مقامهای وزارت انرژی و آب افغانستان از عدم سرمایه گذاری روی تولید انرژی در این کشور به صورت تلویحی به عنوان یک اشتباه استراتژیک سخن گفته اند. آنان تاکید کرده اند که این امر باعث شده تا بخش بزرگی از انرژی مصرفی این کشور از کشورهای دیگر خریداری شود.
با این وجود مقامهای این وزارت تاکید میکنند که برنامه اصلی حکومت افغانستان روی تولید انرژی متمرکز می باشد و کابل با مشوق های مختلف زمینه سرمایهگذاری در حوزه تولید برق در داخل افغانستان را مساعد می سازد.
به گفتهی مقامهای حکومت افغانستان، پیش از این بهدلیل اینکه در ماستر پلان بخش انرژی افغانستان، تولید انرژی داخلی در اولویت قرار نداشت، سرمایهگذاری نادری روی این بخش صورت گرفته است.
بصیر عضیمی، معین وزارت انرژی و آب افغانستان میگوید که سرمایه گذاران خارجی اکثر تمویل کنندگان پروژه برق این کشور را تشکیل می دهند به این جهت، آنان با توجه به شرایط افغانستان و همچنان به دلیل که برق وارداتی نسبت به سرمایهگذاری روی برق تولیدی زمان کمتری را در بر میگیرد، بیشتر تولید انرژی را به حاشیه کشانده اند. این موضوع باعث شده تا اکنون افغانستان نیاز جدی به برق وارداتی داشته باشد.
تغییر سیاستها
مقامهای حکومت افغانستان میگویند که با شروع بهکار حکومت وحدت ملی، روی برنامههای خودکفایی برق تمرکز صورت گرفته و بسترسازی شده است. این بسترسازیها شامل مسایل حقوقی، هماهنگی درون نهادی، اعطای مشوقها و ایجاد تسهیلات در بخش سرمایهگذاری خصوصی میشود.
این مقامها تاکید دارند که حکومت افغانستان به گونهی قانونی و حقوقی در زمینه تولید انرژی برای سرمایهگذاران بخش خصوصی زمینه سازی کرده است. آنان تصریح میکنند که بخاطر محدودیت منابع حکومت افغانستان و بی توجهی جامعه جهانی در این بخش، راهکار مناسب این است که آنان بخش خصوصی را در این زمینه حمایت نمایند.
در بخش حقوقی، حکومت افغانستان اخیرا قانون مشارکت عمومی و بخش خصوصی را تصویب کرد که بر اساس آن، از نظر قانونی شرکتهای خصوصی میتوانند در بخشهای تولیدی سرمایهگذاری کنند.
امان الله غالب، معین وزارت انرژی و آب افغانستان گفت که برای توسعهی سرمایهگذاری در بخش انرژی افغانستان، در بعد بین الوزارتی نیز هماهنگی خوبی صورت گرفته است که بیش از 10وزارت و اداره در بخش خودکفایی انرژی در افغانستان هماهنگی دارند.
برنامههای دیگر حکومت برای تشویق سرمایهگذاران بخش خصوصی، اعطای مشوقها و تسهیلات میباشد. بصیر عظیمی، معین وزارت انرژی و اب افغانستان گفت که “حکومت افغانستان در مقابل برای سرمایهگذاران که در سکتور انرژی سرمایهگذاری میکنند، امنیت بیشتر اموال آنان را تامین می کند، مالیات آنان را تخفیف میدهد، زمین در خدمت آنان قرار می دهد و سایر تسهیلات را برای آنان فراهم میکند.”
به گفتهی مقامهای وزارت انرژی و آب افغانستان، این وزارت توانسته است در یک سال گذشته، بیش از ۸۰۰ میلیون دالر سرمایهگذاری بخش خصوصی را در بخش انرژی و آب افغانستان جذب کند.
امان الله غالب، معین وزارت انرژی و آب افغانستان، به خبرنامه گفت که این سرمایهگذاری ها شامل ۲۵۲ میلیون دالر سرمایهگذاری شرکت گروپ برق بیات روی گاز شبرغان، ۲۰۰ میلیون دالر سرمایهگذاری شرکت “هفتاد وهفت” روی بند کجکی، ۳۰۰ میلیون دالر سرمایهگذاری “الکوزی گروپ” روی سروبی دوم و ۷۵ میلیون دالر سرمایهگذاری “غضنفر گروپ” روی گاز شبرغان میشود.
برق وارداتی
مجموع برق مورد استفاده در افغانستان شامل 1500 میگاوات میشود که در حدود 1100 میگاوات برق آن، وارداتی میباشد. منابع برق افغانستان کشورهای آسیای میانه از جمله ترکمنستان، ازبکستان تاجیکستان و همچنان ایران است. از مجموع این انرژی مصرفی در افغانستان، بهشکل متوسط حدود 400 میگاوات در داخل افغانستان از بندهای مختلف آبی، تولید میشود.
مقامها در وزارت انرژی و آب افغانستان میگویند که این کشور بهشکل متوسط، سالانه به ارزش 250میلیون دالر از کشورهای همسایهاش برق وارد میکند.
بر اساس آمار این وزارت، به شکل متوسط 30درصد از مردم افغانستان دسترسی به برق دارند که در مناطق شهری این دسترسی بیشتر میباشد. در حدود 20 ولایت افغانستان به شبکهی سرتاسری برق افغانستان وصل است و سایر ولایت ها از جنراتورهای برقی استفاده میکنند اما خطوط انتقال برق سرتاسری به آنجا نرفته است.
برق در زمستان
به گفتهی مسوولان شرکت برشنا، مصرف حداکثری برق کابل در روزهای تابستان ۳۳۸ میگاوات می باشد که از آنجمله ۳۰۰ میگاوات آن را برق وارداتی تشکیل میدهد و در حدود ۳۸ میگاوات دیگر آن از مجموع ۸۸ میگاوات برق، از بند نغلو و سروبی تامین می شود.
اما در فصل زمستان، کابل به بیش از ۵۰۰ میگاوات برق نیاز دارد. با فرا رسیدن فصل زمستان برق کابل که مرکز این کشور است به صورت دوره ای توزیع می شود و شماری زیادی از خانهها در 24 ساعت، بیشتر از 5 ساعت برق ندارد.
وحیدالله توحیدی، سخنگوی شرکت برشنا به خبرنامه گفت که “کابل در فصل زمستان به ۵۳۰ میگاوات برق لازم دارد که در حال حاضر ۳۰۰ میگاوات برق آن از ازبکستان میآید، ۷۰ میگاوات برق حرارتی روشن میشود و ۴۰ میگاوات برق دیگر از بند نغلو میآید که در کنار اینها ما به ۱۲۰ میگاوات برق دیگر نیاز داریم تا کابل مثل روزهای تابستان برق داشته باشد.”
با این وجود افغانستان در فصل زمستان در کنار انرژی وارداتی، انرژی حرارتی نیز خریداری میکند. در زمستان سال گذشتهی خورشیدی، افغانستان 30میگاوات برق اضافه از تاجیکستان خریداری کرد و روزانه 5 تا 7 ساعت برق حرارتی نیز تولید می کند.
آقای توحیدی میگوید که هر کیلووات برق حرارتی در زمستان برای شرکت برشنا در حدود ۲۹ تا ۳۰ افغانی هزینه بر میدارد که در کل در یک شبانه روز به ارزش ۷۰ الی ۱۰۰ هزار دالر هزینهی تولید برق حرارتی میشود.
این در حالی است که بر اساس گزارش های بانک جهانی، افغانستان اکنون در بین تمام کشورهای جهان از نظر توزیع برق در جایگاه یک صدو هشتم قرار دارد.
افزودن دیدگاه