مقام‌های افغانستان اعلام کرده اند که تا یک ماه دیگر بندر چابهار شروع به فعالیت می‌کند. محمد امان امین، سرکنسول افغانستان در هند گفته است که این کریدور حمل و نقل اموال تجارتی، تا یک ماه دیگر به روی تاجران باز می‌شود.
آقای امین که در مراسم افتتاحیه برنامه‌های آموزشی 10 روزه مقام‌های بخش عواید افغانستان در آکادمی ملی مالیاتی در ناگپور هند صحبت می‌کرد، تاکید کرده است که باز شدن این بندر روابط تجاری افغانستان و هند را گسترش می‌دهد.
روزنامه هندوستان تایمز به نقل از محمد امان امین، سرکنسول افغانستان در هند نوشته است که با گشایش بندر چابهار، افغانستان گذرگاه انتقال اموال تجارتی کشورهای محاط به خشکه در آسیای‌میانه خواهد شد. این بندر می‌تواند بازرگانان افغان را که همواره در انتقال اموال تجاری شان از بندر کراچی پاکستان با مشکلات روبه‌رو بودند، کمک کند.
آقای امین هم‌چنان ابراز امیدواری کرده است که خدمات پرواز بمبیی-کابل به زودی در خطوط دهلی-کابل آغاز خواهد شد.
تلاش هند برای چابهار
هند با توسعه این دهلیز اقتصادی با دور زدن پاکستان به بازارهای انرژی، موادخام و مصرف آسیای میانه و افغانستان می‌رسد. با این وجود این کشور تلاش دارد که برای توسعه این کریدور تجاری، سرمایه‌گذاری بیشتری انجام دهد.
گزارش شده که دهلی جدید در نظرداشت سرعت تحولات منطقه‌ای و اهمیت استراتژیک این پروژه برای منافع اقتصادی، امنیتی و سیاسی‌اش، ریسک زیادتری را پذیرفته و مبلغ تفاهم‌نامه قبلی برای توسعه دو ترمینال از بندر چابهار را از 85 میلیون دالر به 156 میلیون دالر ارتقا داده است. این امر نشان می‌دهد که هند اراده‌ی راسخی برای شروع پروژه چابهار دارد.
هند بودجه‌ی ویژه برای توسعه بندر چابهار در بودجه سالانه خود اضافه کرده است. این کشور در سال مالی‌اش که از ماه اپریل شروع می شود، حدود 22.5 میلیون دالر برای توسعه این بندر اختصاص داده است.
این کشور در ماه می سال گذشته‌ی میلادی، قرارداد توسعه ترمینال باری چند بعدی (به طول 600 متر) و ترمینال کانتینری (به طول 640 متر) چابهار را با ایران به امضا رساند. هند هم‌چنان در سال گذشته، 15 میلیون دالر برای این پروژه اختصاص داده بود. در عین حال مقام‌های هند اعلام کرده اند که کشورشان در پروژه چابهار حدود 500 میلیون دالر سرمایه‌گذاری خواهند کرد.
اگزیم بانک هند نیز تعهد کرده است که اعتباری 150 میلیون دالری برای توسعه فاز اول این بندر اختصاص دهد.
منافع افغانستان
در معامله سه جانبه‌ی تجاری بندر چابهار، هند حساب ویژه‌ای روی افغانستان باز کرده است، اما در صورتی‌که زیربناهای ترانسپورتی در افغانستان وجود نداشته باشد، هند قادر نخواهد بود که هیچ‌گونه مفاد قابل‌ملاحظه‌ای از این تعامل اقتصادی داشته باشد.
با این وجود هند کوشیده است که با نهایی‌شدن قرارداد توسعه این بندر، دست به سرمایه‌گذاری در بخش زیربناهای ترانسپورتی در افغانستان بزند که از آن جمله می‌توان به احداث سرک زرنج دلارام توسط این کشور اشاره کرد.
این سرک از مرز ایران تا شهر زرنج و دلارام به سرک عمومی قندهار- هرات وصل می‌شود. جاده فوق 218 کیلومتر طول دارد که بیش از 100 میلیون دالر بالای آن هزینه شده است.
از سویی دیگر با بهره‌برداری از بندر چابهار، بازرگانان افغان قادر خواهند بود که صادرات خود را به کشورهای اروپایی و هند با استفاده از مسیر اقتصادی‌تر افزایش دهند.
بندر چابهار در مقایسه با بندر عباس و بندر کراچی به ترتیب ۹۰ کیلومتر و ۷۰۰ کیلومتر به مرکز افغانستان نزدیک‌تر است و این فرصت را براى تاجران افغان فراهم مى‌کند که نسبت به بنادر دیگر اموال خود را ٢٠ درصد زودتر صادر کنند. بر بنیاد آن، انتقال هر کانتینر مال، براى تاجران از ۵٠٠ تا ١٠٠٠ دالر نازل‌تر تمام مى‌شود.
در عین حال عدم تنوع بازار برای صادارت کالاها و محصولات افغانستان باعث شده است که بازرگانان افغانستان در تعاملات اقتصادی‌شان منفعت کمی به دست آورند. با این وجود شروع به کار بندر چابهار فرصتی را برای این بازرگانان ایجاد می‌کند که به تعداد شرکای تجاری خود بیافزایند و بازارهای متنوع را برای صادرات کالاهای شان جستجو کنند.
با این حال ایران نیز تعهد کرده است که تسهیلات تجاری و اقتصادی در بندر چابهار از جمله اجاره درازمدت زمین و امکاناب مناسب ذخایر را در اختیار بازرگانان افغان قرار دهد.
ایران حدود 54 هکتار زمین در بندر چابهار برای بازرگانان افغانی بخاطر ساخت و ساز ذخایر و دیگر تاسیسات آنان، اختصاص داده است.
با این وجود مقام‌های افغانستان می‌گویند که تاکنون ۱۳۵ تا ۱۵۰ شرکت افغانی در این بندر سرمایه‌گذاری کرده اند که علاوه بر آن شرکت‌های ایرانی نیز وارد سرمایه‌گذاری در این بندر شده اند.
رقابت هند و چین
هند و چین روی بندرهای گوادر و چابهار به نوعی به رقابت پرداخته‌اند؛ به نظر می‌رسد، هند از طریق چابهار می‌خواهد قدرت چین در آسیای‌میانه و جنوبی را به چالش بکشد.
با این وجود چین از طریق سرمایه‌گذاری‌های فراوان در بندر گوادر پاکستان تلاش کرده است که نبض تجارت منطقه را در دستان خود داشته باشد.
چین و پاکستان سال‌ها است که سرگرم توسعه‌ی بندر گوادر در نزدیکی چابهار هستند و توسعه‌ی بندر چابهار و افزایش ترانزیت کالا از طریق ایران به افغانستان و آسیای‌میانه به صورت بالقوه می‌تواند بر هم‌کاری پکن و اسلام‌آباد تأثیر بگذارد.
چین هم‌چنین با اعلام سرمایه‌گذاری میلیاردی در پاکستان در تلاش برای اتصال بندر گوادر به خاک خود است؛ این کشور می‌کوشد که از طریق این سرمایه‌گذاری موسم به «احیای راه ابریشم»، از نظر اقتصادی و سیاسی بر هند فشار وارد کند.
بنابراین، هند هم‌اکنون در برابر این رقیب قدرت‌مند خود از طریق سرمایه‌گذاری در چابهار صف‌آرایی کرده است. دهلی نو پس از حدود یک دهه فعالیت نیم‌بند در حوزه‌ی فعال‌سازی بندر چابهار، سرمایه‌گذاری بزرگی را در این بندر تصویب کرد.
اواسط سال گذشته‌ی میلادی نارندرا مودی نخست وزیر هند، تفاهم‌نامه‌ی سرمایه گذاری ۱۵۰ میلیون دالری هند در این بندر ایرانی را تأیید کرد.
دولت هند اعلام کرد که بر اساس تفاهم‌نامه‌ی سال ۲۰۱۵ بین دو کشور، دهلی نو در قالب این سرمایه‌گذاری، دو لنگرگاه این بندر را تجهیز و اجرایی می‌سازد.
این بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری هند تا به حال در بندر چابهار بوده است. پیش از این مدیر این منطقه آزاد تجاری اعلام کرده بود که تاجران افغان تا مرز ۶۰ میلیون دالر در این بندر سرمایه‌گذاری کرده‌اند.