حکومت افغانستان اعلام کرده است که هفتاد درصد از ولسوالی اچین در ولایت ننگرهار را از وجود داعش پاک سازی کرده است. ولسوالی اچین مرکز اصلی داعش در شرق افغانستان است. بر اساس اظهارات مقامهای ارتش در شرق این کشور، چندین ولسوالی دیگری این ولایت نیز که در کنترول داعش اند، قرار است به زودی پاکسازی شوند.
گزارشها حاکی از آن است که در نتیجهای عملیات گسترده نیروهای امنیتی در ننگرهار، گروه داعش به شدت ضربه دیده و بر اساس ادعاهای نیروهای امنیتی، بیشتر از پنجاه نفر از اعضای این گروه در این ولایت کشته شده اند. نظامیان افغان همچنان گفتهاند که بزرگترین مرکز نظامی داعش در این ولسوالی نیز، نابود شده و تا هنوز 28 قریه را در ولسوالی اچین، از وجود داعشیان پاکسازی کرده اند.
داعش از یک سال به این سو تهدید امنیت ملی افغانستان قلمداد شده است. روز سه شنبه 13 ماه دلو 1394، وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد که افغانستان عضویت ائتلاف جهانی ضد داعش را پذیرفته است. جان کیری گفت که افغانستان به دلیل تهدید های امنیت ملی که با آن رو به رو می باشد، وارد این ائتلاف شده است.
وزارت خارجه افغانستان ائتلاف جهانی ضد داعش را روزنهای برای دستیابی به فرصتهای جهانی و ظرفیتهای کشورهای عضو این ائتلاف، برای نابودی داعش و گروههای تروریستی دیگر در افغانستان میداند.
خیرالله آزاد معاون سخنگوی وزارت خارجه افغانستان به خبرنامه گفت: “این بزرگترین ائتلاف علیه داعش است. افغانستان نیز به همین دلیل میخواهد در نقاطی که گروه داعش حضور و فعالیت دارند، از امکانات اعضای ائتلاف استفاده کند.”
داعش تهدید امنیت ملی
برای نخستین بار روسیه در ماه دسمبر 2014 نگرانی خود را از حضور داعش در افغانستان اعلام کرد. در آن زمان اما این ادعا از سوی حکومت افغانستان رد شد. چندی بعد، در دهم جنوری 2015 شاخه خراسان گروه داعش رسما در افغانستان اعلام موجودیت کرد و سران داعش در شاخه خراسان، با ابوبکرالبغدادی بیعت کردند. این بیعت در آواخر ماه جنوری از سوی بغدادی پذیرفته شد.
در هفدهم مارچ 2015 حکومت افغانستان، حضور داعش را در این کشور تایید کرد. اجمل عابدی سخنگوی پیشین رییس جمهور غنی در گفتگو با رسانهها از نگرانی حکومت افغانستان نسبت به حضور داعش حرف زد و رسما تأیید کرد که داعش در افغانستان فعالیت دارد.
در یازدهم فبروری، ریاست عمومی امنیت ملی افغانستان افشا کرد که ملا عبدالرؤوف معاون والی خراسان گروه داعش در جنوب افغانستان کشته شد. این فرمانده، رهبری افراد وابسته به داعش را در ولایت هلمند به عهده داشت.
ملا عبدالرؤوف از ولسوالی کجکی هلمند و مربوط به قوم علیزی بود. او پیش از این در دوران جهاد عضویت اتحاد اسلامی به رهبر عبدالرب رسول سیاف را که اکنون به نام دعوت اسلامی تغییر نام داده، نیز داشته است. شش سال زندان گوانتانامو و عضویتِ شورای کویته طالبان را نیز در کارنامه اش داشت.
همزمان با گسترش فعالیتهای داعش در ولایت هملند، حضور این گروه در ولایت غربی فراه نیز تأیید شد. داعش ولسوالی خاک سفید ولایت فراه را به عنوان مرکز فعالیت این گروه در جنوب غرب افغانستان انتخاب کرد و فرمانده آنها، مولوی عبدالرزاق مهدی و مولوی منصور از فرماندهان پیشین طالبان بودند که در نتیجه اختلافات درون گروهی از طالبان جدا شده و به داعش پیوست.
داعش تهدید استراتژیک
حکومت وحدت ملی افغانستان حضور گروه داعش در این کشور را، تهدید استراتژیک به بقای افغانستان تلقی می کند. این نگرانی حکومت به ویژه پس از آن بیشتر شد که افراد وابسته به گروه داعش، ده نفر را در ولایت شرقی ننگرهار، به شکل بی رحمانه منفجر ساختند. دفتر شورای امنیت ملی افغانستان تاکید دارد که داعش در سه ولایت ننگرهار، هلمند و فراه حضور گسترده داشته و حکومت افغانستان این گروه را به عنوان یک تهدید بزرگ برای امنیت ملی افغانستان و منطقه میداند.
سخنگوی مشاور امنیت ملی افغانستان در گفتگو با خبرنامه تاکید می کند که: “شورای امنیت ملی یک سال پیش برنامه جنگ و مبارزه با داعش را تصویب کرد و در این برنامه تاکید شده است که برای از بین بردن این خطر جدی، هماهنگی میان کشورهای منطقه و بازیگران جهانی لازم است.”
تواب غورزنگ، داعش را دشمن فوق العاده خطرناک برای امنیت ملی افغانستان می داند و باور دارد که نابودی این گروه، امکانات جهانی را میطلبد.
در همین حال، نگرانیها و هشدار ها نسبت به گسترش فعالیت داعش در افغانستان سبب شده است تا این گروه در فهرست سازمان های تروریستی وزارت خارجه آمریکا قرار گیرد و پنتاگون مجوز نبرد با داعش در افغانستان را صادر کنند. بی بی سی گزارش داده، این نخستین بار است که امریکا پس از عراق و سوریه مجوز حمله به داعش را صادر میکند.
ننگرهار پایگاه منطقهای داعش
برخی از فرماندهان آمریکایی در افغانستان بدین باورند که داعش در صدد ایجاد پایگاه منطقهیی خود در ولایت ننگرهار در شرق افغانستان است. در پانزدهم دسامبر سال گذشته میلادی، جنرال جان کمپل فرمانده کل نیروهای امریکایی و ناتو از خطر حضور داعش در افغانستان هشدار داد. او در یک گفتگو با اسوشیتید پریس گفته بود که داعش تلاش دارد، ولایت ننگرهار را به پایگاه منطقهیی خود تبدیل کند.
این گروه در کنار ننگرهار، در ولایت های کنر و نورستان نیز مراکز آموزشی برای آموزش جنگ به کودکان ایجاد کرده است. از جمله 22 ولسوالی ولایت ننگرهار، ولسوالیهای اچین، ده بالا، نازیان، هسکه مینه، شینوار و ولسوالی کوت برای ماهها محل فعالیتهای گروه داعش بوده است.
احمدعلی حضرت، رییس شورای ولایتی ننگرهار در گفتگو با خبرنامه گفت که ” ما نگران حضور این گروه در ننگرهار هستیم، زیرا ولسوالی اچین و ده بالا مرکز اصلی این گروه، با پاکستان خیلی نزدیک است. تنها یک کوه در میان است و این گروه می تواند از پاکستان به راحتی و بدون کدام مشکل وارد ننگرهار شود.”
تعداد افراد وابسته به داعش در ننگرهار هنوز مشخص نیست، اما بر اساس آمارها حدود 2500 نفر افراد وابسته به داعش در ننگرهار فعالیت داشتند و اکثریت قریب به نود درصد آنها، پاکستانی و از قوم اروکزی، یکی از اقوام خیبرپشتونخواه می باشند که حافظ سعید والی شاخه خراسان، یکی از بزرگان این قوم است.
بخشی دیگر از افراد داعش در ولایت ننگرهار، زیر فرماندهی “منگل باغ افریدی” بزرگ قوم افریدی در مناطق خیبرپختونخواه و از مخالفان حکومت پاکستان است. این گروه نیز در مناطق شرقی افغانستان در کنار قوم اروکزی زیر نام داعش، فعالیت دارد که اکثر آن ها در زمان حمله ارتش پاکستان بر طالبان پاکستانی در وزیرستان شمالی، با خانوادههای شان به افغانستان آمده بودند.
بررسیها نشان میدهد که ننگرهار به دلایل مختلف مورد توجه گروههای افراطی مانند داعش و طالبان می باشد. این ولایت مرزهای طولانی و صعب العبور با مناطق قبایلی پاکستان دارد، جای که مرکز اصلی دهشت افگنی میباشد. کشتزارهای تریاک به صورت گسترده در مناطق نا امن آن وجود دارد که منابع اصلی مالی این گروهها را تشکیل میدهد. و در نهایت موجودیت بسترهای مناسب فکری حتا در دانشگاه این ولایت، سبب شده است که گروههای افراطی به راحتی در این ولایت، پایگاه پیدا نماید.
داعش دشمن مشترک
آن گونه که گفته آمد، داعش دشمن اول دولت افغانستان پنداشته می شود. در عین حال، این گروه دشمن اصلی طالبان نیز قلمداد می گردد. به این جهت، داعش دشمن مشترک بازیگران اصلی میدان نبرد افغانستان است.
طالبان در مقابل داعش با بیرحمی تمام عمل می کنند، همان گونه که داعش افراد این گروه را سر می برند. ملامنصور دادالله فرمانده سابق طالبان و متحد نو داعش، حدود دو ماه قبل از سوی جنگجویان طالبان در ولایت زابل به شکل بیرحمانه کشته شد. در عین حال، این گروه در ولسوالی خاک سفید فراه و دیگر نقاط افغانستان با داعش نبردهای شدیدی را انجام داده اند.
وزارت خارجه روسیه اعلام کرده است که برای مبارزه با داعش در افغانستان با رهبران طالبان در تماس است. شماری دیگری از بازیگران منطقهیی نیز که از حضور داعش در افغانستان بیمناک اند، با طالبان وارد تعامل شده اند. این به آن معناست که داعش با دشمنان قدرتمند در افغانستان مواجه است.
به نظر می رسد با توجه به حضور ائتلاف بین المللی ضد داعش در افغانستان، برنامه کلان دولت افغانستان برای مبارزه و نابودی گروههای مختلف داعش در این کشور و اختلاف عقیدتی داعش و طالبان، زمینهای رشد و توسعه این گروه در افغانستان به شدت محدود و دشوار خواهد بود، اما بی توجهی به این خطر جدی نیز تباه کننده خواهد بود.
عبدالله رحمانی همکار این گزارش بوده است.
افزودن دیدگاه