معده درد می‌تواند از زیر دنده‌ها شروع و تا لگن ادامه داشته باشد. مانند خیلی از انواع دیگر دردهای شکمی، معده درد صبحگاهی معمولا در اکثر موارد بدون نیاز به پزشک و داروی خاصی، به خودی خود بهبود می‌یابد. با این حال، در برخی موارد، معده درد صبح ممکن است نیاز به مراقبت پزشکی داشته باشد. به عنوان مثال، اگر درد معده آن قدر شدید است که شما را از خواب بیدار می‌کند، نباید نادیده گرفته شود. در این مواقع حتما با پزشک صحبت کنید. دلایل زیادی برای معده درد صبحگاهی وجود دارد. در این مطلب ما به علت معده درد صبحگاهی، پیشگیری و روش‌های درمانی آن پرداخته ایم.
مطلب مرتبط: درمان های خانگی برای درد معده؛ ۸ بهترین درمان طبیعی سوء هاضمه
علت معده درد صبحگاهی
هرچند در بیشتر موارد، معده درد جدی نیست و پس از چند ساعت یا چند روز بدون هیچ دارویی از بین می‌رود. اما می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد.
از دلایل معده درد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گاز معده یا نفخ
- سوزش سر دل
- گرفتگی عضلانی
- مسمومیت غذایی
علاوه بر موارد ذکر شده در بالا، دلایل زیادی برای معده درد وجود دارد که جدی تر از موارد بالا است.
بیشتر بخوانید: ۹ راه برای خلاص شدن از درد معده
شدت درد معده
درد معده می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. مهم است بدانید که شدت درد لزوما به میزان جدی بودن علت درد مربوط نمی‌شود. ممکن است شما معده درد وحشتناک ناشی از گاز یا گاستروانتریت (آنفولانزای معده) داشته باشید. در حالی که جدی نیست اما می‌تواند خیلی دردناک باشد.
در حالی که بیماری کشنده دیگر مانند سرطان روده بزرگ یا حتی مراحل اولیه آپاندیسیت ممکن است بدون درد یا فقط با درد خیلی خفیفی همراه باشد. اما زندگی شما را به خطر می‌اندازد. اگر در مورد علت یا شدت درد معده خود شک دارید، باید حتما با پزشک صحبت کنید.
چگونه بفهمم درد معده جدی و نگران کننده است؟
1. سوء‌هاضمه
سوء‌هاضمه می‌تواند باعث درد در ناحیه معده چه در طول روز و چه در ساعات اول صبح شود. مشکل سوء‌هاضمه نه تنها درد معده را به همراه دارد بلکه شامل علائم زیر نیز می‌شود:
- گاز معده
- اسهال
- نفخ
- آروغ زدن
- صداهای بلند از معده
- استفراغ
- و حس سیری خیلی زود
سوء‌هاضمه همچنین می‌تواند به دلیل عوامل سبک زندگی نادرست، بیماری‌های زمینه ای یا داروها نیز رخ دهد.
در این مطلب بخوانید: علل درد معده بعد از غذا: اگر بعد از غذا معده درد می شوید، این مطلب را بخوانید!
این عوامل نادرست در سبک زندگی عبارتند از:
- سیگار کشیدن
- مصرف بیش از حد کافئین
- خیلی سریع غذا خوردن
- فشار روی معده
- خوردن غذاهای تند و چرب
بیماری‌های زمینه ای ممکن است شامل موارد زیر باشد:
بیشتر بخوانید: اگر پس از بیدار شدن در صبح احساس درد در کمر و گردن دارید، این مطلب را بخوانید!
- زخم معده
- سنگ کیسه صفرا
- پانکراتیت (التهاب پانکراس)
- عفونت باکتریایی در معده
- بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD)
- گاستریت
برخی از داروها نیز ممکن است باعث سوء‌هاضمه شوند که شامل موارد زیر می‌شود:
- آنتی بیوتیک‌ها
- آسپرین
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)
پیشنهاد می شود بخوانید: روش های خانگی ساده و مؤثر برای درمان سوء هاضمه
2. سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
بیماری سندرم روده تحریک پذیر (IBS) با درد مکرر در شکم مشخص می‌شود. افراد مبتلا به IBS ممکن است اسهال، یبوست یا هر دو را تجربه کنند.
علائم IBS ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد در ناحیه معده
- تغییرات در حرکات روده
- یبوست
- اسهال
- نفخ
- مخاط سفید رنگ در مدفوع
- احساس اجابت مزاج ناقص
- زنان مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر در دوران قاعدگی درد شدیدتر و بدتری را تجربه می‌کنند.
در این مطلب بخوانید: علائم معده درد عصبی؛ چطور درد عصبی معده را از بین ببریم؟
3. بیماری التهابی روده (IBD)
بیماری التهابی روده (IBD) به التهاب مداوم دستگاه گوارش، به دلیل یکی از سه بیماری – بیماری کرون، کولیت اولسراتیو و کولیت نامشخص اشاره دارد. این بیماری در طول روز باعث درد در ناحیه شکم می‌شود.
علائم IBD شامل موارد زیر است:
- خستگی
- کاهش وزن
- خون در مدفوع
- اسهال مداوم
- خونریزی از رکتوم
لینک مرتبط: علل درد معده بعد از غذا: اگر بعد از غذا معده درد می شوید، این مطلب را بخوانید!
4. علت معده درد صبحگاهی؛ یبوست
اگر فردی کمتر از سه بار در هفته اجابت مزاج داشته باشد، یعنی یبوست دارد. یبوست می‌تواند یکی از دلایل معده درد صبحگاهی باشد.
