نمایندگان مجلس اعلام آتش‌بس از 27 ماه رمضان تا روز پنجم عید فطر و حالا تمدید آن برای ده روز دیگر از سوی حکومت را تصمیمی در تاریکی عنوان کردند. تحلیل‌گران امور سیاسی هم بر این باورند که با وارد شدن طالبان به روند صلح نیز جنگ در افغانستان خاتمه نمی‌یابد. از سویی نیز طالبان پس از اتمام آتش‌بس سه روزه، عملیای‌شان را از سر گرفتند که منجر به کشته شدن شماری از سربازان امنیتی شد.
ازسرگیری حملات طالبان پس از آتش بس 3 روزه
با پایان آتش سه روزه طالبان با دولت افغانستان، این گروه حملات خود را دوباره آغاز کرد. بر اثر حملات گروه طالبان در مربوطات شهرستان‌های قره‌باغ و اندر ولایت غزنی، دست کم 10 تن از نیروهای ارتش و پولیس ملی کشته و 2 تن هم زخمی شده‌اند. از سویی نیز گروه طالبان حملات خود را در ولایت‌های لغمان، قندهار، فراه، زابل و هلمند از سر گرفته‌اند.
وارد شدن طالبان در کابل و سایر شهرها
در جریان آتش‌بس سه روزه، در روز اول عید فطر گروهی از طالبان وارد کابل شدند و شماری از مقامات از جمله ویس احمد برمک، وزیر امورداخله با آن ها دیدار کرده و شماری از زنان و شهروندان نیز با طالبان عکس”سلفی” گرفتند.
در سایر شهرها نیز گروه طالبان در میان مردم ظاهر شدند. بر اساس برخی گزارش‌ها، در روزهای آتش‌بس حدود 30 هزار تن از اعضای گروه طالبان از شهرهای افغانستان دیدن کرده‌اند.
واکنش نمایندگان مجلس
نمایندگان مجلس گشت‌وگذار طالبان در شهرها از جمله کابل را نشانه ضعف حکومت می‌دانند و می‌گویند، تصمیم‌های حکومت در تاریکی صورت می‌گیرد.
مهی‌الدین مهدی می‌گوید، همه مرم تشنه صلح اند، اما صلح باید در چهارچوب قاعده و قانون باشد. به گفته وی تصمیم‌های حکومت در تاریکی است.
عارف رحمانی، نماینده غزنی در مجلس نیز می‌گوید، تصمیم آتش‌بس حکومت، در تاریکی بود. این صلح نبود، ویرانی بود. مردم تشنه صلح اند، اما صلح باید در چهارچوب قانون باشد. دولت اجازه داد طالبان راحت وارد شهرها شوند. صلح از مجرای قانون اساسی به وجود می‌آآید، نه از راه گدایی.
شکیبا هاشمی، نماینده قندهار هم می‌گوید: خوب بود طالبان با آمدن به شهرها، سری هم به قبرستان‌ها می‌زدند تا متوجه می‌شدند چه جنایت‌هایی را مرتکب شده‌اند.
کبری مصطفوی دیگر نماینده مجلس می‌گوید، با آمدن طالبان و این تصمیم رییس جمهوری، مردم از روند آتش‌بس وحشت زده شده بودند. ما به عنوان نماینده مجلس در جریان آتش‌بس قرار نگرفته بودیم.
به گفته خانم مصطفوی، رییس جمهوری با خارجی‌ها مشوره می‌کند، اما با مردم و نمایندگان افغانستان نه!
غلام حسین ناصری، نماینده میدان وردک هم می‌گوید، هزاران نفر از مردم ملکی گرفته تا سربازان، از سوی طالبان قربانی شده‌اند، اما دولت چگونه اجازه می‌دهد که در کنار پرچم سه رنگ افغانستان، پرچم طالبان نیز علم شود. به گفته این نماینده مجلس، رییس جمهوری حق ندارد صلح را به مردم تحمیل کند.
نماینده ولایت دایکندی نیز صلح سه روزه را دادن فرصت به طالبان دانست تا آنها در شهرها مانور نظامی دهند. به گفته صادقی‌زاده نیلی، طالبان به بهانه آتش‌بس وراد شهرها شدند و برای خود تبلیغ کردند. این صلح نبود، مانور نظامی از سوی طالبان بود.
