هشت ماه از ورود گلبدین حکمتیار، رهبر حزب اسلامی افغانستان به کابل می‌گذرد. او پس از پیوستن به روند صلح و امضای توافق‌نامه صلح با دولت افغانستان، پس از 20 سال زندگی مخفی، دست از جنگ برداشته و اکنون آمده تا فعالیت‌های سیاسی خود را از سر بگیرد. حضور او در این مدت همواره خبرساز بوده است.
به تازگی امرالله صالح، رییس پیشین امنیت ملی افغانستان ادعا کرده است که 20 زندانی مربوط به گروه داعش که در زندان های دولت افغانستان به سر می‌برند، “رابطه تازه و قبلی با گروه حکمتیار دارند.”
آقای صالح مدعی است که شخص گلبدین حکمتیار بارها با حکومت تماس گرفته و خواستار رهایی این زندانیان شده است. به گفته‌ی او آقای حکمتیار همچنان خواسته که پرونده این افراد به دادگاه فرستاده نشود.
رییس پیشین امنیت ملی افغانستان در صفحه رسمی فیسبوک خود نوشته است که “اگر این ادعا بی‌اساس است، باید یک گروه از شورای ملی و جامعه مدنی از زندان‌های دولت بازدید کرده و فهرست تمام متهمان را بررسی کند.”
او امروز بار دیگر ادعا کرده که براساس قانون اساسی افغانستان و حقوق شهروندی، مردم حق دارند بدانند کسانی‌که زیر نام صلح با حکمتیار از زندان قرار است رها شوند، کی‌ها اند و سوابق جرمی آنان چیست.
او با بیان این که خاموشی و پنهان کاری راه‌حل نیست، گفته است: «در کدام قتل عام و کشتار دست داشتند و موارد ضروری دیگر از این دست. پنهان کاری و معامله پشت پرده اعتماد نیم‌بند و لرزان کنونی را بیشتر آسیب می‌زند و گمان بر حضور ستون پنج و همکاری نیابتی از طریق گروه حکمتیار را با داعش تقویت می‌بخشد.»
رهایی زندانیان
براساس توافق‌نامه صلح دولت افغانستان با حزب اسلامی گلبدین حکمتیار، دولت این کشور متعهد شده تا تمام زندانیان عضو این حزب را که مرتکب جرایم جنایی نشده باشند و ادعاهای فردی علیه آنان وجود نداشته باشد، از زندان آزاد کند. در ماه سنبله سال جاری حامد عزیزی، سخنگوی این حزب گفته بود که تاکنون شماری از موارد توافق‌نامه عملی نشده و از ۲۵۵۲ زندانی بیش از ۷۰ زندانی آزاد شده‌اند.
در ماه ثور سال جاری خورشیدی حکومت افغانستان خبر داد که 55 زندانی حزب اسلامی را آزاد می‌سازد. مرکز اطلاعات و رسانه‌های حکومت اعلام کرده بود که این زندانیان محکوم به جرایم سیاسی و امنیتی هستند که ادعای خصوصی علیه آنان وجود نداشته است.
از سوی هم آقای صالح درحالی این ادعا را مطرح کرده که برخلاف گفته‌های مقام‌های حکومتی افغانستان داعش دوباره در افغانستان جان گرفته و در ولایت شمالی این کشور فعالیت‌های گسترده‌ای را آغاز کرده است. به تازگی گزارش‌هایی هم از حضور جنگجویان خارجی در صف داعش در ولایت جوزجان این کشور منتشر شده و گفته می‌شود که این شهروندان خارجی آموزش‌های انتحاری و تروریستی را به اعضای داعش فراهم می‌سازند.
علاوه بر این، آزادی زندانیان حزب اسلامی افغانستان به رهبری گلبدین حکمتیار خالی از خبر و نظر نبوده است. بارها نگرانی‌هایی از رهایی این زندانیان مطرح شده است. اکنون که رییس پیشین امنیت ملی افغانستان از روابط 20 زندانی حزب اسلامی با داعش سخن می‌زند، این نگرانی‌ها بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد.
حامد عزیزی، سخنگوی حزب اسلامی افغانستان با رد این ادعا اما گفته که افراد زندانی شده حزب اسلامی که در حال حاضر در زندان‌های دولت هستند، پیش از ایجاد داعش در افغانستان زندانی شده بودند و آقای صالح یک فرد متعصب است که با طرح این موضوعات می‌خواهد در رسانه ها مطرح باشد.
او به بی‌بی‌سی فارسی گفته است که شمار کسانی که قرار است آزاد شوند 70 نفر می باشند که از زمان زندانی شدن آنان حدود 7 الی 12 سال می‌گذرد و دوران محکومیت شماری از این زندانیان سپری شده است. به گفته‌ی او قرار بود این افراد دو ماه پس از امضای توافق‌نامه صلح حزب اسلامی با دولت آزاد شوند اما هنوز در زندان اند.
در همین حال شاه‌حسین مرتضوی، سخنگوی رییس جمهور افغانستان به خبرنامه می‌گوید که بخش اول زندانیان در حضور رسانه‌ها آزاد شدند و براساس موافقت‌نامه میکانیزم مشخص وجود دارد که چه کسانی می‌توانند از زندان آزاد شوند.
او گفت: “یک کسی که یک شهروند بالایش ادعای شخصی و دعوای حقوقی دارد یا دست به جرایم تروریستی زده باشد نمی‌تواند شامل برنامه باشد اما افراد و اشخاصی که در چارچوب موافقت‌نامه آمده می‌توانند آزاد شوند.”
پابندی به توافق نامه
حکومت افغانستان مدعی است که پیوستن حکمتیار به روند صلح یکی از دستاوردهای بزرگی است که به‌دست آمده است. رهبران حکومت وحدت ملی در مجالس بین‌المللی و داخلی بارها صلح با گلبدین حکمتیار را دستاورد بزرگ خوانده و گفته‌اند که گفت‌وگوهای بین‌الافغانی می‌تواند به مشکل جنگ و صلح افغانستان پایان دهد.
شاه حسین مرتضوی، سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان به خبرنامه گفت که حکومت و حزب اسلامی گلبدین حکمتیار در چارچوب توافق‌نامه‌ای که امضا کرده‌اند، مکلف به انجام مسئولیت‌های خود اند. او گفت که حکومت متعهد به تطبیق این موافقت‌نامه است و انتظار حکومت این است که آقای حکمتیار نیز با در نظرداشت مواد این توافق‌نامه مسئولیت‌های خود را ادا کند.
مرد دردسرساز
پس از آن‌که گلبدین حکمتیار به کابل آمد، تنش‌های سیاسی نیز در افغانستان بیشتر شد. حزب اسلامی به رهبری آقای حکمتیار و حزب جمعیت اسلامی افغانستان دو حزب سیاسی رقیب در این مدت باهم بارها درگیری لفظی داشته‌اند.
آقای حکمتیار در چندین مورد و در سخنرانی‌ها و مصاحبه‌های خود به مسایل جنجالی پرداخته که باعث ایجاد تنش شده است. او از مسایل فرهنگی گرفته تا مسایل سیاسی ابراز نظر کرده که صحبت‌های او مخالفت‌های زیادی را برانگیخته است. او تنها در چهار ماه اول حضورش در کابل 11 موضع‌گیری خبرساز و جنجالی داشته است.
عده‌ای با توجه به این موضع‌گیری‌های او گفته‌اند که او برای صلح نیامده بلکه حکومت او را برای خاموش ساختن رقیبان و منتقدانش آورده و می‌خواهد با استفاده از آقای حکمتیار به اهداف خود برسد.
حکومت افغانستان اما می‌گوید که میدان سیاسی در این کشور وسیع است که هر جریان سیاسی و شهروند افغانستان در چوکات قانون اساسی می‌تواند در این میدان فعالیت کنند.
شاه‌حسین مرتضوی در پاسخ به سوالی که حضور گلبدین حکمتیار چه تاثیری روی قضایای افغانستان داشته گفت که «…یک میدان وسیع برای یک رقابت سالم و سازنده هست. بدون شک هرکسی که دست از جنگ بر می‌دارد و می‌آید با پذیرفتن قانون اساسی فعالیت انجام می‌دهد یک گام نیک و مثبت است.»
نقش در انتخابات
گلبدین حکمتیار پس از حضور در کابل گفته که حزب اسلامی خواهان شریک شدن در حکومت فعلی نیست بلکه در تلاش است تا در آینده در عرصه سیاست افغانستان نقش چشم‌گیری داشته باشد. آقای حکمتیار چندین بار خواهان برگزاری انتخابات به موقع معین شده و گفته که تغییرات در کمیسیون‌های انتخاباتی در شرایط کنونی نمی‌تواند اجرایی شود زیرا باعث تاخیر در برگزاری انتخابات می‌شود.
او در ماه عقرب سال جاری در کمیسیون مستقل انتخابات رفت و طرح پیشنهادی خود را برای کمیسیون سپرد. او گفت که انتخابات باید به‌صورت شفاف برگزار شود و طرح حزب اسلامی می‌تواند به تمامی رای‌دهندگان افغان کمک کند.
او در یک کنفرانس خبری مشترک با رییس پیشین کمیسیون انتخابات گفت: «انتخابات باید در وقت معین آن برگزار شود، باید بهانه‌ای به تأخیر آن نباشد، از هر اقدامی‌که سبب تأخیر آن می‌شود باید خودداری شود. این انتخابات باید زیر چتر حکومت فعلی و از سوی کمیشنران فعلی کمیسیون انتخابات برگزار شود.»
حکومت افغانستان نیز همواره در پاسخ به انتقاد منتقدانش گفته که برای تغییر وضعیت موجود طرح بدیل خود را ارایه کنند. ارگ با اشاره به فعالیت‌های اخیر آقای حکمتیار در بخش انتخابات می‌گوید که بقیه نیز می‌توانند مانند حزب اسلامی طرح خود را ارایه کند.
اختلافات درونی
حزب اسلامی افغانستان پس از سقوط طالبان و تشکیل حکومت جدید به رهبری عبدالهادی ارغندیوال در وزارت عدلیه افغانستان ثبت شد. آقای ارغندیوال از آدرس این حزب تا سمت وزارت در حکومت حامد کرزی، رییس جمهور پیشین این کشور به پیش رفت و با ورود آقای حکمتیار به کابل این پرسش مطرح شد که چه کسی پس از این رهبری حزب اسلامی را به عهده می‌گیرد.
آقای ارغندیوال از جمله افرادی است که در آنچه نشست کنگره حزب اسلامی گفته می‌شد، شرکت نکرد و اکنون می‌افزاید که در این نشست بنابر یک سلسله ملاحظات شرکت نکرده ولی این به معنای این نیست که به‌صورت دوامدار با آقای حکمتیار نیست.
دوام فعالیت‌های حزب اسلامی افغانستان و چگونگی کارکرد و فعالیت سیاسی این حزب در آینده، برخورد با سایر احزاب سیاسی افغانستان از جمله مواردی اختلافی بود که باعث شد آقای ارغندیوال در این نشست شرکت نکند.
او اخیراً در یک گفت‌وگوی ویژه با طلوع نیوز گفته که امیدوار است حزب اسلامی یک حزب شود و این حزب زمانی می‌تواند یک حزب واحد باشد که اعضای رهبری آن نظرات خود را یک دست بسازند. به باور او دفاع از افغانستان مسئولیت دولت است اما آقای حکمتیار موضع دیگری دارد و این باعث شده که آقای ارغندیوال با حکمتیار به توافق نرسند.
او گفت: «پالیسی‌های آینده حزب اسلامی که در آینده هدف چه باشد و در کدام جهت باید سیر کرد و از چه مسایل باید اجتناب کرد، در این مسایل ما اختلاف نظر جزئی داریم. در مورد جنگ و صلح ما نظر مشخصی داریم که به هیچ عنوانی علیه هیچ جناحی در هیچ جنگ مسلحانه وارد نمی‌شویم.»
این درحالی است که آقای حکمتیار در سفری به ولایت خوست موضع‌گیری‌های خبرساز و جنجالی داشت. او از جمله گفت که سهم «لوی پکتیا» باید بیشتر از بامیان، دایکندی و پنجشیر باشد.
درحالی که انتظارهای بیشتری از پیوستن گلبدین حکمتیار به روند صلح می‌رفت، برخلاف تصور عمومی او اما پس از ورود به کابل با موضع‌گیری‌های خود اختلافات سیاسی را بیشتر ساخت و واکنش‌های تند شهروندان افغانستان را نیز با خود به همراه کرد. علاوه بر این او بیشتر در نقش حامی حکومت وحدت ملی ظاهر شده و برخلاف انتظار عامه او از خود یک «سپر بلای حکومت وحدت ملی» ساخته است و هر باری که منتقدان حکومت سخن زده‌اند، آقای حکمتیار در مقابل آنان ایستاده است.
افزودن دیدگاه