سردی هوای کابل را به فراموشی سپرده و مصروف بسته بندی و جا به‌جا کردن کارتن‌ها است.کنجکاو نزدیکش می‌روم. خودش را مریم معرفی می‌کند و با لبخند زیبا می‌پرسد که چه کمکی به ما می‌تواند؟ برای لحظه ای جا می‌خورم، اما با مکث می گویم که می خواستم بپرسم شما به چه کاری مصروفیت دارید؟ لبخندش همچنان ادامه دارد و می‌گوید که در حال تحویل کالاهای سفارش شده به مشتریانش است. با گفتن مال به مشتریانش بیشتر از پیش جا می‌خورم و سوالاتی تازه ای برایم خلق می شود.
خانم مکث می‌کند و از ما می خواهد به دفتر کارش برویم. با توجه به این که سه نفر هستیم به ترس‌های مان پشت پا می‌زنیم و برای جواب سوال‌های مبهم مان با او همراه می‌شویم. با باز شدن دروازه، ترس ما نیز از بین می رود.
سر میز‌های داخل دفتر مواد شوینده و لوازم آرایشی گذاشته شده و مریم می‌گوید: «این‌ها مال ما است.» او اضافه می کند که هر روز خودش سفارش‌های مردم را بررسی و آن را برای شان ارسال می‌کند. رییس و اداره کننده‌ای یک کارخانه کوچک تولیدی مواد شوینده، کریم و لوازم آرایشی بهداشتی است.
شروع کار
مریم زمانی خانم ۴۸ ساله افغان است که به تنهایی به تولید مواد شوینده پرداخته. او به خبرنامه می‌گوید که براساس فرمولاسیون ترکی و با استفاده از گیاهان طبیعی مواد شوینده تولید می‌کند. او از سال ۱۳۸۸ هجری خورشیدی به این طرف شرکت تولیدی مواد شوینده را راه اندازی کرده است. در کارخانه‌اش شامپو، کریم و دیگر محصولات بهداشتی را تولید می‌کند. زمانی می‌گوید که شامپو و مواد آرایشی طبی و با کیفیت بالا تولید می‌گردد و همه‌ی کار ساخت آن با دست انجام می‌شود.
خانم زمانی تخصص در گیاه شناسی دارد و می‌گوید که از عصاره‌های گیاهان، زیتون، آلوورا و گیاهان طبیعی کار می‌گیرد. او می‌گوید کیفیت پایین مواده شویند و شامپو‌های موجود در بازار او را به این فکر انداخته که کاری کند تا از ضرر این مواد در امان باشد. او هرچند این کار را برای خود و خانوادهاش شروع کرده بود اما بنا بر تشویق دوستانش آن را گسترش داده است.
هر چند او به تنهایی این کار را آغاز کرده اما حالا اعضای خانوادهاش نیز در این کار با او همکار است: «سال‌های قبل که ما به افغانستان آمدیم، من خواستم مواد شوینده تولید کنم و در آن زمان من تنها بود؛ خواستم کارم را قانونی پیش ببرم، تولیداتم را راجستر و جواز گسترش آن را گرفتم؛ اما خوشبختانه دیری نگذاشت که خانواده نیز به پشتبانی من، با من همکار شدند.»
او برای راه‌اندازی و گسترش تولیداتش ۲۵ هزار دالر از پول شخصی خودش سرمایه‌گذاری کرده است. در حال حاضر او در این کارخانه حدود 4 میلیون افغانی سرمایه دارد.
پیمودن هشت سال و رقابت نفس گیر
خانم زمانی که این روز‌ها تلاش دارد با خرید تجهیزات جواز ارتقای تولید مواد شوینده را بگیرد می‌گوید: «در حال حاضر غیر از پگینگ تمام کار‌های تولید با دست انجام می‌شود و این کار در کم بودن تولیدات ما نقش خیلی زیادی دارد. من حالا قصد دارم که ماشین‌الات بخرم تا مراحل تولید با ماشین طی شود و میزان تولیدات ما افزایش یابد و در کنار آن ما قصد دارم که چیز‌های دیگری مثل صابون، مایه ظرف شویی و … را نیز به تولیدات مان اضافه کنیم.»
برای او فعالیت هشت ساله در عرصه تولید مواد شوینده و مواد آرایشی آسان نبوده است. او از تلاش های برای شکست اش یاد کرده می‌گوید: «در جریان هشت سال فعالیت روز‌های خوب و خرابی داشته‌ایم. اما هیج کدام به تلخی تلاش‌ها برای سرنگون کردنم، درد آور نبود.»
