روند صلح افغانستان در طول روزهای گذشته، شاهد تحولات جدیدی بوده است، اما به نظر میرسد این روند تا رسیدن به یک نتیجه نهایی و قابل قبول، هنوز راه درازی در پیش دارد.
عمر داوودزی به ایران رفت
رییس دبیرخانهی شورای عالی صلح و نمایندهی رئیسجمهور افغانستان در امور منطقهای برای اجماع صلح، امروز شنبه(25 حوت) برای دیدار و گفتوگو با مقامهای ایرانی روی روند صلح افغانستان به تهران رفت.
احسان طاهری، سخنگوی شورای عالی صلح افغانستان در یک پیام ویدیویی گفته است که داوودزی در جریان سفر دو روزهاش به تهران، با وزیر امورخارجه، مشاور امنیت ملی و معاون شورای امنیت ملی ایران در مورد جلب پشتیبانیهای عملی و هماهنگ ایران در خصوص پروسهی صلح افغانستان بحث و گفتوگو خواهد کرد.
طاهری همچنان گفته است، جلب پشتیبانیها و همکاریهای ایران در راستای آغاز گفتوگوهای صلح بینالافغانی میان حکومت افغانستان و گروه طالبان آجندای دیدار و گفتوگوهای داوودزی با مقامهای ارشد ایران است.
او افزوده است، صلح در افغانستان به نفع کشورهای منطقه است و این کشورها باید از روند صلح افغانستان پشتیبانی کنند.
سفر رئیس دبیرخانهی شورای عالی صلح به ایران ادامهی سفرهای منطقهای او برای جلب اجماع کشورهای منطقه برای پشتیبانی از روند صلح افغانستان است. او پیش از این به کشورهای پاکستان و چین سفر کرده و با مقامهای ارشد این کشورها در مورد پشتیبانی از روند صلح افغانستان صحبت کرده است.
برقراری صلح و تشکیل حکومت جدید در افغانستان
عمران خان، نخست وزیر پاکستان روز جمعه(۲۴ حوت) با اشاره به دور اخیر مذاکرات بین امریکا و گروه طالبان، گفته است که صلح “به زودی” در افغانستان برقرار میشود.
عمران خان در جمع مردم در منطقهی قبایلی باجور در نزدیکی مرز با افغانستان گفته است که روند کنونی صلح به ثبات، بهبود تجارت و رفاه اقتصادی در منطقه منجر خواهد شد.
وی گفته است: «مذاکرت با طالبان آغاز شده است. اگر خواست خدا بود، برادران ما در افغانستان در آینده نزدیک در صلح کنار هم زندگی خواهند کرد».
نخستوزیر پاکستان همچنان از تشکیل یک حکومت جدید در افغانستان خبر داده است: «یک حکومت خوب در افغانستان ایجاد خواهد شد، حکومتی که از همه افغانها نمایندگی خواهد کرد. جنگ خاتمه مییابد و صلح در آنجا(افغانستان) برقرار میشود».
این در حالی است که این سخنان عمران خان در مورد “تشکیل حکومت جدید”، با واکنش شدید در رهبری حکومت افغانستان مواجه شده است.
پیرامون این سخنان، وزارت امورخارجه افغانستان امروز شنبه(25 حوت)، مستشار سفارت پاکستان در کابل را احضار کرد. این وزارت در بیانیهای این اظهارات را مداخله صریح در امور داخلی افغانستان دانسته است.
سطح پیشرفت در گفتوگوهای امریکا و طالبان
روز چهارشنبهی هفتهی گذشته، وزارت خارجه امریکا گفته بود که طالبان پذیرفتهاند تا برای رسیدن به صلح، هر دو طرف به چهار موضوع مهم یعنی اطمینان از مبارزه با هراسافگنی، خروج نیروهای امریکایی، گفتوگوها میان افغانان و آتشبس فراگیر به گونهی همهجانبه رسیدگی نمایند.
این وزارت میگوید که در گفتوگوهای دوحه، روی متن توافق دربارهی دو موضوع نخست پیشرفت شده است، اما برای نهایی شدن طرح صلح، کارهای زیادی باید انجام شود.
وزارت خارجه امریکا میافزاید که پس از نهایی شدن این توافقنامه، گفتوگوها میان طالبان و هیأت فراگیر افغانی به شمول حکومت افغانستان آغاز خواهد شد.
واشنگتن تأکید دارد که تا رسیدن به توافق روی هر چهار موضوع کلیدی، روی هیچ موضوع دیگری به گونهی خاص توافق نخواهد شد.
اظهارات جنجالبرانگیز مشاور امنیت ملی افغانستان
اما در رویدادی دیگر، سخنان مشاور امنیت ملی رییسجمهور افغانستان در مورد زلمی خلیلزاد و رویکرد او در گفتوگوهای صلح، با واکنشهای زیادی در امریکا و افغانستان همراه شده است.
حمدالله محب پنجشنبه(۲۳ حوت) در صحبت با رسانهها در امریکا گفته که زلمی خلیلزاد به خاطر هدف شخصیاش میخواهد در افغانستان حکومت موقت ایجاد کرده و خود در رأس آن قرار گیرد. او با انتقاد از شیوه مذاکرات بین امریکا و نمایندگان طالبان در قطر گفته بود: «فکر میکنیم شاید در مذاکرات اهداف شخصی وجود داشته باشد».
این گفتههای آقای محب باعث شد تا وزارت خارجه امریکا، ضمن احضار مشاور امنیت ملی رییسجمهور افغانستان به این وزارت، حمله بر خلیلزاد را حمله بر وزارت خارجه امریکا خوانده و هشدار دهد، این اظهارات روابط دو طرفه بین امریکا و افغانستان و همچنان روند صلح را با چالش مواجه میکند.
این در حالی است که طارق آرین، سخنگوی شورای امنیت ملی افغانستان احضار حمدالله محب به وزارت خارجه آمریکا را رد کرده و گفته است: «این ملاقات از قبل برنامهریزی شده بود. برنامه ملاقاتهای آقای محب از قبل تعیین شده بود و دیدار با مقامات وزارت امور خارجه آمریکا جز از تقسیم اوقات ملاقاتهای رسمی مشاور امنیت ملی بوده است».
در این میان داکتر عبدالله عبدالله، رئیس اجرایی حکومت افغانستان در واکنش به گفتههای حمدالله محب گفته که ایالات متحده یک همکار راهبردی حکومت افغانستان است و مقامهای این حکومت باید در ابراز نظرهای شان در برابر این کشور، دقت بیشتری داشته باشند.
سرور دانش، معاون رئیسجمهور افغانستان نیز در دیدار امروز شنبه(25 حوت) با رِن دیکر، معاون سفیر امریکا در کابل، بر جلوگیری از هرگونه سوءتفاهم در روابط استراتژیک هر دو دولت افغانستان و امریکا تاکید کرده است.
اما در ادامه واکنش به این اظهارات، بر بنیاد گزارشها، رییسجمهور امریکا و مقامهای ارشد امنیتی این کشور در مورد افغانستان یک نشست سری برگزار کردهاند.
به گزارش خبرگزاری اسوشیتدپرس، این جلسه روز جمعه (۲۴ حوت) در اتاقی بهنام «تانک» در مقر وزارت دفاع امریکا یا پنتاگون برگزار شده است.
گفتنی است که در این نشست سری دونالد ترمپ، رییسجمهوری، مایک پنس، معاون ریاستجمهوری، مایک پومپئو، وزیر خارجه، جنرال جوزف دانفورد، رییس ستاد مشترک ارتش، جینا هسپل، رییس ادارهی مرکزی استخبارات امریکا و جان بولتون، مشاور امنیت ملی امریکا شرکت داشتهاند.
یک مقام ضمن خودداری از افشای نامش به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته است که این جلسهی سری به دنبال اظهارات حمدالله محب، مشاور امنیت ملی افغانستان در مورد زلمی خلیلزاد، نمایندهی ویژهی وزارت خارجهی امریکا برای صلح افغانستان، برگزار شده است.