سرطان سینه یکی از کشنده‌ترین و خطرناکترین نوع سرطان برای زنان است و در افغانستان دومین عامل مرگ و میر زنان دانسته شده است. دلیل از بین رفتن زنان افغان بر اثر این بیماری نداشتن آگاهی کامل در مورد آن است.
آخرین آمار در مورد سرطان سینه نشان می‌دهد که در سال 2018 بیش از 3000 زن افغان به این بیماری مبتلا شده و 1700 تن آنان در اثر این بیماری جان های شان را از دست داده است. دلیل مرگ این زنان در اثر این بیماری، نداشتن آگاهی کامل در مورد بیماری سرطان سینه و ترس و شرم بخاطر معاینه از آن است.
تجربه یکی از زنان آگاه
برخی از کسانی که تجربه این بیماری را داشته می گویند که تشخیص سرطان سینه کار دشواری است. یکی از راه های مفید تشخیص بیماری سرطان سینه در افغانستان ماموگرافی گفته شده است. بر اساس گزارش، در سکتورهای صحی خصوصی افغانستان می توان در دو یا سه روز این بیماری را تشخیص نمود.
شینکی کروخیل نماینده مردم کابل در پارلمان یکی از بیماران سرطان سینه بوده که اکنون بر این بیماری غالب شده است. او در مورد تشخیص این بیماری به خبرنامه گفت: “سرطان سینه یک بیماری است و خانم ها نباید از آن هراس داشته باشند و باید هر ماه دختران و خانم ها معاینه خودی کنند. باید به پشت بخوابد و با سه انگشت سینه خود را چک کند تا برآمدگی در آن قسمت نباشد.”
خانم کروخیل در ادامه در مورد خودش گفت: “زمانی که من به بیماری سرطان سینه مبتلا شدم در کابل تشخیص نشد و بعد به آمریکا سفر کردم و زمانی که در آنجا بیمار شدم و به داکتر مراجعه کردم. داکتران تشخیص دادند که به بیماری سرطان سینه مبتلا شده ام. به مدت یک سال در آنجا برای تداوی بیماری ام گذراندم و بعد از بهبود به افغانستان برگشتم. زمانی که به افغانستان آمدم اولین کاری را که انجام دادم، شروع به آگاهی دهی در مورد این بیماری کردم”.
بنیاد مبارزه علیه سرطان
بنیاد مبارزه علیه سرطان، برای آگاهی دهی در مورد این بیمای و ثبت ارقام بیماران در افغانستان راه اندازی شده است. مقدار کمکی برای بیمارانی که مستحق باشد، انجام می‌دهد و این بنیاد توسط بانوی اول و دیگر داکتران و متخصصان حمایت می‌شود.
خانم کروخیل عضو برد این بنیاد بود و تا اکنون در این بنیاد همکاری می‌کند. به نظر خانم کروخیل اگر بیماری سرطان سینه در زمان خود تشخیص و تداوی شود بیمار از بین نمی‌رود.
خانم کروخیل تاکید کرد که: “یکی از آرزوهای بزگ من این است که روزی در افغانستان مرکز صحی برای تشخیص و تداوی بیماری سرطان وجود داشته باشد و اگر چنین مرکزی صحی را ایجاد کنم بزرگترین دستاورد من خواهد بود.”
اولین سمپوزیم در مورد سرطان سینه در افغانستان
وزارت صحت عامه برای اولین بار روز گذشته سمپوزیم ملی سرطان سینه را در کابل برگزار کرد.
هدف این سمپوزیم معیاری ساختن خدمات تشخیص و تداوی سرطان سینه بود و متخصصان در این بخش در مورد این بیماری معلومات دادند.
داکتر وحیدالله مایار سخنگوی وزارت صحت عامه در مورد ارقام بیماران سرطانی به خبرنامه گفت:” در سراسر دنیا 10 میلیون نفر در اثر بیماری سرطان جان های شان را از دست داده اند و نزد خانم ها شایعترین سرطان، سرطان سینه و در نزد مردان سرطان لب، دهن و پروستات است و اگر جنسیت را در نظر نگیریم بیشترین نوع سرطان در افغانستان سرطان معده و مری است.”
علاوه بر این، علایم بیماری سرطان سینه، توده یا غده در داخل سینه، ترشح و افرازات از نوک سینه، تغییرات پوست، بزرگ شدن غده لمفاوی زیر بغل و تغییر اندازه سینه می باشد.
مراکز تشخیص و تداوی
وزارت صحت عامه برای تشخیص و تداوی بیماری سرطان، مرکز های تشخیص و تداوی امراض سرطانی را در شفاخانه جمهوریت، استقلال و در لابرتوارهای مرکزی کابل ایجاد کرده است.
قرار است دو مرکز صحی تشخیص و تداوی امراض سرطانی را با ظرفیت 10 بستر در ولایت‌های هرات و بلخ در سال جاری ایجاد نماید.
دلیل افزایش بیماری سرطان سینه در افغانستان
بیماری سرطان سینه در افغانستان نسبت به سال های گذشته افزایش یافته است و آقای مایار در مورد افزایش این بیماری گفت: “دلیل اینکه ارقام این بیمای افزایش یافته است این است که در گذشته ها زمینه تشخیص این بیماری در افغانستان نبود و ارقام هم ثبت نمی‌شد اما در سال های اخیر زمینه تشخیص و تداوی این بیماری در افغانستان وجود دارد و به همین دلیل آمار این بیماری افزایش یافته است”.
عوامل این بیماری
سکینه سجادی داکتر بخش نسایی در مورد عوامل سرطان سینه به خبرنامه گفت که افزایش عمر، عوامل ارثی، شیر ندادن به طفل، دیر عروسی کردن، اضافه وزن، رژیم ناسالم، دواهای ضد حاملگی، تغییرات هورمونی و محیط آلوده از جمله عوامل سرطان سینه پنداشته می شود.