“منظور پشتین”، رهبر جنبش تحفظ پشتون‌های پاکستان دو شب قبل(یک‌شنبه، 6 دلو) از منطقه “تاکال” شهر پیشاور پاکستان بازداشت شد. محسن داور، عضو پارلمان و عضو رهبری جنبش تحفظ پشتون ها با انتقاد از بازداشت منظور پشتین در توییتر اش نوشت: “مجازاتی برای مطالبات برحق، صلح آمیز و دموکراتیک ما است، اما دستگیری منظور پشتین ما را قوی تر خواهد کرد.”
بازداشت منظور پشتین با واکنش هواداران اش در داخل پاکستان نیز همراه شد و جنبش تحفظ پشتون ها خواهان آزادی او شدند و دولت پاکستان را به راه پیمایی بزرگ تهدید کردند.
اما واکنش ها به بازداشت منظور پشتین تنها در پاکستان خلاصه نشد. در این سوی خط دیوند و در “افغانستان” نیز شماری از شخصیت های حکومتی و سیاسی به آن واکنش نشان دادند.
رییس جمهور غنی
آقای غنی ساعت ها پس از بازداشت منظور پشتین در صفحه توییترش از بازداشت او توسط حکومت پاکستان ابراز نگرانی کرد.
رییس جمهور افزوده است که برخورد خشونت‌آمیز در برابر اعتراض‌های مردمی، پیامدهای منفی در پی‌خواهد داشت و دولت‌ها در منطقه باید از حرکت‌های مدنی و مسالمت‌آمیز پشتیبانی کنند.
او هم چنان خواهان رهایی فوری رهبر تحفظ پشتون های پاکستان شده است.
حامد کرزی
حامد کرزی، رئیس جمهور پیشین افغانستان نیز با نشر یک اعلامیه بازداشت منظور پشتین را محکوم کرده، خواهان رهایی او شده است.
در اعلامیه حامد کرزی است: “در حالی‌که منطقه از افراطیت و هراس‌افگنی رنج می‌برد، اذیت و بازداشت رهبران و فعالان سیاسی که برای ابراز نظریات و تأمین حقوق‌شان راه مسالمت‌آمیز و مدنی را برگزیده‌اند، به معنی فراهم ساختن زمینه برای بحران‌ها و مشکلات تازه تلقی شده می‌تواند”.
حنیف اتمر
حنیف اتمر، مشاور پیشین امنیت ملی افغانستان نیز گفته است که حرکت منظور پشتین و همراهان او برای تحکیم صلح و امنیت، یک حرکت کاملا مدنی و خلاف هراس افگنی است و ما از آن حمایت می‌کنیم.
اتمر تاکید کرده که صدای خلاف انسان‌کشی و هراس افگنی نباید خفه و زندانی شود، بلکه باید از آن حمایت شود و ما امید داریم که منظور پشتین و همراهانش به زودی آزاد شوند.
رحمت الله نبیل
رحمت الله نبیل، رییس پیشین امنیت ملی و از نامزدان انتخابات ریاست جمهوری افغانستان نیز در توییتی گفته است: “برخلاف دیگران، من از دستگیری منظور پشتین نگران نیستم. من فکر می کنم این اقدامات احمقانه و بیش از حد قضایی سازمان استخباراتی پاکستان آی اس آی، رهبران پشتون ها را در امتداد خط دیورند می کنند تا یک کشور جدید به نام پشتونستان آزاد را در همسایه گی افغانستان ایجاد کنند”.
نبیل تاکید کرده: “تنها راه حل مناسب برای پشتون ها و بلوچ های محروم در سراسر خط دیورند، تشکیل یک کشور مستقل است که منجر به ایجاد صلح پایدار در افغانستان می شود و منطقه به طور دائم از فعالیت های تروریستی نیابتی پاکستان نجات می یابد.”
امرالله صالح
امرالله صالح، معاون اول دسته انتخاباتی دولت ساز نیز گفته است: “من منظور پشتین آرام و متبسم را در توقیف پولیس نگران و هراسان دیدم. تصویر تاریخ را بیان می‌کند.”
صالح ادامه داده که رهبری اردوی پاکستان سناریوی ۱۹۷۱ را تکرار می‌کند.
دیدگاه‌های متفاوت شهروندان
این در حالی است که شهروندان افغانستان نیز مانند سیاست مداران اش در قبال دستگیری منظور پشتین، موضع واحد ندارند؛ شماری از آنان برای آزادی منظور پشتین در ولایت کابل و کنر اعتراض کرده اند، اما برخی دیگر، دیدگاه های دیگری را مطرح کرده اند.
به عنوان مثال، نجیب بارور یکی از شاعران افغانستان در صفحه فیس بوک اش نگاشته است: “پشتون های افغانستان از غنی گرفته تا یون حق دارند از منظور پشتین پاکستانی به دلایل قومی و همزبانی حمایت کنند. این حق انسانی شان است و گرایش قوم و زبان دوستی در نهاد هر انسان است. اما… وقتی در این زمینه مساله یی پیش آمد که ما از یک انسان در حوزه تمدنی زبان پارسی حمایت کردیم، لطف فرمایند ما را جاسوس ایران یا تاجیکستان نخوانند. همان حس تعلقی که پشتون های گرامی به منظور پشتین دارند، شاید از آن بیشتر ما به ایرانی ها، تاجیکستانی ها، بخارایی ها و سمرقندی ها و سایر فارسی زبانان داشته باشیم.”
خشم پاکستان؛ “مداخله غیرموجه“!
اما از سوی دیگر این واکنش های مقامات افغانستان از سوی پاکستان بی پاسخ نمانده است. وزارت خارچه پاکستان اظهارات رییس جمهور غنی را “مداخله غیرموجه” در امور پاکستان دانسته است.
وزارت خارجه پاکستان امروز سه شنبه(8 دلو) با نشر یک اعلامیه گفته است: “این مواضع آقای غنی هرگز برای تقویت مناسبات دوجانبه سودمند نخواهد بود.”
وزارت خارجه پاکستان تاکید کرده که پاکستان به داشتن روابط نزدیک و صمیمانه با افغانستان بر اساس اصل عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر است، ما از دولت افغانستان می‌خواهیم که برای رسیدن به صلح در افغانستان و در منطقه گام بردارد”.
منظور پشتین کیست؟
منظر پشتین در اعتراضات شهر کراچی پاکستان در پیوند به کشته شدن یک جوان در سال ۱۳۹۶ به سخنگوی آن ها بدل شد. پشتین پس از این تظاهرات یک جنبش به نام “تحفظ پشتون” را به راه اندخته و خود نقش رهبری آن جنبش را دارد.
پشتین که بر اساس گزارش ها در دهه سوم عمرش قرار دارد، مدعی است که در دهه‌ها جنگ در مناطق مرزی پاکستان با افغانستان، با آن ها “برخورد وحشیانه‌ای” شده است.
منظور پشتین از سال ۲۰۱۳ به این سو چند حرکت اعتراضی در چندین شهر پاکستان، از جمله اسلام‌آباد، پایتخت این کشور راه اندازی کرده است.
با این حال دادگاه پیشاور ضمانت منظور پشتین را رد کرده و پولیس این شهر گفته است که منظور پشتین در نشست 18 جنوری در دیره اسماعیل خان، قانون اساسی این کشور را رد نموده و بعد از این، به زندان دیره اسماعیل خان منتقل می‌شود.
افزودن دیدگاه