قرار است فردا چهارشنبه خطوط سرخ افغانستان برای نشست صلح در دوحهی قطر مشخص شود. مقامهای شورای رهبری مصالحه تاکید دارند که گفتوگوی پیشرو در قطر مذاکره نه، بل تبادل نظر در مورد صلح خواهد بود.
محمد عمرداوودزی، سخنگوی این شورا تاکید دارد که فردا چهارشنبه در دومین نشست شورای عالی رهبری مصالحه در کابل، ترکیب هیات شرکتکننده در نشست قطر تصویب و اعلام خواهد شد.
آقای داوودزی تاکید دارد: « در جلسهی فردا طرزالعمل کاری و لایحه وظایف تیم مذاکرهکننده بهعنوان مسوده، پیشنهاد شده و مورد تصویب قرار خواهد گرفت. از دید شورای رهبری مصالحه طرزالعمل کاری و لایحه وظایف تیم مذاکرهکننده باید طوری ترتیب شود که صلاحیت آنان در پرتو قانون اساسی و با درنظرداشت مسوولیت و صلاحیتها در نظر گرفته شود.»
به گفتهی سخنگوی شورای رهبری مصالحه در ترکیب شورای رهبری مصالحه نیز تغییراتی خواهد آمد. او تاکید میکند که اعضای فعلی از دیدگاه آنان درست است، اما نیاز است که تعداد عضوهای این شورا بیشتر و همهگیر تر شود.
او در مورد نشست پیشروی قطر نیز تاکید کرد که « این نشست مذاکره نیست، بلکه تبادل نظر است میان جوانب مختلف که در آنجا شرکت میکنند. به نمایندگی از افغانستان یک تیم واحد و با موضع واحد در این نشست شرکت خواهد کرد.»
چهرههای ضد نظام در هیات مذاکرهکننده جای ندارد
محمد اشرف غنی، رییس جمهوری افغانستان در نخستین نشست شورای رهبری مصالحه تاکید کرد که باید از حضور کسانیکه در هژده سال گذشته بر ضد نظام حرف زدهاند، در ترکیت هیات مذاکرهکننده جلوگیری شود.
نخستین نشست شورای رهبری مصالحه به ریاست رییسجمهوری افغانستان یکشنبه این هفته در کابل برگزار شده بود و روی دو مورد از جمله تعیین اعضای هیات مذاکرهکننده صلح و چگونگی اجندا و اشتراککنندگان نشست بعدی صلح در قطر گفتو گو شد.
آقای غنی در این نشست تاکید کرد که : «در ترکیب هیات مذاکره کننده، باید از حضور کسانی جلوگیری شود که در هژده سال گذشته بر ضد دستاوردها، بر ضد نظام و برضد مردمسالاری حرف زدهاند.»
این نشست که با حضور رهبران سیاسی و جهادی و نمایندگان اقشار مختلف افغانستان برگزار شده بود، آقای غنی تاکید کرد که حالا مردم افغانستان برای آمدن صلح در یک صف واحد قرار دارند.
رییس جمهوری افغانستان تصریح کرد: « جای خوشی است که در حال حاضر رهبران حکومت افغانستان و سایر رهبران جهادی و سیاسی بیرون از حکومت و همچنان نمایندگان جامعهی مدنی، زنان و جوانان زیر چتر دولت، در یک صف واحد برای پیشبرد روند صلح قرار دارند.»
طالبان: سران حکومت در قطر شخصی شرکت کنند
گروه شورشیان طالبان پذیرفتهاند که نمایندگان دولت افغانستان نیز در نشست قطر شرکت کنند. اما این گروه اعلام کرده که هیات دولتی بهشکل شخصی در اجلاس دوحه حضور مییابد و محدودیتهایی را برای شرکت این نمایندگان قایل شده است.
به نظر میآید که زمینههای دیدار هیات نمایندگی دولت افغانستان با نمایندگان گروه طالبان در این کشور فراهم میشود.
گروه طالبان در بیانیهای که روز دوشنبه ۱۹ حمل منتشر کردند با تایید حضور چند نماینده از سوی دولت افغانستان در نشست دوحه، اعلام کردهاند که این نمایندگان هیات رسمی دولت افغانستان نیستند و به طور انفرادی و شخصی در این نشست شرکت میکنند.
نشست قطر در نیمه ماه اپریل (یک هفته دیگر) در شهر دوحه این کشور برگزار خواهد شد. در اعلامیه طالبان در این باره آمده است: «اگر مانند نشست قبلی (نشست مسکو) نام کسی از وابستگان دولت کابل در لیست شرکتکنندگان باشد، این فرد تنها به گونه شخصی در این نشست شرکت میکند و نظر شخصیاش را ابراز خواهد کرد.»
اما ریاست اجرایی حکومت افغانستان تاکید دارد که طالبان نمیتوانند موقف نمایندههای حکومت را در نشست قطر تعیین کنند.
انتقاد از ترکیت هیات
تیم انتخاباتی صلح و اعتدال به رهبری حنیف اتمر اعلام داشته که حکومت تلاش دارد با دور نگهداشتن چهره های تاثیرگذار کنترل پروسه صلح را به طور انحصاری در دست داشته باشد.
تیم انتخاباتی صلح و اعتدال دیروز دوشنبه (۱۹حمل) در خبرنامه ای آمادگی حکومت برای ورود و اشتراک در گفتگوهای صلح قطر را مثبت ارزیابی نموده اما لیست منتشر شده هیات مذاکره کننده حکومت را ضعیف خوانده است.
این تیم خاطرنشان کرده که برخورد یک جانبه حکومت در گزینش اعضای شورای مصالحه ملی و عدم حضور چهره های شاخص، تاثیرگذار، احزاب و جریانهای ملی کشور در این شورا، نشاندهنده بیباوری حکومت به پروسه ملی و افغانستان شمول میباشد.
تیم صلح و اعتدال تاکید کرده که “این برخوردهای یک جانبه نمایانگر آن است که حکومت انگیزهی کافی برای تصمیمِ ملی و وحدت مردم افغانستان ندارد و هنوز بدنبال انتقام گیری های شخصی و تنگ نظری سیاسی است، که باعث بدگمانی و بی اعتمادی بیشتر در فضای سیاسی افغانستان گردیده است.”
این تیم انتخاباتی بیرون گذاشتن چهره های ملی و جهادی از احزاب و جریانهای سیاسی و رعایت نشدن ترکیب ملیتی و جنسیتی را تیم مذاکره کننده حکومت را نشاندهنده همسو نبودن حکومت با پروسه صلح عنوان کرده افزوده است که این میتواند موفقیت پروسه صلح را آسیب جدی برساند.
تیم انتخاباتی صلح و اعتدال تصریح کرده که حکومت تلاش دارد با دور نگهداشتن چهره های تاثیرگذار کنترل پروسه صلح را به طور انحصاری در دست داشته باشد و این اقدامات در ادامهی سیاست انحصارگرایی حکومت، برای برانگیختن مخالفت جریانهای سیاسی کشور است تا روند صلح در این مقطع حساس به بنبست کشانده شود.
این تیم انتخاباتی هشدار داده است که اگر حکومت به این رفتار یک جانبه گرایانه خود ادامه دهد این تیم با مشوره و رایزنی با متحدین سیاسی خود نسبت به کارشکنی ها و انحصارگریهای حکومت، تصمیم جدی خواهد گرفت.
اولین دیدار رو در رو
ناظران سیاسی و تحلیلگران منطقه امکان حضور نمایندگان دولت افغانستان در نشست پیشروی در مورد صلح افغانستان را گامی برای بهوجود آوردن اعتماد و اقدامی در راه “دستیابی به راهحلی برای صلح” در این کشور جنگزده ارزیابی میکنند.
در این میان زلمی خلیلزاد، نماینده ویژه وزارت امور خارجه آمریکا برای پیشبرد مذاکرات صلح افغانستان، دیدارش با نمایندگان دولت افغانستان و چهرههای سیاسی خارج از دولت این کشور را ثمربخش خوانده و در صفحه توییترش در باره نشست دوحه ابراز خوشبینی کرده است.
از سویی هم ریاست اجرایی حکومت افغانستان ابراز امیدواری میکند که نشست آینده قطر با اشتراک نمایندههای حکومت، سیاسون و هیات طالبان سبب آغاز مذاکرات مستقیم میان حکومت و طالبان شود.
فریدون خوزون معاون سخنگوی این ریاست تاکید دارد که موقف حکومت این است که هیات آن در نشست دوحه به نمایندگی از حکومت اشتراک میکند نه بهحیث شخصیتهای مستقل.
آقای خوزون تاکید دارد: « طالبان نمیتوانند که در مورد سرنوشت ما تصمیم بگیرند که ما در آن نشست تحت چه عنوانی اشتراک میکنیم اما موقف حکومت این است که نمایندههای حکومت از حکومت نمایندگی میکنند و سیاسیون افغان که به همان عنوان که از آنان دعوت شدهاست اشتراک میکنند.»
دومین دیدار میان سیاستمداران افغانستان و نمایندگان طالبان در تاریخ ۲۵ حمل (۱۴ آپریل) در نظر گرفته شده است. دیدار اول سیاستمداران افغانستان در اوایل فبروری سال جاری میلادی در مسکو برگزار شده بود که به نمایندگی رسمی از حکومت افغانستان در آن کسی شرکت نداشت.