نویسنده: رابین هوآنگ
نشر شده در: وایس
کابل، افغانستان – در یک گالری هنری در مرکز پایتخت، گروهی از رپرها با پیراهنهای سیاه گشاد و شلوار اسکیت بورد، برنامه اجرا میکنند.
رپ آنها به طور متمایزی افغان است.
ضربات آنها با سازهای کلاسیک افغان و رباب و دمبوره ترکیب میشود. سبک آزاد (فریاستایلیتگ) آنها صریح و سیاسی و بازتاب زندگی پر از آسیب آنهاست که در طولانیترین جنگ آمریکا پا میگیرند و رشد میکنند.
شاید به همین دلیل است که رپرها وایرال میشوند. آنها در در سال 2001 و زمان حمله آمریکا به افغانستان برای براندازی طالبان از قدرت، متولد شدند و در زمان برنامه ریزی آمریکا برای خروج، وارد بیست زندگی خود میشوند.
این رپرها بهترینهای نسل جوان افغانستان هستند.
آنها دانشجویانی هستند که پزشک و انجینیر میشوند و در عین حال برای تأمین معاش خانواده خود مشغول چندین شغل هستند. آنها در حال خلق آیندهای امیدوارکننده و کشف هویت خود هستند، آن هم در کشوری که داستان آن از بیرون، همیشه از دریچه جنگ و نیروهای آمریکایی نقل شدهاست.
جواد سیزده از رپ افغان AK13 به وایس گفت: “هیپ هاپ مهم است چرا که دنیای متفاوتی را به ما نشان میدهد.”
“وقتی ما فریاستایل کار میکنیم، همه فقط کار خودشان را میکنند، هیچ پشتون، تاجیک یا هزاره ای وجود ندارد. هیچ درگیری وجود ندارد.”
آرزوی این رپرها برای رسیدن به صلح در آخرین کار آنها، تک آهنگ “I AM“، که نیم میلیون بازدید در یوتیوب به دست آورد، مشهود است.
این تک آهنگ درحالی منتشر شد که آمریکا پس از دو دهه برنامه خود را برای خروج نیروهای خود اعلام کرد، حتی در شرایطی طالبان بیش از نیمی از کشور را کنترل یا به دست آورده باشد.
جواد سیزده از AK13 و سراج امیری با هادی هاشمی و فرید لالزاد هم تحت عنوان عنوان ال بی آر رپ میکنند.
آنها در تک آهنگ “من هستم” با بسیاری از رپرهای دیگر در کابل همکاری کردند تا یک سرود حماسی اعتراض آمیز تولید کنند، که به نظر میرسد طالبان را به زبان ملی افغانستان، دری مستقیماً خطاب میکند و میگوید: “شما کسی را زنده نگذاشتید. تفرقه کار شما در این کشور بود. ما تشنه صلحیم.”
مطابق با سازمان ملل، در حالی که ایالات متحده از شمار سربازان خود میکاهد، خشونت علیه غیرنظامیان در افغانستان 40 درصد افزایش داشته است.
اخیراً، فاجعهای در محله فقیرنشین و غالبا هزاره خود رپرها اتفاق افتاد: در یک بمب گذاری در مکتب، 60 دختر عمدتا نوجوان به کام مرگ کشیده شدند.
«چرا ما سزاوار مرگیم؟» هزاره های کابل دختران شان را به خاک می سپارند!
محله آنها در غرب پایتخت با خشونت افراط گرایانه ابدا بیگانه نیست. در واقع، نام آنها AK13 بازی با AK-47، نوعی اسلحه، و نام محله آنها، ناحیه 13 است.
جواد سیزده گفت: “سرنوشت ما بسیار شبیه رنگین پوستان در ایالات متحدهاست.” دوست رپر او لالزاد توضیح داد که آنها به شدت تحت تأثیر زادگاه هیپ هاپ، South Bronx و رپرها Rakim ، Tupac Shakur ، Snoop Dogg و The Notorious B.I.G هستند.
لالزاد به وایس گفت، “من به ایدئولوژیهای آنها اعتقاد دارم. آنها برای مردم بی گناه مبارزه میکنند”.
جامعه هیپ هاپ کابل طیفی از قومیتهای افغانستان را تشکیل میدهد اما بسیاری از آنها هزاره هستند، قومی که از قدیم تحت آزار و شکنجه بودهاند. هزارهها 20 درصد از جمعیت 30 میلیون نفری افغانستان را تشکیل میدهند، اما تازه در قانون اساسی سال 2004 افغانستان بود به آنها حقوق برابر داده شد.
مطابق با دیده بان حقوق بشر، در یکی از وحشیانهترین وقایع خشونت طالبان، هزاران هزاره در سال 1998 به طور سیستماتیک اعدام شدند.
با ترغیب آمریکاییها، حضور هزاره ها در حکومت از آن زمان گسترش یافتهاست، اما تبعیض و خشونت سیستماتیک همچنان وجود دارد.
از سال 2016 بیش از یک هزار هزاره در 50 حمله هدفمند علیه جامعه آنها کشته شدهاند. بسیاری از حملات توسط طالبان یا داعش در افغانستان برعهده گرفته شده و در جایی که رپرها زندگی میکنند، رخ دادهاست: ناحیه 13 کابل. هر زمان که خشونت رخ دهد، هشتگ #HazaraLivesMatter در توییتر ترند میشود.
از نظر رپرهای نسل زد، تصور حضور طالبان در حکومت آنها یک توهین غیرقابل تصور است.
اما این آینده آنهاست، چنانچه با خروج نیروهای آمریکایی، که بخشی از توافق صلح بود که دولت آمریکا در سال 2020 با طالبان امضا کرد، مشهود است.
آینده ناخوشایند آنها حتی در زبان ناراحتکننده این توافقنامه نهفتهاست که میگوید: “امارت اسلامی افغانستان که توسط ایالات متحده به عنوان یک کشور به رسمیت شناخته نمیشود و به عنوان طالبان شناخته میشود.”
اما به نظر میرسد رپرهای نسل زِد مصمم هستند که با موسیقیشان مبارزه کنند. سیزده گفت: “ما جوانان افغان را هدف قرار میدهیم که در مورد بازسازی کشور و حمایت از آزادیهای کسب شده طی بیثباتی مداوم با ما همعقیده هستند.”
و به نظر میرسد که روش آنها موثر خواهد بود. دو موزیک ویدیوی اولِ AK13 به نامهای «کابل از ماست» و “I AM” در مجموع بیش از دو میلیون بازدید در یوتیوب دارند.
برای AK13 و سایرین در جامعه هیپ هاپ افغانستان، انتقال به بزرگسالی با توجه به آینده سیاسی عاری از قطعیت و جنگ قدرت مستمر کشورشان با طالبان، پیچیدهتر شدهاست. قصههای فردی آنها تحت تاثیر خبرهای درگیریهای آمریکا و طالبان بودهاست.
داکتر نجیب شریفی، بنیانگذار کمیته مصونیت روزنامه نگاران افغانستان گفت: “وقتی پای افغانستان به میان میآید، رسانههای غربی معمولا یک سویه عمل میکنند. آنها روی آنچه برای ایالات متحده اهمیت دارد، تمرکز میکنند.”
عبدالقهار جواد، استاد روزنامه نگاری در دانشگاه کابل، به وایس گفت، “به جوانان پوشش خبری کافی داده نمیشود، با وجود اینکه 63 درصد از جمعیت ما زیر 25 سال هستند.”
این رپرها همه بین 18 تا 22 سال سن دارند. بسیاری از آنها در ناحیه پرجمعیت 13 ساکن هستند که نزدیک به نیم میلیون نفر با خدمات دولتی محدود مانند آب و برق و امکانات دولتی مانند زهکشی و بهداشت زندگی میکنند.
فریاستایلینگ رپرها را قادر میسازد تا فکر را کنار بگذارند. در “من هستم” آنها “زندگی که وجود ندارد” را نشان میدهند، جایی که “رپ سلاحشان و واژهها گلولههایشان است.”
رپر، هاشمی گفت: “من مبارزه میکنم زیرا نمیخواهم خواهرم بجنگد یا افسرده شود.”
برای آنها، که تحت سلطه طالبان و آمریکاییها بزرگ شدهاند، رپ کردن به مکانیزم مقابله و روشی هدفمند برای ابراز حرف تبدیل شدهاست. هاشمی گفت: “این انقلاب ما علیه جامعهای است که باید تغییر کند.”
و آنها به آرامی مخاطبان وفاداری را در میان نسل زِد افغانستان به دست میآورند، اما محبوبیت آنها بدون مشکل حاصل نشدهاست.
تولید موزیک ویدیوی وایرال آنها به نام “کابل از ماست” با استفاده از یک دوربین قدیمی ماهها به طول انجامید. این رپرها مجبور بودند برای رفت و برگشت به محل فیلمبرداری و خانههایشان کیلومترها پیادهروی کنند. آنها با تجهیزات کم خلق میکنند و برای پرداخت هزینههای استودیویشان که اجاره ماهیانه 150 دالر است، باید اضافه کاری کنند.
سیزده گفت: “ما همه نظرات زیادی را در موردکارمان دریافت میکنیم، اما هیچ کس نمیفهمد رسیدن به اینجا چقدر دشوار بودهاست. “
اما اینها به بزرگترین چالشهایشان نزدیک نیستند.
سیزده همچنین بخشی از یک گروه رقص بریک است که با رپرها همکاری میکند. باشگاه رقصندهها در ماه فبروری توسط بمب گذاران انتحاری هدف قرار گرفت.
خانوادههای آنها نگران امنیتشان هستند. شهاب برادر رپر امیری، گفت: “افرادی که در جامعه ما کار متفاوتی انجام میدهند، همه در معرض تهدید قرار دارند.”
فاطمه، مادر سیزده، به خالکوبیهای او اشاره میکند و اشک در چشمهایش میدود. او نگران است که خالکوبیها او را در معرض خطر قرار دهند.
بروز دادن علاقهشان به هیپ هاپ در ابتدا آسان نبود، اما آنها توانستهاند حمایت خانوادهشان را به دست بیاورند. مادربزرگ هاشمی پس از گوش دادن به آهنگ “مجاهد”، ترانه تقدیم شده به پدربزرگش، که در جنگ افغانستان و شوروی درگذشت، از رپر استقبال بیشتری کرد. او گفت: “من حس ارتباط با شعرهای او دارم.”
خانوادههای آنها هر روز بیش از پیش به این باور میرسند که رپ نوعی اکتیویسم است. سعید، پدر هاشمی گفت: “آنها صدایی برای مردم و نسل جوان هستند.”
سعید گفت،” بیرون از جامعه که فکر میکنند رپ غلط است، و اسلام گرایان تندرو که فکر میکنند رپ چیزی خلاف اسلام است، خانوادهای وجود دارد که از شما حمایت خواهد کرد. تمام کاری که ما به عنوان یک خانواده میتوانیم انجام دهیم این است که حمایتگر باشیم.”
رپرها علیرغم خطر موجود، معتقدند که “جهان نه تنها باید ببیند که آنها کیستند، بلکه باید بخشی واقعی از افغانستان را نیز مشاهده کند.” آنها آرزوی میزبانی کنسرتهای بین المللی را دارند. در حال حاضر، آنها فقط در هرجایی که خطری نباشد، برنامه اجرا میکنند.
موسیقی آنها حتی توجه رپرهای بینالمللی دیگر را جلب خود کردهاست، از جمله King Darius مستقر در آتلانتا، سایه نویس برای Lil Wayne. آنها در حال حاضر روی یک همکاری کار میکنند.
در حال حاضر، هیپ هاپ روش آنها برای ایجاد تغییر است. سیزده امیدوار است که ادامه روایت داستانشان، باعث الهام بخشیدن به دیگران شود. “ما میخواهیم نشان دهیم که حتی با وجود همه مشکلاتی که داریم، هیچ چیز به راحتی نمیتواند ما را کنار بزند. ما وجود داریم و هرگز تسلیم نخواهیم شد. “