ایستگاه صادرات افغانستان در ترمز؛ تلاش دیگر کابل برای توسعه صادرات به آسیای میانه

حکومت افغانستان برای ایجاد تسهیلات تجاری با ازبکستان، کشورهای آسیای میانه و روسیه یک ایستگاه کارگو را در بندر ترمز ازبکستان افتتاح کرده است.

در مراسم آغاز به کار این ایستگاه، مقام‌های حکومت افغانستان، مقام‌های حکومتی ازبکستان و بیش از 200 تن از بازرگان افغان حضور داشتند. این بازرگانان شروع به‌کار این مرکز صادرات را گام خوبی برای ایجاد سهولت در انتقال کالاهای تجاری بازرگانان افغان خواندند.

در اعلامیه‌ی که از سوی اتاق تجارت و صنایع افغانستان در این مورد نشر شده آمده است که “قرار است از این مرکز، تعدادی از تاجران و صادرکنندگان افغان به منظور بسته‌بندی معیاری و صادرات سبزیجات، میوه‌های تازه و خشک افغانستان به کشور‌های مختلف منطقه از جمله روسیه و کشور‌های آسیای میانه استفاده کرده و سرمایه‌گذاری‌های معینی را نیز بنمایند”.

مقام‌های اتاق تجارت و صنایع افغانستان تاکید می‌کنند که این ایستگاه‌ها تخلیه و بارگیری اموال تجاری را تسهیل می‌کند.

افزایش روابط بازرگانی

مقام‌های دولت ازبکستان اخیرا اعلام کرده‌اند که این کشور تصمیم دارد حجم بازرگانی‌اش را با افغانستان افزایش داده و تا پایان سال جاری میلادی این میزان را به یک میلیارد دالر برسانند.

الیارعلی غنی‌اف وزیر روابط اقتصاد خارجی، تجارت و سرمایه‌گذاری ازبکستان درماه جوزای سال جاری خورشیدی در یک نشست خبری گفت  که شرایط مناسب برای گسترش روابط تجاری بین این دو کشور وجود دارد. به این دلیل، کابل و تاشکند در صدد افزایش روابط بازرگانی می‌باشند.

آقای غنی‌اف با اشاره به نتایج دیدار رییس جمهور ازبکستان و افغانستان در حاشیه اجلاس سران شانگهای، تاکید کرده که روسای جمهور هردو کشور توافق کرده اند تا هر ساله ۳۰۰ هزار تُن کود معدنی، ۲ هزار واحد ماشین آلات کشاورزی، ۲۵ هزار تُن گندم و سایر محصولات مورد نیاز را در افغانستان تهیه کنند.

در دیدار که روسای جمهور این دوکشور در حاشیه اجلاس سران شانگهای داشتند، براهمیت آغاز سریع کار ساخت و ساز راه آهن مزار شریف-شبرغان- میمنه-هرات تاکید کردند و نقش این راه آهن را برای ایجاد یک دهلیز اقتصادی حمل و نقل در شمال غرب افغانستان مهم خواندند.

هم‌چنان در این دیدار رییس جمهور ازبکستان گفته که نقشه‌راه برای همکاری‌ها میان دو کشور در سال جاری میلادی ترتیب شده است. او پیشنهاد کرده که کمیسیون مشترک اقتصادی میان ازبکستان و افغانستان ایجاد گردد تا راه‌های همکاری‌های بیشتر جستجو شود. او تاکید کرد تسهیلاتی که در بندر آقینه به‌وجود آمده تاثیرات مثبتی بالای کاهش نرخ‌ها در داخل افغانستان خواهد داشت.

نمایندگان ازبکستان و افغانستان در ماه جنوری سال جاری میلادی در کابل نقشه راه در زمینه افزایش داد و ستدهای بازرگانی میان ۲ کشور تا سقف ۱٫۵ میلیارد دالر را تایید کرده بودند.

براساس گزارش وزارت خارجه ازبکستان از ماه‌های جنوری تا ماه اکتوبر سال گذشته‌ی میلادی، داد و ستد تجاری میان این دوکشور ۴۲۹ میلیون دالر بوده است.

حلقه‌ی اول سیاست خارجی

با روی کار آمدن حکومت وحدت ملی در افغانستان، ازبکستان از جمله کشورهای بود که در حلقه‌ی اول سیاست خارجی رییس جمهور غنی قرار گرفت و رییس جمهوری افغانستان بر گسترش روابط این کشور با ازبکستان در بخش اقتصادی، بازرگانی و ترانزیتی تاکید کرده است.

رئیس جمهور غنی ازبکستان را یک راه نزدیک و مهم برای اتصال افغانستان به چین و روسیه در نظر دارد. از این‌رو حکومت وحدت ملی در یک اقدام بی‌سابقه، توانست تا از طریق خط آهن با عبور از کشورهای قزاقستان و ازبکستان، افغانستان را به چین وصل نماید و اولین قطار باربری چین در ماه سنبله‌ی سال گذشته‌ی خورشیدی از شهر هایمن در ولایت جیانگسوی چین حرکت کرد. این قطار با عبور از کشورهای قزاقستان و ازبکستان به بندر “حیرتان” رسید و هم‌چنان در برگشت، صادرات افغانستان را نیز به چین انتقال نمود.

پل دوستی میان افغانستان و ازبکستان که بر فراز رود آمو اعمار شده، یکی از گذرگاه‌های عمده‌ی اتصال افغانستان به آسیای میانه به ویژه ازبکستان به شمار می‌ورد.

این پل در روابط این دو کشور نیز نقش برازنده‌ای داشته است. روابط میان این دو کشور را می شود از وضعیت پل نیز دریافت. در زمان رژیم طالبان، پل دوستی میان دو کشورمسدود بود. اما حالا، این پل یکی از گذرگاه‌های عمده برای تدارکات کالاهای بازرگانی شهروندان افغان و هم‌چنین مسیر عمده برای انتقال مواد مورد نیاز نظامیان بین‌المللی می باشد.

حمل و نقل کالاهای بازرگانی و تدارکات نیروهای بین المللی از مسیر بندر حیرتان برخلاف دیگر بندرهای افغانستان به وسیله کشتی از طریق رود آمو، توسط کامیون ها و قطار و خط آهن صورت می‌گیرد و این مساله بندر حیرتان را نسبت به بنادر دیگر افغانستان متمایز می‌سازد.

اما با همه این مزایا روابط بازرگانی و تجاری میان این دو کشور ناهمگون و نا متناسب بوده است. سالانه بالغ بر پانزده میلیون دالر کالاهای بازرگانی افغانستان وارد ازبکستان می‌شود. اما این مقدار در مقایسه با واردات افغانستان از ازبکستان بسیار ناچیز است. میزان صادرات ازبکستان به افغانستان، سالانه به بیش از دو صد میلیون دالر می رسد.

دولت افغانستان در سال‌های گذشته، قراردادهایی را برای گسترش روابط اقتصادی و بازرگانی میان دو کشور امضا کرده است.

بر اساس این قراردادها که در سال ۲۰۰۷ نیز به امضا رسید، دولت ازبکستان موافقت کرد تا به افغانستان در بخش‌های ترانزیت و حمل و نقل، انتقال مقدار بیشتر انرژی برق، جاده سازی، زراعت و آبیاری و گردشگری کمک کند.