ترایلاگ مسکو؛ همگرایی 3 قدرت بزرگ جهانی و تاثیر آن روی مصالحه افغانستان

توسطجاوید نوید

اردیبهشت ۷, ۱۳۹۸ به روز رسانی : بهمن ۲۸, ۱۴۰۲ ,

نشست سه جانبه مسکو با تاکید بر خروج منظم و مسولانه نیروهای خارجی از افغانستان به عنوان بخشی از روند کلی صلح افغانستان پایان یافت. این نشست روز پنج شنبه هفته گذشته (25 می) میان نمایندگان ویژه آمریکا، چین و روسیه در مسکو برگزار شد. بیانیه پایانی نشست مسکو که از سوی وزارت خارجه آمریکا منتشر شده و روایتی از آن توسط وزارت خارجه روسیه نیز نشر گردیده حاوی هشت نکته مهم است.

در این نشست زلمی خلیلزاد نماینده ویژه آمریکا برای صلح افغانستان، دنگ ژیان نماینده ویژه چین و ضمیر کابلوف نماینده ویژه رئیس جمهور روسیه برای افغانستان اشتراک داشته بودند.

اهمیت این نشست: نشست مسکو از آن جهت مهم و قابل توجه می باشد که سه بازیگر بزرگ منطقه ای و جهانی روی مسئله صلح افغانستان در یک صفحه مشترک قرار گرفته و نگرانی های همه شان در بیانیه این نشست بازتاب یافته و قابل قبول برای هر یک از این سه قدرت واقع شده است. به این جهت، بیانیه پایانی نشست مسکو نشان می دهد که مصالحه افغانستان وارد فاز جدیدی شده است.

پیشینه موضوع: گفتگوهای سه جانبه میان آمریکا، چین و روسیه از حدود یک ماه قبل کلید خورده است. واشنگتن حدود یک ماه پیش میزبان اولین نشست سه جانبه میان این سه قدرت بزرگ جهانی روی موضوع مصالحه افغانستان بود. در همین حال، زمانی که اولین دور گفتگوهای بین الافغانی در مسکو نیز برگزار شد، آمریکا موضع مخالف را در قبال این نشست نداشت. همزمان با این، حدود دو سال پیش نیز ابتکار گفتگوهای چهارجانبه برای اولین بار پای چین را به موضوع مصالحه افغانستان کشانده بود. در نشست های چهارجانبه صلح که پس از شش جلسه به شکست انجامید، چین، آمریکا، پاکستان و افغانستان حضور داشتند. این موضوعات نشان می دهد که سه قدرت جهانی در حال تفاهم نسبی روی موضوع مصالحه افغانستان می باشند؛ امری که تحول تازه ای در این زمینه پنداشته می شد.

وضعیت موجود: با توجه به تحولات یک ماه اخیر و تعویق گفتگوهای بین الافغانی دوحه، اکنون گزارش ها حاکی از آن است که تلاش ها برای برگزاری این نشست در دوحه جریان دارد. قرار است که نشست گفتگوهای بین الافغانی دوحه، تا نیمه ماه آینده میلادی برگزار شود. همزمان با این، دو روز دیگر جرگه مشورتی صلح نیز در راستای آنچه که رییس جمهور افغانستان از آن به عنوان تعیین خطوط سرخ برای مصالحه یاد آور شده نیز در کابل دایر شود. این جرگه با آن که از سوی بسیاری از شخصیت های سیاسی افغان تحریم شده و مخالفت با آن از سوی نیم از حکومت وحدت ملی به رهبری دکتر عبدالله نیز وجود داشته، برگزاز خواهد شد.

اما در زمانی که در آمریکا در بیرون از افغانستان اکثریت بازیگران بزرگ جهانی و منطقه ای روی بحث گفتگوهای بین الافغانی گردهم آورده، در خارج از این کشور ایران، تنها مخالف جدی در راستای این گفتگوها پنداشته می شود. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران روز چهارشنبه گذشته در همایشی در نیویورک گفته که ایران نیز گفت‌وگوهایی را با طالبان آغاز کرده است، اما اصرار آمریکا برای دستیابی به توافق با این گروه «به طور جدی اشتباه» است.

در همین حال، تلاش های نمایندگان سازمان ملل نیز در راستای مصالحه و گفتگوهای بین الافغانی شدت یافته است. گزارش شده است که در جریان هفته گذشته تدامیچی یاماموتو، نماینده ویژه سازمان ملل متحد در افغانستان با ملا برادر، رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر دیدار کرده است. چینش این موضوعات در کنار هم نشان دهنده آن است که دو خط در راستای مصالحه در افغانستان شکل گرفته و ظاهرا، خطی که به رهبری آمریکا می باشد، دارای متحدان و وزن سنگین تری است.

نکته پایانی: با توجه به تحولات اخیر، نشست دوم آمریکا با دو قدرت رقیب بر سر مسئله افغانستان و همگرایی آن ها می تواند گام امیدوارکننده برای مصالحه افغانستان پنداشته می شود. نکته ای بزرگ نشست مسکو این است که در یکی از اقدامات نسبتا نادر آمریکا نگرانی چین نسبت به جنبش اسلامی ترکستان شرقی را به عنوان یک گروه تروریستی موجه دانسته و آن را در بیانیه پایانی این نشست نیز به صورت جدی مورد توجه قرار داده است. همزمان با این، چین و روسیه نیز علاوه بر این که بر خروج نیروهای خارجی از افغانستان تاکید کرده، اما همزمان تصریح نموده که باید این خروج مسولانه و منظم صورت گیرد. به نظر می رسد، پکن و مسکو نگران خروج یک باره آمریکا از افغانستان بوده و آن را به عنوان امر مخرب قلمداد می کنند. به این جهت، در بیانیه نیز تاکید کرده که این خروج مسولانه انجام شود.

چقدر این پست مفید بود؟

روی یک ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!

میانگین امتیاز 0 / 5. تعداد آرا: 0

تا الان رای نیامده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *