بیماری آلزایمر یک بیماری عصبی است که با گذشت زمان بدتر میشود و قابل برگشت نیست. بیشتر بر تواناییهای شناختی مانند تفکر، حافظه و رفتار تأثیر میگذارد. این شایع ترین علت زوال عقل است، کلمه ای که برای توصیف افت ذهنی به حدی شدید که باعث ایجاد مشکلات در عملکرد روزانه شود، استفاده میشود. بیماری آلزایمر بخش قابل توجهی از موارد زوال عقل را تشکیل میدهد. در حالی که علت دقیق بیماری آلزایمر به طور کامل شناخته نشده است، اما با تجمع رسوبات غیر طبیعی پروتئین در مغز مشخص میشود. این رسوبات پلاکها و گرههایی را در مغز تشکیل میدهند و عملکرد صحیح سلولهای مغزی را مختل میکنند. با پیشرفت بیماری، نواحی بیشتری از مغز تحت تأثیر قرار میگیرند و با گذشت زمان آسیبهای بیشتری ایجاد میکنند.
بیماری آلزایمر
بیماری آلزایمر، یکی از شایع ترین علل زوال عقل، یک اختلال عصبی پیش رونده و غیرقابل برگشت است که عمدتاً افراد مسن را تحت تأثیر قرار میدهد. اکثر افراد مبتلا به این بیماری بالای 60 سال سن دارند. این بیماری به طور کلی بر عملکرد شناختی افراد از جمله حافظه، تفکر و رفتار تأثیر میگذارد. عوامل خطر این بیماری شامل سن و ژنتیک است و هنوز درمانی برای آن وجود ندارد.
فراموش کردن وقایع یا مکالمات اخیر علائم اولیه بیماری آلزایمر است و ممکن است به مشکلات جدی حافظه مانند از دست دادن توانایی انجام کارهای روزمره یا مشکلات جدی حافظه تبدیل شود. این اختلال ممکن است با گذشت زمان بدتر شود.
علت بیماری آلزایمر
علت دقیق بیماری آلزایمر هنوز مشخص نشده است، اما اعتقاد بر این است که این بیماری ناشی از عوامل ژنتیکی، محیطی و شیوه زندگی است. برخی از عواملی که در ایجاد این بیماری نقش دارند عبارتند از:
- سابقه خانوادگی
- سن (بیش از 60 سال)
- ژنتیک
- عدم فعالیت بدنی
- سیگار کشیدن
- نوشیدن بیش از حد الکل
- التهاب مزمن
تغییرات هورمونی - سلامت ضعیف قلب
- قرار گرفتن در معرض سموم یا آلاینده های محیطی
حقایقی در مورد بیماری آلزایمر
حقایق کلیدی در مورد بیماری آلزایمر عبارتند از:
علائم اصلی بیماری آلزایمر:
- از دست دادن حافظه
- زوال شناختی
- مشکلات ارتباطی
- نوسانات خلقی
- شخصیت تغییر می کند
- مشکل در انجام کارهای روزانه
علائم آلزایمر در زنان
1. افت حافظه: زنان ممکن است دچار افت حافظه شوند و مشکلاتی در یادآوری اطلاعات داشته باشند.
2. مشکلات در پردازش اطلاعات: زنان ممکن است مشکلاتی در پردازش اطلاعات داشته باشند، مثلاً در محاسبات ریاضی یا مواجهه با دادههای پیچیده.
3. مشکلات در تصمیمگیری: زنان ممکن است دچار مشکلاتی در تصمیمگیری شوند و انتخابهای مناسب را انجام ندهند.
4. مشکلات در تمرکز و توجه: زنان ممکن است دچار مشکلاتی در تمرکز و توجه شوند و نتوانند بهخوبی بر روی یک وظیفه متمرکز شوند.
5. مشکلات در زبان و کلام: زنان ممکن است مشکلاتی در استفاده از کلمات مناسب یا انتقال افکار داشته باشند.
6. تغییر در رفتار و شخصیت: ایجاد تغییراتی در رفتار و شخصیت از جمله عصبیتر یا مضطربتر شدن.
7. گمشدن و سرگردانی: ایجاد مشکلاتی در یافتن راه به خانه یا محل کارشان
8. مشکلات در انجام فعالیتهای روزمره: زنان مبتلا به آلزایمر ممکن است مشکلاتی در انجام فعالیتهای روزمره خود داشته باشند، مانند آشپزی یا پوشیدن لباس.
توجه داشته باشید که این علائم ممکن است برای هر فردی متفاوت باشد و بسته به شدت بیماری و عوامل دیگر نیز متغیر باشد. همچنین باید توجه داشت که علائم آلزایمر ممکن است با علائم بیماریهای دیگر اشتباه گرفته شوند، بنابراین تشخیص و درمان توسط پزشک متخصص اهمیت دارد.
تست های مورد نیاز
- آزمون وضعیت ذهنی (MMSE)
- ارزیابی شناختی مونترال (MoCA)
- ام آر آی
- PET (توموگرافی انتشار پوزیترون)
- تجزیه و تحلیل مایع مغزی نخاعی (CSF).
- آزمایش ژنتیک
علائم بیماری آلزایمر
برخی از علائم اصلی بیماری آلزایمر عبارت است از:
- از دست دادن حافظه: در ابتدا، افراد ممکن است در به خاطر سپردن رویدادها یا اطلاعات اخیر دچار مشکل شوند.
- زوال شناختی: بیماران ممکن است در حل مشکلات، برنامه ریزی و تصمیم گیری مشکل داشته باشند. آنها ممکن است قادر به درک مفاهیم پیچیده نباشند.
- مشکل در برقراری ارتباط: افراد مبتلا به آلزایمر ممکن است در یافتن کلمات مناسب در مکالمه یا تکرار جملات مشکل داشته باشند.
- تغییرات خلق و خو و شخصیت: تغییرات در رفتار، نوسانات خلقی و کناره گیری از فعالیت های اجتماعی ممکن است رخ دهد. ممکن است افزایش اضطراب یا افسردگی را نیز تجربه کنید.
- مشکل در انجام کارهای روزانه: افراد مبتلا به این بیماری با فعالیت های معمولی مانند حمام کردن و غذا خوردن دست و پنجه نرم می کنند.
علائم مرگ بیماران آلزایمری
بیماران ممکن است نتوانند کلمات را بهصورت صحیح ادا کنند یا در ارتباط با دیگران حرف بزنند.
- ناتوانی در خوردن یا نوشیدن
- بیماران ممکن است دچار ضعف عضلانی شوند و توانایی حرکت کردن یا تغییر موقعیت خود را از دست بدهند.
- نشستن یا دراز کشیدن طولانی مدت در یک وضعیت ممکن است منجر به ایجاد زخمهای بستر یا فشاری شود.
- بعضی از بیماران ممکن است در مراحل پایانی بیماری به تشنجهای غیرقابل تحریک دچار شوند.
- دستها، پاها و بازوهای سرد
- بیقراری
- خوابیدن برای مدت طولانی
- تغییرات تنفسی
طول عمر بیماران الزایمری
طول عمر بیماران آلزایمر ممکن است بسیار متغیر باشد. اما به طور متوسط، پس از تشخیص بیماری، فرد ممکن است بین ۸ تا ۱۰ سال عمر کند. این یک تخمین متوسط است و بسته به شدت بیماری، عوامل فردی و مشکلات جانبی دیگر، این بازه ممکن است متغیر باشد.
بعضی از بیماران ممکن است آلزایمر را طی سه سال تا ده سال تجربه کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است بیش از بیست سال با بیماری مبارزه کنند. همچنین، بیمارانی که مبتلا به آلزایمر در سنین جوانتری تشخیص داده میشوند، ممکن است طول عمر بیشتری داشته باشند.
درمان آلزایمر
هیچ درمانی برای بیماری آلزایمر وجود ندارد و هدف از درمان، مدیریت علائم و کند کردن پیشرفت آن است.
1. دارو
مهارکننده های کولین استراز: داروهایی مانند دونپزیل، ریواستیگمین و گالانتامین ممکن است به طور موقت علائم را با افزایش سطح استیل کولین، یک انتقال دهنده عصبی دخیل در حافظه و یادگیری، بهبود بخشند.
ممانتین: این دارو فعالیت گلوتامات را در مغز تنظیم می کند و برای مدیریت علائم متوسط تا شدید آلزایمر استفاده می شود.
داروهای ضد افسردگی: پزشک شما همچنین ممکن است داروهای ضد اضطراب یا داروهای ضد افسردگی را برای کمک به درمان علائم مرتبط با آلزایمر توصیه کند.
2. تحریک شناختی
درگیر شدن در فعالیتهای تحریککننده ذهنی ممکن است به حفظ عملکرد شناختی و کاهش سرعت زوال شناختی کمک کند. این می تواند شامل پازل ها، بازی ها و تعاملات اجتماعی باشد.
3. ورزش بدنی
فعالیت بدنی منظم با فواید شناختی مرتبط بوده و ممکن است به بهبود خلق و خو کمک کند.
4. مداخلات رفتاری و محیطی
ایجاد یک محیط حمایتی برای کمک به افراد مبتلا به بیماری آلزایمر.
ارائه سرنخهای واضح برای فعالیتهای روزانه برای کاهش سردرگمی.
5. رژیم غذایی سالم
یک رژیم غذایی سالم، غنی از آنتی اکسیدان ها و اسیدهای چرب امگا 3، ممکن است مزایای شناختی بالقوه ای داشته باشد. با این حال، تحقیقات بیشتری برای ایجاد توصیه های غذایی خاص مورد نیاز است.
6. حمایت از مراقبین
خانواده و دوستان نقش مهمی ایفا می کنند و خدمات پشتیبانی از جمله آموزش، مشاوره، و … می تواند به مدیریت چالش هایی که این بیماران با آن روبرو هستند کمک کند.
برای جلوگیری از الزایمر چه بخوریم؟
شواهدی وجود دارد که نشان میدهد رژیم غذایی مدیترانهای میتواند بهعنوان یک راهکار پیشگیری از آلزایمر مؤثر باشد. این رژیم غذایی شامل غلات کامل، میوهها و سبزیجات (بهخصوص توتها)، ماهی، آجیل، ادویهها (بهخصوص زردچوبه)، و روغنهای سالم مانند روغن زیتون است.
دلیل اینکه این رژیم غذایی میتواند در پیشگیری از آلزایمر مؤثر باشد، موارد زیر است:
1. حاوی فیبر: غلات کامل، میوهها، سبزیجات و آجیلها حاوی فیبر هستند که میتواند به سلامتی مغز کمک کند.
2. غنی از آنتیاکسیدانها: مواد غذایی مدیترانهای حاوی آنتیاکسیدانهای فراوانی مانند پلیفنولها و فلاوونوئیدها هستند که میتوانند در مقابله با استرس اکسیداتیو و جلوگیری از زوال عقل کمک کنند.
3. روغنهای سالم: روغنهای سالم مانند روغن زیتون برای سلامتی مغز مفید هستند.
افزودن دیدگاه