این روزها آمار مبتلایان به ویروس کرونا در کشورهای همسایه باعث شده تا مهاجرین به افغانستان بازگردند. بازگشت مهاجرین از کشور ایران، از طریق مرز اسلام قلعه، شرایط صحی شهروندان ولایتهای نیمروز و هرات را با خطر مبتلاشدن به ویروس کرونا مواجه ساخته است.
این در حالی است که شرق افغانستان نیز، مهاجرین از کشور پاکستان به سوی افغانستان بازگردند. هجوم مهاجرین به سوی مرز تورخم و تراکم موترهای باربری که اموال تجارتی را از پاکستان به سوی افغانستان انتقال میدهند، باعث مسدود شدن مرز شده است.
مرز تورخم در شرق افغانستان
مرز شرقی کشور این روزها خلوت است، چرا که حکومت پاکستان مرزهایش را با افغانستان بسته است. بنابراین، موترهای باربری در آن سوی مرز متوقف شده و شهروند افغانستانی که به منظور تداوی به این کشور سفر کرده بودند، نیز در آن سوی مرز گیر ماندهاند.
این افراد با اعتراض به مسدود بودن مرز تورخم، از حکومت خواسته میخواهند تا مرز باز شود که تا آنان بتوانند جنازه خویشاوندان شان را به کشور باز گردانند. به گفته آنها، کسانی که فوت کردهاند به دلیل بیماری بوده، نه مبتلا شدن به ویروس کرونا. با اینحال، تا هنوز هیچ اقدامی از سوی حکومت افغانستان و پاکستان صورت نگرفته است.
مرز اسلامقلعه در غرب افغانستان
افغانستان از غرب دو مرز رسمی با ایران دارد که یکی در هرات به نام اسلام قلعه و دیگری در نیمروز میباشد. با این که از نیمروز هم مهاجرین وارد کشور میشوند، ولی مرز اسلام قلعه یکی از مرزهای شلوغ در غرب کشور است.
با شیوع گسترده ویروس کرونا در ایران، مهاجرین افغان از این کشور به سوی افغانستان روی آوردهاند و بازگشت بیسابقه این مهاجرین برای حکومت محلی در غرب کشور چالشهای جدی را رقم زده است. باآنکه بخشی از این مهاجرین رد مرز میشوند، اما بخشی زیادی از آنها داوطلبانه به افغانستان عودت میکنند.
عبدالباسط انصاری، سخنگوی وزارت مهاجرین و عودتکنندگان به خبرنامه گفت: “در حال حاضر حد متوسط ورود روزانه مهاجرین از مرزهای غربی به دوازده هزار نفر میرسد. اکثریت آنان از مرز هرات وارد افغانستان میشوند و میزان ورود این مهاجرین از مرز نیمروز حدود 4 الی 5 هزار نفر در روز است، که این رقم از مرز اسلام قلعه به 6 الی 7 هزار نفر میرسد.”
جلوگیری از شیوع کرونا در مرز اسلام قلعه
با این که در مرز ترخم هنوز هم اقدامات جدی برای جلوگیری از ویروس کرونا صورت نگرفته. اما این اقدامات در مرز اسلام قلعه هر روز شدت مییابد. چنانچه در هر دو ولایت هرات و نیمروز تیم صحی از مرکز اعزام شده و تمام مهاجرین مورد آزمایش قرار میگیرند.
قرار بود در مرز هرات یک کمپ برای مهاجرین ایجاد شود، اما سخنگوی وزارت مهاجرین میگوید؛ تا کنون این تصمیم عملی نشده، زیرا اگر مهاجرین را قرنطین میکردند، در آنصورت آنها را با هم یکجا نگهداری میکردند که امکان افزایش آمار مبتلایان به ویروس کرونا بیشتر میشد.
سخنگوی وزارت مهاجرین گفت: “ما حدود 190 هزار الی 200 هزار برگشت کننده در طول این ماه داشتهایم که اگر این ها در جایی قرنطین میشدند و یا در یک مکان نگهداری میشدند، مطمئنا کسانیکه آلوده به این ویروس بودند همه را به این ویروس مبتلا میکردند.” اما حالا این مهاجران پس از آزمایش به ولایات خود میروند. اکنون در هرات نزدیک به 60 نفر کارمند صحی در تیم های مختلف مشغول کار در بخش آزمایش ویروس کرونا در این ولایت هستند.
مسئولین وزارت مهاجرین و عودت کنندگان اساسیترین مشکل را کمبود مواد غذایی برای مهاجرین برگشته عنوان میکنند و میگویند؛ «در این شکی نیست که همکاریها از نهادهای مختلف ادامه دارد، اما این برای مهاجرین بازگشته به کشور کافی نیست. ما باید به آنان مواد غذایی، لوازم مورد نیازشان را مهیا کنیم و تنها کمکهای وزارت مهاجرین کافی نیست و ما تاکید بر همکاری دیگران نیز داریم.»
این مشکلات و نگرانیها در حالی افزایش مییابد که روزانه 10 تا 12 هزار شهروندان مهاجر از مرزهای مختلف وارد کشور میشوند، چنانچه در یک ماه گذشته این رقم نزدیک به 1 هزار نفر بود.