹ مورد لتوکوب، ۱۸ مورد توهین و بدرفتاری، ۵ مورد بازداشت، ۶ مورد تهدید و ۳ مورد اخراج توهینآمیز میباشد.
در همین حال نجیب دانش، سرپرست دفتر سخنگوی وزارت امور داخلهی افغانستان گفته که موردهای باقیمانده که هنوز به آنها رسیدگی صورت نگرفته است نیز، رسیدگی خواهد شد.
همچنان آقای دانش، از رسیدگی به ۹ مورد خشونت علیه خبرنگاران خبر داد که به تازگی صورت گرفته است. به گفته او از میان این ۹ مورد نیز، رسیدگی به ۷ پرونده آن نهایی شده است.