در یک شب سرد پاییزی در سال 1994 میلادی، زمانی که طالبان آماده در کنترول گرفتن حاکمیت بر افغانستان بودند. جنگ و ناامنی در سراسر این کشور شدت یافته بود. پیش از آن نیز سالها جنگ و خشونت و همچنین تجاوز سربازان شوروی به افغانستان، ترس، ترور و ناامیدی را در میان تمامی شهروندان این کشور گسترش داده بود.
آغاز مهاجرت
در آن زمان در یک روستای کوچک در ولایت غزنی، اشرف براتی پسر 13 سالهای از قوم هزاره، آخرین غذای شب خود را در کنار اعضای خانواده صرف کرد. با آن که مادر اشرف براتی میدانست پسرش را برای مدت طولانی نخواهد دید، اما هیچ به زبان نمیآورد. صبح فردا، اشرف براتی توسط کاکایش از راه قاچاق به پاکستان برده شد.
این درست زمانی بود که عبدالعلی مزاری، رهبر حزب وحدت توسط طالبان به شهادت رسیده بود. با شهادت مزاری، بسیاری از هزارهها به طور ناگهانی یا کشته میشدند و یا هم به نحوی آسیب پذیر شده بودند. گروه طالبان بخاطر نفرتشان از قوم هزاره شهره بودند. خشونت این گروه سبب شده بود که بسیاری از هزارهها کشور را ترک کنند و به پاکستان و ایران مهاجر شوند.
مهاجرت به ایران
مهاجرت غیر قانونی اشرف براتی در واقع فرار از ترس و وحشت حاکم در افغانستان بود. او پس از چند سال کار در یک معدن ذغال در پاکستان با درآمد خیلی کم و یک روح خسته و بیمار پاکستان را ترک کرد و به ایران رفت؛ جایی که او یک بار دیگر خود را در سرزمین خارجیها و در میان دیگر پناهجویان دید.
شرایط دشوار زندگی
اشرف براتی، در مصاحبه با “Global Voices” از آن زمان یاد آوری کرده و گفته است که “وضعیت خیلی دشوار بود.” ما (پناهندگان افغان) در یک ساختمان خالی زندگی میکردیم، جایی که حتا از ابتداییترین خدمات بیبهره بودیم، سرما بود و ما برای این که از شدت سرما نمیریم، پنجرههای باز را با پلاستیک محکم کرده بودیم.”
مهاجرت به اروپا
پس از چهار سال، اشرف براتی از زندگی غیر قانونی خود در ایران خارج و آماده سفر به اروپا شد. پس از یک سفر خطرناک از راه دریا، او خود را در یک جزیرهی کوچک در یونان یافت. در سال 2002، پس از آن که یونان درخواست پناهندگی مهاجری را رد کرد، در نهایت اشرف براتی به ایتالیا رسید.
او روزها و شبها را در خیابانهای رم سرگردان و بیخانمان سپری کرد، در کلیساها غذا میخورد و در پارکها میخوابید.
ایتالیا که به دلیل نرخ پذیرش نسبتا بالای پناهندگی به دومین مقصد برای پناهجویان تبدیل شده است، اما از طرفی هم شرایط سختی را برای پناهجویان فراهم میکند.
بر اساس گفتههای یک اتحادیه غیر دولتی، در حال حاضر بیش از 3000 مراکز پذیرش پناهجویان در ایتالیا وجود دارد.
طبق قانون ایتالیا، پناهجویان میتوانند پس از ثبت نام رسمی، به مراکز تفریحی نیز دسترسی داشته باشند؛ فرایندی که میتواند چند ماه بعد از درخواست پناهندگی آغاز شود. در طول این دوره، افرادی که نمیتوانند هزینه اقامت را پرداخت کنند، باید از مهمان نوازی دوستانشان استفاده کنند.
مالک دو رستورانت
این سرنوشتی است که برای اشرف براتی پیش آمده است اما روح غمانگیز او مانع بیرون انداختن او برای مدت طولانی از کمپ مهاجرین شد. پس از سالها کار در زمینههای مختلف و در بخش ساختوساز، اشرف از پول پسانداز خود، هوتلی در شهر وینس ایتالیا، تاسیس کرد. به نظر میرسید که اشرف براتی در این کارش موفق بوده است، از این رو پس از مدتی، او رستورانت دومش را نیز افتتاح کرد.
مستند زندگی اشرف براتی
داستان زندگی اشرف براتی در حال حاضر تبدیل به موضوع مستندی به نام «پشت خوش گذرانیهای شهر وینس-هزاره در ایتالیا» شده است. این مستند با کارگردانی امین وحیدی، بیست و چهارمین جایزه 2017 شهر وینس را به دست آورده است.
زندگی در ایتالیا برای کسانی که شهروند این کشور نیستند، با دشواریهای زیاد و مالیات سنگین همراه است.
سرمایهگذاری در وطن
طبق آمارهای غیر رسمی، در حدود 20 هزار افغان در ایتالیا مهاجر هستند که در سالهای اخیر شماری از آنان در این کشور در بخشهای مختلف از از جمله خیاطی، آژانسهای مسافرتی، هوتلها و رستورانتها فعالیتهای گستردهای داشتهاند. حتا برخی از رستورانتهای افغانها در ایتالیا بخاطر شهرت غذایی موفق به کسب جایزه نیز شدهاند.
اشرف براتی که حالا با داشتن دو شعبه رستورانت تجربه موفقی از تجارت داشته است با لبخند میگوید: “جایی که خطر وجود دارد فرصت نیز وجود دارد.”
او میگوید که”میخواهم در افغانستان سرمایهگذاری کنم، هرگز کشورم را فراموش نکردهام و نمیتوانم با زندگی در اینجا، رنجهایی را فراموش کنم که مردم افغانستان به آن دچار هستند.”
افزودن دیدگاه