او می‌گوید که تولید کننده‌های مواد شوینده و مواد آرایشی بهداشتی با کمپنی‌های بزرگ می‌باید رقابت کنند نه این‌که برای خانمی که به سختی تازه گامی را برداشته، مشکل خلق نمایند؛ اما این جا سنگ به پای پیاده‌ها است و او را زمین‌گیر می‌کند.
خانم زمانی در حالی که گلویش را بغض گرفته بود اضافه کرد: «سه سال پیش برای ما اطلاع رسید که کریم تولیدی ما غیر قابل استفاده است و عوارض جانبی را به بار می‌آورد.»
او می‌گوید که به دنباله‌ای این خبر آنها در پی تحقیق شده و دریافتند که محصولات شان تبدیل و مجددا بسته‌بندی می‌شود. او می‌گوید: «در ابتدا فکر کردیم که شاید اشتباه از ما باشد و از این رو به تحقیقات پرداختیم و مواد اولیه و مواد نهایی ما را امتحان کردیم، اما هر روز شکایت از مشتریان ما بلند بود و در نهایت ما به تحقیق در مورد محل فروش و پخش شوینده‌ها و کریم و دیگر لوازم بهداشتی در بازار‌ها پرداخیتم و نتیجه که از این جستجو گیر مان آمد، واقعن وحشت ناک و شکننده بود. کریم‌های ما از قوطی‌های شان خالی شده و مواد تقلبی در آنها جابجا شده بود که نه تنها صحی نبود بل‌که با آزمایش مشخص شد که مضر هم است.»
او اضافه می‌کند که با شکایت به مراجع، اما هرگز نتوانسته تقلب کننده را پیدا کند و او را به چنگال قانون بسپارد و در نهایت این تقلب کاری او را با شکست مواجه می‌سازد. خانم زمانی اضافه می‌کند: «ناامید کننده و خیلی تلخ بود و مجبور شدم دوباره از صفر شروع کنم.»
با این حال، مریم زمانی حالا از کارش راضی و دل شاد است که آن تلخی‌ها او را زمین‌گیر نکرده و او به کارش ادامه داده است.
خانواده کوچک و مادر قهرمان
مریم زمانی در سال ۱۳۴۸ هجری خورشیدی در کابل متولد شده و اکنون ۴۸ سال دارد. او سرپرست خانواده سه نفری است.
مریم می‌گوید که او مکتب را در کابل خوانده است: «آرزو‌های بلندی داشتم و مکتب را در لیسه عالی نسوان افشار به پایان رساندم و خیلی به طبابت علاقه داشتم؛ اما ناآرامی‌ها این آرزو‌ها را آرزو گذاشت.»
او اضافه می کند که همانند بسیاری افغان‌ها آنها هم به‌خاطر ناامنی‌ها مهاجر می‌شوند و به پاکستان می‌روند. خانم زمانی در پاکستان دارالمعلمین را می‌خواند و مدتی معلم بوده است. مریم می‌گوید: «در پاکستان زندگی بدی نداشتیم، اما دنیای غربت بود و همیشه حس آوارگی به ما می‌داد؛ اما با این حال فرصت‌های خوبی برای ما مساعد بود.»
او در کنار این که در پاکستان دارالمعلمین را گذراند، آرزو‌های خودش را دنبال کرد و طبابت یونانی و گیاه شناسی را نیز آموخت. در عین حال تلاش کرد که زبان انگلیسی را نیز فرا بگیرد. مریم زمانی می‌گوید بعد از آن آوازه خوب شدن اوضاع در افغانستان بلند شد. آنها تصمیم می‌گیرند و به افغانستان می‌آیند؛ اما افغانستان را بعد از سال‌ها مهاجرت جامعه مرد سالار که حضور زنان در اجتماع با مشکلات زیادی به همراه بوده، در می یابند.
او اضافه می‌کند که هر چند در بیرون از خانه مخالفت‌ها و مشکل‌تراشی در برابر حضور زنان در جامعه وجود داشت، اما او از خانه‌اش کار می‌کرد، تا این که توانست یک شرکت تولید مواد شوینده را تاسیس کند. با تمام این ها، خانم مریم زمانی مادر سه دختر است. دو دختر او طراحی خوانده اند. او تلاش دارد محلی برای کار دخترانش نیز دست و پا کند تا آنها هم بتوانند به روی پای خود شان بی‌ایستند و محتاج کسی نشوند. دختر کوچک زمانی هنوز متعلم مکتب است.
این خانم افغان، اکنون تجارت کوچک اما موفقی را راه انداخته است. او امیدوار است که بتواند با توسعه فعالیت هایش روزی به یک نمونه موفق در جامعه پرچالش افغانستان تبدیل شود.
افزودن دیدگاه