در افغانستان، گروهی از دختران نوجوان در تلاشند که با استفاده از طرحی از MIT، یک دستگاه تنفس مصنوعی (ونتیلاتور) را برای بیماران کووید-۱۹ بسازند، آن هم با قطعاتی از تویوتا کرولای قدیمی!
شاید این اقدام مثل یک رویای دستنیافتنی به نظر برسد، اما فراموش نکنیم که این تیم رباتیک که تماما دختر هستند، “رویاپردازان افغان” نامیده میشود. آنها در کشوری زندگی میکنند که ۳/۲ دختران نوجوان نمیتوانند بخوانند یا بنویسند، بنابراین غلبه بر چالشها عادتشان است!
این تیم که اعضایش بین 15 تا 17 سال سن دارند، سه سال پیش توسط رویا محبوب، کارآفرین فناوری افغان تشکیل شد.
از اوایل مارچ که ویروس کرونا وارد افغانستان شد، این کشور در مقابله با ویروس چندان توانمند نبودهاست. به گفته توبی لانز فقط ۲۰۰ دستگاه تنفس مصنوعی برای کشوری با ۳۵ میلیون جمعیت وجود دارد.
داگلاس چین، جراح تحصیلکرده در هاروارد که به ساخت نمونه اولیه رویاپردازان افغان کمک کردهاست، میگوید: یک دستگاه تنفس مصنوعی معمولاً حدود 50،000 دلار قیمت دارد. در مقابل، تولید یک دستگاه مکانیزه که با دست هم کار میکند، حدود 500 دلار هزینه در بر خواهد داشت.
در این میان تیمی چهار نفره از رویاپردازان افغان جستجوی آنلاین را برای ونتیلاتور با منبع باز آغاز کردند. محبوب و سمیه فاروغی، کاپیتان 17 ساله تیم، با طراحی منتشرشده توسط MIT برای یک ونتیلاتور کم هزینه به نام MIT E-Vent روبرو شدند.
الکساندر اسلوکوم، استاد مهندسی مکانیک در MIT که تیمش در ماه مارچ طرح ونتیلاتور را ارائه داد، میگوید: “آنها ما را پیدا کردند.”
این طرح عمداً به صورت فناوری پست ارائه شدهاست، بنابراین میتوان آن را با استفاده از محصولات محلی که در سراسر جهان موجود هستند و حتی قطعات قابل دسترس موتر، تکثیر کرد.
تیم MIT در وبسایت خود گفتهاست که طراحی آنها “از نظر عملکرد، انعطافپذیری و کارآیی بالینی نمیتواند جایگزین یک دستگاه مورد تایید FDA شود” اما میتواند در “شرایط مرگ و زندگی که گزینه دیگری وجود ندارد” کمککننده باشد.
این تیم تماما دختر از افغانستان، اولین گروهی بودند که متوجه شدند موتور برف پاک کن شیشه جلو میتواند برای نیروی محرکه ونتیلاتورها استفاده شود.
رویاپردازان افغان هنگام ساخت نمونه اولیه با چالشهای زیادی روبرو بودهاند. اول اینکه آنها با زبان روزه کار میکنند. فاروقی میگوید، آنها همچنین باید در این دوره شیوع کرونا از خودشان مراقبت کنند. “هر یک از ما روی قسمت جداگانهای از ونتیلاتور کار میکنیم. وقتی دور هم جمع میشویم، ماسک میزنیم و دستکش میپوشیم.”
فاروقی میگوید، از آنجایی که هرات به دلیل کووید-۱۹ تا حد زیادی تعطیل است، این تیم باید در تهیه قطعات نبوغ به خرج بدهد. “بیشتر متریالی که ما استفاده میکنیم در واقع از قطعات تویوتا کرولا است.”
به گفته محبوب، کرولا موترِ معمولی در افغانستان است، بنابراین اگر این نمونه اولیه کار کند، با قیمت مناسب و با استفاده از قطعات در فروشگاههای موتر میتوان ونتیلاتور را تولید کرد.
در این میان، برخی از مقامات بهداشتی در افغانستان نسبت به موفقیت این تیم تردید دارند. محمد رفیق شیرزی، سخنگوی وزارت صحت عامه در هرات میگوید: “ما از این ایده قدردانی میکنیم. اما تایید دستگاهها توسط سازمانهای ذیربط یک ضرورت است. “
در واقع، هنگامی که این تیم نمونه اولیه موفق را بسازد، باید توسط وزارت صحت در هرات و سپس در کابل مورد آزمایش و تصویب قرار بگیرد. پس از تصویب، کارخانههای محلی میتوانند دستگاه را همانندسازی کنند.
اما تیم رباتیک دختران خوشبین است چرا که پیشتر نیز بر موانع دیگری غلبه کردهاند.
جهت مطالعه مقاله ها و اخبار سبک زندگی اینجا را ببینید.