در این دنیای پرسرعتی که خودمان ساختهایم، و با کارها و وظایف بیشماری که داریم هر روز احساس خستگی زیادی بر ما مستولی میشود. با هجوم آن همه درخواست و تقاضا در محیط کار و برنامههای زندگی شخصی، حفظ تمرکز میتواند کار دشواری باشد. اما با راهکارهای ارائهشده در این نوشتار و تمرینات متفاوت مغز، دیگر مشکلی برای انجام کارهایتان نخواهید داشت.
۱. برنامهای برای مراحل بعدی کارتان داشته باشید
یکی از دلایل شایعِ عدم تمرکز این است که نمیدانیم در مرحلهی بعد قرار است چه کار بکنیم. در واقع گام بعدی برایمان واضح نیست. مثلا اگر میخواهید وزن از دست بدهید اما نمیدانید چطور باید در این مسیر پیش بروید، احتمالا نتیجهی خوبی نخواهید گرفت.
بهتر است جزئیات موجود در فرایند کار را یادداشت کنید تا از همهی مراحل بعد به خوبی آگاه باشید. با این کار پیشروی برایتان آسانتر خواهد بود و نیروی فزایندهای برای ادامه کار خواهید داشت.
۲. محیط پیرامونتان را بهینهسازی کنید
شرایط محیطی که در آن کار میکنید، تاثیر زیادی در میزان تمرکز و بهرهوری شما دارد. مطابق با یک مطالعه که در دانشگاه کرنل صورت گرفت، کارمندان در دمای ۲۵ درجهی سانتیگراد عملکردی با ۹۰ درصد درستی داشتند اما وقتی دما ۵ درجه کاهش یافت، کارمندان یک نرخ ۲۵ درصدی اشتباه را ثبت کردند.
علاوه بر دما، نور نیز تاثیر بسزایی در بهرهوری دارد. طول موج نور آبی ساطعشده از چراغ های نئون به طور کلی سطح هورمون سروتونین را زیاد کرده و ما را بیدار نگه میدارند. هرچند فراموش نکنید که در صورت امکان، نور طبیعی بهترین گزینهی ممکن است.

شرایط را طوری فراهم کنید که دسترسی به اپلیکیشنهایی مثل فیسبوک برایتان دشوار باشد مثلا میتوانید گوشی یا دستگاه را تا جایی که امکان دارد دور از دسترستان قرار بدهید.
۳. یک لیست وظایف برای خودتان آماده کنید
زمانی که این لیست را در دسترس دارید و میدانید که گزارش یا کاری را باید در زمان مشخصی آماده کنید، دیگر برای گپ زدن با دوستان و همکاران در رسانههای اجتماعی وسوسه نخواهید شد. مقاومت در برابر این وسوسه میتواند زمان زیادی را برایتان بخرد، و به علاوه انرژی ذهنیتان را تا حد زیادی حفظ میکند.
۴. مدیتیشن و ذهنآگاهی را تمرین کنید
مطالعات زیادی ثابت کردهاند که مراقبه (مدیتیشن) میتواند استرس و اضطراب را از بین ببرد و روابط، ثبات عاطفی، تمرکز و حافظهی کاری را بهبود بدهد. مدیتیشین به شما کمک میکند که تمرکزتان را بازیابی کنید. در حین تمرین، یاد میگیرید زمانی که ذهنتان این طرف و آن طرف میرود، مهارتهایتان را برای توجه به آنچه لازم است، بالا ببرید.
مدیتیشن را در برنامهی صبحگاهیتان بگنجانید تا از روزتان بیشترین بهرهی را ببرید.
۵. در طول روز دورههای کوتاه برنامهریزی، مرور و شناخت داشته باشید
نویسندهی کتاب پرفروش ۱۸ دقیقه، پیتر برگمن، یک برنامهی ساده برای تمرین دادن مغزتان و خوب پیش رفتن در کارها پیشنهاد میدهد. ۵ دقیقه اول روزتان را به نوشتن کارهای همان روز اختصاص بدهید. زمانی که برنامهها را به صورت فیزیکی یادداشت میکنید، مغزتان را به نوعی فریب میدهید که این کارها به شدت مهم هستند.
برگمن توصیه میکند که یک دقیقه آخر هر ساعت از ۸ ساعت کار را مکث کنید و ببینید که در آن ساعت چه کارهایی انجام دادهاید. با مرور آنچه تکمیل کردهاید، احساس خوبی نسبت به روند پیشرفتتان پیدا میکنید. به این ترتیب تمرکزتان در کنار انگیزهای که برای انجام کارها پیدا کردهاید، افزایش خواهد یافت.
در نهایت ۵ دقیقهی آخر روز را به مرور و برنامهریزی روز بعد اختصاص بدهید.
این ۱۸ دقیقه برنامهریزی مانند یک حفاظ ساده اما بسیار قدرتمند شما را متمرکز نگه میدارد.
۶. اهداف و فعالیتهایی تعیین کنید که برترین ارزشهای و اولویتهایتان را ارضاء کنند
اگر مدام در برابر انجام کارها و فعالیتهایتان مقاومت میکنید، به احتمال زیاد علاقهای به آنها ندارید. شما به عنوان یک انسان در نهایت به شیوهای عمل میکنید که احساس امنیت و راحتی داشته باشید. تا زمانی که این احساسات در ما ایجاد شود، هر کاری را هرچقدر هم دشوار انجام خواهیم داد. کلید کار این است که بررسی کنید و ببینید چه کارهایی را باید انجام بدهید تا به بالاترین ارزشها و اولویتهایتان دست پیدا کنید.
۷. اطلاعات را به شیوهای متفاوت استفاده کنید
مطابق با یافتههای متخصصین نوروبیولوژی، زمانی که عامدانه اطلاعات را به گونهای متفاوت استفاده کنیم، توانایی یادگیریمان بالا میرود. مثلا اگر در حال تحصیل هستید، میتوانید گروههای بحث و تبادل نظر تشکیل بدهید یا آنچه میخواهید یاد بگیرید را به دیگران یاد بدهید. کشیدن تصاویر، نمودار و فایلهای صوتی از آنچه در حال آموختن هستید، استفاده از رنگ و نماد نیز بخشهای مختلف مغزتان را فعال میکند. به علاوه، با این کارها عادت میکنید که سازگار باشید و در شرایط مختلف هم بتوانید خوب یاد بگیرید.
سخن آخر
زمانی که اهدافتان را مشخص میکنید و گزینههای مشخصی در اختیار دارید، متمرکزتر خواهید بود. یادتان باشد که به هر روی، سختی و سربالایی به صورت گاه و بیگاه، غیر قابل اجتناب است. اما با استفاده از این راهکارها میتوانید بیشترین بهره را از پتانسیل خودتان و روزهایی که پیش رو دارید، ببرید.