حکومت پس از ماه‌ها سردرگمی و بن‌بست سیاسی، روز دو شنبه (16 سرطان) پنج والی و یک نماینده ویژه در امور پاکستان معرفی کرده است. ریاست مستقل ارگان‌های محلی در خبرنامه‌های جداگانه نوشته است که؛ محمد داوود کلکانی، عضو پیشین مجلس، به حیث والی سمنگان، صدیق پتمن، معین پیشین وزارت معارف، به حیث والی خوست، عبدالغفور ملک‌زی، والی پیشین ولایت بادغیس، به حیث والی نورستان، رحمت الله یارمل، والی پیشین زابل به حیث والی لغمان و جنرال تاج محمد جاهد، مشاور رییس جمهور با حفظ وظیفه فعلی به حیث والی بغلان تقرر یافته‌اند.
در میان هیچ یک از تقرری‌های اخیر خبر از تغییر نمی‌دهد، بلکه همان چهره‌های قبلی جابجا شده اند. حالا پرسشی که مطرح است، اینکه در صورت موفق بودن این افراد در مقام‌‌های پیش شان، چه ضرورت است که جابجا شوند، بلکه بهتر آن است که مأموریت موفق شان ادامه می‌یافت. اما در صورت عدم موفقیت این چهره‌ها در وظایف قبلی، دوباره فرصت دادن و از یکجا به جای دیگر گماشتن هیچ تغییری در وضعیت حکومت داری محلی نمی‌آورد؛ آن‌هم در شرایطی که سال‌های اخیر از بدترین سال‌های حکومتداری محلی بوده است.
با این‌همه، تاکنون نزدیک به دو ماه از امضای توافق‌نامه سیاسی میان آقایان عبدالله عبدالله و رییس جمهور غنی می‌گذرد، اما هنوز کابینه تشکیل نشده و نامزد وزرا به مجلس نمایندگان جهت دریافت رأی اعتماد معرفی نشده اند. باآن‌که حکومت شاخه رییس جمهور غنی برخی از نامزد وزرای کابینه را معرفی کرده، ولی از سوی داکتر عبدالله و گروهش تا هنوز هیچ نامزد وزیری مشخص و معرفی نشده است. چنانچه شاه حسین مرتضوی، مشاور ارشد رییش جمهور غنی در امور فرهنگی، در صفحه‌ی توییترش به کنایه نوشته است؛ «تقسيم كردن ١١ وزارت براي ٢٠٠ نفر كانديدا واقعا سخت است. همه وزرات قشنگ و كليدي كار دارد. اگر پنج سال هم به نتيجه نرسند گلايه نفرماييد!!»
نماینده خاص رییس جمهور در امور پاکستان
در ادامه تقرری‌ها اخیر، اداره امور ریاست جمهوری از تعیین محمد عمر داوودزی به عنوان نماینده خاص رییس جمهور در امور جمهوری اسلامی پاکستان خبر داده است. آقای داوودزی نیز در یک یادداشت کوتاه از تصمیم رییس جمهور غنی برای دادن مسوولیت به او در چنین شرایط حساس تشکری کرده است. آقای داودزی پیش از این به حیث نماینده خاص رییس جمهور در امور منطقوی برای اجماع صلح و در جریان انتخابات ریاست جمهوری به حیث مسوول کمپین انتخاباتی رییس جمهور غنی کار کرده است.
با این‌حال، باید پرسید که امور پاکستان چقدر مربوط به افغانستان است؟ نماینده خاص رییس جمهور در امور پاکستان در چارچوب مأموریت وزارت امور خارجه افغانستان فعالیت خواهد کرد یا برنامه‌های خاص رییس جمهور غنی؟ در صورتی‌که در چارچوب مأموریت وزارت خارجه فعالیت کند، چه نیازی به این پست تشریفاتی است؟ و اگر نه، آیا این پست تقابل کارکردی با وزارت خارجه ایجاد نمی‌کند؟ در این رابطه پرسش‌های زیادی مطرح می‌شود. چنانچه در صورتی‌که وزارت امور خارجه متصدی امور سیاست خارجی دولت است، و همچنان ایجاد شورای عالی مصالحه ملی و وزارت دولت در امور صلح که متصدی امور صلح افغانستان در داخل و بیرون از افغانستان هستند، آیا نیازی به نماینده خاص رییس جمهور در امور پاکستان است؟
پاکستان کشوری است که به تمویل طالبان و حمایت از فعالیت‌های شبکه‌های تروریستی در خاک افغانستان متهم است، اما در صورتی‌که حکومت افغانستان از مراجع دیپلوماتیک و ساختارِ تحت عنوان وزارت امور خارجه با این کشور وارد گفتگو و مذاکره در راستای حل مسایل سیاسی در داخل خاکش نشود، چگونه ممکن است از سوی نماینده خاص در امور این کشور وارد گفتگوها و مذاکرات مفید و مؤثر می‌شود؟ آیا مأموریت نماینده خاص رییس جمهور در امور پاکستان به نوعی به حاشیه کشاندن وزارت امور خارجه در مسایل منطقه‌ای نیست؟ یا اینکه حکومت افغانستان نمی‌خواهد از همسایگانش عقب بماند و به همین لحاظ در واکنش به آنها مثل خود شان نماینده خاص در امور کشورهای همسایه تعیین می‌کنند؟
در همین رابطه نظر علی عادلی، پژوهشگر شبکه تحلیلگران افغانستان، را پرسیدم. آقای عادلی چند دلیل را برای این اقدام رییس جمهور غنی برشمرد؛ « اول اینکه ایجاد این پست جداگانه شاید اقدام متقابل است. یعنی پس از این صورت می گیرد که پاکستان برای نخستین بار یک نماینده ویژه در امور افغانستان تعیین کرد. دوم اینکه غنی نیاز دارد متحدان انتخاباتی و سیاسی خود را باید در پست های مختلف راضی نگهدارد. سوم اینکه رابطه غنی و پاکستان با کشیدگی های زیادی همراه بوده است و اکنون که روند صلح احتمالا در مرحله حساسی دارد می رسد، شاید، با گماشتن داودزی که مدتی آنجا سفیر بوده، تلاش دارد از میزان آسیب زایی این کشیدگی ها برای خودش بکاهد. و در نهایت، هر چند غنی با امضای توافق نامه سیاسی با عبدالله، مسئولیت و رهبری روند صلح و مصالحه را به عبدالله واگذار کرد، اما در عمل تلاش داشته ابزارها، اهرم ها و روابط با دست اندرکاران کلیدی داخلی، منطقه ای و بین المللی در کنترل خودش باشد.»
افزودن دیدگاه