نشست ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد چند روز پس از سفر یک هیأت بلند پایه این شورا به افغانستان زیر نام «ایجاد مشارکت منطقه ای در افغانستان و آسیای مرکزی به‌عنوان یک الگوی تامین امنیت و توسعه» جمعه شب برگزار شد.
شورای امنیت سازمان ملل در این نشست تعهد دوباره خود به حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی افغانستان و کشورهای آسیای میانه را اعلام کرد و گفت که برای جلوگیری از تهدیدات در افغانستان و آسیای میانه دیپلماسی پیش‌گیرانه برای تأمین امنیت، ثبات و توسعه منطقه باید در نظر گرفته شود.
اعضای سازمان ملل در این نشست نگرانی خود را در مورد تهدیدات طالبان، شبکه حقانی، گروه‌های مسلح غیرقانونی و کسانی که در تولید، قاچاق و یا تجارت مواد مخدر مصروف اند ابراز کرد.
علاوه بر این نشست ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد بر برگزاری شفاف، آزاد و به موقع انتخابات در افغانستان تاکید کرد.
این نشست پس از آن برگزار شد که هفته گذشته یک هیأت پانزده نفری شورای امنیت سازمان ملل برای بررسی وضعیت افغانستان به کابل آمده و با رهبران حکومتی و سیاسی، نمایندگان شورای ملی، جامعه مدنی و نمایندگان زنان افغانستان دیدار کرد.
سفر هیأت شورای امنیت سازمان ملل به افغانستان در نتیجه تلاش خیریت عمروف، وزیر خارجه قزاقستان صورت گرفت و در آن برای یافتن راه‌حل برای پایان بخشیدن به جنگ در افغانستان تاکید شد.
این هیأت اعلام کرده بود که در برگشت از افغانستان نشستی را برای بررسی وضعیت افغانستان در مقر سازمان ملل برگزار می‌کند. در نشستی که جمعه‌شب در نیویورک برگزار شد، حکمت خلیل کرزی، معین سیاسی وزارت خارجه افغانستان به نمایندگی از کشورش در آن شرکت کرده بود.
راه حل سیاسی
این نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد با اشاره به قطع‌نامه 2344 این شورا گفت که هیچ راه‌حل نظامی برای افغانستان وجود ندارد تا به جنگ در این کشور پایان بدهد بلکه شورای امنیت سازمان ملل از یک روند صلح به رهبری افغان‌ها که در آن برای رسیدن به ثبات، رفا و صلح و آشتی تلاش شود حمایت می‌کند.
آنتونیو گوتریش، دبیر کل سازمان ملل متحد در این نشست ویژه گفت که حکومت افغانستان نقش قابل ملاحظه‌ای در امر مبارزه با تروریزم و دهشت‌افگنی داشته است. او افزود که افغانستان در مبارزه با گروه‌های هراس‌افگن تنها مسوول نیست بلکه مبارزه با هراس‌افگنی نیازمند همکاری‌های چند جانبه است.
او افزود که مبارزه افغانستان در برابر هراس‌افگنی به تمام منطقه و جهان تاثیرگذار است اما پاسخ به تهدیدهایی که وجود دارد، تنها مسوولیت افغانستان نیست. او گفت: «فقط از طریق رسیدگی به ریشه‌هایی‌که سبب بحران شده، به‌شمول رسیدگی به نابرابری‌ها، منزوی ساختن دیگران و تبعیض، قادر خواهیم بود جوامع صلح‌آمیزی را به‌وجود بیاوریم که در برابر دهشت‌افگنی و افراط‌گرایی توام با خشونت، مقاومت کند.»
Sustainable development helps prevent and end conflict and sustain peace, in Afghanistan, Central Asia and around the world. My remarks today: https://t.co/Zgf4dng6zo (photos: Tajikistan, June 2017) pic.twitter.com/uQAHtpg418
— António Guterres (@antonioguterres) January 19, 2018
آقای گوتریش گفت که همکاری میان افغانستان و کشورهای آسیای میانه فرصت‌هایی را می‌تواند به‌وجود بیاورد تا به نگرانی‌های مشترک به‌شمول تمویل مالی گروه‌های دهشت‌افگن، بهبود امنیت سرحدات، مبارزه بر ضد قاچاق انسان و مواد مخدر رسیدگی شود.
دبیر کل سازمان ملل متحد درحالی به نقش کشورهای آسیای میانه در راستای مبارزه با دهشت‌افگنی در افغانستان اشاره می‌کند که گسترش ناامنی در شمال افغانستان نگرانی‌های زیادی در کشورهای آسیای میانه و روسیه خلق کرده است. پس از آن‌که از حضور داعش در شمال افغانستان گزارش شد، چندین کشور آسیای میانه اعلام کردند که این گروه در پی بی‌ثبات ساختن کشورهای آسیای میانه است و از افغانستان به‌عنوان پایگاه استفاده می‌کند.
خیریت عمروف، وزیر خارجه قزاقستان و رییس دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل نیز گفت افغانستان باید یک شریک قدرتمند در راستای پروژه‌های مشترک اقتصادی تلقی شود نه به‌عنوان منبع ناامنی و بی‌ثباتی زیرا این کشور از لحاظ جغرافیایی در موقعیت مطلوب قرار دارد.
#UNSC debate is underway on #Afghanistan & Central Asia: As a model to link Security & Development. The meeting is chaired by Kazakh Foreign Minister Kairat Abdrakhmanov & attended by UN SG A. Guterres. Afghanistan is represented by Deputy Foreign Affairs Minister Hekmat Karzai. pic.twitter.com/Bgeds84GNf
— Mahmoud Saikal محمود صیقل (@MahmoudSaikal) January 19, 2018
او تاکید کرد که رشد اقتصادی، همکاری‌های منطقه ای و همآهنگی بین‌المللی سه عنصر مهم برای یک مدل خوب برای تأمین صلح در منطقه می‌تواند باشد.
فشار بر طالبان
چندی است که ایالات متحده امریکا فشارهای سیاسی و دیپلماتیک را بر پاکستان بیشتر ساخته و مدعی است که اسلام آباد از طالبان حمایت می‌کند. این کشور کمک‌های خود به پاکستان را تعلیق کرده و گفته که اسلام‌آباد باید روابط خود با شبکه حقانی و گروه طالبان را قطع کند.
جان سولیوان، معاون وزارت خارجه امریکا که در نشست شورای امنیت سازمان ملل شرکت کرده بود، گفت که پاکستان و شماری از کشورهای منطقه از هراس‌افگنی حمایت نکنند زیرا یک افغانستان با ثبات، امن و پیشرفته به نفع پاکستان نیز است. او گفت که پاکستان باید برای آوردن صلح و ثبات در افغانستان سهم بگیرد.
معاون وزارت خارجه امریکا گفت که کشورش و شرکای بین‌المللی آن از افغانستان در بخش مبارزه با گروه‌های تندرو و دهشت‌افگن حمایت می‌کند. او در ادامه گفت: «حمایت قاطع جامعه بین‌المللی از قوای امنیتی افغان، به طالبان واضح خواهد ساخت که پیروزی در میدان جنگ به دست نمی‌آید. فقط می‌توان از راه سیاسی مسایل را حل کرد.»
Deputy Secretary of State John Sullivan gave remarks today at a #UNSC meeting on Building Regional Partnership in Afghanistan & Central Asia as a Model to Link Security & Development. "We all have a stake in #Afghanistan’s success." Watch his full remarks: https://t.co/sjdQUGOK0a
— Department of State (@StateDept) January 19, 2018
این مقام امریکایی گفت که ادامه جنگ مردم افغانستان را متضرر می‌سازد و طالبان باید درک کنند که تنها از طریق مذاکره می‌توانند به تفاهم برسند تا یک حکومت «تحمل پذیر» ایجاد شود.
به گفته‌ی او، هر گونه روند صلح با گروه طالبان در برگیرنده سه اصل عمده شامل قطع رابطه طالبان با گروه‌های تروریستی، توقف اعمال خشونت‌آمیز و پذیرفتن قانون اساسی افغانستان باید باشد.
نگرانی روسیه
اخیراً روسیه از حاشیه بیرون شده و در تلاش است تا در مسأله افغانستان بیشتر فعال باشد. این کشور بارها از حضور داعش در افغانستان ابراز نگرانی کرده و به تازگی خواستار گفت‌وگوی فوری دولت افغانستان با طالبان نیز شده است.
در نشست ویژه سازمان ملل نیز وزیر خارجه روسیه از حضور داعش در شمال افغانستان ابراز نگرانی کرد و گفت که مسکو تلاش‌های خود برای حمایت از افغانستان برای دست یافتن به صلح و امنیت را سرعت بخشیده و باور دارد که گفت‌وگوها برای آوردن صلح و ثبات یک نیاز است.
#Lavrov: Presently, in #Eurasia it is necessary to have mutually beneficial cooperation hinging on the balance of interests. Foreign players must to their utmost to facilitate this process, not attempting to drag countries in the region into a zero-sum game. pic.twitter.com/Gk7Z2geoVj
— Russian Mission UN (@RussiaUN) January 19, 2018
سرگئی لاوروف گفت که کشورش آماده است که در ایجاد این گفت‌وگوها همکاری کند. او همچنان گفت که جلو قاچاق مواد مخدر باید گرفته شود زیرا جنگ در افغانستان از پول قاچاق مواد مخدر تمویل می‌شود.
روسیه پیشتر هشدار داده بود که ده هزار جنگجوی داعش در شمال افغانستان حضور دارند. افزون بر این مسکو تایید کرده بود که برای دفع خطر داعش با طالبان افغان روابط برقرار کرده است. روسیه مدعی است که داعش می‌خواهد از افغانستان به سمت کشورهای آسیای میانه و روسیه پیشروی کند تا بتواند در این مناطق دست به عملیات بزند.
واکنش افغانستان
افغانستان می‌گوید در خط نخست مبارزه با تروریزم به نیابت از جامعه جهانی قرار دارد و در این امر باید جامعه جهانی از افغانستان حمایت کند. در سال جاری افغانستان بارها گفته است که یک اجماع منطقه‌ای برای برقراری صلح در افغانستان به‌وجود آمده است.
حکمت خلیل کرزی، معین سیاسی وزارت خارجه افغانستان در نشست شورای امنیت گفت که حکومت افغانستان علیه افراط‌گرایی خشن، تروریزم و جنایت سازمان یافته مبارزه می‌کند و پاسخ‌دهی به این تهدید، تنها مسوولیت افغانستان نیست.
Statement by H.E Hekmat Khalil Karzai Deputy Foreign Minister of the Islamic Republic of Afghanistan at the UN Security Council Debate on Building Regional Partnerships in Afghanistan and Central Asia – January 19, 2018 – NEW YORK
Complete Video: https://t.co/tIFyrmEP0Z pic.twitter.com/dj0Af7hPyy— Ministry of Foreign Affairs – Afghanistan 🇦🇫 (@mfa_afghanistan) January 20, 2018
او با تاکید بر مبارزه موثر و مشترک علیه تروریزم گفت: «اهمیت حیاتی رسیدگی به مشکل مخفی‌گاه‌های منطقه‌ای تروریستان و پناه‌گاه‌های امن بیشتر از گذشته درک شده‌است. تجربه نشان داده که تروریزم همه ما را ضربه می‌زند و محو آن بالاتر از توان یک کشور است و در این راستا به تلاش همه جانبه نیاز است.»
هارون چخانسوری، معاون امور استراتژیک اداره امور ریاست جمهوری افغانستان امروز در یک نشست خبری از نشست شورای امنیت سازمان ملل قدردانی کرد و گفت که آنچه برای افغانستان مهم است درک درست جهان از وضعیت افغانستان می‌باشد و اکنون جامعه جهانی حقانیت افغانستان را درک کرده است.
آقای چخانسوری گفت که در نشست ویژه شورای امنیت ملل متحد تمام اشتراک کنندگان این نشست روی رهبری صلح به مالکیت افغانستان و تأمین صلح پایدار در این کشور تاکید کردند و این نشان می‌دهد که یک اجماع جهانی درباره افغانستان به‌وجود آمده است.
او گفت: «افغانستان در محوریت بحث جامعه جهانی قرار گرفته است. تمام کشورهای عضو سازمان ملل روی روند صلح به مالکیت و رهبری افغانستان اجماع دارند.»
به گفته‌ی او افغانستان تقریباً به اهدافی که برای منطقه داشت رسیده و حرفی که در شورای امنیت سازمان ملل مطرح شد، در واقع حرف حکومت و مردم افغانستان است. او گفت که شورای امنیت سازمان ملل به این باور رسیده که افغانستان مرکز تعامل بوده و تقابل کشورهای مختلف در آن جای ندارد.
این مقام حکومت افغانستان گفت که کشورش سهم خود را در امر مبارزه با تروریزم ادا کرده و اکنون نوبت سایر کشورهای منطقه و جهان است که در امر مبارزه با تروریزم اقدام عملی داشته باشند.
هارون چخانسوری گفت انتخابات پارلمانی، شوراهای ولایتی و ریاست جمهوری آینده در وقت و زمان معین آن برگزار می‌شود و حکومت افغانستان تدابیر لازم را برای برگزاری انتخابات روی دست گرفته است.
قرار است انتخابات پارلمانی و شوراهای ولسوالی در ماه سرطان سال جاری در افغانستان برگزار شود. یک سال پس از این زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در این کشور فرا می‌رسد. نگرانی‌ها اکنون این است که ممکن است چالش‌های موجود در افغانستان باعث تاخیر در برگزاری انتخابات یا دست‌برد در آرای مردم شود.