یبوست شامل علائم زیر است:
- مشکل در دفع مدفوع
- احساس اجابت مزاج ناقص
- مدفوع خشک
- مدفوع توده ای
- توده ای سخت
- درد هنگام دفع مدفوع
مطلب مرتبط: علائم اولیه سرطان معده؛ ۸ نشانه هشدار دهنده احتمالی سرطان معده
5. زخم معده
در میان چند علت معده درد صبحگاهی می‌توان به زخم معده اشاره کرد. زخم معده، زخم‌های دردناک در مخاط معده است. نوعی بیماری اولسر پپتیک است. این بیماری شامل هر گونه زخمی‌می‌شود که هم معده و هم روده باریک را تحت تاثیر قرار می‌دهد. زخم‌ها ممکن است به دلیل استفاده بیش از حد از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) یا عفونت ناشی از باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری ایجاد شوند. به یاد داشته باشید که زخم معده و علائم آن برای همه یکسان نیست.
در بیشتر موارد، زخم معده باعث سوزش یا درد مبهم در قسمت‌هایی از شکم بین استخوان سینه و ناف می‌شود. ممکن است این درد را هر صبح تجربه کنید. یا زمان صرف غذا پدیدار شود. حتی ممکن است آن قدر شدید باشد که خوابتان را نیز مختل کند.
سایر علائم زخم معده شامل موارد زیر می‌شود:
- استفراغ
- آروغ زدن
- مدفوع خونی
- مدفوع مشکی
- استفراغ خون
- بدون اشتها
- کاهش وزن ناخواسته
- حالت تهوع
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟!
اکثر اوقات علت معده درد صبحگاهی یک مشکل جدی نیست و اغلب خود به خود درمان می‌شود. با این حال، اگر معده دردتان شدید است که حتی از خواب بیدارتان می‌کند، باید به پزشک مراجعه کنید. همچنین در صورت داشتن معده درد صبحگاهی یا هر یک از موارد زیر فورا به پزشک مراجعه کنید:
- در حال درمان سرطان هستند
- وجود درد در قفسه سینه، گردن یا شانه‌ها
- ناتوانی در مدفوع
- استفراغ
- وجود خون در مدفوع
- خون در استفراغ
- درد شدید و ناگهانی در ناحیه شکم
- مشکل در تنفس
- درد بین دو کتف همراه با حالت تهوع
- سفت شدن شکم
- درد معده هنگام بارداری
مطلب مرتبط: درمان های خانگی گاز و نفخ؛ ۵ روش طبیعی برای تسکین گاز و نفخ معده
همچنین در صورت داشتن معده درد در این موارد باید با پزشک خود تماس بگیرید:
- اسهالی که بیش از پنج روز طول بکشد
- معده دردی که در طول یک هفته یا بیشتر طول بکشد
- نفخی که بیش از دو روز ادامه داشته باشد
- معده دردی که در عرض 24 تا 48 ساعت تسکین نیافته و حتی وخیم تر شود
- حس سوزش هنگام ادرار
- ادرار مکرر
- وقتی تب شدید داشته باشید
- از دست دادن اشتها
- خونریزی از واژن دارید که ادامه داشته باشد
- کاهش وزن ناخواسته
درمان معده درد صبحگاهی
درمان معده درد بستگی به علت اصلی درد دارد. با این که درد خفیف معده ممکن است بدون دارو درمان شود. اما درد ناشی از بیماری‌های زمینه ای مانند سندرم روده تحریک پذیر و بیماری التهابی روده به درمان و دارو نیاز دارد. نباید از آسپرین یا داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن برای درمان دردهای شکمی به جز درد پریود استفاده کنید. استفاده از این داروها باعث تحریک بیشتر معده یا روده می‌شود.
بیشتر بخوانید: مزایا و معایب خوردن موز با معده خالی
درمان‌های خانگی که ممکن است به کاهش درد در ناحیه معده کمک کند عبارتند از:
- توجه به هیدارته ماندهن بدن
- کاهش مصرف کافئین
- استراحت كردن
- خوردن غذاهای نرم و رقیق
- استفاده از پتوی گرم کننده یا کمپرس گرم روی معده
پیشگیری از معده درد صبحگاهی
شما می‌تواند با انتخاب سبک زندگی سالم از معده درد صبحگاهی و هر گونه درد شکمی‌پیشگیری کنید.
برای جلوگیری از معده درد به این نکات توجه کنید:
- نوشیدن مقدار زیادی آب در طول روز
- ورزش
- حدود کردن غذاهایی که سبب ایجاد گاز معده می‌شود
- خوردن چند وعده غذایی کوچک تر
- پیروی از رژیم غذایی سرشار از فیبر
- خوردن زیاد میوه و سبزیجات
- خوردن وعده‌های غذایی متعادل
بیشتر بخوانید: اگر هر صبح، دمنوش آویشن با معده خالی بنوشید….
کلام پایانی
علت معده درد صبحگاهی معمولا یک مشکل جدی نیست و جای نگرانی وجود ندارد. برخی از دلایل شایع درد معده در صبح عبارتند از سوء‌هاضمه، سندرم روده تحریک پذیر، بیماری التهابی روده، یبوست و زخم معده. اما اگر درد معده شما ادامه دار و وخیم است، حتما با پزشک تماس بگیرید. داشتن معده درد در هر زمانی از روز می‌تواند ناراحت کننده باشد اما بیدار شدن با معده درد می‌تواند خیلی بدتر از آن باشد. اگر معده درد مداوم دارید و خوابتان را مختل می‌کند، باید حتما با پزشک صبحت کنید. پزشک به شما کمک می‌کند تا علت اصلی درد خود را شناسایی کنید و با روش درمانی مناسب آن را تسکین دهید.
مطلب مرتبط: ۱۶ درمان خانگی برای پاکسازی روده بزرگ + راهکارها و عوارض جانبی
افزودن دیدگاه