صفحات مجازی
در صفحات مجازی نیز شهروندان از ظاهر شدن طالبان در انظار عمومی ابراز نگرانی کرده و حضور آنها را نوعی کودتای سفید برداشت کردند.
یکی از کابران نوشته: گشت و گذار طالبان در خیابان‌های کابل ما را وحشت زده کرده است. او ادامه داده است که حضور آنها باعث شده شهروندان با ترس و لرز از خانه‌های خود بیرون شوند.
کاربر دیگری نوشته، به بهانه آتش بس، طالبان وارد کابل شدند و ممکن است برای خود پایگاهای عملیاتی در کابل ساخته باشند.
https://twitter.com/bamyan11/status/1008340184188977159
شهروندی هم آتش بس را دادن فرصت به طالبان عنوان کرده و نوشته است: آمدن طالبان در کابل، فضای شهر را پر از آشوب و مرگ کرده است.
https://twitter.com/MalikHaanya/status/994150636991270915
درگیری با طالبان در جاده‌های کابل
با حساس شدن اذهان عمومی در مقابل ظاهر شدن طالبان در جاده‌های کابل، شماری از شهروندان با نصب پوسترهای احمدشاه مسعود و در دست گرفتن پرچم مجاهدین، علیه طالبان در خیابان‌های کابل شعار دادند.
سپس این افراد با شماری از اعضای گروه طالبان که پرچم سفید در دست داشتند، درگیر شدند و آنها را از ساحه متواری نمودند.
سردرگمی حکومت در جنگ جاری
اما برخی کار شناسان بر این باورند که سلفی گرفتن مردم با طالبان به معنی قبول داشتن این گروه نیست، بلکه به معنی خسته بودن از جنگ است.
شجاع‌حسین محسنی، کارشناس مسایل سیاسی در واکنش به رویدادهای جاری پیرامون آتش‌بس سه روزه در افغانستان می‌گوید: از نگاه مشروعیت سیاسی، اشتباه کلانی در تبیین اداره دولت وجود دارد. منطق جنگ از دست دولت گسسته و نمی‌داند که در کدام صف قرار دارد و برای چه می‌جنگد؟ هدف و منطقش کجاست؟
وی ادامه داد: «اما از منظر مقبولیت این‌که جامعه‌پذیری یک عمل سیاسی چقدر است، بحث جامعه‌شناسانه مطرح می‌شود. مردم از طالبان و از ضعف حکومت خسته شده‌اند. مردم نامشروع بودن حکومت وحدت ملی را تحمل کردند. حکومت وحدت ملی هم بر اساس رضایت بود، نه بر اساس مشروعیت. عمل‌کرد طالبان و وارد شدن‌شان به شهر هم از منظر این‌که بتواند به جنگ خاتمه دهد، نبود. این به معنی این نیست که طالبان از مردم استقبال می‌کند. مردم به سطوح آمده‌اند».
تمام شدن آتش‌بس سه روزه به نفع طالبان
اما وارد شدن طالبان در شهرها از سوی منتقدین حکومت، منفعت طالبان و تبلیغات به نفع این گروه خوانده شده است؛ همان‌طوری که گروه طالبان هم در بیانه‌های خود این مسأله را مطرح کرده است. این گروه در بیانیه‌یی در واکنش به درخواست تمدید آتش‌بس از سوی رییس‌جمهور غنی، نوشته که «آمدن ما در سرک‌های پایتخت نشان از قدرت‌مان است» و «قبولی آتش‌بس سه روزه» هم به خاطر مردم بوده، نه خوشنودی دولت.
هراس رهبران طالبان از وارد شدن افرادشان در شهرها با مردم
از سوی نیز به باور کارشناسان، رهبران طالبان در پاکستان ار ورود افراد این گروه به شهرها هراس دارند.
به باور شجاع حسین محسنی کارشناس مسایل سیاسی افغانستان، رهبری طالبان از ورود طالبان بین مردم در هراس است.
او خاطرنشان کرد: «یک جریان ایدیولوژیک، تنها با ایدیولوژی خود زنده است و اگر این‌را ازش بگیرید، مشروعیت آن از بین می‌رود. زمانی که طالبان بعد از 17 سال جنگ وارد شهرها شدند، برای دولت این یک زمینه تبلیغ مشروعیت در برابر طالبان بود. این‌که طالبان تابع مردم و مسلمان اند. این تبلیغات باعث می‌شد که روی افراد طالبان اثر بگذارد. از این‌منظر، طالبان می‌ترسیدند که با مردم معاشرت نکنند. جنگ 17 ساله به خودی خود ایدیولوژی طالبان را تضعیف کرده است. طالب ایدیولوژیک از 17 سال پیش دیگر وجود ندارد. طالبی است که افکار ملایم‌تری دارد. از این منظر آن‌هایی که برای طالبان تصمیم می‌گیرند، چه در سطح رهبری و درسطح پاکستانی‌ها، به دنبال این نیستند که آنها وارد جامعه شوند و با مردم حشر و نشر کنند. آنها از این هراس دارند؛ چون زمانی که آنها بیایند و وارد جریان‌های سیاسی شوند، خود به خود حل می‌شوند و هویت‌شان باقی نمی‌ماند».
منع رفت و آمد طالبان به شهرها
روز دوم عید سعید فطر، ملا یعقوب، فرزند ملامحمد عمر، یک پیام ویدیویی را منتشر کرد که در آن به صورت خیلی برآشفته از افرادش خواست که از رفت و آمدها به شهرها خودداری کنند.
از سوی دیگر نیز ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی گروه طالبان با نشر اعلامیه‌یی، از افراد این گروه خواست که از گشت و گذار در شهرها و نشست و برخواست با مردم خودداری کنند و در غیر آن، مجازات می‌شوند. سپس این گروه با نشر اعلامیه دیگری گفت، افرادی را که در شهرها گشت‌وگذار کرده‌اند را مجازات می‌کنند.
صلح با طالبان، پایان جنگ نیست
از نگاه کارشناسان، حتی اگر طالبان به روند صلح لبیک بگویند نیز جنگ در افغانستان پایان نمی‌یابد.
به باور شجاع حسین محسنی، حکومت در این راستا با سه ضعف روبرو است: اول این‌که حکومت هزینه کلانی را به عنوان پروسه صلح می‌پردازد که حتی با پیوستن طالبان به روند صلح، هیچ‌گونه تضمینی برای ختم جنگ وجود ندارد. هیچ برنامه‌یی برای ختم جنگ وجود ندارد. در خوش‌بینانه‌تر حالت، طالبان دیگر جنگ نمی‌کنند. اما نو طالبان به نام‌های داعش و سایر گروه‌ها ظهور می‌کنند و جنگ ادامه پیدا می‌کند. چون ما به روند صلح به یک اجماع منافع و ارزش‌ها نرسیدیم.
وی در مورد ضعف دوم افزود: ادعای حکومت و حامیان بین المللی آن این بوده که افغانستان را از چنگ طالبان که یک رژیم متهجر و دیکتاتورانه مذهبی بوده، رها کردیم و بزرگ‌ترین ارمغان غرب برای افغانستان، این بوده که یک نظام سیاسی نسبتا لیبرال را ساخته است. این دو الگوی ارزشی با هم جنگ کردند و بدون این‌که تضادهای ارزشی‌شان را حل نمایند، دوباره همان طالب را پذیرا می‌شوند. وارد شدن طالبان به شهر و فرض وارد شدن آنها به نظام سیاسی، آیا معنی بازگشت به نظام سنتی نیست؟ از این جهت ما صد درصد عقب‌گرد داریم.
و اما سومین ضعف به باور شجاع حسین محسنی، این است در درون حکومت اجماع بر سر مذاکره و صلح با طالبان وجود ندارد: «ما همان‌طوری که به یک اجماع منطقه‌یی، آسیایی و غربی و یک فرمول کنترول بر منازعات در افغانستان نیاز داریم، به فرمول حل منازعات در درون هم نیاز داریم. دولت، در هردوی آنها ناکام بوده است».
وی تأکید می‌کند که اجماع داخلی پیرامون صلح در افغانستان وجود ندارد و بسیاری از جریان‌های قومی غیرپشتون، نسبت به روند صلح بدبین هستند.
افزودن دیدگاه