نتیجه یک مطالعه تازه اداره احصائیه مرکزی افغانستان تحت نام “فقر چند بعدی” نشان میدهد که نزدیک به 52 درصد شهروندان این کشور با فقر مواجه اند و بیشترین فقر در بین جوانان است.
حسیبالله موحد، معاون اداره احصائیه مرکزی افغانستان دیروز یکشنبه (۱۱ حمل ۱۳۹۸) در یک کنفرانس خبری در کابل گفت که یافتههای این اداره نشان میدهد که بیشتر از نیم جمعیت افغانستان با “فقر چند بعدی” مواجه اند.
بر اساس گزارش این اداره میزان فقر از سال ۱۳۸۷ الی ۱۳۹۶ خورشیدی از ۷ درصد به ۱۵ درصد افزایش یافته است که اکنون حدود ۱۸ میلیون افغان از فقر رنج میبرند.
بر اساس یافتههای این تحقیق میزان فقر در شهرهای افغانستان ۱۸ درصد، در روستاها ۶۱ درصد و در میان کوچیها این میزان به ۸۹ درصد میرسد.
مقامهای اداره مرکزی احصاییه افغانستان میگوید که ۴۱ درصد خانوادههای که از مواد سوخت جامد استفاده میکنند و ۳۹ درصد خانواده های که دست کم یک کودک محروم از آموزش دارند، در جمع فقیران چند بُعدی شامل میباشند.
به گفته موحد علاوه بر آن ۳۲ درصد از خانوادههای که یک نفر شاغل دارند و بقیه اعضای خانواده در وابستگی اقتصادی به سر میبرند، و ۲۴ درصد از خانوادههای که تکانهای اقتصادی را تجربه کردهاند، در جمع فقیران چند بُعدی شامل میشوند.
بررسی چند بعدی فقر
در گزارشهای قبلی فقر کلی با توجه به میزان درآمد افراد بررسی میشد و کسانی که درآمد ماهیانه کمتر از دو هزار و ۶۰ افغانی (کمتر از ۳۰ دلار) داشتند، فقیر محسوب میشدند.
اما اداره ملی احصائیه و معلومات افغانستان برای نخستینبار گزارشی را در مورد به چگونگی ابعاد گوناگون فقر در این کشور به نشر رساند. در گزارش شاخص فقر چندبُعدی، پنج بخش چون آموزش، صحت، معیارهای زندگی، اشتغال و تأثیر امنیت بر زندگی و اشتغال مردم بررسی شده است.
یافتههای این گزارش نشان میدهد که شهر کابل کمترین میزان فقر را و ولایت بادغیس بیشرین میزان فقر را دارد. سطح پایین فقر چند بُعدی در کابل به ۱۲ درصد و سطح بلند آن در ولایت بادغیس به ۸۱ درصد میرسد.
حسیب الله موحد، معاون اداره احصاییه مرکزی افغانستان گفت: «کمتر از ۴۰ درصد افغانها به گونه نسبی به خدمات صحی، آموزشی، امکانات اولیه زندگی، کار و همچنان اقدامات برای جلوگیری از حوادث برخوردار اند.»
به گفتهی مقامهای اداره احصاییه مرکزی، این عرصهها بعد مهم برای سنجش “فقر چند بُعدی” را تشکیل میدهند و در جریان این سروی در قالب ۱۸ شاخص جزییتر مورد بررسی قرار گرفته اند.
فقر چند بُعدی یک روش جدید سنجش فقر است که تاکنون در ۱۰۰ کشور مورد استفاده قرار گرفته است.
مصطفی مستور، وزیر اقتصاد افغانستان نیز گفته است، کسانی که به این پنج مورد کمتر از ۴۰ درصد دسترسی داشتهاند، در این گزارش در فهرست افراد فقیر قرار گرفتهاند.
به گفته آقای مستور به همین دلیل گزارش سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۶ میلادی فقر کلی در این کشور را بیش از ۵۴ درصد نشان داده بود.
او گفته که در گزارش جدید که فقر همه جانبه با ابعاد مختلف آن بررسی شده، میزان فقر در ولایتهای مختلف افغانستان متفاوت است.
معاون اداره احصاییه فقر چند بُعدی را با تفکیک ولایات و ولسوالی ها نیز نامتوازن خوانده افزود که شاخص فقر چند بُعدی در کابل تنها ۱۴ درصد از شهروندان را دربر میگیرد، رقمی که در ولایت بادغیس به ۸۵ درصد جمیعت این ولایت میرسد.
کودکان قربانی اصلی
بر اساس یافتههای اداره احصاییه مرکزی افغانستان ۵۸ درصد فقیران چند بُعدی را کودکانی زیر سن ۱۸ سال تشکیل میدهند. این گزارش همچنان نشان میدهد که ۴۸ درصد از خانوادههای افغان، زن باسواد بالاتر از سن ۱۰ سال ندارند.
صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل (یونیسف) نیز از میزان فقر همهجانبه در میان کودکان افغانستان ابراز نگرانی کرده است.
این نهاد افزوده که فقر همهجانبه در میان کودکان در افغانستان 60 درصد است، یعنی از هر 10 کودک افغانستان، 6 نفر آنان در فقر همهجانبه زندگی میکنند.
فیض الله ذکی، وزیر کار و امور اجتماعی افغانستان نیز گفته که: «اطفال بیشترین جمعیت افغانستان را می سازند و بیشترین آسیب از بابت فقر را نیز همین اطفال می بینند.»
در همین حال مصطفی مستور، وزیر اقتصاد افغانستان تاکید کرده که: «گسترش دامنه فقر چند بُعدی با میزان جمعیت خانواده ها رابطه مستقیم دارد.»
وزیر اقتصاد افغانستان افزود: «۶۱ درصد از خانوادههای که بیش از ۱۰ نفر عضو دارند در جمع فقیران چند بُعدی شامل هستند و تنها ۳۳ درصد از خانوارهای دارای کمتر از ۴ عضو در جمع این فقیران شامل میباشند.
به گفتهی مقامهای وزارت اقتصاد افغانستان، افزایش بیرویه جمعیت و سهیم نبودن اکثریت نفوس در چرخه تولید و کسب درآمد را اصلیترین عامل گسترگی دامنه فقر چند بُعدی است. آنان تاکید دارند که نزدیک به ۷ میلیون تن در افغانستان که عمدتا زنان را شامل میشود از نگاه اقتصادی غیر فعال هستند.
وزیر اقتصاد خاطر نشان کرده که این وزارت اخیرا پالیسی ملی نفوس را تدوین کرده است که در چهارچوب آن تلاش میشود جمعیتی که از نظر اقتصادی غیر فعال هستند به فعالیتهای اقتصادی سوق داده شوند.
مستور تاکید کرده که افغانستان از نظر درآمد و مصرف در بین ۱۹۱ کشور جهان رتبه ۱۷۰ ام را دارد و در بین کشورهای آسیایی فقیر ترین کشور است.
راه گشاه برای اقدامات بعدی
شماری از آگاهان تاکید دارند که این گزارش میتواند نقش موثری در به اجرا درآوردن برنامههای اولویتبندی شده حکومت ایفا کنند.
پروفسور سبینا الکایر، رییس نهاد فقر و توسعه بشری دانشگاه آکسفورد، در این مورد میگوید: «گزارش شاخص فقر چند بُعدی افغانستان، نهتنها عمق فقر را آشکار ساخته؛ بلکه برای هماهنگی و ایجاد پالیسیهای تأثیرگذار و نظارت از آنها نیز، میتواند کارساز باشد»
در همین حال، جیین گاف، رییس زون صندوق حمایت از کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) با اشاره بهبخشی از این گزارش که نشاندهنده، میزان بلند فقر در میان کودکان است، میگوید: «دفتر یونیسف از میزان سرسامآور فقر کودکان که نزدیک به ۶۰ درصد است شدیداً نگران است.»
افزودن دیدگاه