400 زندانی شورشیان آزاد شود؛ آیا بازهم انتخاب در دست طالبان است؟

توسطعباس عارفی

مرداد ۱۹, ۱۳۹۹ به روز رسانی : بهمن ۲۶, ۱۴۰۲

براساس فیصله نهایی لویه جرگه مشورتی صلح، در بند دوم قطعنامه این جرگه آمده است که؛ «جرگه به مقصد رفع موانع جهت آغاز مذاکرات صلح، قطع خونریزی و رعایت مصلحت و خیر عام، رهایی تعداد چهار صد نفر زندانیان مورد نظر طالبان را تأیید می‌نمایند.» در همین‌حال داکتر عبدالله عبدالله، رییس شورای عالی مصالحه ملی و رییس لویه جرگه مشورتی صلح در سخنرانی‌اش، تأیید آزادی زندانیان طالبان از سوی لویه جرگه را به مردم افغانستان تبریک گفت و یادآوری کرد که فیصله لویه جرگه مشورتی صلح آخرین بهانه‌ها را از راه مذاکرات بین‌الافغانی رفع کرد و ما در آستانه‌ی شروع مذاکره قرار داریم.

جرگه مشورتی صلح که از سوی حکومت افغانستان به هدف مشورت در مورد رهایی 400 زندانی باقی‌مانده از لیست 5000 هزار زندانی طالبان که در توافق‌نامه صلح آمریکا با طالبان بر رهایی آن‌ها توافق صورت گرفته بود، روز جمعه ( 17 اسد) در تالار لویه جرگه در کابل برگزار شد و امروز یک شنبه (19 اسد) با تأیید رهایی 400 زندانی باقی‌مانده طالبان از زندان‌های حکومت افغانستان، به پایان رسید.

در روز پایانی جرگه مشورتی صلح، حامد کرزی، رییس جمهور پیشین افغانستان نیز شرکت کرده بود و در سخنرانی‌اش گفت: «چیزی که در قطعنامه شما بزرگان شنیدیم بحث را تمام کرد. بحث را به این معنا تمام کرد که ما را به آرزوی ما رساند.» کرزی با خواندن قطعه شعری گفت که، به خیال و آرزوی صلح دل خود را شاد کرده است. کرزی با حمایت از قطعنامه لویه جرگه مشورتی صلح، گفت که؛ «خبری که من دارم، پس از آزادی 400 زندانی طالبان که شما فیصله کردید و رییس جمهور تطبیق می‌کند، در مدت دو یا سه روز هیأت مذاکرات به ریاست معصوم استانکزی می‌روند و مذاکره را آغاز می‌کنند.»

نکات عمده قطعنامه لویه جرگه مشورتی صلح

قطعنامه پایانی لویه جرگه مشورتی صلح شامل 25 بند می‌باشد که در آن برعلاوه تأیید رهایی 400 زندانی طالبان و آغاز مذاکرات بین‌الافغانی، به موارد مختلف از جمله رهایی زندانیان نیروهایی امنیتی، مشارکت زنان در پروسه صلح، تأمین آتش‌بس دایمی، حفظ جایگاه اقلیت‌های قومی و مذهبی، طلب حمایت از کشورهای اسلامی، سازمان‌های بین‌المللی و جامعه جهانی در راستای شروع گفتگوهای صلح بین‌لافغانی شدند. اما چیزی که در این قطعنامه لویه جرگه کمرنگ بود؛ نقش و جایگاه قربانیان جنگ در پروسه صلح با طالبان بود.

در بند ششم قطعنامه پایانی لویه جرگه مشورتی صلح آمده است که؛ «برای ملت و دولت جمهوری اسلامی افغانستان اطمینان داده شود تا زندانیانی که رها می‌گردد، دوباره به جبهات جنگ برنگشته و از فعالیت‌های آنان نظارت بهعمل آید.» این‌ درخواست اعضای لویه جرگه مشورتی صلح در حالی به آدرس نامشخص، اما به طور ضمنی به آدرس طالبان حواله می‌شود که گروه طالبان برگزاری لویه جرگه مشورتی صلح را مانع پروسه صلح عنوان کرده بودند. و در عین‌حال، گزارش‌های وجود دارد مبنی بر اینکه برخی از زندانیان آزادشده طالبان دوباره به میدان‌های جنگ برگشته اند و در زمینه هیچ نوع تضمینی وجود ندارد که زندانیان آزادشده طالب را از بازگشت به جبهات جنگ بازدارد.

در بند یازدهم این قطعنامه آمده است؛ «ارزش‌های اسلامی، نقش علما، نهادهای اساسی دولتی، مردم سالاری و دستاوردهای مردم افغانستان در طول دو دهه گذشته، باید حفظ و تقویت شوند.» باآن‌که قانون اساسی افغانستان بر حفظ و نقش ارزش‌های اسلامی تأکید کرده است، اما تأکید دوباره در قطعنامه لویه جرگه مشورتی صلح، در شرایطی که طالبان نیز همواره تأکید بر نظام خالص اسلامی دارند، به نظر می‌رسد که همسویی با طالبان است.

بند چهاردهم قطعنامه لویه جرگه مشورتی صلح به طرز محتاطانه‌ی زمینه‌ی تعدیل قانون اساسی را نیز مطرح کرده است، چیزی که بایستی نگران آن بود، چنانچه در این بند آمده است: «اعضای لویه جرگه مشورتی به این عقیده هستند که قانون اساسی وثیقه ملی است که باید حفظ گردد اما حسب ضرورت، تعدیل قانون اساسی مطابق مکانیزم پیش‌بینی‌شده در خود آن امکان‌پذیر می‌باشد.»

باآن‌که در قطعنامه تأکید شده که زمینه گفتگو و مذاکرات صلح بین‌الافغانی میان حکومت و طالبان در داخل افغانستان مساعد گردد. اما قرار است گفتگوهای بین‌لافغانی تا سه روز دیگر در قطر آغاز گردد. پس از آن تا هنوز مشخص نشده که مذاکرات بعدی در کجا و در کدام کشور ادامه می‌یابد.

رییس‌جمهور غنی؛ لویه جرگه تاریخ ساخت

رییس جمهور غنی در سخنرانی‌اش در روز پایان لویه جرگه مشورتی صلح، خطاب به اعضای لویه جرگه گفت که؛ «لویه جرگه به عنوان یک نهاد تاریخ‌ساز، امروز تاریخ ساخت.» وی افزود که «امروز شما یک مکتب را برای دولتداری و حکومتداری در افغانستان پایه گذاشتید، اینکه در مدت یک هفته مردم افغانستان جمع شده می‌توانند، از تمام 34 ولایت و 23 قشر مملکت، و به اجماع رسیده می‌توانند. مبارک باشد.» رییس جمهور چند بار در صحبت‌هایش تأکید کرد که؛ لویه جرگه مشورتی صلح تاریخ ساخته است و گفت که؛ اراده داریم که خشونت چهل ساله را و به‌خصوص خشونت چهارده ساله را در افغانستان نقطه پایان بگذاریم. آقای غنی در صحبت‌هایش فیصله‌های لویه جرگه را فیصله ملت افغانستان دانسته و از سوی داکتر عبدالله نیز وعده سپرد که فیصله‌های لویه جرگه مشورتی صلح عملی خواهد شد.

رییس جمهور در صحبت‌هایش ابهام در پروسه صلح را نیز یادآوری کرد، اما گفت که راه صلح پّر پیچ و خم است، اما وی صراط مستقیم را در پیش می‌گیرد. رییس جمهور افزود که حکومت افغانستان اراده به صلح دارد و همچنان تعهد دارد که در چنین شرایط تصمیم را زود بگیرد، باآن‌که ممکن است 10 درصد اشتباه باشد، اما تصمیم نگرفتن در چنین شرایط جرم است.

رییس جمهور تأکید کرد که «انتخاب از طالبان است. امروز طالبان باید نشان بدهند که از آتش‌بس سرتاسری ترس ندارد. خواهش لویه جرگه افغانستان را برای آتش‌بس سرتاسری و خدمات سرتاسری در سراسر افغانستان قبول کنند.» در مجموع رییس‌جمهور غنی از قطعنامه لویه جرگه مشورتی صلح راضی و خوشحال به نظر می‌رسید و به آنچه که می‌خواست رسیده، اما واقعیت این است که بر خلاف صحبت‌هایش رییس جمهور غنی، نه تنها که در آغوش ملت افغانستان جای نخواهد شد، بلکه آغوش ملت افغانستان را ناامن‌تر از اکنون خواهد ساخت. طالبان گروهی نیستند که به آسانی جذب نظام کنونی شوند، بلکه آن‌ها آغوش تنگ خود شان را دارند و ترس از این است که صلح با طالبان کّشنده‌تر از جنگ کنونی نباشد.

چقدر این پست مفید بود؟

روی یک ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!

میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد آرا: 0

تا الان رای نیامده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *