برای اولین بار دوره‌های آموزشی آشپزی زنان در کابل برگزار شده است. این دوره‌های آموزشی که از طرف انجمن آی بیگم و حمایت مالی موسسه همکاری ترکیه برای افغانستان –تیکا- برگزار شده، برای 4 ماه آموزش آشپزی را برای زنان افغان انجام می دهد. در این برنامه 32 زن را به صورت حرفه ای آموزش آشپزی می‌بینند.
این طرح که از فروزان خیلیل‌یار، رئیس انجمن آی بیگم است، مدت 6 ماه طراحی شده و سپس با حمایت مالی موسسه تیکا به صورت عملی انجام می‌شود.
این دوره آموزشی آشپزی از سوی انجمن آی بیگم اجرا می شود. فروزان خلیل‌یار رییس این انجمن می گوید که این دوره‌ها را با زنانی شروع کرده که به لحاظ مالی ناتوان بوده و به کمک نیاز داشته اند.
هدف این برنامه کمک به زنانی است که به هر دلیلی نان آور خانواده بوده و با داشتن فرزند نمی‌توانند از عهده مخارج زندگی خود برایند.
انجمن آی بیگم
انجمن آی بیگم حدود یک سال پیش تاسیس شده است. فروزان خلیل‌یار رییس این انجمن دارای 4 فرزند است و در کنار کار در انجمن کارمند دولتی در اداره امور ریاست جمهوری نیز می‌باشد.
او در سال 1355 به دنیا آمده و در رشته حقوق بخش قضا و سارنوالی تحصیل کرده است.
خانم خلیل‌یار که پیش از این 23 سال تجربه خبرنگاری دارد، در تلویزیون ملی به عنوان گزارشگر، مدیر برنامه‌ها و گوینده کار کرده که پس از آن با کاندیدا شدن در دوره هفدهم نتوانسته وارد پارلمان شود.
این کار باعث شده که او به صورت مستقیم برای زنان کار کند زیرا قبلا این خانم به صورت غیر مستقیم خانواده‌هایی را که به کمک مالی نیاز داشته به موسسه‌های خیریه معرفی کرده است.
خانم خلیل‌یار از تجربه اش با 350 خانواده بی‌بضاعت می گوید و تاکید می کند که: “من همیشه سعی کردم تا در بخش زنان کار کنم و با توجه به شرایط زنان افغان کسانی که با مشکلات زیادی سر و کار دارند کمک مالی برسانم ولی این بار با خود فکر کردم اگر قرار به کمک باشد شاید بتوانم هر ماه تا مدت زمانی به آنان کمک کنم اما توزیع خوراکی همیشگی نخواهد بود. پس باید کاری کنم که ماندگاری آن بیشتر بوده و فایده بیشتری به زنان داشته باشد.”
مسیر خوداتکایی
به نظر خانم خلیل یار زنانی که از برنامه آموزش آشپزی حرفه ای فارغ می‌شوند می‌توانند خود به صورت مستقل کار کنند و درآمد داشته باشند.
این 32 زن که اکنون مشغول آموزش آشپزی هستند به صورت عملی و نظری تعلیم می‌ببیند. این زنان کسانی هستند که برای درآمد خود و خانواده شان باید سخت کار کنند تا به لقمه نان و یا پولی دست پیدا کنند.
اما اکنون با این برنامه پس از ختم دوره آموزشی آنان می‌توانند در رستورانت‌ها، رستورانت‌های آنلاین خانگی، و در مراجع خصوصی و دولتی کار نمایند.
این زنان تحت آموزش، برای مدت 15 روز اول توسط آشپزهای ترکی تدریس شده و اکنون 3 آشپز افغانی از قوم ازبک و ترکمن که خود مسلکی یاد گرفته اند برای آن ها آشپزی را آموزش می دهند.
این گروه زنان یک روز در میان با تقسیم بر دو گروه تدریس می‌شوند که در آخیر روز غذاهای آماده شده توسط آنان بسته بندی شده به خانواده‌های آنان فرستاده می‌شود.
خانم خلیل‌یار این آموزش‌ها را از زنان بی‌بضاعتی که در فهرست 350 نفری خود داشته شروع کرده است.
آشپزی حرفه‌ای پرطرفدار
با این که آشپزی و مدیریت مهمانداری در کشورهای دیگر به عنوان یک رشته تخصصی آموزش داده می‌شود اما در افغانستان به این موضوع کمتر توجه شده است. در برخی موارد نیز تابوهای فرهنگی باعث شده تا آموزش در حوزه آشپزی برای زنان مورد توجه قرار نگیرد.
به همین دلیل در افغانستان نسبت به زنان، مردان بیشتری به آشپزی مصروف می‌باشند اما گزارش شده که در سال‌های اخیر رستورانت‌هایی که توسط زنان آشپز اداره می‌شود نیز فعالیت می‌کنند.
با این حال در این بخش سرمایه گذاری کمتر شده زیرا توجه اندکی به آن صورت گرفته است. اولین دوره آموزشی آشپزی برای زنان یکی از تازه ترین ابتکاراتی است که از سوی انجمن آی بیگم و موسسه تیکا راه‌اندازی شده است.
این گروه علاوه بر آموزش این زنان مصارف ترانسپورتی آن ها را نیز در دوره آشپزی می پردازد. رئیس انجمن آی بیگم می گوید که با بهبود وضعیت امنیتی تلاش می‌کند در دیگر ولایت های کشور نیز این کار را پیش ببرد. او در عین حال از وزارت معارف و تحصیلات عالی می خواهد تا رشته‌های هنری مانند آشپزی، خیاطی و خیلی رشته‌های دیگر به صورت مسلکی به محصلینی که به این رشته‌ها علاقه دارند را ایجاد نماید.
محمد شعیب اکبری، کسی که مدت زیادی است به شغل آشپزی مصروف است به خبرنامه گفت: “نمی‌دانم چرا آشپزی یک رشته تخصصی برای آموزش نیست اما خوب می‌دانم که آشپزی خیلی مهم است. من از پدر و پدرکلان که مدت بیشتر از 80 سال است مشغول آشپزی هستیم.”
او که در سال 1373 در چاریکار پروان به دنیا آمده پس از فراغت از مکتب شغل پدری‌اش را به پیش برده و اکنون آشپز ماهری است که می‌تواند غذاهای متنوع را پخته و حتی غذاهای جدیدی را نیز تهیه کند.
غذاهای محلی افغانستان
آقای اکبری در پختن غذاهای محلی خبره است. او که یکی از آشپزهای شناخته شده در کابل می‌باشد و تا کنون در مورد آشپزی 3 کتاب نوشته که در آن به معرفی غذاهای محلی کشور و همچنان دستور پخت آن پرداخته است.
با این که غذاهای اصیل افغانی خیلی معروف است و گردشگرانی که به کشور می‌آیند حتما این غذاها را امتحان می‌کنند ولی غذاهای افغانستان در مینوی غذاهایی رستورانت‌های بین‌المللی کمتر دیده می‌شود و زیاد شناخته شده نیست.
آقای اکبری در این مورد گفت: “غذاهای افغانی بیشتر چرب می‌باشد و ما می‌بینیم که کشورهای دیگر از خوردن چربی زیاد خودداری می‌کنند و همچنان غذاهای افغانی با آن‌چه به صورت سنتی و اصلی آن آماده می‌شود تهیه نشده و اکثرا نمی‌توانند آن را به درستی بپزند و این باعث می‌شود تا غذاهای افغانی کیفیت و نام خود را از دست دهد.”
او در مورد برگزاری دوره آموزشی آشپزی برای زنان به خبرنامه گفت: “این ابتکار خیلی جالب و خوب است. چرا که سنت کشور و افکار مردم هیچ وقت قبول نمی‌کند تا آشپزی را به صورت مسلکی یاد بگیرند. هرچند این مورد یک بخش مهم است و حالا با یادگیری آن زنان می‌تواند درآمد داشته باشند و ادامه چنین برنامه‌هایی روزی به توجه جهانی مبدل می‌شود و شاید باعث شود تعداد افراد زیادی که به این کار علاقه دارند نیز به صورت مسلکی آن را بیاموزند و به کار گیرند زیرا ما انسان‌ها علایق مختلفی داریم.”
او یاد آور شد: “ولی رفتار و برخورد مردم با چنین چیزی هنوز در کشور جا باز نکرده است که این گام مثبتی برای دیگران خواهد بود.”
آی بیگم و آینده آن
فروزان خلیل‌یار و با همکاری مالی موسسه تیکا که به صورت غیردولتی در کارهای اجتماعی آموزشی در کشور کار می‌کند تا کنون بیشتر از 60 هزار دالر را برای این پروژه به مصرف رسانده است.
خانم خلیل‌یار تلاش دارد تا پس از فراغت این زنان با مقدار بودجه تعیین شده بتواند زمینه کار را برای زنان مهیا نماید.
این انجمن می‌خواهد در آینده نزدیک در بخش صنایع دستی، کلالی و چینی سازی و زراعت نیز با زنان بیشتری کار کند؛ امری که می تواند در آینده فرصت های بیشتری را برای شهروندان افغان مهیا سازد.
افزودن دیدگاه